Judo is meer dan alleen een sport; het is een krijgskunst die discipline, respect en fysieke vaardigheid combineert. Een belangrijk aspect van judo zijn de regels en voorschriften die de veiligheid en eerlijkheid van de beoefenaars waarborgen, zowel tijdens trainingen als wedstrijden. Dit artikel geeft een overzicht van de belangrijkste regels, voorschriften en procedures met betrekking tot judo, met speciale aandacht voor de matten (tatami), toernooien en de rol van de Judo Bond Nederland (JBN).
Algemene Judo Regels en Etiquette
Judo staat bekend om zijn respectvolle karakter. Voor en na elke wedstrijd of oefening begroet je jouw tegenstander met een buiging. Je groet ook de dojo (de zaal) als je binnenkomt of weggaat. Deze tradities benadrukken het belang van wederzijds respect en discipline binnen de sport.
Wedstrijdverloop en Scoring
Een judowedstrijd heeft een bepaalde tijdsduur. Als niemand wint binnen die tijd, kan er een extra minuut worden gejudood (Golden Score). Punten kunnen gescoord worden door een mooie worp te maken of een houdgreep een bepaalde tijd vast te houden.
- Een worp krijgt de maximale waardering, een ippon, wanneer de judoka met controle, snelheid en enige kracht de wedstrijdpartner rechtstreeks op zijn rug werpt. Ontbreekt hiervan iets dan is de waardering lager en dus een waza-ari.
- Bij Osae-komi, houdgreep, moet je als je boven ligt de houdgreep stevig vasthouden en als je onder ligt, er juist proberen uit te komen. De osae-komi tijd voor waza-ari is van 10 t/m 19 seconden.
Als een ippon gescoord is, dan is de wedstrijd direct afgelopen. Degene die de ippon gemaakt heeft, heeft de wedstrijd gewonnen. Anders wordt de winnaar pas na het verstrijken van de wedstrijdtijd aangewezen. Diegene die de hoogste waardering heeft wint.
Waarschuwingen en Straffen (Shido)
Kleine fouten worden bestraft met een waarschuwing (shido). Drie waarschuwingen leiden tot verlies van de wedstrijd. De scheidsrechter let altijd goed op of alles veilig gaat. Doe je iets gevaarlijks? Dan volgt een directe straf.
Lees ook: Regels van Judo Competities
Veiligheid en EHBO
De scheidsrechter let altijd goed op of alles veilig gaat. Als je pijn hebt of geblesseerd raakt, wordt de wedstrijd meteen gestopt. De EHBO mag je altijd helpen, en beslist of je verder mag judoën.
Judo Matten (Tatami): Veiligheid en Specificaties
De judomat, ook wel tatami genoemd, is een essentieel onderdeel van de judo-omgeving. De mat biedt een veilige ondergrond voor judoka's om te trainen en wedstrijden te beoefenen. Een wedstrijdmat, tatami, bestaat uit een wedstrijdvlak en een veiligheidszone.
Materiaal en Afmetingen
Traditioneel werden tatami gemaakt van rijststro, maar moderne judomatten zijn meestal gemaakt van synthetische materialen zoals schuimrubber met een vinyl toplaag. Deze materialen bieden een goede schokabsorptie en zijn gemakkelijk schoon te maken. De afmetingen van een wedstrijdmat variëren, maar een gebruikelijke maat is 1 meter bij 2 meter. De dikte van de mat is ook belangrijk, meestal tussen de 4 en 6 centimeter, om voldoende bescherming te bieden bij valpartijen.
Indeling van de Wedstrijdmat
Bij het begin loop je over de veiligheidszone om het wedstrijdvlak heen tot ongeveer halverwege. Afhankelijk van de kleur (wit tegen rood respectievelijk blauw) loop je links of rechts van de scheidsrechter. Dan groet je de wedstrijdmat en scheidsrechter en loop je 1 meter (1 mat breedte) naar binnen. Dan groet je je wedstrijdpartner en wacht je tot de scheidsrechter Hajime zegt.
Judo Toernooien: Organisatie en Reglementen
Judo toernooien zijn evenementen waar judoka's van verschillende niveaus en leeftijden samenkomen om hun vaardigheden te meten. De organisatie en het reglement van deze toernooien zijn cruciaal voor een eerlijk en veilig verloop.
Lees ook: Informatie over het Judo Toernooi
JBN Toernooi Pakket
De JBN biedt een toernooipakket aan dat toernooi organisaties helpt bij het aanvragen, plannen, draaien en publiceren van hun toernooi. De JBN Toernooi Pakket-Gebruikershandleiding beschrijft in detail hoe dit in zijn werk gaat. Er wordt naar gestreefd om in ieder district 2 mensen te hebben die voldoende kennis van, en ervaring met, de JBN Toernooi Planner hebben om adviezen te kunnen geven. Als er iets onduidelijk is, of als er iets niet goed werkt, lees altijd eerst of het antwoord in de JBN Toernooi Pakket gebruikershandleiding staat.
Inschrijvingen en Betalingen
De inschrijfgelden voor alle wedstrijden dienen overgemaakt te worden op rekeningnummer: NL88RABO0161830943 ten name van JBN district Noord Holland. Bij alle betalingen moet het nummer van het betreffende evenement vermeld worden. De inschrijfgelden moeten op de uiterste datum van inschrijving op de betreffende bankrekening zijn bijgeschreven. Indien het inschrijfgeld niet op tijd wordt overgemaakt moet bij individuele toernooien €5 per deelnemer voor administratiekosten aan het inschrijfgeld worden toegevoegd. Als op de dag van de wedstrijden het inschrijfgeld nog steeds niet binnen is, dan is men €10 per deelnemer verschuldigd. Bij team toernooien is dat respectievelijk €25 per team en €50 per team. Deze €10 of € 50 en het inschrijfgeld moeten bij de weging in contanten (met gepast geld) worden betaald. Het doorgeven van gewichtswijzigingen kan afwijken indien gebruik gemaakt wordt van de toernooiplanner van de JBN.
Gewichtsklassen en Weegtijden
Het opgegeven gewicht en het geboortejaar dienen overeen te stemmen met de gewichtsgrenzen en leeftijdscategorieën, die gelden voor de betreffende wedstrijden, tenzij in dit overzicht anders wordt vermeld. De gewichtsbepaling met de bij de wedstrijden gebruikte weegschaal is bindend. Als men bij de weging niet voldoet aan het gewicht volgt automatisch uitsluiting van de betreffende deelnemer/ster voor het evenement. Behalve voor de wedstrijden in de afdelingen, gelden voor de weegtijden de volgende richtlijnen: in de ochtend is het wegen van 08.45 - 09.30 uur; in de middag is het wegen van 11.45 - 12.30 uur, tenzij bij het betreffende wedstrijdoverzicht anders is vermeld.
De verdeling van de gewichtsklassen over de ochtend en de middag kan afhankelijk van het aantal inschrijvingen veranderen.
Wedstrijdsysteem en Tijden
Bij de overige (individuele) districtswedstrijden wordt het systeem ‘dubbele eliminatie tot de finale’ toegepast. Bij afdelingskampioenschappen en de ontwikkelingstoernooien wordt het poule systeem gehanteerd. De in de Wedstrijdbepalingen Judo vastgestelde wedstrijdtijden worden aangehouden.
Lees ook: Successen Judo Regio Rosmalen
Coaches, Verzorgers en Fotografen
Bij districtswedstrijden hebben alleen toegang tot de zaal coaches van de deelnemende verenigingen/sportscholen op vertoon van een door de D.W.O.C. verstrekte coachkaart. Per vijf deelnemers wordt één coach toegelaten met een maximum van drie. Een polsbandje wordt alleen verstrekt aan leden van de JBN bij de kassa van de sporthal op de dag van de wedstrijden. Daarbij dient men het bondspaspoort met een geldige JBN Pas te tonen. De coaches zijn verplicht zich te houden aan hetgeen is vastgesteld over het coachen in de Wedstrijdbepalingen Judo.
Maximaal één verzorger van iedere deelnemende vereniging/sportschool heeft toegang tot de wedstrijdzaal, op vertoon van een door de D.W.O.C. verstrekte toegangskaart voor verzorgers. Verzorgers van verenigingen/sportscholen mogen een deelnemer alleen behandelen buiten de wedstrijdruimte. De behandeling van een deelnemer tijdens de wedstrijden op de mat en zo ook de beslissing over het voortzetten van de wedstrijden door een (geblesseerde) deelnemer is en blijft voorbehouden aan de door het door het districtsbestuur aangestelde EHBO-officials. Maximaal één fotograaf van iedere deelnemende vereniging/sportschool heeft toegang tot de wedstrijdzaal, op vertoon van een door de D.W.O.C. verstrekte toegangskaart voor fotografen.
Selectie en Plaatsing
Dit geldt alleen indien men in dezelfde categorie en gewichtsklasse uitkomt. De aanmelding van de geplaatste judoka en teams dient te gebeuren bij de secretaris van de DWOC. Een automatisch geplaatste judoka of team, die/dat zich toch wil presenteren op de districtskampioenschappen verliest het recht op automatische plaatsing. Dit geldt dus ook als aan het districtskampioenschap wordt deelgenomen in een andere gewichtsklasse. Selectie gebeurt dan uitsluitend als men voldoet aan de plaatsingscriteria bij districtskampioenschappen.
Rustperiode en Prijsuitreiking
Bij de districtskampioenschappen die de voorronden zijn voor de NK bedraagt de rustperiode 10 minuten. Bij de overige wedstrijden wordt aan de deelnemers een rustperiode tussen twee partijen toegestaan van minimaal de tijdsduur van de partij die zij gaan maken. Prijswinnaars zijn verplicht zich bij de prijsuitreiking te presenteren in judogi.
Toegangsprijzen
De toegangsprijs voor alle districtswedstrijden bedraagt: €3 p.p. voor 12 jaar en ouder; €1 p.p. t/m 11 jaar.
Specifieke Regels en Voorschriften
Naast de algemene regels zijn er specifieke voorschriften die van belang zijn voor judoka's en scheidsrechters.
Kledingvoorschriften
De nagels van voeten en handen moeten kort geknipt zijn. Meisjes dragen een wit T-shirt met kort mouwtjes. Vanwege de veiligheid van de judoka's is het dragen van sieraden verboden, dus geen brillen, horloges, ringen, kettingen, oorbellen, polsbandjes, metalen haarklemmen, e.d. Voor een sneller verloop van de wedstrijd en juiste mogelijkheid van kumi kata, is het noodzakelijk dat de judogi op correcte wijze is ingesloten in de band en de band strak is vastgebonden.
Specifieke Verboden Handelingen
- Zonder noodzaak de gevechtsruimte uit lopen, dat kan zijn met een voet zonder terug te willen komen of onnodig met twee voeten buiten de wedstrijdruimte stappen.
- De judoka pakt in staande positie het been van de tegenstander; alle grabbing (pakken onder de obi (band)) tot hansuku-make voor de wedstrijd (eerst shido). Dit geldt als een van de twee judoka’s in tachi-waza is. Echter, een techniek waarbij de mouwen en/of revers worden vastgehouden is wel toegestaan.
Recente Regelwijzigingen
De judo spelregels veranderen in Nederland per 3 februari 2025. In december heeft de Internationale Judo Federatie (IJF) nieuwe spelregels toegelicht. In Nederland zullen behalve de reguliere regels ook enkele belangrijke regels voor het jeugdjudo wijzigen. Laatstgenoemde aanpassingen gaan per 1 februari a.s. al in.
Enkele belangrijke wijzigingen zijn:
- De waza-ari’s worden niet meer opgeteld.
- In de reguliere speeltijd kan een wedstrijd alleen worden gewonnen door een technische score.
- Bij gelijke stand (scores of als er geen scores zijn) in de reguliere speeltijd, zal de wedstrijd door gaan naar golden score.
- Het maximale aantal shido’s, is nu drie in plaats van vier.
- De pakkingen pistolgrip, pocketgrip en eenzijdige pakking zijn toegestaan als deze pakking positief wordt gebruikt. Dus om een aanval te maken of voor te bereiden.
- Het handelen tegen de geest van het judo, zal worden bestraft met Hansoku Make.
- Als Uke probeert zijn val/landing op de rug te voorkomen met een actie/beweging die gevaarlijk is voor hoofd, nek of rug, wordt hij bestraft met Hansoku Make.
Webinar over Regelwijzigingen
In een open en interactief webinar geeft de nationale scheidsrechterscommissie een uitgebreide toelichting op het IJF reglement en hoe dit in Nederland toegepast wordt. Hiervoor zullen videovoorbeelden gebruikt worden om dit te verduidelijken. Daarnaast is er ruim tijd ingeruimd voor het vernieuwde jeugdreglement met eigen videomateriaal en video’s van toernooien in Nederland. Wanneer: Zaterdag 25 januari Voor: Alle JBN scheidsrechters, coaches, judoka's Tijd: 14:00- 16:30 uur Waar: Online. Het webinar is vrij te bezoeken; aanmelden is niet nodig.
Impact van COVID-19 Maatregelen
Recentelijk zijn er maatregelen aangekondigd met betrekking tot sport in verband met COVID-19. Wedstrijden en trainingen onderling op de eigen club zijn toegestaan. Verder gelden er voorwaarden onder andere voor het dragen van mondkapjes en het gebruik van het coronatoegangsbewijs. Competities en toernooien met andere clubs zijn helaas (nog) niet toegestaan. Iedereen mag binnen en buiten sporten. Op binnensportlocaties is een coronatoegangsbewijs verplicht voor iedereen van 18 jaar en ouder. Op buitensportlocaties is een coronatoegangsbewijs verplicht bij gebruik van voorzieningen binnen. Bijvoorbeeld in de kleedkamers of toiletten. Alleen onderlinge wedstrijden en trainingen met teams van de eigen club zijn toegestaan. Topsporters en topsportcompetities zijn uitgezonderd. Bij binnen en buiten sporten is geen publiek aanwezig. Dit geldt voor amateursport.