Het Italiaanse damesvoetbalelftal, ook bekend als het Nazionale femminile, heeft een rijke en complexe geschiedenis die gekenmerkt wordt door zowel tegenslagen als triomfen. Hoewel de sport in Italië lange tijd in de schaduw stond van het mannenvoetbal, heeft het de laatste jaren een aanzienlijke groei en erkenning doorgemaakt. Dit artikel duikt in de geschiedenis van het Italiaanse damesvoetbalelftal, van de vroege pogingen tot de recente successen en de huidige status in het Europese voetbal.
Vroege Pogingen en Verboden
De geschiedenis van het vrouwenvoetbal in Europa, inclusief Italië, kent een lange periode van tegenwerking. Al in 1896 werd een vrouwenteam van Sparta de toestemming geweigerd om tegen een Engels team te spelen. Dit was typerend voor de heersende opvattingen over de rol van de vrouw in de samenleving en in de sport. Vrouwen werden geacht zich te bekommeren om het huishouden en de opvoeding van kinderen, en voetbal werd als ongeschikt beschouwd vanwege de vermeende fysieke zwakte van vrouwen.
De KNVB, de Nederlandse voetbalbond, verbood destijds het duel met de woorden: "Waarom zou de vrouw zich moedwillig vergelijken?". Journalisten waren van mening dat vrouwen zich wel voor voetbal mochten interesseren, maar alleen ter morele ondersteuning van de voetballende man.
Emancipatie en de Oprichting van de ANDVB
Na beide wereldoorlogen kwam er een emancipatiegolf op gang, waarbij vrouwen lieten zien dat ze tot meer in staat waren dan mooi en elegant zijn. Dit leidde tot de oprichting van meerdere clubs, waaronder HerBiDo uit Utrecht. Commentator Philip Bloemendal merkte op dat "vooral juffrouw Beckman een uitstekend figuur had, ehhhh … sloeg."
In 1955 werd de Algemene Nederlandse Damesvoetbalbond (ANDVB) opgericht, buiten de KNVB om. Een jaar later vond de eerste vrouweninterland tegen Duitsland plaats. De KNVB kon de actie van de vrouwen om een eigen voetbalbond op te richten echter niet waarderen en beboette clubs die velden beschikbaar stelden aan de vrouwen.
Lees ook: De ziel van het voetbal: Italiaanse tribunes
De Rol van de UEFA en de KNVB
Pas in 1971 kwam er een kentering, toen de UEFA de nationale bonden de opdracht gaf om het vrouwenvoetbal in hun structuur op te nemen. Dit leidde ertoe dat de KNVB vrouwelijke leden toestond, waardoor het aantal vrouwelijke leden in het eerste jaar direct steeg van 5500 naar 8000.
Hoewel de KNVB het vrouwenvoetbal nu officieel erkende, was er nog steeds geen sprake van een warm welkom. Het duurde tot 1979 voordat het Nederlands vrouwenelftal met Bert van Lingen voor het eerst een gediplomeerde bondscoach kreeg. Veel clubs stonden ook niet te springen om vrouwenvoetbal te integreren, omdat ze vooral problemen zagen met aparte kleedkamers en overbelaste velden.
De Pioniersrol van Vera Pauw
Vera Pauw speelde een cruciale rol in de ontwikkeling van het Nederlandse vrouwenvoetbal. Als dertienjarig meisje kreeg ze dispensatie om met de vrouwen van SV Brederodes mee te doen. "Ik was een soort mascotte," blikt ze terug. Twaalf jaar later tekende Pauw als eerste Nederlandse vrouwelijke voetbalprof een contract bij het Italiaanse Modena.
Pauw speelde 89 interlands in een tijd dat het Nederlands vrouwenelftal een rol in de marge speelde. Als eerste vrouw haalde ze het diploma Coach Betaald Voetbal. Haar missie was om het vrouwenvoetbal op de kaart te zetten. Vooral dankzij amateurclubs als SC Buitenveldert, Ter Leede en Saestum die het vrouwenvoetbal vanaf het eerste uur omarmden, lag er een basis.
De Eredivisie Vrouwen en het EK 2009
Pauw was de drijvende kracht achter de eredivisie vrouwen, die in 2007 van start ging. De voetbalsters kregen nog veelal een onkostenvergoeding, maar de trainingsintensiteit ging omhoog. Daarvan profiteerde ook het Nederlands vrouwenelftal dat in 2009 in Finland voor het eerst zou deelnemen aan een EK-eindronde.
Lees ook: Alles wat je moet weten over de Serie A
Nederland bereikte de kwartfinale, hield Frankrijk op 0-0 en als Anouk Hoogendijk de beslissende penalty scoorde, stonden de voetbalsters tot ieders verrassing in de halve finale. Nog belangrijker was dat het Nederlands vrouwenelftal de A-status kreeg van sportorganisatie NOC*NSF. Dat garandeerde een inkomen en verklaart waarom Pauw concessies deed aan de speelwijze.
De Doorbraak en het EK 2017
De echte doorbraak kwam met het EK in eigen land in 2017. De OranjeLeeuwinnen behaalden na een fraaie reeks van vijf overwinningen op rij de finale, waarin ze Denemarken met 4-2 versloegen en de eerste titel voor de vrouwen ooit veroverden. Ruim vijf miljoen mensen keken de finale, waarmee de leeuwinnen zijn omarmd door het grote publiek.
Het succes van het EK 2017 gaf een extra boost aan de ontwikkeling van het vrouwenvoetbal in Nederland. FC Twente maakte furore met een eigen voetbalacademie en vijf landstitels. Sinds 2012 spelen ook Ajax en PSV in de eredivisie vrouwen. Feyenoord trad in het seizoen 2021-2022 toe. De publieke belangstelling groeide, de NOS zond samenvattingen uit en sponsors werden aangetrokken, waardoor voetbalsters ook in Nederland full-prof konden worden.
Het WK 2019 en de Huidige Status
Op het WK in Frankrijk in 2019 wisten de OranjeLeeuwinnen zelfs de finale te bereiken. Ruim 5,5 miljoen Nederlanders zagen een strijdlustig Oranje uiteindelijk verliezen van de Verenigde Staten. Ondanks het verlies overheerste de trots over de prestatie.
Sinds het EK en het WK weet het publiek dat vrouwen niet alleen mogen, maar ook kùnnen voetballen. Anouk Hoogendijk zei het ooit treffend: "Als meisje wilde ik bij Ajax spelen tot ik doorkreeg dat het helemaal niet kon." Nu kan dat wel. Meisjes dromen van Ajax, Bayern München, Barcelona of een EK met het Nederlands vrouwenelftal.
Lees ook: Italiaanse voetballegendes
De Spelers van het Italiaanse Damesvoetbalelftal
Onder leiding van coach Soncin heeft het Italiaanse vrouwenvoetbalelftal een sterke basis van ervaren spelers. De topscorer Cristiana Girelli krijgt een sleutelrol in het toernooi. Ook de aanvoerster van het team Girelli is een ware ster in het Italiaanse voetbal. Ze brengt ervaring en leiderschap mee naar de UEFA Women’s Euro 2025. Afgelopen seizoen werd ze bekroond tot de waardevolste speler van de Serie A. Haar doelpunten zullen dan ook belangrijk zijn dit toernooi.
Naast Girelli zijn er andere speelsters die uitblinken in het Italiaans vrouwenvoetbalelftal. Barbara Bonansea is een aanvaller die snelheid en techniek bezit. Ze is een constante dreiging voor tegenstanders. Lisa Boattin is een sterke verdediger en Manuela Giugliano, een creatieve middenvelder. Zij zijn ook spelers die het verschil kunnen maken op het veld. Chiara Beccari en Michela Cambiaghi zijn beide spelers van Juventus en staan in de aanval.
Het EK Vrouwenvoetbal 2025
Italië zit tijdens EK vrouwenvoetbal 2025 in een groep met Spanje, België en Portugal. De pot tegen wereldkampioen Spanje is de zwaarste op papier. Het team van Soncin is goed voorbereid. Ze hebben al laten zien in staat te zijn om zich aan te passen aan de speelstijl van hun tegenstander. Zelfs tegen de sterkste teams is het Italiaanse vrouwenvoetbalelftal een gewaagde tegenstander.
tags: #italiaanse #voetbalelftal #dames #geschiedenis