Handbal, een snelle en dynamische teamsport, kent een rijke geschiedenis die teruggaat tot de oudheid. Hoewel de moderne vorm van handbal zijn oorsprong vindt in Duitsland, zijn er aanwijzingen dat soortgelijke spellen al in het oude Griekenland en Rome werden gespeeld. De sport heeft zich door de jaren heen ontwikkeld en is uitgegroeid tot een populaire teamsport die wereldwijd wordt beoefend. Dit artikel duikt in de Olympische geschiedenis van handbal, van de eerste verschijning op de Spelen tot de huidige status als een vaste waarde met kansen op succes voor landen als Nederland.
De Vroege Jaren: Van Duitsland naar de Olympische Spelen
De moderne handbal zoals wij die kennen, is ontstaan in Duitsland. In 1917 werden de eerste spelregels vastgelegd door de Duitse turnbond, aanvankelijk bedoeld voor damesafdelingen. Max Heiser wordt gezien als de persoon die handbal voor het eerst spelregels gaf. De sport was een combinatie van basketbal, korfbal en voetbal, en werd in eerste instantie vooral door meisjes beoefend om de gymnastiek te verbreden.
In 1920 gaf Carl Schelenz meer vorm aan de regels, waardoor dribbelen en lichaamscontact werden toegestaan, en de bal kleiner werd. Dit leidde tot verbeterde baltechnieken en tactische ontwikkelingen. In 1928 werd de internationale handbalcommissie opgericht, wat een belangrijke stap was in de erkenning van de sport.
Handbal maakte zijn debuut op de Olympische Spelen van 1936 in Berlijn, zij het als een demonstratiesport. Het werd gespeeld in de openlucht met teams van 11 spelers. Duitsland won de gouden medaille voor meer dan 100.000 toeschouwers. Ondanks dit succes verdween handbal na deze editie weer van het Olympisch programma.
De Herintrede: Handbal als Zaalsport
Na een afwezigheid van 36 jaar keerde handbal in 1972 terug op de Olympische Spelen in München. Dit keer werd het als zaalsport gespeeld, uitsluitend voor mannen. Vier jaar later, in 1976, mochten ook de vrouwen deelnemen aan het Olympisch handbaltoernooi in Montreal. Sindsdien is handbal een vaste waarde op de Olympische Zomerspelen.
Lees ook: Alles over het WK Handbal voor Vrouwen
De meest succesvolle landen op het Olympische handbaltoernooi zijn de Sovjet-Unie en Denemarken, met elk vier gouden medailles. De Deense dames hebben vooral indruk gemaakt met drie opeenvolgende gouden medailles op de Spelen van 1996, 2000 en 2004.
De Spelregels en Het Veld
Handbal is een teamsport waarbij twee teams van zeven spelers (zes veldspelers en een keeper) proberen de bal in het doel van de tegenstander te werpen. Een handbalveld is 40 meter lang en 20 meter breed, met een middellijn die de twee helften scheidt. De doelen zijn 3 meter breed en 2 meter hoog.
Enkele basisspelregels zijn:
- Een speler mag maximaal drie passen lopen met de bal.
- Na drie passen moet de bal worden overgespeeld of op de goal worden gegooid.
- Alleen de keeper mag zich in het doelgebied (de cirkel) bevinden.
- Een vrije worp wordt toegekend bij een overtreding tussen de 6- en 9-meterlijn.
- Een 7-meter worp (strafworp) wordt toegekend bij een zware overtreding binnen de 9-meterlijn.
Er zijn verschillende technieken die bij handbal worden gebruikt, zoals:
- Aanspelen: bovenhands, onderhands, tijdens een sprong.
- Dribbelen: de bal onder controle houden tijdens het dribbelen.
- Vangen: bovenhands en onderhands met twee handen.
- Worpen: strekworp, valworp, lob, effectbal, sprongschot.
Handbal in Nederland: Van Amateurisme naar de Top
De geschiedenis van het Nederlandse handbal gaat terug tot het begin van de 20e eeuw, toen de sport via turnverenigingen uit Duitsland in Nederland terechtkwam. In die tijd werd handbal nog op aangepaste voetbalvelden gespeeld met elf spelers.
Lees ook: Oliveo Handbal Heren 1: Alles wat je moet weten
In 1935 werd het Nederlands Handbal Verbond opgericht, en momenteel heeft de bond ruim 50.000 leden. Om praktische redenen werd het handbal met elf spelers afgeschaft en vervangen door de variant met zeven spelers. Later deed ook het zaalhandbal zijn intrede in Nederland.
Lange tijd stelde het Nederlandse mannenhandbalteam weinig voor, maar er is een nieuwe fase aangebroken. In 2023 stond het team voor het eerst sinds 1961 weer op het WK handbal en overleefde zelfs de eerste groepsronde.
De Nederlandse handbalvrouwen daarentegen hebben de afgelopen jaren grote successen geboekt. Ze haalden zilver op het EK van 2016, brons op het EK van 2018 en werden in 2019 wereldkampioen.
De Nederlandse Dames op de Olympische Spelen
Tot 2016 had Nederland nog nooit meegedaan aan het handbal op de Olympische Spelen. De laatste jaren zit het Nederlandse handbal echter in de lift, wat resulteerde in deelnames van de Nederlandse handbalvrouwen in 2016 en 2020.
In 2016 in Rio verloor het team in de halve finale van Frankrijk en daarna de wedstrijd om het brons tegen Noorwegen. Vier jaar later op de Spelen van Tokyo werden ze in de kwartfinale uitgeschakeld door Frankrijk, dat later Olympisch kampioen zou worden.
Lees ook: Hemelvaart Handbal: Programma en Meer
De Nederlandse handbaldames hebben zich geplaatst voor de Olympische Spelen van 2024 in Parijs. Het team zal er alles aan doen om een medaille te bemachtigen, met sterren als Estevana Polman, Lois Abbingh en keepster Tess Wester. De groepsfase wordt in Parijs in de Paris Sud 6 Arena afgewerkt. Waarna de knock-out fase zelfs in een andere plaats wordt gehouden, namelijk in Lille, waar in het Pierre Mauroy stadion de medailles worden verdeeld.
Kwalificatie voor de Olympische Spelen 2024
Voor de Olympische Spelen 2024 kwalificeren zich voor zowel de mannen als de vrouwen 12 landen voor het toernooi. Gastland Frankrijk is als organiserend land al geplaatst. De kwalificatie verloopt via verschillende toernooien:
- Continentale toernooien: De winnaars van de continentale kampioenschappen (Afrika, Europa, etc.) plaatsen zich voor de Spelen.
- Wereldkampioenschap: De wereldkampioen plaatst zich voor de Spelen.
- Olympisch Kwalificatie Toernooi (OKT): De landen die zich niet via de continentale kampioenschappen en het WK hebben geplaatst, strijden om tickets via het OKT. Aan dit toernooi doen 12 landen mee, waarvan 6 landen zich kwalificeren.
De Nederlandse handbaldames hebben zich via het OKT weten te plaatsen voor de Olympische Spelen 2024. De Nederlandse handbalmannen mochten helaas niet aan dit toernooi mee doen.
Handbal Weddenschappen op de Olympische Spelen
Het aanbod aan Olympische weddenschappen op het handbal is best uitgebreid. Je kunt voorspellen of de Nederlandse damesploeg een gouden medaille gaat winnen. Naast een outright bet op goud kun je inzetten op de afzonderlijke wedstrijden. Je kunt hier kiezen voor weddenschappen op het resultaat. Een voorbeeld hiervan zijn 1X2-weddenschappen.
Naast voorspellingen over wie de wedstrijd gaat winnen kun je ook weddenschappen met een handicap afsluiten op het resultaat. Ook kun je bij het Olympisch handbal wedden op het totaal aantal doelpunten dat in een wedstrijd gescoord wordt.
tags: #is #handbal #een #olympische #sport #geschiedenis