Honkbal en softbal zijn slag- en loopspelen met een rijke geschiedenis. Hoewel ze wereldwijd gespeeld worden, zijn ze vooral populair in Noord-Amerika en delen van Azië. Dit artikel biedt een samenvatting van de regels en de achtergrond van deze sporten, met name gericht op softbal.
Geschiedenis van Slag- en Loopspelen
De oorsprong van honkbal en softbal ligt in de middeleeuwen, in zogenaamde slag- en loopspelen. Bij deze spelen slaan spelers met een stok of plank een bal weg en rennen ze naar een bepaalde plek. Een bekende voorloper is het oud-Engelse spel Rounders, waarbij de slagman na het slaan van de bal een rondje om het veld moest lopen. Sommigen beweren dat Rounders afstamt van Stootbal, een spel dat al in 1330 in Engeland werd gespeeld.
In de 19e eeuw emigreerden veel Europeanen naar Amerika en namen hun tradities mee, waaronder sporten en spelletjes. Eén van deze slag- en loopspelen ontwikkelde zich tot honkbal. De huidige versie van honkbal wordt toegeschreven aan Abner Doubleday, die het in 1839 bedacht.
De Opkomst van Softbal
In het begin van de 20e eeuw ontstond een variant op honkbal: softbal. Softbal verschilt van honkbal in de volgende aspecten:
- Er worden grotere en zachtere ballen gebruikt.
- Het slaghout is kleiner, lichter en platter.
- De pitcher (werper) gooit de bal onderhands.
- De afstand tussen de honken is kleiner.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog namen Amerikanen en Canadezen deze sporten mee naar Europa. Honkbal was echter al eerder bekend in Europa; de eerste honkbalbond in Nederland werd in 1912 opgericht door J.C.G Grasé, een Nederlandse leraar die het spel in Amerika had gezien.
Lees ook: Het leven van Harry Kruyssen
Jules Kammeijer speelde ook een belangrijke rol in de ontwikkeling van softbal in Nederland. Hij zocht een zomersport voor zijn sportschool en vond honkbal te moeilijk en gevaarlijk. Daarom bedacht hij een variatie met een zachtere bal en lichtere knuppels. Na de bevrijding ontdekte hij dat Canadezen een vergelijkbare sport speelden: softbal. Kammeijer werd later de eerste voorzitter van de Nederlandse Dames Softbalbond.
Wat is Softbal?
Softbal is een balsport in teamverband, voornamelijk gespeeld door meisjes. Het is een van de veiligste veldsporten. Twee teams van negen spelers strijden tegen elkaar om punten te scoren en te voorkomen dat de tegenpartij punten scoort. De slagpartij scoort punten door na het slaan de thuisplaat te bereiken via de honken, terwijl de veldpartij probeert slagmensen en honklopers uit te maken om zo zelf slagpartij te worden. Bij drie 'uit' wisselen de partijen.
Een punt wordt gescoord wanneer een speler van de slagpartij na het slaan de thuisplaat bereikt via de honken. Een homerun (waarbij alle vier de honken in één slagbeurt worden bereikt) telt ook als één punt. De veldpartij kan niet scoren.
De veldpartij kan een slagman of honkloper uitmaken door de bal naar een veldspeler op het honk te gooien voordat de speler daar is, of door de speler uit te tikken. Ook kan een slagman uitgemaakt worden door de bal te vangen voordat deze de grond raakt. Bij drie uit wisselen de teams.
Een wedstrijd duurt minimaal zeven innings, waarbij een inning bestaat uit een slagbeurt voor beide teams. Bij een gelijke stand na zeven innings wordt er maximaal tot negen innings doorgespeeld. In competities worden punten toegekend voor winst, gelijkspel en verlies. Het team met de meeste punten aan het einde van de competitie wint en promoveert mogelijk naar een hoger niveau, terwijl het team met de minste punten degradeert. Softbalcompetities worden meestal in de zomermaanden gehouden om te voorkomen dat de velden onder water staan.
Lees ook: Wendy Bussum Honkbal: Jouw nieuwe team?
Het Softbalveld
Een softbalveld heeft de vorm van een vierkant en bestaat uit een binnenveld en een buitenveld. Het binnenveld omvat alle honken (met een afstand van 18,30 meter tussen de honken) en de posities van zes van de negen veldspelers. De rechte lijnen tussen de thuisplaat en het eerste honk, en tussen de thuisplaat en het derde honk, worden foutlijnen genoemd. Het gebied daarbuiten is het foutgebied.
Er staat een speler bij het eerste, tweede en derde honk. De scheidsrechter staat achter de catcher en beoordeelt of de worp een slag of wijd is. In hogere klassen zijn er meerdere scheidsrechters die de eerste scheidsrechter assisteren. De eerste scheidsrechter heeft het laatste woord bij meningsverschillen.
De slagman staat in de slagzone en probeert de bal te slaan. Als de pitcher een wijd gooit, hoeft de slagman niet te slaan. De coach bevindt zich met de overige spelers van de slagpartij in de dug-out, een overkapte ruimte naast het speelveld. De coach is verantwoordelijk voor de spelers op het veld en vertegenwoordigt het team bij overleg met de scheidsrechters en de tegenstander.
De Slagpartij: Techniek en Tactiek
Het doel van de slagpartij is om zoveel mogelijk punten te scoren voordat de tegenpartij aan de beurt is. Dit gebeurt door om de beurt de bal weg te slaan en zo ver mogelijk te rennen zonder getikt of gebrand te worden. Bij drie uit wisselen de partijen.
Een goede slagtechniek is essentieel. Een rechtshandige slagman staat met de linkerschouder naar de werper, met de voeten op schouderbreedte en evenwijdig aan de lijn tussen de werpplaat en de thuisplaat. De linkerhand bevindt zich tegen de knop van de knuppel, de armen zijn vrij van het lichaam en de knuppel wijst omhoog. Het is belangrijk om goed te kijken of de geworpen bal een slag of wijd is. Een bal is wijd als hij niet boven de plaat komt of niet tussen schouder- en kniehoogte komt. De knuppel wordt horizontaal tegen de bal gezwaaid, waarna de slagman begint te rennen.
Lees ook: Wat is het verschil?
Er zijn verschillende slagtechnieken, zoals de squeeze play, slap hit en chopped ball.
- Squeeze play: Een opofferingsstootslag in de richting van het eerste honk, waardoor de honkloper aan het derde honk naar de thuisplaat kan lopen.
- Slap hit: Een geslagen bal met een ingehouden korte hakbeweging, in plaats van een volledige zwaai.
- Chopped Ball: Een bal die met een neergaande beweging van de knuppel wordt geraakt, waardoor de bal hoog van de grond opspringt.
Het is belangrijk dat de slagman signalen afspreekt met de honklopers, bijvoorbeeld om aan te geven dat hij de eerste bal laat lopen om de honklopers te laten stelen.
De Veldpartij: Verdediging en Strategie
Het doel van de veldpartij is om de slagpartij zo snel mogelijk uit te maken, zodat zij zelf slagpartij kunnen worden. Dit kan door een speler te tikken of te branden, of door de bal te vangen voordat deze de grond raakt.
Een rechtshandige vangt met links en draagt een linkshandschoen (een linkshandige andersom). De knieën zijn licht gebogen, de vingers van de vanghand wijzen omhoog en de werphand bevindt zich achter de handschoen. De bal wordt gevangen in de flap van de handschoen en direct na het vangen in de werphand gepakt.
Bij het werpen is het de bedoeling om de bal zo strak mogelijk naar de ander te gooien. De techniek voor het gooien van de bal is als volgt: een rechtshandige staat links voor, pakt de bal in de werphand en houdt die hand achter zijn hoofd. De bal gaat langs het oor en wordt nagewezen.
Als de bal over een grote afstand is gegooid en over de grond rolt, kan deze het beste gefield worden. De techniek hiervoor is: naar de bal lopen, door de knieën gaan, de vingers van de handschoen naar de grond wijzen en de werphand naast de handschoen houden.
De pitcher gooit de bal onderhands en probeert het de slagman zo moeilijk mogelijk te maken. Dit kan door effect aan de bal te geven, de bal zo hard mogelijk te gooien, of de bal dusdanig te gooien dat deze niet wijd is maar toch moeilijk te raken.
De catcher zit gehurkt achter de werpplaat en de thuisplaat en vangt de bal die de slagman gemist heeft. Als de slagman de bal schampt en de catcher vangt de bal, is de slagman uit.
Tactieken in Honkbal
Aanvalstactiek
Het doel is om zoveel mogelijk punten te scoren door honklopers zonder uitgetikt of uitgebrand te worden naar de thuisplaat te laten lopen. De slagman speelt hierbij een cruciale rol. Het is handig om de beste slagmannen van het team op de 4e, 8e, 12e, enzovoort, plaats te zetten. De andere spelers kunnen dan de honken vullen, waarna de goede slagman ze allemaal binnen kan halen.
De slagman moet proberen te richten en de bal te slaan waar geen veldspelers staan, of waar de honklopers naartoe moeten. Ook is het handig om de bal ver weg te slaan of meteen op de grond, zodat het geen vangbal wordt.
De honklopers kunnen ook meehelpen door te trekken zodra de pitcher de bal loslaat. Bij een wijd of misslag kunnen ze zelfs een honk stelen. Bij een hoog geslagen bal is het beter om even af te wachten of het geen vangbal wordt. Maar bij twee uit kan er altijd gelopen worden, want drie keer uit betekent het einde van de slagbeurt.
Verdedigingstactiek
Het doel is om de tegenpartij zo weinig mogelijk punten te laten scoren.
Honkbal Regels Samenvatting
Honkbal is een teamsport die bestaat uit twee teams van negen spelers. Het spel is verdeeld in negen innings, waarbij elk team om de beurt aan slag komt en verdedigt. Het doel is om meer punten te scoren dan de tegenstander door honken te lopen en uiteindelijk de thuisplaat te bereiken.
Belangrijkste Regels
- Uit: Een slagman kan op verschillende manieren uit zijn, bijvoorbeeld door een geslagen bal direct te laten vangen, drie slag te missen, of uitgetikt of gebrand te worden tijdens het rennen tussen de honken.
- Puntentelling: Een team scoort een punt wanneer een speler alle vier de honken heeft gepasseerd en de thuisplaat bereikt. Een homerun, waarbij een speler in één slag alle honken rondt, levert ook een punt op.
- Werper (Pitcher): De werper gooit de bal naar de slagman vanaf de werpplaat. De worp moet binnen de slagzone zijn (tussen knie- en ellebooghoogte). Een worp buiten de slagzone wordt een "wijd" genoemd.
- Vier Wijd: Als de werper vier keer een "wijd" gooit, mag de slagman automatisch naar het eerste honk lopen.
Honkbal Spelen in Nederland
Hoewel honkbal in Nederland minder populair is dan in bijvoorbeeld de Verenigde Staten, wordt het wel degelijk gespeeld. De Koninklijke Nederlandse Baseball en Softbal Bond (KNBSB) is de overkoepelende organisatie voor honkbal en softbal in Nederland.
Tips om te Beginnen met Honkbal
- Leer de regels: Begrijp de basisregels van het spel.
- Ontwikkel vaardigheden: Verbeter je reactievermogen en hand-oogcoördinatie.
- Sluit je aan bij een team: Zoek een honkbalvereniging in de buurt.
Benodigde Uitrusting
- Bal
- Honkbalknuppel
- Helm
- Leren handschoen
- Honkbalveld
tags: #honkbal #regels #samenvatting