Rugby is een dynamische en fysieke balsport met een rijke geschiedenis en complexe regels. Sommige studies suggereren dat de oorsprong van rugby teruggaat tot de middeleeuwen. Er zijn twee hoofdvarianten: Rugby Union en Rugby League. Internationaal wordt voornamelijk gespeeld volgens de Rugby Union regels. Hoewel dit artikel kort de verschillen aanstipt, ligt de focus op algemene informatie over rugby vanuit de Rugby Union variant.
De Basis van Rugby
Rugby wordt gespeeld met een ovalen bal. Twee teams nemen het tegen elkaar op, waarbij elk team in de Rugby Union variant uit 15 spelers bestaat. In de Rugby League variant zijn dit 13 spelers. Een rugbywedstrijd duurt 2 x 40 minuten, met een korte pauze van ongeveer 5 minuten.
Spelers mogen de bal met hun handen dragen, ermee over het veld rennen en de bal naar medespelers overgooien om zo veel mogelijk terrein te winnen richting de doellijn, zonder gestopt te worden door de tegenstander. Het overgooien naar een andere speler mag overigens alleen in achterwaartse richting.
Scoren in Rugby
Met rugby kun je punten scoren door de bal over de doellijn te drukken (een try) of door de bal tussen de palen te schieten. Het scoren door de bal te trappen kan zowel na een overtreding, uit een dood spelmoment, als uit een veldsituatie voorkomen.
- Try: Het over de tryline van de tegenstander drukken van de bal levert 5 punten op.
- Conversie: Na een try mag een speler proberen een extra score toe te voegen door het nemen van een zogenaamde conversie kick, wat nog eens 2 extra punten oplevert.
- Penalty Kick: Een strafschop die tussen de palen wordt geschopt, levert 3 punten op.
- Drop-goal: Een drop-goal, waarbij de bal tijdens het spel tussen de palen wordt geschopt, levert 3 punten op.
Tackelen en Spelhervattingen
Om te voorkomen dat er punten worden gescoord, mag de tegenstander degene die de bal draagt, en ook echt alleen die speler, proberen te tackelen. De tackle moet onder de schouders plaatsvinden, en men moet proberen met de armen de tegenstander naar de grond te werken. Het is verboden om de tegenstander te schoppen met voeten of benen, en een tackle op een speler die niet op de grond staat, is eveneens niet toegestaan.
Lees ook: Hoeveel calorieën verbrand je met korfbal?
Na een tackle strijden beide teams weer om de bal. Dit gebeurt vaak in een zogenaamde Ruck, waarbij spelers van beide teams proberen balbezit te veroveren door het andere team weg te duwen. Een andere bekende term is de Scrum, een spelhervatting waarbij 8 spelers van elk team tegenover elkaar opgesteld staan in een hechte formatie. Het is niet toegestaan om de scrum te laten inzakken en op de grond te komen.
Posities in het Rugby Team
Zoals al eerder aangegeven, zijn er verschillende posities met eigen namen binnen Rugby. Uitgaande van 15 spelers, is er een verdeling tussen de voorwaartsen (pack), de nummers 1 t/m 8, en de driekwarters (backs), de nummers 9 t/m 15.
Voorwaartsen (The Pack)
De voorwaartsen zijn essentieel in de spelonderdelen waar kracht en techniek vereist zijn, zoals scrums, rucks en mauls. Ze worden verder onderverdeeld in:
- Eerste rij:
- Tight Head Prop: Zorgt voor stabiliteit in de scrum.
- Hooker: Verovert de bal in de scrum en gooit de bal in bij een line-out.
- Loose Head Prop: Ondersteunt de hooker en biedt stabiliteit.
- Tweede rij (Locks): Veroveren de bal na een line-out en zijn de drijvende kracht in de scrum.
- Derde rij (Flankers en Nummer 8):
- Flankers (Blindside en Openside): Veroveren de bal van de tegenstander en verstoren de aanval.
- Nummer 8: Krijgt de bal in handen aan de basis van de scrum en verbindt de voorwaartsen en de backs.
Driekwarters (The Backs)
De driekwarters dragen bij met snelheid en techniek. Zij worden geacht met snelle combinaties de verdediging van de tegenstander uit positie te spelen. Ze bestaan uit:
- Scrum Half: Zorgt voor de verbinding tussen de voorwaartsen en de backs bij scrums en line-outs.
- Opener (Fly Half): Dirigeert het team en beslist of hij gaat trappen, passen of een doorbraak forceert.
- Centers (Eerste en Tweede): Hebben een sleutelpositie in de aanval en verdediging, en proberen de verdediging van de tegenstanders te verbreken.
- Vleugels (Wingers): Zorgen voor snelheid op het veld om een try te scoren.
- Full Back: De laatste man in de verdediging, die vertrouwen moet hebben bij een hoge bal en snel genoeg moet zijn om te tackelen.
Specifieke Spelsituaties
- Scrum: Een spelhervatting waarbij acht spelers van elk team in een vaste formatie tegenover elkaar staan en proberen om de bal te bemachtigen. De bal wordt ingebracht door de scrum half. Het is niet toegestaan een scrum naar de grond te drukken.
- Line-out: Een spelhervatting wanneer de bal over de zijlijn is gegaan. Spelers van beide teams stellen zich op in twee rijen en een speler gooit de bal tussen de rijen door.
Rugby Union versus Rugby League
Er bestaan twee varianten van rugby: Rugby Union en Rugby League. Rugby Union is de meest bekende vorm, die ook internationaal wordt gespeeld. De belangrijkste verschillen zijn:
Lees ook: Wat verdient een derde keeper?
| Kenmerk | Rugby Union | Rugby League |
|---|---|---|
| Aantal spelers | 15 | 13 |
| Scrum | Belangrijk onderdeel: een groep van iedere partij probeert elkaar in voorovergebogen houding weg te duwen om de bal in bezit te krijgen. | Komt minder vaak voor en is minder belangrijk. |
| Tackle | Na een tackle gaat het gevecht om de bal door, maar ieder team mag alleen vanaf zijn eigen kant over de liggende spelers heen de situatie benaderen. | Na een tackle stopt het gevecht om de bal. De getackelde speler brengt de bal weer in het spel door de bal met de voet naar achteren te rollen. |
| Line-out | Spelers die achter elkaar zijn opgesteld, proberen de bal te veroveren die vanaf de zijlijn in wordt gegooid. | Geen onderdeel van het spel. |
Rugby in Nederland en Internationaal
In Nederland is rugby een opkomende sport met een eigen rugbybond, Rugby Nederland. Er zijn ongeveer 12.000 mensen aangesloten bij een rugbyvereniging. De eerste Rugbyvereniging in Nederland werd in 1918 opgericht door studenten in Delft. Internationaal is het wereldkampioenschap rugby het belangrijkste toernooi, dat elke vier jaar wordt georganiseerd. De huidige wereldkampioen is Nieuw-Zeeland.
De 'Six Nations Cup' is het belangrijkste jaarlijkse rugbytoernooi op het noordelijk halfrond. De deelnemende teams zijn Engeland, Wales, Frankrijk, Italië, Ierland en Schotland.
Rugby was een Olympische sport in 1900, 1908, 1920 en 1924 in de variant Rugby union en toen alleen door mannen gespeeld. In 2016 kwam Rugby (na afwezigheid van 92 jaar!) weer voor op de Olympische spelen. Sevens is een Rugby variant binnen Rugby Union waarbij wordt gespeeld met 7 tegen 7. Er wordt gespeeld op een volledig rugbyveld.
Respect en Erecodes
Ondanks de fysieke aard van het spel, staat rugby bekend om zijn erecode en respect tussen spelers. Na een wedstrijd bedanken de teams elkaar en volgt de 'derde helft', waarin de sfeer kameraadschappelijk is. Tijdens een wedstrijd wordt het als onwenselijk gezien dat de beslissingen van de scheidsrechter worden bekritiseerd door spelers.
Rugby Beginnen: Tips voor Nieuwe Spelers
Rugby is een sport die bijna alle belangrijke spiergroepen gebruikt en je conditie op holistische wijze verbetert. Het combineert duur- en krachttraining op een unieke manier, waardoor het hele lichaam wordt uitgedaagd en versterkt.
Lees ook: Hoeveel vlakken heeft een voetbal?
Wil je rugby zelf ervaren? Zoek een rugbyclub in de buurt en neem deel aan een proeftraining. Hier zijn enkele tips voor beginners:
- Sluit je aan bij een team: Zoek een rugbyclub bij jou in de buurt. Daar kun je deelnemen aan een proeftraining en ontdekken of de sport en het team bij je passen.
- Leer de basis: Op de club kun je onder professionele begeleiding de juiste techniek voor passes, trappen en tackles leren en de basis van het spel en de tactiek erachter begrijpen.
- Fitness opbouwen: Rugby is fysiek veeleisend. Werk aan je uithoudingsvermogen, kracht en behendigheid om bij te blijven in het spel.
- Teamwerk: Rugby is een teamsport. Leer communiceren en samenwerken met je medespelers om succesvol te zijn.
- Angst voor fysiek contact overwinnen: Rugby brengt veel fysiek contact met zich mee. Het is belangrijk om je mentaal voor te bereiden en technieken te leren om blessures te voorkomen.
Voor een proeftraining heb je doorgaans alleen comfortabele sportkleding nodig die geschikt is voor het weer en goed passende sportschoenen (bij voorkeur met noppen). Als je rugby serieus wilt beoefenen en je bij een team wilt aansluiten, kun je het beste investeren in een hoogwaardige rugbyuitrusting.