Veldhockey is een populaire sport in Nederland, met meer dan een kwart miljoen geregistreerde leden van de KNHB (Koninklijke Nederlandse Hockey Bond). De Nederlandse hockeycompetitie is breed en divers, en biedt mogelijkheden voor spelers van alle leeftijden en niveaus. Dit artikel geeft een overzicht van de verschillende competities en initiatieven binnen de Nederlandse hockeywereld.
Structuur van de Competitie
De Nederlandse hockeycompetitie is ingedeeld in bonds- en districtscompetities. De bondscompetities worden ook wel landelijke competities genoemd. Bondscompetities zijn competities die over de districtsgrenzen heen gespeeld worden. Districtscompetities zijn competities die worden gespeeld binnen de grenzen van het district. Nederland is verdeeld in zes districten. Binnen deze districten worden door de districtscompetitieleiding diverse districtscompetities georganiseerd. De poule-indelingen van de verschillende Districtscompetities zijn te vinden in het Match Center.
In beginsel dient elke vereniging met een standaard heren- en damesteam deel te nemen aan de bondscompetitie. Elke vereniging die met een standaardteam aan de door de competitieleiding georganiseerde competities deelneemt, is verplicht een bindende opgave te verstrekken met de namen (achternaam en voorletters) van de spelers die in het eerste team zijn ingedeeld.
De speeldata van zowel de Bonds- als Districtscompetities worden elk seizoen vastgelegd in de speeldagenkalender. Het is de bedoeling dat de wedstrijden op deze data worden gespeeld. De wedstrijden worden op tijd en veld ingepland door de verenigingen. Om de wedstrijden in goede banen te leiden heeft de KNHB een aantal uitgangspunten en reglementen opgesteld, waaronder regels met betrekking tot invallen (speelgerechtigdheid).
Topklassen in het Veldhockey
De top hockeyteams voor mannen en vrouwen in Nederland komen uit in hun respectievelijke ‘Hoofdklasse’ competities, die elk 12 teams tellen. De ‘Promotieklasse’ is de tweede klasse veldhockey, die net als de Hoofdklasse 12 teams telt. Bovendien kunnen, op basis van de degradatiewedstrijden tegen de 10e en 11e plaats in de Hoofdklasse, de 2e, 3e en 4e plaats in de Promotieklasse promoveren naar de Hoofdklasse. Het Wagener Stadion in Amsterdam is eigendom van de KNHB.
Lees ook: Hoeveel calorieën verbrand je met korfbal?
Bekercompetities
Sinds seizoen 2016-2017 organiseert de KNHB een bekercompetitie voor de verenigingen. Het eerste jaar is uitermate succesvol verlopen met een bekertoernooi voor herenteams uit de Eerste tot en met de Vierde Klasse (Silver Cup Heren). Sinds het seizoen 2017-2018 is de Gold Cup voor standaard teams uit de Hoofdklasse, Promotieklasse en Overgangsklasse. Voor de meest actuele loting kijk je bij nieuwsberichten.
Hockey voor Senioren: Masters en Trimhockey
Binnen de Bondscompetitie wordt in de districten Noord-Holland, Zuid-Holland en Midden Nederland een Dames Masters-competitie aangeboden. Leeftijd bleek binnen de Dames Masters-competitie in toenemende mate een issue te zijn, zeker wanneer tegenstanders 10 tot 15 jaar jonger zijn. Waar voor de heren al jarenlang competities worden aangeboden in verschillende leeftijdscategorieën, speelden de dames nog steeds in één categorie waarin teams werden samengesteld uit speelsters in een mix van alle leeftijden. In de praktijk zagen we dat dames rond de 45 en daarboven, op een gegeven moment afhaken, omdat ze voorbijgelopen werden door dertigers. En dat is zonde! Want die 45-plussers zijn vaak nog wel fanatiek en willen graag blijven hockeyen, maar dan wel een tempo lager. Met dames van dezelfde leeftijd is er meer aansluiting, zowel op persoonlijk gebied als bij het hockeyen.
Trimhockey is een leuke vorm van hockey voor mensen die geen of weinig hockeyervaring hebben en die toch op een ontspannen manier willen hockeyen. Trimhockeyers komen op een vaste avond bij elkaar om samen te trainen. In verschillende districten in Nederland worden trimhockeycompetities georganiseerd (door de KNHB of door vrijwilligers).
Deze mixed-competitie vindt 1x in de 3 á 4 weken plaats op de maandagavond en wordt bij de thuisspelende vereniging gespeeld. Er wordt gespeeld in de periode september tot en met november en maart tot en met juni inclusief een afsluitende avond met alle deelnemende teams. Inmiddels is de donderdagavondcompetitie in dit district niet meer weg te denken. Voor de dames zijn er diverse poules in twee verschillende klassen. Deze poules bevinden zich in zowel Oost-, Midden- als in West-Brabant. Er wordt om de week een wedstrijd gespeeld met als aanvangstijd 20.30 uur. De KNHB verzorgt de indeling en wedstrijdplanning en er wordt gespeeld met thuis- en uitwedstrijden. De thuisspelende vereniging zorgt voor scheidsrechters. Ook in de regio Friesland wordt er een trimhockeycompetitie georganiseerd door de KNHB.
Het wedstrijdschema en poule-indeling van de verschillende Trimhockeycompetities worden (wanneer het een KNHB competitie betreft) gepubliceerd in het Match Center. Het NK trimhockey seizoen 2024-2025 vindt plaats op zaterdag 28 juni 2025. Dit keer op de velden van Athena. De organisatie is in handen van de NK-commissie die bestaat uit 4 zeer actieve Trimhockeyers uit verschillende regio’s in Nederland in samenwerking met de KNHB en Athena.
Lees ook: Wat verdient een derde keeper?
Hockey7 Competitie
De afgelopen jaren is een behoefte ontstaan aan doordeweekse avondcompetities. Het gaat daarbij om mensen die graag willen (blijven) hockeyen, maar voor wie de weekenden lastig zijn. Daarom organiseert de KNHB - naast de bestaande trimhockeycompetitie - een Hockey7 competitie op donderdag- of vrijdagavond (afhankelijk van het district).
Hockey7 wordt - zoals de naam al aangeeft - gespeeld in teams van zeven. Teams spelen op één avond twee wedstrijden (drieluik) van elk 25 minuten. Er wordt gespeeld op een half veld en zonder keeper en scheidsrechters. Teams kunnen uit heren, dames of mixed teams bestaan. Het wedstrijdschema en poule-indeling van de Hockey7 competitie wordt gepubliceerd in het Match Center.
Hockey7 wordt gespeeld in vier blokken (herfst, winter, lente en zomer) van elk drie maanden, met daarin vijf speelrondes. De wedstrijden worden om de week op donderdag of vrijdag gespeeld (afhankelijk van de regio). Om mee te kunnen doen aan de Hockey7 competitie moeten teamleden ingeschreven staan als spelend lid. Sinds 2021 is er een nieuw bindingsmodel en zijn lidmaatschapsvormen aangepast. Alle informatie hierover vind je hier. Momenteel wordt de Hockey7 competitie door de KNHB aangeboden in alle districten.
Dames Door de Week Competitie
De Dames door de week-competitie wordt gespeeld op de donderdagmiddag/avond of dinsdagochtend. District Zuid speelt op de donderdag middag/avond en district West op de dinsdagochtend.
Historisch Perspectief
In 1911 werd de Nederlandse Dames Hockeybond opgericht. In 1941 werd deze bond onderdeel van de huidige KNHB, die destijds bepaalde dat het spelpeil omhoog moest.
Lees ook: Hoeveel vlakken heeft een voetbal?
Spelregels en Veld
Het Nederlandse veldhockey’seizoen’ is verdeeld in twee delen: september-december en maart-juni. Het spel wordt gespeeld op een gras- of kunstgrasveld van 91,4 meter lang en 55 meter breed (voor spelers van 10 jaar en ouder). Een wedstrijd duurt 70 minuten, verdeeld in twee periodes van 35 minuten. Een hockeyteam bestaat uit 11 spelers (10 in het veld en 1 keeper). Voorwaartsen, middenvelders en verdedigers zijn de drie soorten veldspelers. Per team zijn maximaal vijf wisselspelers toegestaan. In tegenstelling tot voetbal kunnen spelers te allen tijde worden gewisseld. De wedstrijd wordt geleid door twee scheidsrechters.
Wanneer een van de teams scoort, hervat het andere team vanaf de middenlijn. Om te scoren moet een speler de bal van binnen de doelcirkel in het doelgebied van de tegenstander slaan. Een bal die van buiten de cirkel wordt geslagen en in het doelgebied terechtkomt, wordt niet als doelpunt beschouwd. De bal wordt dan naar de tegenstander gespeeld. Alle grenzen zijn gemarkeerd met een witte lijn van ongeveer 7,5 cm breed. De zijlijnen zijn de lange lijnen die over de lengte van het veld lopen, terwijl de achterlijnen die aan de korte uiteinden zijn. De doellijn is het gedeelte van de achterlijn dat tussen de doelpalen loopt. Op het veld zijn er twee cirkels, twee 23-meter lijnen en een middenlijn. Bij de junioren en senioren doen clubteams mee aan districtscompetities.
Nationale Teams
Nationaal Dames Hockey Team van Nederland - Het team staat op de eerste plaats in de wereld door de Internationale Hockey Federatie en heeft de meeste World Cups gewonnen (8). Ze hebben de meeste Olympische medailles gewonnen (9), waaronder een record van vier gouden medailles. Het Nederlands Heren Hockey Team heeft de World Cup drie keer gewonnen (en was finalist in de laatste twee wedstrijden - 2014/2018). Momenteel zijn ze Europees kampioen (5 keer gewonnen en 7 keer tweede geworden). Ze wonnen back-to-back Olympische gouden medailles in 1996 en 2000, evenals vier zilveren en drie bronzen medailles.
Evenementen Organiseren
Wil jij ook een keer een van bovenstaande evenementen op jouw vereniging organiseren? Verenigingen kunnen vanaf nu via een bid hun interesse kenbaar maken voor het hosten van een KNHB competitie-evenement. Alle evenementen vinden doorgaans plaats aan het einde van het seizoen, in juni. Wil je met jouw vereniging in aanmerking komen? Op deze pagina vind je alle informatie over de Play-offs en Kampioenschappen van seizoen 2024-2025. Alle informatie over deze kampioenschappen kun je vanaf mei 2025 vinden in de agenda. Om te komen tot de poule-indelingen van de Nederlands Kampioenschappen hanteert de competitieleiding vaste indelingscriteria. Zo waarborgt de KNHB een objectief en transparant systeem.