Kampioenschap Regels Hockey: Een Uitgebreid Overzicht

De hockeysport kent een breed scala aan regels en reglementen, vastgesteld door de Koninklijke Nederlandse Hockey Bond (KNHB) en de International Hockey Federation (FIH). Deze regels zijn essentieel voor een eerlijk en gestructureerd verloop van wedstrijden op alle niveaus, van de jeugd tot de Hoofdklasse en internationale toernooien. Dit artikel biedt een gedetailleerd overzicht van de belangrijkste aspecten van de kampioenschapsregels in de hockeywereld.

Basisregels van het Veldhockey

Net als bij voetbal spelen twee teams van elk elf spelers tegen elkaar. Een belangrijk verschil is dat er bij hockey onbeperkt gewisseld mag worden. Alle spelers gebruiken een stick, waarmee de bal alleen met de platte kant mag worden gespeeld. Het is niet toegestaan de bal met de voet of andere lichaamsdelen te spelen. Het team dat de meeste doelpunten maakt, wint de wedstrijd. Een doelpunt is alleen geldig als de bal binnen de cirkel (het doelgebied) door een speler van de aanvallende partij is geraakt.

Op het hoogste niveau (Hoofdklasse en internationale toernooien) duurt een wedstrijd vier keer vijftien minuten. Op alle niveaus daaronder duurt een wedstrijd 4 x 17,5 minuut. Op topniveau wordt de tijd stilgezet als het spel stilligt. De wedstrijd wordt geleid door twee scheidsrechters, elk verantwoordelijk voor een helft van het veld. Het veld is 91,40 meter lang en 55 meter breed. Elke speelhelft heeft een 23-meterlijn en de cirkel rond beide doelgebieden heeft een straal van 14,63 meter. De doelen zijn 3,66 meter breed en 2,14 meter hoog.

Spelreglement en Arbitrage

Voor een goed begrip van het spel is het belangrijk om het spelreglement te kennen. De KNHB stelt jaarlijks, in aanvulling op het spelreglement, een document op met arbitrage afspraken en een update van de standaard afspraken. Deze documenten bevatten extra uitleg over de interpretatie van de spelregels, bijvoorbeeld hoe om te gaan met een hoge bal. Het is belangrijk voor scheidsrechters, spelers, coaches en supporters om zowel het spelreglement als dit document door te nemen.

De KNHB volgt zoveel mogelijk de internationale regels van de FIH, maar er kunnen kleine verschillen zijn, vooral in de Hoofdklasse en bij internationale wedstrijden. Deze verschillen zijn echter meestal minimaal.

Lees ook: De Ontwikkeling van het Dameshockey

Competitiestructuur in Nederland

De Nederlandse hockeycompetitie is ingedeeld in bonds- en districtscompetities. De bondscompetities, ook wel landelijke competities genoemd, overschrijden de districtsgrenzen. Districtscompetities worden gespeeld binnen de grenzen van een district. Nederland is verdeeld in zes districten, die elk diverse districtscompetities organiseren.

In beginsel dient elke vereniging met een standaard heren- en damesteam deel te nemen aan de bondscompetitie. Verenigingen zijn verplicht een bindende opgave te verstrekken met de namen van de spelers die in het eerste team zijn ingedeeld. De poule-indelingen van de verschillende districtscompetities zijn te vinden in het Match Center.

De speeldata van zowel de bonds- als de districtscompetities worden elk seizoen vastgelegd in de speeldagenkalender. Het is de bedoeling dat de wedstrijden op deze data worden gespeeld. De verenigingen plannen de wedstrijden op tijd en veld in.

Promotie en Degradatie

De promotie- en degradatieregelingen van de Bonds- en Districtscompetities geven aan welke posities in de eindstand recht geven op promotie, degradatie, deelname aan play-offs of plaatsing voor een vervolgcompetitie.

Play-offs en Play-outs in de Hoofdklasse

De nummer tien van de Tulp Hoofdklasse neemt het op tegen de nummer drie van de Promotieklasse, terwijl de nummer elf van de Hoofdklasse de runner-up van de Promotieklasse treft. Alle play-offseries worden gespeeld over twee wedstrijden, waarbij een wedstrijd niet tot een winnaar hoeft te leiden. Na wedstrijd twee worden de uitslagen in een ranglijst gezet en wordt op basis van wedstrijdpunten, doelsaldo en doelpunten voor, bepaald wie de winnaar van de play-offserie is.

Lees ook: Badhoevedorp Hockey Kampioenschap: Alle details

Voorbeeld van puntentelling:

  • Team A wint wedstrijd 1 met 1-0 van Team B en speelt wedstrijd 2 gelijk met 1-1. Team A heeft hierdoor 4 wedstrijdpunten en Team B 1.
  • Team A wint wedstrijd 1 met 7-0 en verliest wedstrijd 2 met 5-0. Beide teams hebben 3 wedstrijdpunten.
  • Team A en Team B spelen beide wedstrijden gelijk, 1-1 en 2-2. Elk team heeft 2 wedstrijdpunten en een doelsaldo van 3-3.

De nummers 12 van de Hoofdklasse degraderen rechtstreeks naar de Overgangsklasse. De kampioenen van beide Overgangsklasse-poules spelen een playoff-serie tegen elkaar om het algeheel OVK-kampioenschap. Hierin geldt dat de kampioen met de meeste punten het thuisvoordeel in de eventuele beslissingswedstrijd geniet. Indien punten gelijk zijn wordt er gekeken naar gewonnen wedstrijden en daarna naar doelsaldo. De winnaar van die serie promoveert direct naar de Hoofdklasse. Beide nummers twee van de Overgangsklasse spelen een playoff-serie tegen elkaar. Hierin geldt dat het team met de meeste punten het thuisvoordeel in de eventuele beslissingswedstrijd geniet. Indien punten gelijk zijn wordt er gekeken naar gewonnen wedstrijden en daarna naar doelsaldo. De verliezer van de serie is uitgespeeld. De winnaar speelt een nieuwe playoff-serie tegen de nummer 10 van de Hoofdklasse, waarin de overgangsklasser het thuisvoordeel in een eventuele beslissingswedstrijd geniet. De nummers 12 van de Overgangsklasse degraderen rechtstreeks naar de Eerste Klasse. De vier kampioenen van de Eerste Klasse spelen play-offs tegen elkaar. De beste kampioen (het team met de meeste punten, vervolgens meeste gewonnen wedstrijden, en als dat ook gelijk is het team met het beste doelsaldo), speelt tegen de slechtste kampioen een playoff-serie. Ook de tweede en derde kampioen spelen een serie tegen elkaar. Ook hier geldt weer dat de hoogst genoteerde het thuisvoordeel in de eventuele beslissingswedstrijd geniet. De winnaars van die series promoveren naar de Overgangsklasse. De verliezers van die series mogen in de herkansing tegen de nummers 11 van de Overgangsklasse. De beste nummer 11 uit de OVK, op basis van aantal punten, gewonnen wedstrijden en vervolgens doelsaldo, speelt tegen de slechtste overgebleven nummer 1 van de Eerste Klasse. De vier nummers 2 van de Eerste Klasse spelen play-offs tegen elkaar. De beste nummer 2, het team met de meeste punten, vervolgens gewonnen wedstrijden en vervolgens doelsaldo, speelt tegen de slechtste nummer 2 een playoff-serie. Ook de tweede en derde nummer 2 spelen een serie tegen elkaar. Ook hier geldt weer dat de hoogst genoteerde het thuisvoordeel in de eventuele beslissingswedstrijd geniet. De verliezers van die series zijn uitgespeeld. De winnaars van die series spelen tegen de nummers 10 van de Overgangsklasse. De beste nummer 10 uit de OVK, op basis van aantal punten en vervolgens doelsaldo, speelt tegen de slechtste overgebleven nummer 2 van de Eerste Klasse.

Speelgerechtigdheid en Teamopstellingen

Om speelgerechtigd te zijn, moeten verenigingen en spelers aan een aantal voorwaarden voldoen. Verenigingen zijn verplicht om te zorgen dat al hun leden ook lid zijn van de KNHB. Alle leden die de vereniging bij de KNHB aanmeldt als spelend lid, zijn speelgerechtigd.

In de wedstrijden van de Hoofdklasse en de Promotieklasse en de Play-Offs tussen de Promotieklasse en Overgangsklasse (voor promotie) mogen teams uitkomen met zeventien spelers. Hieraan zijn voorwaarden verbonden.

Voor standaardteams uitkomend in de 1e en 2e Klasse geldt een uitzondering op de speelgerechtigdheid. Een speler is na 15 maart enkel speelgerechtigd voor het standaardteam als de speler op de teamopgave staat óf voor 15 maart is uitgekomen voor het standaardteam van de vereniging. Het uitsluitend na 15 maart toevoegen van een speler aan de teamopgave is niet voldoende. Meer informatie hierover is te vinden in het Bondsreglement 2024, artikel 4.4.2.

Opleidingsteams

Vanaf het seizoen 2017-2018 kunnen verenigingen een verzoek indienen om een ander team aan te wijzen als opleidingsteam. Standaard zijn heren 2 (H2) en dames 2 (D2) het opleidingsteam van een vereniging. De spelers die op de teamopgave of spelerslijst van heren 1 (H1) en dames 1 (D1) op een positie van 10 tot en met 18 staan, mogen naast H1/D1 ook uitkomen voor het opleidingsteam. Het aan te wijzen opleidingsteam moet voldoen aan een aantal voorwaarden en voor de speelgerechtigdheid gelden beperkingen. Een nadere uitwerking vind je in het Bondsreglement 2024, art. 4.10.

Lees ook: EK Voetbal: Een Overzicht

Regels omtrent Invallen en Dispensatie

Er zijn regels voor vast meespelen in een team of invallen, welke de afgelopen periode zijn aangepast door middel van het nieuwe bindingsmodel. Het uitgangspunt voor het indelen van teams is de leeftijd op peildatum 1 oktober van het lopende seizoen. Soms is het gewenst dat een speler in een lagere categorie uitkomt, waarvoor dispensatie kan worden aangevraagd bij de competitieleiding.

Competitiemaatregelen en Sancties

Als een vereniging, speler of begeleider zich niet aan de regels houdt, kan de KNHB maatregelen opleggen.

Mogelijke Competitiemaatregelen

Een competitiemaatregel kan worden opgelegd op basis van de regels in het bondsreglement. Hieronder valt bijvoorbeeld het in laten vallen van een te sterke speler (niet-speelgerechtigd), het niet op komen dagen bij een wedstrijd of het niet op orde hebben van de administratie (ledenadministratie, maar ook het onjuist of niet volledig invullen van het digitaal wedstrijdformulier). De maatregelen kunnen bestaan uit punten in mindering brengen in de stand van een team en/of een geldelijke boete. Welke maatregelen waarvoor opgelegd kunnen worden is uitgebreid te lezen in het Bondsreglement. Een verkort overzicht is te vinden in het uniforme boete-overzicht veld, zaal en Jongste Jeugd.

Als je het niet eens bent met de opgelegde competitiemaatregel (zoals bedoeld in artikel 10.1 van het huishoudelijk reglement), kan de vereniging of kandidaat-vereniging een verzoek om herziening indienen. Dit moet binnen vijf werkdagen na dagtekening van de beslissing waarin de maatregel is opgelegd bij het bondsbestuur ingediend worden inclusief de volledige bijbehorende motivatie. Het is niet mogelijk om een verzoek om herziening in te dienen als de maatregel alleen bestond uit het opleggen van een geldboete van € 50,00 of minder. Indien de competitieleiding het verzoek om herziening afwijst, kun je – wederom binnen vijf werkdagen na dagtekening van de beslissing – op grond van artikel 10.2 van het huishoudelijk reglement beroep instellen bij de commissie van beroep (inclusief de volledige bijbehorende motivatie), tenzij de maatregel alleen bestond uit het opleggen van een geldboete van € 50,00 of minder. Indien de geschorste persoon of diens vereniging een beroep indient tegen een schorsing, dan dient uiterlijk op de laatste dag dat het beroep kan worden aangetekend door de KNHB €250,- te zijn ontvangen.

Regels met betrekking tot competitiezaken

Lenen uit een lager team (niveau/klasse) is altijd toegestaan. Er mag alleen geleend worden uit een lager team (leeftijdscategorie) als dat team niet meer dan één niveau (klasse) hoger speelt dan het eigen team.

Er mag alleen worden geleend uit een hoger spelend team als het eigen team geen mogelijkheid heeft tot het regelen van invallers uit een (voor hun) lager of op gelijk niveau spelend team.

Invallers lenen uit een hoger spelend team mag als het eigen team aantoonbaar 11 of minder aan de wedstrijd deelnemende spelers over heeft. Hieronder wordt verstaan: aantal eigen spelers + spelers die ingeleend worden/kunnen worden uit een voor hun lager of op gelijk niveau spelend team. Er mogen maximaal 2 spelers invallen die maximaal één klasse hoger spelen.

Specifiek voor jeugd: Indien wordt ingevallen in een lagere categorie, dan is naast de klasse ook leeftijd bepalend. Een speler uit de jongste jeugd mag altijd invallen bij 11-tallen (ongeacht speelniveau).

Voor het lenen van invallers uit een hoger team (niveau of categorie) moet de vereniging uit de donderdag van te voren toestemming aanvragen bij de KNHB.

Oefenwedstrijden moeten worden aangemeld bij de accommodatie commissie. Vanuit de vereniging worden er geen scheidsrechters geregeld voor oefenwedstrijden.

Geef het uiterlijk drie weken van te voren aan wanneer een wedstrijd verplaatst moet worden. Wedstrijden mogen altijd eerder worden gespeeld dan de door de KNHB bepaalde datum. Wedstrijden mogen in district zuid ook later worden ingehaald maar moeten dan voor de volgende competitiewedstrijd worden gespeeld. Inhaalwedstrijden mogen door verenigingen niet worden ingepland op een officiële inhaaldag. Er worden altijd wedstrijden gespeeld in de meivakantie. Graag tijdig inventariseren of er op die data gespeeld kan worden.

Wedstrijden die worden afgelast i.v.m. weersomstandigheden worden door de KNHB opnieuw ingepland. Op het niet spelen van de wedstrijd op de door de KNHB vastgestelde datum en het niet tijdig inhalen staat een straf van € 75 boete en 3 punten in mindering. Als een team 3 wedstrijden afzegt volgt uitsluiting van deelname aan de competitie. De scheidsrechterscommissie regelt de scheidsrechters voor inhaalwedstrijden.

Een niet gespeeld wedstrijd moet altijd ingehaald worden. Heren-1, Dames-1 en de jeugdteams die uitkomen in de subtopklasse of hoger spelen altijd op veld A.

Het keuren van de velden bij slechte weersomstandigheden gebeurt uiterlijk 2 uur voor aanvang van de wedstrijd door het wedstrijdsecretariaat of de accommodatie commissie. Bij afgelastingen door slechte weersomstandigheden worden de coaches geïnformeerd door de technische commissie.

De scheidsrechterscommissie stelt het indelingen op per team. De teams zijn zelf verantwoordelijk voor het aanwijzen van scheidsrechters voor de toegewezen wedstrijden. Alle 2e-jaars C-spelers worden opgeroepen om deel te nemen aan de cursus voor clubscheidsrechter. Deelname is verplicht vanuit de KNHB.

Overige Competities en Toernooien

Naast de reguliere competities organiseert de KNHB diverse andere competities en toernooien, waaronder:

  • Bekercompetities: Sinds seizoen 2016-2017 organiseert de KNHB een bekercompetitie voor de verenigingen. Er zijn verschillende bekers, zoals de Silver Cup Heren (voor teams uit de Eerste tot en met de Vierde Klasse) en de Gold Cup (voor standaard teams uit de Hoofdklasse, Promotieklasse en Overgangsklasse).
  • Dames Masters-competitie: Binnen de Bondscompetitie wordt in de districten Noord-Holland, Zuid-Holland en Midden Nederland een Dames Masters-competitie aangeboden. Deze competitie is bedoeld voor dames van 30 jaar en ouder.
  • Trimhockeycompetities: Trimhockey is een leuke vorm van hockey voor mensen die geen of weinig hockeyervaring hebben en die toch op een ontspannen manier willen hockeyen. In verschillende districten in Nederland worden trimhockeycompetities georganiseerd, vaak op de maandagavond.
  • Hockey7 competitie: De KNHB organiseert een Hockey7 competitie op donderdag- of vrijdagavond. Hockey7 wordt gespeeld in teams van zeven op een half veld, zonder keeper en scheidsrechters.
  • Dames Door de week-competitie: Deze competitie wordt gespeeld op de donderdagmiddag/avond of dinsdagochtend, afhankelijk van het district.

Belangrijke Procedures en Reglementen

De KNHB kent diverse procedures om de competitie goed te laten verlopen, zoals procedures rond het digitaal wedstrijdformulier, afgelastingen, dispensaties of wanneer er geen team beschikbaar is. Van de belangrijkste procedures is door de KNHB een korte uitwerking per procedure gemaakt.

Om speelgerechtigd te zijn, moeten verenigingen en spelers aan een aantal voorwaarden voldoen. Verenigingen zijn verplicht om te zorgen dat al hun leden ook lid zijn van de KNHB. Alle leden die de vereniging bij de KNHB aanmeldt als spelend lid, zijn speelgerechtigd.

Gedragsregels en Sportiviteit

Iedereen wil op een prettige en eerlijke manier met elkaar kunnen genieten van de mooie hockeysport. Daarom heeft de KNHB uitgangspunten en reglementen opgesteld voor verenigingen en spelers. De KNHB Reglementen bestaan uit het Bondsreglement, het Evenementenreglement en het Tuchtreglement. Tenslotte vind je in de download nog het ‘Uniform Boeteoverzicht Competitie 2024-2025’.

Scheidsrechters benaderen we met respect en fatsoen, zij zorgen er tenslotte als vrijwilligers voor dat wij een wedstrijd kunnen spelen. Het team /teamcaptain moet zelf corrigeren op gedrag en houding van zijn teamleden. Sportiviteit en een leuke pot hockey spelen boven het “kampioen” worden.

Handige Hulpmiddelen

  • Hockey.nl app: Raadpleeg de spelregels op je mobiel via de hockey.nl app.
  • Match Center: Hier vind je de poule-indelingen van de districtscompetities en het wedstrijdschema van de Trimhockeycompetities en de Hockey7 competitie.

tags: #kampioenschap #regels #hockey