Als keeper ben je een cruciale speler op het veld. Een goede keeper kan punten pakken voor zijn team, terwijl een fout puntenverlies kan opleveren. Om te voorkomen dat je in de 'landelijke malaise' van grabbelende keepers terechtkomt, zijn hier acht tips om je niveau te verbeteren, met de nadruk op duiktechnieken, training en mentale voorbereiding. Dit artikel is bedoeld voor trainers en keepers en behandelt de unieke aspecten van het keepen, waaronder de verschillen met veldvoetbal, de eigenschappen van een topkeeper, de rol in het team en specifieke trainingstechnieken.
Het Belang van Overzicht en Rust
Als keeper heb je het beste overzicht van het veld. Gebruik dit voordeel om je defensie te organiseren en standaardsituaties te controleren. Rust in je hoofd en onverstoorbaarheid zijn essentieel. Straal zelfvertrouwen uit, want je teamgenoten hebben niets aan een opgefokte keeper. Mindfulness kan helpen om je concentratie te verbeteren en 'ruis' te verminderen. Alle topkeepers van dit moment zijn een soort van ‘sfinxen’ op doel. Wat er ook gebeurt, ten alle tijde rust en vertrouwen uitstralen.
Organisatie van de Defensie
Vanuit je doel overzie je alle 21 andere spelers, de bal, het veld en jezelf. In verdedigend opzicht kun je dus het beste zien waar het gevaar vandaan komt. Een goede keeper organiseert zijn defensie, zeker bij standaardsituaties. Denk als een verdediger en neem de leiding in de defensieve organisatie. De keeper is de speler die het spel voor zich heeft. Niemand kan de verdedigers beter coachen en op hun plaats zetten dan de keeper, bijvoorbeeld bij standaardsituaties. Dat betekent dat de keeper zich verbaal moet laten gelden, tijdig en luid instructies geven.
Voetenwerk
Hoewel je als keeper het liefst je handen gebruikt, zijn er situaties waarin je voeten sneller zijn. Dit geldt vooral voor laag geschoten ballen dichtbij je lichaam of iets verder naast je. Veel spitsen schieten graag lage ballen direct langs het lichaam, dus train hierop.
Één-tegen-één Situaties
Bij het uitlopen kom je vaak in een één-tegen-één situatie terecht. Blijf zolang mogelijk overeind en duik pas naar de bal op het moment dat de speler wil schieten. Zodra je op de grond ligt, heb je geen controle meer. Controle is het sleutelbegrip in deze situatie. Wacht tot de speler schiet of een actie maakt en reageer razendsnel. Bij het uitkomen van je doel, zorg je er voor dat je stil staat als men gaat schieten, zo niet dan is het bijna altijd een doelpunt. Vanuit stilstand kan men goed reageren, als je licht beweegt ben je vaak te laat.
Lees ook: PSV competitie overzicht
Extra Stap voor Meer Bereik
Vaak duiken keepers vanuit stand naar de hoek om een bal te pakken, wat een natuurlijke reactie is. Echter, dit kan je bereik beperken. Een extra stapje opzij voordat je duikt kan helpen om verder te duiken.
Duiktechniek: Landen op de Zij
Een goede duiktechniek vereist dat je landt op je zij. Vermijd het landen op je buik, wat vaak voortkomt uit angst. Benadruk het voorwaarts aanvallen bij het duiken. Te vaak zien we keepers die (half) op hun buik landen bij het duiken. Vaak heeft dit te maken met een stukje angst bij het vallen op de zij.
Meevoetballen
Van een moderne keeper wordt verwacht dat je regelmatig meevoetbalt. Dit betekent dat de eerste opbouw bij de keeper begint. Train op traptechniek en spelhervattingen, en voetbal af en toe mee in een partijspel om te leren een bal onder druk te verwerken. Tot 1992 mochten zij een terugspeelbal oprapen. Nu heeft de keepers de taak deze goed te verwerken met de voeten. Het betekent ook ze een belangrijke rol in de opbouw en het positiespel hebben. Met de keepers oefenen we hoe ze aanspeelbaar moeten zijn, waar ze de bal in hun ‘zestien’ moeten vragen en hoe ze deze verwerken.
Positionering in het Doelgebied
Voorkom dat je tijdens een situatie op of achter de doellijn belandt. Positioneer je goed binnen het doelgebied en verklein je hoek. Beweeg mee met de situatie. Bijvoorbeeld, als er aan je linkerzijde een dreigende situatie ontstaat, draai je mee naar de linkerkant om de korte hoek af te schermen. Daarbij moet je je altijd bewust zijn wat er in je rug gebeurt, en dus niet teveel naar de voorste paal bewegen.
Keeperstraining: De Sleutel tot Verbetering
Regelmatige en gespecialiseerde keeperstraining is cruciaal. Jens Abrams, een ervaren keeperstrainer, benadrukt dat het werk van een keeper meer is dan alleen springen, vliegen en vangen. Tegenwoordig wordt er steeds meer van een keeper gevraagd, bijvoorbeeld dat de keeper eigenlijk de eerste spelmaker van het veld is. De specifieke lichamelijke eisen die aan een keeper gesteld worden vereisen een specialistische en doelgerichte voorbereiding. Het is daarom belangijk dat de trainer zich tijdens de training persoonlijk op zijn leerlingen kan richten.
Lees ook: Optimaliseer je voetbalspel met de juiste luchtdruk
Opbouw van een Keeperstraining
Een goede keeperstraining bestaat uit drie pijlers:
- Hoofdcomponent: Focus op de individuele behoeften van de keeper. Identificeer en pak problemen aan, bijvoorbeeld met hoge ballen.
- Afsluiting: De afsluiting is afhankelijk van het thema van de training.
- Oefeningen: De oefeningen dienen qua coördinatie complex te zijn, maar ook op techniek gericht te zijn.
Oefeningen voor Keeperstraining
- Coördinatie en techniek: Train coördinatie en techniek met complexe oefeningen.
- Rompstabiliteit: Besteed aandacht aan rompstabiliteitsoefeningen.
- Inspiratie uit andere sporten: Zoek inspiratie in andere sporten en deel ervaringen met collega-trainers.
Belang van de Juiste Oefeningen
De juiste oefeningen zijn essentieel voor een effectieve voetbaltraining. Duiken vereist oefening: Train daarom met de juiste keepersoefeningen. In de warming-up dienen al bepaalde basisoefeningen van het keepen geïntegreerd te worden.
Training van Coördinatie en Sprongkracht
Om de coördinatievaardigheden van een keeper te trainen en daarmee succes te bereiken in de wedstrijd, dient het verscherpen van de coördinatie een hoofdbestanddeel van keeperstraining te zijn. Ook de sprongkracht en explosiviteit van een keeper moeten flink getraind worden. Om een beweging zo snel mogelijk te kunnen uitvoeren, moet de maximaalkracht, de fMax, goed ontwikkeld zijn.
Mentale Voorbereiding
Een sterke concentratie en een goede manier van met fouten omgaan zijn net zo belangrijk. Elke keeper moet zijn eigen wedstrijdvoorbereiding kunnen doorlopen. Het is optimaal als zowel team als keeper voor de wedstrijd een gezamenlijke warming-up uitvoeren. Ook tijdens de wedstrijd moet een keeper het hoofd koel houden. De keeper moet voorkomen dat hij na een tegendoelpunt zijn kop in het zand steekt.
De Juiste Houding Tijdens Training
Voor Abrams is het niet belangrijk hoe snel een oefening uitgevoerd wordt. Het gaat erom de keeper oplossingen te bieden, die hij tijdens de wedstrijd feilloos en instintief kan toepassen. Naast goed trainen is het natuurlijk belangrijk dat keeperstraining niet als kwelling wordt gezien, maar dat deze de keeper op een motiverende manier verder brengt.
Lees ook: KNVB overschrijvingstermijn uitgelegd
Specifieke Technieken en Situaties
Argentijnse Techniek
Breng je knie naar de grond, zodat je legguard helemaal plat ligt. Op deze manier zet je meteen al een groot blok, terwijl je nog wel in staat bent te bewegen.
Rebound Controle
In de zaal mag een rebound niet hoog van je afkomen, wat een andere techniek vereist.
Strafcorners en Strafballen
- Strafcorner: Maak duidelijke afspraken over uitlopen of blijven staan.
- Strafbal: Wacht zo lang mogelijk en reageer in plaats van een hoek te kiezen.
De Keeper Als Extra Veldspeler
In bepaalde situaties kan het team de keeper wisselen voor een extra veldspeler om een overtal te creëren. Het is cruciaal dat het team deze tactiek op de juiste manier toepast. Er moeten vooraf afspraken worden gemaakt en deze tactiek moet op de training worden geoefend.
Essentiële Onderdelen van Keeperstraining
- Duiken: Met de juiste techniek en kleding gaat dit meestal zonder pijn.
- Houding: Een belangrijke basis voor effectief keepen.
- Vangen: De handen van de keeper zijn essentieel.
- Communicatie: Als keeper moet je communiceren met medespelers en deze aansturen.
- Reactievermogen en sprongkracht: Je moet snel kunnen anticiperen op de acties van de tegenstander en het is belangrijk dat je hoog leert springen.
Benodigdheden voor Keeperstraining
- Keepershandschoenen met fingersave: Deze voorkomen dat de vingers doorklappen.
- Keeperskleding: Beschermende kleding is essentieel.
- Mentaliteit: Zelfvertrouwen, motivatie en doorzettingsvermogen zijn cruciaal.
Warming-up Oefeningen voor Keepers
De warming-up van de keeper is net zo belangrijk als die van het voetbalelftal. Deze oefeningen bereiden de keeper voor op de voetbaltraining of voor de wedstrijd.
- Plaats een medespeler of coach op korte afstand van het doel en laat hem/haar gecontroleerde, lage schoten afvuren op de keeper.
- Plaats een lat op een bepaalde hoogte (bijvoorbeeld een doelpaal) en laat de keeper proberen zo hoog mogelijk te springen om de lat aan te raken.
- Plaats een medespeler aan de zijlijn en laat hem/haar gecontroleerde voorzetten geven in het strafschopgebied.
- Plaats kegels op de grond op enige afstand van elkaar.
- Zet twee kegels op enige afstand van elkaar. De keeper start bij een kegel, sprint naar de andere kegel, duikt laag naar de grond om een denkbeeldige bal te stoppen en keert dan snel terug naar de startpositie.
- Maak een parcours met afwisselend hoge en lage ballen.
Door deze oefeningen regelmatig te trainen, kunnen keepers hun vaardigheden in hoog en laag duiken aanscherpen en vertrouwen opbouwen om met succes de lucht in te springen of naar de grond te duiken om cruciale reddingen te verrichten.