Ben je een liefhebber van waterpolo, overweeg je om waterpolo te gaan spelen, of kijk je af en toe naar waterpolowedstrijden? Vraag je je af hoe lang een waterpolowedstrijd duurt, vooral tijdens het WK, en wil je hier meer over weten? Waterpolo is een spectaculaire watersport waarin twee teams het tegen elkaar opnemen en proberen zoveel mogelijk doelpunten te scoren. Het heeft veel weg van rugby en handbal, maar het wordt zwemmend gespeeld. Dit artikel geeft je alle informatie over de duur van waterpolowedstrijden, de speeltijd en andere belangrijke aspecten van deze dynamische sport.
Wat is waterpolo?
Waterpolo is een teamsport die in het zwembad plaatsvindt. Het is ontstaan in de 19e eeuw en is vooral populair in Oost- en Zuid-Europa. Ondanks dat het in het water wordt gespeeld, heeft het raakvlakken met handbal.
De basis van het spel
Elk team bestaat uit zeven spelers in het water, waarvan één de doelman is. Om de spelers te onderscheiden, dragen ze caps. Het thuisspelende team draagt witte caps, terwijl de uitploeg blauwe caps draagt. De doelmannen dragen rode caps. Het doel van het spel is om de bal zo vaak mogelijk in het doel van de tegenstander te gooien. Elke succesvolle poging telt als één punt.
Speelveld en materiaal
Het speelveld voor heren is 20 meter breed en maximaal 30 meter lang. Voor dames is de maximale lengte 25 meter. De minimale diepte van het zwembad moet 1,80 meter zijn. Als de diepte het toelaat en spelers op de bodem kunnen staan, mag dit alleen als ze de bal niet in hun bezit hebben. Zodra een speler de bal ontvangt, moet hij zwemmen; stilstaan of afzetten van de bodem resulteert in een vrije worp voor de tegenpartij.
De bal die bij waterpolo wordt gebruikt, is ongeveer even groot als een voetbal en weegt tussen de 400 en 450 gram. Dames- en jeugdteams gebruiken een kleinere en lichtere bal. Een belangrijk kenmerk van de bal is de grip, waardoor hij gemakkelijk met één hand vast te houden is. Veldspelers mogen de bal slechts met één hand tegelijk aanraken, terwijl keepers de bal met twee handen mogen aanraken binnen de 5-meterzone. Spelers mogen onder water worden geduwd terwijl ze de bal vasthouden, maar de bal zelf mag niet onder water komen.
Lees ook: Zaalhockey: wedstrijdduur uitgelegd
Duur van een waterpolowedstrijd
Een waterpolowedstrijd is verdeeld in vier periodes, ook wel partjes genoemd. De lengte van een periode is niet altijd hetzelfde en hangt af van de competitie, de leeftijd van de spelers en het land waar de wedstrijd wordt gespeeld.
Zuivere speeltijd
De periodes duren tussen de 3 en 8 minuten zuivere speeltijd. Met zuivere speeltijd wordt bedoeld dat de tijd wordt stilgezet wanneer de bal buiten de lijnen is of als de scheidsrechter heeft gefloten. Hierdoor kan een kwart van bijvoorbeeld 8 minuten in werkelijkheid tussen de 12 en 15 minuten duren.
- Internationaal niveau: Op internationale toernooien, zoals de Olympische Spelen en het WK, duren de periodes 6 minuten, wat resulteert in een totale speeltijd van 24 minuten.
- Competitie en leeftijd: De speeltijd kan variëren afhankelijk van de competitie en de leeftijdscategorie. Over het algemeen geldt dat jongere spelers kortere periodes spelen.
Na twee periodes wisselen de teams van speelhelft.
Pauzes
Een waterpolowedstrijd kent drie pauzes. De eerste en derde pauzes zijn er slechts om even op adem te komen. De tweede pauze is langer en biedt de mogelijkheid om tactische wijzigingen door te voeren.
Verlenging
In wedstrijden waar een winnaar vereist is, zoals bekerwedstrijden, kan een verlenging plaatsvinden. Een verlenging bestaat uit twee periodes van elk 3 minuten zuivere speeltijd. Als er na de verlenging nog steeds geen winnaar is, worden er strafworpen genomen. Enkele jaren geleden was het gebruikelijk om te verlengen bij een gelijke stand, maar dit is tegenwoordig niet meer het geval. Mocht er een gelijke stand op het scorebord staan na de reguliere speeltijd, dan moeten de ploegen tegenwoordig direct strafworpen gaan nemen.
Lees ook: Hoe lang duurt het echt? Extra tijd in voetbal
De 30 seconden regel (schotklok)
In de meeste competities wordt er tijdens de wedstrijd gebruik gemaakt van een schotklok. Vanaf de C-jeugd wordt de 30 seconden regel toegepast. Deze klok is bedoeld om het spel sneller, aanvallender en aantrekkelijker te maken. De schotklok staat aan het begin van het balbezit van een team op 30 seconden. Tijdens het rondspelen loopt de tijd af en voordat de schotklok is afgelopen, moet er door het team in balbezit een schot richting het doel zijn gevuurd.
- Verlenging van de schotklok: Indien het team na het lossen van een schot balbezit houdt, wordt de klok op 20 seconden gezet. Dit gebeurt ook wanneer de bal tot hoekschop wordt verwerkt door de keeper. Wanneer de bal in het spel wordt gebracht door middel van een corner, of na een uitsluiting, krijgt het team ook een nieuwe schotklok.
Als er binnen deze tijd geen schot op het doel is, gaat het balbezit naar de tegenpartij. Doen zij dit niet dan is dat een overtreding.
Belangrijke regels en overtredingen
Waterpolo kent diverse regels en overtredingen die van invloed zijn op het spelverloop. Enkele belangrijke regels zijn:
- Balbezit: De aanvallende ploeg heeft 30 seconden om een schot op het doel te lossen.
- Vrije worp: Een vrije worp wordt toegekend bij verschillende overtredingen, zoals het vasthouden van een tegenstander of het met twee handen aanraken van de bal. Een vrije worp mag in 1 keer op het doel worden geschoten behalve als de vrije worp zich binnen het 5 meter gebied van de tegenpartij bevindt. Buiten de 5-meterlijn mag een vrije worp direct op het doel worden geschoten. Als de bal door een veldspeler met 2 handen wordt vastgepakt krijgt de tegenpartij een vrije worp. Wanneer een speler een tegenspeler vasthoudt of de bal weggooit na het fluitsignaal wordt die bestraft met een U20.
- 5-meter bal: Een 5-meter bal (strafworp) wordt toegekend als een grove overtreding binnen de 5-meterzone wordt begaan. Als een U20 binnen het 5-meter gebied wordt begaan volgt een 5-meter bal. Dit is een vrije worp van 5-meter tussen de speler en de keeper. De speler mag dan alleen op de keeper schieten vanaf de 5-meterlijn.
- Uitsluiting: Bij zwaardere overtredingen kan een speler voor 20 seconden of langer worden uitgesloten. Wanneer het eigen team binnen de 20 seconden in balbezit is gekomen mag de speler op teken van de scheidsrechter eerder de wedstrijd hervatten. Na drie persoonlijke fouten krijgt een speler de rode vlag en wordt hij uitgesloten van het spel. Wat je kunt verwachten als je het te bont maakt: U20: Lichte overtredingen, je wordt tijdelijk in de 'hoek' gezet.
- Uitsluiting met vervanging (UMV): Een UMV wordt gegeven bij zeer zware overtredingen of het beledigen van de scheidsrechter. Als een speler een scheidsrechter beledigt of een zeer zware overtreding of een slaande beweging maakt volgt een UMV (uitsluiting met vervanging) of een UMV4. In sommige gevallen volgt een UMV4. Naast wedstrijdovertredingen en vrije worpen is er ook zoiets als een straf die “uitsluiting met vervanging” (UMV) heet.
Uitrusting van de spelers
De spelers dragen een cap om hun hoofd te beschermen en om ze herkenbaar te maken. Het thuisspelende team draagt witte caps, terwijl het uitspelende team blauwe caps draagt. De keeper draagt een rode cap. Alle spelers hebben oorbeschermers aan hun cap om hun oren te beschermen tegen de impact van de bal. Tegenwoordig dragen spelers ook vaak een gebitsbeschermer, een toque en een tweede zwembroek of badpak.
Scheidsrechters
De scheidsrechters zwemmen niet mee, maar staan aan de lange zijde van het speelveld, buiten het water. Ze houden toezicht op het spel en zorgen ervoor dat de regels worden nageleefd. In de meeste competitiewedstrijden wordt gebruikgemaakt van de 30 seconden regel, die wordt bijgehouden aan de jurytafel.
Lees ook: Duur handbalwedstrijd
Jeugdwaterpolo
Bij jeugdwaterpolo, met name minipolo, zijn er aangepaste regels en afmetingen van het speelveld. Minipolo teams bestaan uit vijf spelers (vier veldspelers en een keeper). Met ingang van seizoen 2024-2025 start de KNZB met daarom met vernieuwde spelregels en richtlijnen voor de waterpolo jeugd (minipolo, onder 10, 12 en 14 jaar). Bij het vormgeven van dit vernieuwde format is de focus komen te liggen op het plezier en de ontwikkeling van kinderen in en door de waterpolosport. De KNZB streeft naar een aantrekkelijk, kindvriendelijk en eenduidig aanbod van jeugdwaterpolo voor het gehele land. We vinden het belangrijk dat alle kinderen op een plezierige en laagdrempelige manier kennis kunnen maken met waterpolo.
De rol van sponsoring
Sponsoring speelt een belangrijke rol in de waterpolowereld, vooral bij verenigingen. Financiële middelen die door sponsoring worden gegenereerd, stellen clubs in staat om goed onderhoud te plegen, materialen aan te schaffen en diverse activiteiten te organiseren. Sponsoring is voor de waterpolo afdeling van De Dolfijn van groot belang. De financiële middelen die gegenereerd worden door sponsoring geven de waterpolo afdeling onder meer de mogelijkheid om goed onderhoud te plegen, materialen aan te schaffen en activiteiten te ontplooien. De afdeling waterpolo van De Dolfijn biedt verschillende mogelijkheden aan voor sponsoring.
Het Nederlandse waterpolo
Nederland heeft een sterke traditie in het waterpolo, met name bij de dames. De laatste jaren ging de aandacht ook al snel uit naar de nationale vrouwen waterpoloploeg. Dat is niet zo gek, want de Oranje dames wisten grote successen te boeken op internationaal niveau. Het nationale Nederlandse dames waterpoloteam mocht driemaal deelnemen aan de Olympische Spelen. In 2008 wisten de Oranje vrouwen zelfs de gouden plak te winnen. Daarnaast kroonde het team zich tweemaal tot wereldkampioen (1991 en 2023). Nederland won zes keer de EK-titel, namelijk in 1985, 1987, 1989, 1993, 2018 en 2024. De Oranje dames waterpoloploeg wist zich te kwalificeren voor de Olympische Spelen 2024. Na de Verenigde Staten lijkt Nederland de grootste favoriet voor de Olympische titel in Parijs. De waterpolo vrouwen staan in de finale van het WK in Rusland.
Waterpolo in Amsterdam
Dit seizoen vormen de waterpoloafdelingen van de Amsterdamse verenigingen De Dolfijn, Het Y, DJK/ZAR en de Badhoevedorpse vereniging De Waterwolf een startgemeenschap. In totaal staan er 21 teams ingeschreven in de competitie.
Wat gebeurt er onder water?
Je hoofd boven water houden, daar begint het bij. Ten minste het grootste gedeelte van de tijd. Boven water ziet de sport er al heftig uit, maar wat er allemaal onder water gebeurt is niet voor de poes. De onderwatercamera's laten dit soms goed zien. Het is moeilijk voor de scheidsrechters om te zien wanneer er een overtreding wordt gemaakt. Onder water wordt er veel geknepen, getrapt en vastgehouden.