Hockey, een sport die bekend staat om zijn snelheid, behendigheid en fysieke eisen, brengt helaas ook een risico op blessures met zich mee. Liesklachten komen frequent voor, met name onder sporters zoals hockeyers. Dit artikel duikt diep in de wereld van liesblessures in de hockeywereld, de mogelijke oorzaken, de impact op spelers en de weg naar herstel. We zullen het verhaal van tophockeyer Sander de Wijn als voorbeeld gebruiken om de complexiteit van deze blessures te illustreren.
Liesklachten: Oorzaken en Symptomen
Liesklachten, vaak omschreven als pijn links of rechts in de onderbuik waar het been het bekken raakt, kunnen verschillende oorzaken hebben. Overbelasting is een veel voorkomende factor, maar ook fracturen, slijtage van het kraakbeen in de heup, een liesbreuk of nierstenen kunnen liespijn veroorzaken. De pijn kan acuut ontstaan, bijvoorbeeld door een verrekking, of geleidelijk optreden.
De ervaring van liespijn kan variëren. Het kan mild of ernstig zijn, langzaam of plotseling opkomen. De pijn kan dof, scherp, kloppend of zelfs brandend aanvoelen. Specifiek bij sporters kan een liesverrekking optreden door overbelasting of een plotselinge beweging waarbij de binnenste dijspieren rekken of zelfs scheuren. Dit veroorzaakt meestal scherpe, plotselinge pijn aan de binnenzijde van het bovenbeen, in de liesregio, die vaak uitstraalt naar de binnenzijde van het bovenbeen, de onderbuik of zelfs de genitaliën. Het naar binnen bewegen van het been verergert de pijn, vooral als dit krachtig gebeurt. Verhoogde spierspanning in het bovenbeen en opstartklachten in de ochtend kunnen ook tekenen zijn van overbelasting. De pijn treedt vaak op tegen het einde van een zware belasting en wordt dan steeds erger.
Instabiliteit in de wervelkolom of van het heupgewricht kan vooral bij sporters die veel korte snelle bewegingen maken, klachten geven. Het is daarom belangrijk om bij liesklachten een fysiotherapeut te raadplegen.
Een liesbreuk, waarbij vetweefsel of de darmen door een zwak of gescheurd gebied in de buikwand dringen, kan ook liespijn veroorzaken. Mensen met een liesbreuk melden vaak een trekkend gevoel in de liesstreek of doffe pijn bij hoesten of tillen. Soms is er een uitstulping in de lies zichtbaar.
Lees ook: Hockey en punctualiteit: Waarom op tijd komen belangrijk is
Artritis van het heupgewricht, waarbij het kraakbeen is weggesleten, veroorzaakt pijn en stijfheid bij beenbewegingen. De pijn wordt erger bij activiteit en beter bij rust. Bewegen kan gepaard gaan met een ploffend of knallend geluid. In een vroeg stadium kan een fysiotherapeut helpen de klachten te minimaliseren, maar bij ernstige slijtage kan een nieuwe heup nodig zijn.
Een heupfractuur, een botbreuk in het bovenste kwart van het dijbeen, wordt vaak veroorzaakt door vallen of een directe klap op de heup. Osteoporose kan ook bijdragen aan heupfracturen. De pijn wordt vaak gevoeld in de lies.
Een sporthernia, een blessure die vaak voorkomt bij voetbal- en hockeyspelers, wordt veroorzaakt door een subtiele verzwakking van de buikwand en veroorzaakt pijn direct over de voorkant van de onderbuik/liesstreek. De diagnose kan moeilijk te stellen zijn.
De Impact op Hockeyers: Het Verhaal van Sander de Wijn
Het verhaal van Sander de Wijn, een ervaren international en speler van Kampong, illustreert de verwoestende impact die een liesblessure kan hebben op de carrière van een hockeyer. Eind 2020 scheurde De Wijn tijdens een training van het Nederlands team een pees bij zijn lies volledig af. Dit gebeurde op een ogenschijnlijk onschuldig moment: hij sloeg een balletje uit zijn heup op lichte snelheid om een pass te geven. Plotseling voelde hij een scherpe pijn en wist hij direct dat er iets mis was.
Een MRI-scan bevestigde het vermoeden: de aanhechting van de pees die van zijn lies naar zijn schaambot loopt, was volledig afgescheurd. Een zeldzame blessure die hem emotioneel raakte. De revalidatie zou zeker vier tot zes maanden duren, waardoor zijn deelname aan het EK en de Olympische Spelen in Tokio in gevaar kwam.
Lees ook: De beste herenhockeyers van Nederland
De Wijn besloot in overleg met zijn arts om zich niet te laten opereren, omdat dit de revalidatie verder zou verlengen. Hij wist dat de tijd drong en dat hij geduld moest hebben. Hij accepteerde dat hij, mocht hij de Spelen halen, waarschijnlijk niet op zijn topniveau zou kunnen presteren.
Deze blessure kwam op een cruciaal moment, want De Wijn was net weer op de toppen van zijn kunnen aan het presteren. Hij voelde zich fit en de testen waren exceptioneel. Hij was de rots in de branding in de verdediging en zorgde aanvallend voor de nodige impulsen.
De Wijn had in het verleden al een zware hamstringblessure opgelopen en wist dat de revalidatie mentaal zwaar zou zijn. Hij was echter optimistischer dan voorheen en vastberaden om terug te komen. Hij kreeg veel steun van zijn teamgenoten en de mensen om hem heen, die hem aanmoedigden om niet op te geven.
Ondanks de tegenslag wist De Wijn zich terug te knokken en maakte hij deel uit van de selectie die het Europees Kampioenschap won. Dit toont zijn veerkracht en vastberadenheid aan.
Helaas sloeg het noodlot opnieuw toe. Tijdens een training met Oranje scheurde De Wijn opnieuw een pees bij zijn lies volledig af, aan hetzelfde been als de vorige keer. Dit was een enorme klap voor de ervaren verdediger.
Lees ook: Effectieve Hockey Training voor Jeugdspelers
Diagnose en Behandeling
Een accurate diagnose is cruciaal voor een effectieve behandeling van liesklachten. De arts zal de symptomen bespreken en een lichamelijk onderzoek uitvoeren. Afhankelijk van de bevindingen kunnen aanvullende onderzoeken, zoals een röntgenfoto, MRI-scan of echografie, nodig zijn om de oorzaak van de klachten vast te stellen.
De behandeling van liesklachten is afhankelijk van de onderliggende oorzaak. In veel gevallen kan fysiotherapie helpen om de pijn te verminderen, de spieren te versterken en de stabiliteit van het heupgewricht te verbeteren. De fysiotherapeut kan ook advies geven over houding, beweging en het voorkomen van nieuwe blessures.
In sommige gevallen kan een operatie nodig zijn, bijvoorbeeld bij een liesbreuk, ernstige artritis of een heupfractuur. Na de operatie is fysiotherapie essentieel om het herstel te bevorderen en deFunctionaliteit te herstellen.
Preventie van Liesklachten
Hoewel niet alle liesklachten te voorkomen zijn, zijn er wel maatregelen die sporters kunnen nemen om het risico te verminderen. Een goede warming-up en cooling-down zijn essentieel om de spieren voor te bereiden op inspanning en te helpen herstellen na de training. Regelmatige stretching-oefeningen kunnen de flexibiliteit van de spieren verbeteren en de kans op verrekkingen verminderen. Krachttraining kan de spieren rond het heupgewricht versterken en de stabiliteit verbeteren.
Het is ook belangrijk om overbelasting te voorkomen. Bouw de trainingsintensiteit geleidelijk op en luister naar je lichaam. Neem voldoende rust en herstel om blessures te voorkomen. Een goede houding en bewegingstechniek kunnen ook bijdragen aan het voorkomen van liesklachten.
De Rol van de KNHB en Sportclubs
De Koninklijke Nederlandse Hockey Bond (KNHB) en de sportclubs spelen een belangrijke rol in het voorkomen en behandelen van blessures bij hockeyers. De KNHB werkt samen met sportartsen en fysiotherapeuten om de beste zorg te bieden aan hockeyers. Ze organiseren cursussen en workshops voor trainers en coaches over blessurepreventie en revalidatie.
Sportclubs hebben de verantwoordelijkheid om te zorgen voor een veilige trainingsomgeving en goede medische begeleiding. Ze moeten zorgen voor gekwalificeerde trainers en coaches die op de hoogte zijn van blessurepreventie en revalidatie. Ze moeten ook zorgen voor een goede samenwerking met sportartsen en fysiotherapeuten.
De overeenkomst tussen de KNHB en de NOS en streamingsdienst Viaplay, waarbij alle hoofdklassewedstrijden live worden uitgezonden en met meerdere bemande camera’s worden opgenomen, kan ook bijdragen aan de blessurepreventie. De beelden kunnen gebruikt worden om blessures te analyseren en de oorzaken te achterhalen.
De Toekomst van Blessurepreventie in de Hockeywereld
De hockeywereld is zich steeds meer bewust van het belang van blessurepreventie. Er wordt steeds meer onderzoek gedaan naar de oorzaken van blessures en de meest effectieve preventiemethoden. Nieuwe technologieën, zoals wearable sensors, kunnen gebruikt worden om de belasting van de spieren te meten en overbelasting te voorkomen.
De samenwerking tussen sportartsen, fysiotherapeuten, trainers, coaches en sporters is essentieel om blessures te voorkomen en de beste zorg te bieden aan hockeyers. Door te investeren in blessurepreventie kunnen we ervoor zorgen dat hockeyers langer gezond blijven en hun sport op een veilige manier kunnen beoefenen.