De Hockey Combinatie Schiedam (HC Schiedam) is een relatief jonge vereniging, opgericht in 2016 als fusie tussen de Schiedamse hockeyclubs S.S.V. Asvion en S.H. Spirit, die beide hun oorsprong vonden in 1936. Met ruim 1.350 leden heeft HC Schiedam zich in korte tijd gepositioneerd als een van de grotere hockeyverenigingen in Nederland. De club is gevestigd op sportpark Harga, een gebied met een rijke historie en een belangrijke rol in de ruimtelijke ontwikkeling van Schiedam. Om de geschiedenis van HC Schiedam te begrijpen, is het essentieel om de context van sportpark Harga en de ruimtelijke ontwikkelingen in de omgeving te kennen.
De Ruimtelijke Context: A4, IODS en 'Schiedam in Beweging'
De realisatie van de rijksweg A4 vanaf het Kethelplein in Schiedam naar Delft, na jarenlange discussie, markeerde een belangrijk moment voor de stad. De gemeente Schiedam zette zich in voor een goede ruimtelijke inpassing van de weg, wat resulteerde in de bestuurlijke overeenkomst 'Integrale ontwikkeling Delft Schiedam' (IODS). Dit onderhandelingsresultaat omvatte maatregelen en afspraken voor geluidswering, fietsverbindingen, sportfaciliteiten en het creëren van ruimte in de stad voor nieuwe ontwikkelingen.
Een cruciaal onderdeel van het IODS was het dubbel grondgebruik van het dak van de landtunnel en het gebied eromheen voor sport en recreatie. Door sportactiviteiten te verplaatsen naar het tunneltracé, kwam er grond vrij binnen het bestaande stedelijke gebied van Schiedam, waardoor ontwikkelingskansen ontstonden die voorheen onmogelijk leken. Dit paste binnen de ambities van de Stadsvisie Schiedam 2030, die streefde naar hoogwaardige sportvoorzieningen, differentiatie in woonmilieus en het ondersteunen van sociale stijging binnen de stad.
In 2011 werd de nota 'Alles onder één dak' vastgesteld, gevolgd door de ontwikkelvisie 'Schiedam in Beweging' in 2012. Deze visie voorzag in de verplaatsing van verschillende sportverenigingen van sportpark Harga, met als doel de vrijgekomen ruimte te herontwikkelen tot een gemengd gebied voor wonen, commerciële functies en sport.
Sportplaza Harga: Een Nieuwe Impuls voor Sport en Commercie
Het bestemmingsplan Sportplaza Harga, vastgesteld op 26 januari 2016, beoogde de transformatie van het noordelijke deel van sportpark Harga tot een sportplaza met ruimte voor commerciële functies rond het thema sport, gezondheid en ontspanning. Ondanks de vaststelling trad het bestemmingsplan slechts gedeeltelijk in werking en werd het nog niet onherroepelijk vanwege een reactieve aanwijzing van Gedeputeerde Staten van de provincie Zuid-Holland en gerechtelijke procedures bij de Raad van State.
Lees ook: Een diepgaande blik op de historische prestaties van het Duitse Dames Hockeyteam.
De Raad van State deed op 28 oktober 2020 uitspraak over de ontwikkeling van grootschalige detailhandel in sportartikelen op Sportplaza Harga. Hoewel het inhoudelijk oordeel duidelijk was, ontstond er een bijzondere procedurele situatie door een eerdere uitspraak van 27 maart 2019, waarin de reactieve aanwijzing van de provincie was vernietigd. Om die reden werd besloten het bestemmingsplan opnieuw vast te stellen, waarbij alle bepalingen en toelichtende teksten over grootschalige detailhandel in sportartikelen werden verwijderd.
Het plangebied, gelegen aan de westzijde van Schiedam ter hoogte van knooppunt Kethelplein, wordt begrensd door de rijksweg A4/A20 en de Hargalaan. Het maakt deel uit van sportpark Harga, dat sinds de jaren '50 van de vorige eeuw is ingericht als sportpark. De gronden waarop het bestemmingsplan betrekking heeft, werden als laatste in gebruik genomen voor sport en worden momenteel gebruikt door hockeyvereniging 'Spirit' en korfbalvereniging 'SSC Harga'.
Harga's Historie: Van Polderlandschap tot Sportpark
Tot halverwege de twintigste eeuw werd de ontwikkeling van het plangebied bepaald door de polders rond de Poldervaart: de Babberspolder en Hargpolder. Deze polders, onderdeel van de oude veenontginningen, kenden een zekere zelfstandigheid, maar waren ondergeschikt aan de ambachten en het Hoogheemraadschap Delfland. Na 1795 werden de ambachten zelfstandige gemeenten, en in 1941 werd de gemeente Kethel-Spaland door Schiedam geannexeerd.
Het polderlandschap kenmerkte zich door langgerekte weilanden gescheiden door afwateringssloten. De bebouwing bestond voornamelijk uit boerderijen langs de dijken. Na de Tweede Wereldoorlog werden de polders in het uitbreidingsplan van 1949 gereserveerd als groengebied rond de nieuw te ontwikkelen wijk in Nieuwland, waarbij de polders ten noorden van de spoorlijn bestemd waren voor een sportpark.
Vanaf 1957 werd het sportpark in fases aangelegd, naar plannen van de Dienst Gemeentewerken onder supervisie van tuinarchitect J.J. Schipper. Het sportpark werd een verzamellocatie voor verschillende Schiedamse sportverenigingen. In de loop der tijd ontstond er een efficiënt verkaveld sportcomplex met waterpartijen en bomenrijen die de velden van elkaar scheidden. Harga kreeg het karakter van een bospark, waarbij sportvelden ingebed liggen tussen bosstroken en waterpartijen, wat het gebied ecologisch waardevol maakt.
Lees ook: De evolutie van hockey: een gedetailleerde analyse
De Huidige Situatie: Parkachtig Karakter en Potentieel voor Vernieuwing
Het plangebied maakt deel uit van een gebied dat sinds de jaren '50 als sportpark in gebruik is. De openbare ruimte van Harga heeft een parkachtig karakter, met doorkijkjes naar de sportvelden. De verkeersstructuur is hiërarchisch, met de Hargalaan als hoofdontsluitingsweg en de Olympiaweg als rondweg met parkeervoorzieningen. De sportvelden zijn omzoomd met hoge beplanting en water, waardoor ze niet openbaar toegankelijk zijn. De sportaccommodaties zijn van een standaardniveau en de huidige sportvelden en gebouwde voorzieningen zijn grotendeels nog oorspronkelijk.
Relevant Ruimtelijk Beleid
Het ruimtelijk beleid op nationaal, provinciaal, regionaal en gemeentelijk niveau is relevant voor het bestemmingsplan. De Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte van het Rijk (2012) laat de ruimtelijke ordening zoveel mogelijk over aan gemeenten en provincies, maar benoemt wel nationale belangen zoals de internationale concurrentiepositie, het gebruik van de ondergrond en de milieukwaliteit. De provincie Zuid-Holland heeft in 2014 de structuurvisie 'Ruimte en Mobiliteit' vastgesteld, die inzet op het beter benutten en opwaarderen van bovenlokale netwerken, landschapsstructuren en verstedelijkingspatronen. De bijbehorende verordening 'Ruimte' stelt regels met betrekking tot belangrijke ruimtelijke elementen die doorwerken in het bestemmingsplan. Het Ruimtelijk Plan Regio Rotterdam 2020 (RR2020) is een regionaal structuurplan dat eveneens relevant is.
HC Schiedam en de Toekomst van Sportpark Harga
HC Schiedam speelt een belangrijke rol in de toekomst van sportpark Harga. De vereniging, ontstaan uit een fusie van twee traditionele Schiedamse hockeyclubs, draagt bij aan de sportieve en sociale cohesie in de stad. De plannen voor Sportplaza Harga, hoewel nog in ontwikkeling, bieden kansen voor de vereniging om haar accommodatie te verbeteren en de sportieve ambities verder te realiseren. De combinatie van sport, commercie en recreatie kan een aantrekkelijke omgeving creëren voor zowel leden van HC Schiedam als andere inwoners van Schiedam.
Maatschappelijke Betrokkenheid en Sponsoring
Naast de sportieve activiteiten is HC Schiedam ook betrokken bij de Schiedamse gemeenschap. Net als veel andere sportverenigingen, wordt HC Schiedam gesteund door lokale bedrijven en organisaties. Deze steun is essentieel voor het realiseren van de sportieve ambities en het onderhouden van de accommodatie.
Lees ook: Een overzicht van de carrière van Chloe Hockey en haar bijdrage aan het Nederlandse hockey.
tags: #hockey #combinatie #schiedam #olympiaweg #geschiedenis