De Stanley Cup, de ultieme prijs in het ijshockey, is meer dan een trofee; het is een symbool van geschiedenis, traditie en de passie die de sport omarmt. Van de vroege dagen waarin amateurteams streden om de beker tot de moderne tijd waarin de competitie steeds globaler wordt, de Stanley Cup heeft zijn plaats verdiend als een van de meest prestigieuze prijzen in de sportwereld.
De oorsprong van de Stanley Cup
De Stanley Cup, de kampioensbeker van de National Hockey League (NHL), is een trofee die jaarlijks wordt uitgereikt aan het winnende team van de NHL-playoffs. De oorsprong van de Stanley Cup gaat terug tot 1892, toen Lord Stanley van Preston, de toenmalige gouverneur-generaal van Canada, besloot een prijs in te stellen voor het beste ijshockeyteam in het land. Hij kocht de beker, een zilveren prijs, en schonk deze aan de beste amateurteams van Canada. In de vroege jaren was de Stanley Cup een prijs voor de beste amateurteams in Canada, maar naarmate de populariteit van het ijshockey groeide, werd het ook een prijs voor professionele teams. De eerste officiële winnaar van de Stanley Cup was het Montreal Amateur Athletic Association (MAAA) in 1893.
De NHL en de Stanley Cup
In 1917 werd de National Hockey League (NHL) opgericht en werd de Stanley Cup de officiële prijs van de competitie. De competitie breidde zich langzaam uit, met teams die in de beginjaren voornamelijk uit steden in het noordoosten van Noord-Amerika kwamen. In de jaren 20 en 30 begon de NHL zich uit te breiden naar andere regio’s van Noord-Amerika. De Detroit Red Wings en de Boston Bruins werden bijvoorbeeld toegevoegd en de competitie begon meer een nationale uitstraling te krijgen.
Iconische momenten in de Stanley Cup Geschiedenis
Er zijn talloze iconische momenten in de geschiedenis van de Stanley Cup die fans over de hele wereld zich nog steeds herinneren:
- Gordie Howe's Legacy (1950’s-1970’s): Gordie Howe, een van de grootste spelers aller tijden, won vier Stanley Cups met de Detroit Red Wings.
- De “Miracle on Ice” (1980): In 1980, tijdens de Olympische Winterspelen, versloeg het Amerikaanse ijshockeyteam het sterkere Sovjetteam in wat later bekend werd als de “Miracle on Ice”.
- De Chicago Blackhawks (2010, 2013, 2015): De Chicago Blackhawks hebben in de 21e eeuw drie Stanley Cups gewonnen, met een indrukwekkende reeks overwinningen in 2010, 2013 en 2015.
- De Dominantie van de Montreal Canadiens: De Montreal Canadiens, een van de meest iconische teams in de NHL, hebben een recordaantal Stanley Cups gewonnen, met 24 overwinningen.
Rituelen en tradities rondom de Stanley Cup
Vandaag de dag is de Stanley Cup meer dan alleen een prijs. Het is een iconisch symbool van het ijshockey en de tradities die de sport omarmen. Het is gebruikelijk dat de winnaar van de Stanley Cup de beker door de stad en de regio laat toeren, en de cup zelf heeft een geschiedenis van eigenzinnige rituelen en tradities. Spelers drinken uit de Stanley Cup, nemen hem mee naar hun geboorteplaats en gebruiken hem voor tal van vieringen.
Lees ook: Lengte en voetbal: een verband?
De Stanley Cup in de moderne tijd
De competitie is in de afgelopen jaren nog competitiever geworden, met teams die zich in de loop van de tijd hebben versterkt en de NHL zelf wereldwijd meer bekendheid heeft gekregen. De Stanley Cup is meer dan alleen een trofee - het is een symbool van de geschiedenis en de tradities van het ijshockey. Het is een prijs die niet alleen de beste ijshockeyteams van het seizoen erkent, maar ook de geschiedenis van het spel zelf viert.
Canadese ijshockeygrootheden en de NHL
Canada staat bekend om zijn rijke ijshockeytraditie en heeft vele grootheden voortgebracht die de NHL hebben gedomineerd. Een van die namen is Eric Staal, een door en door Canadese ijshockeyer met Nederlandse roots.
Eric Staal: Een Canadese held met Nederlandse wortels
Op 15 augustus 2006 stroomde heel Thunder Bay, een stad van zo'n honderdduizend inwoners aan Lake Superior, uit om de Stanley Cup te zien. De beker bevond zich op de achterbank van Eric Staal, de toen nog 21-jarige aanvaller van de Carolina Hurricanes. Staal, een geboren ijshockeyer met een voorliefde voor kou en bodychecks, is door en door Canadees. Maar als het gaat om zijn grootouders, dan dringt opeens Nederlands door in zijn spraakgebruik.
Zijn opa Jan en oma Lammie emigreerden in 1951 vanuit het noorden van Nederland naar Ontario. Oma Lammie vertelde in 2006 aan ijshockeyverslaggever Scott Burnside van ESPN over de oorlog, waarin de boerderij in Hollandscheveld, waar ze opgroeide, meerdere joodse onderduikers verborgen had. Niet gek als je bedenkt dat ze een nichtje was van Johannes Post, de leider van het ondergrondse verzet in Noord-Nederland.
Het waren niet alleen joodse onderduikers die op de familieboerderij een veilig heenkomen kregen. In de nadagen van de oorlog gaf de familie ook onderdak aan twee Duitse soldaten, op de vlucht voor de geallieerden. "Ze waren doodsbang. We hebben gevraagd of ze hun wapens wilden afgeven en hebben ze eten en een slaapplaats gegeven."
Lees ook: Onvergetelijke triomfen in het voetbal
Opa John - zoals hij zich in Canada noemde - overleed in 2008. Oma Lammie bleef tot haar 94ste de grootste fan van haar ijshockeyende kleinzoons. Niet alleen Eric speelde zich in het pantheon van de NHL, ook zijn jongere broers Jordan en Jared hebben een Stanley Cup achter hun naam.
De Triple Gold Club
Eric Staal is lid van de prestigieuze Triple Gold Club: het selecte gezelschap van ijshockeyers die de Stanley Cup wonnen, wereldkampioen werden én olympisch goud in de kast hebben liggen. Een jaar na de NHL-titel werd Staal met Canada wereldkampioen in Moskou. En in 2010 was hij een belangrijke pion in de Canadese ploeg die in het eigen Vancouver de olympische titel greep in een zinderende finale tegen de Verenigde Staten.
In zeventien jaar speelde Staal liefst 1.293 wedstrijden in de NHL. Daarin maakte hij 441 goals en gaf hij 593 assists. Op basis van zijn statistieken hoort Staal tot de beste zestig spelers aller tijden.
De herfst van zijn loopbaan
In januari 2020 werd Staal voor de zesde keer gekozen voor de All Star Game. Korte tijd later werd hij geëerd met zijn 1.000ste punt in de NHL. En met zijn team Minnesota Wild lag hij op koers voor de play-offs, toen het seizoen werd afgebroken vanwege de coronapandemie.
Wat Staal toen nog niet wist: zijn tijd bij de Wild zat erop. Linda, de echtgenote van Staal, weet het moment nog precies. "Eric was aan het werk in de tuin", vertelde ze aan The Athletic. "Toen hij binnenkwam, stond zijn gezicht op onweer. Hij zei: 'Het lijkt erop dat we moeten verhuizen. Ze hebben me verkocht aan de Sabres'."
Lees ook: Overzicht van de Indrukwekkendste Cricketstadions
Bij de Sabres kwam hij niet uit de verf en bovendien overleed oma Lammie dat najaar op 94-jarige leeftijd. Halverwege het seizoen werd hij overgenomen door Montreal Canadiens, waarmee Staal het opnieuw tot de finale om de Stanley Cup schopte. Na de verloren serie tegen Tampa Bay Lightning nam de Canadese topclub afscheid van de routinier.
Rond de jaarwisseling kreeg Staal een telefoontje van de Canadese ijshockeybond met de vraag of hij mee wilde gaan naar Peking. De NHL had namelijk besloten toch geen spelers af te staan voor de Winterspelen. Nu mag de 37-jarige Staal als aanvoerder waken over talenten als Owen Power en Mason McTavish.
Connor McDavid: De nieuwe generatie
Afgelopen week scoorde Connor McDavid zijn 500e punt in de NHL. McDavid had 369 wedstrijden nodig om aan z’n 500 punten te komen. Om goed vergelijkingsmateriaal te vinden, hoeven we niet eens zo heel ver terug. Sidney Crosby had evenveel duels nodig, maar was wel een paar jaar jonger op het moment dat hij deze mijlpaal bereikte. Crosby was in de eerste plaats maanden jonger toen hij debuteerde, hij bleef aanvankelijk vrij van zware blessures en de seizoenen waren “normaal” met 82 wedstrijden. Statistisch gezien zit er logischerwijs niet veel ruimte tussen de twee. Opvallend is wel dat geen van de twee de Calder Trophy voor Rookie of the Year in de kast heeft staan. Crosby eindigde in 2006 als tweede achter Alex Ovechkin. Ook Ovechkin houdt overigens gelijke tred met McDavid en Crosby. De Rus was, net als McDavid, 24 jaar toen hij de mijlpaal van 500 punten slechtte.
Vergelijkingen met legendes
Slechts zeven spelers in de geschiedenis van de NHL bereikten de 500 punten met minder wedstrijden achter hun naam. Dat Gretzky (234) het snelst was, zal niemand verbazen. Ook Mario Lemieux (287) was er al binnen 300 wedstrijden. Peter Stastny (322), Mike Bossy (349), Eric Lindros (352), Jari Kurri (356) en Bryan Trottier (362) blijven McDavid ook voor. Stuk voor stuk grote namen, maar afgezien van Gretzky en Lemieux vinden we geen van hen terug bij de beste tien op de all-time topscorerslijst. Dit had diverse redenen. Zo kwam Stastny vanwege het communisme in Tsjecho-Slowakije pas op latere leeftijd naar Noord-Amerika. Gretzky had Kurri, Lemieux had Jagr en Trottier en Bossy hadden elkaar. Het helpt om minimaal één teamgenoot te hebben die ook als een malle punten verzameld. Wat dat betreft zit McDavid gebakken met Leon Draisaitl.
De weg naar de NHL: Van de OHL naar de top
Na 2006, waarin ze de Stanley Cup Final haalden, was het veelal kommer en kwel in Edmonton. Het voordeel daarvan is dat dit in de NHL beloond wordt met hoge draft picks. Met Ryan O’Reilly, Alex DeBrincat en Dylan Strome als oud-spelers kun je zeggen dat de Erie Otters een neusje voor talent hebben. Het reukorgaan hadden ze in het geval van Connor McDavid niet echt nodig. In zijn geval spatte het talent er al heel vroeg af en in de Ontario Hockey League (OHL) stelde de jonge Connor geen moment teleur. Hij had van Hockey Canada het stempel “Exceptional Player” gekregen, net als eerder Aaron Ekblad en John Tavares, en mocht als 15-jarige deelnemen aan de OHL. Met 25 goals en 66 punten hield McDavid zich prima staande. In 2014-2015 ging de center helemaal los. In 47 wedstrijden scoorde hij 44 goals en verzamelde McDavid maar liefst 120 punten. In Edmonton hadden ze genoeg gezien.
Toronto: Een stad doordrenkt van ijshockeycultuur
Toronto, de grootste stad van Canada, is een stad doordrenkt van ijshockeycultuur. Hier bevindt zich de Hockey Hall of Fame, waar je nader kennis kunt maken met de Canadese ijshockeygekte. In het museum leer je meer over de ontwikkeling van de populaire sport en vind je een uitgebreide collectie van foto's, prijzen en hockey-memorabilia. In de Hall of Fame komen legendarische spelers en teams aan bod.
De Toronto Maple Leafs: Een team met een rijke historie
IJshockey is zeer populair in Toronto, en de Toronto Maple Leafs hebben dan ook veel fans. De stad is een belangrijke sportstad, met teams in vijf major league sporten. Naast ijshockey zijn de Toronto Raptors de lokale basketbalhelden, voor lacrosse Toronto Rock en op het gebied van honkbal wordt de stad vertegenwoordigd door de Toronto Blue Jays.
Het belang van de Stanley Cup
De Stanley Cup is meer dan alleen een trofee; het is een symbool van de geschiedenis en de tradities van het ijshockey. Van de vroege jaren waarin amateurteams streden om de beker tot de moderne tijd waarin de competitie steeds globaler wordt, de Stanley Cup heeft zijn plaats verdiend als een van de meest prestigieuze prijzen in de sportwereld. Het is een prijs die niet alleen de beste ijshockeyteams van het seizoen erkent, maar ook de geschiedenis van het spel zelf viert.
De toekomst van het Canadese ijshockey
Het Canadese ijshockey heeft een rijke historie en een veelbelovende toekomst. Met talenten als Connor McDavid en de passie van fans in steden als Toronto, zal Canada ongetwijfeld een belangrijke rol blijven spelen in de wereld van het ijshockey. De Stanley Cup blijft het ultieme doel voor elke ijshockeyer, en de droom om de beker omhoog te houden zal de volgende generatie Canadese spelers blijven inspireren.