FC Groningen, de trots van het Noorden, is een voetbalclub met een rijke historie. Opgericht op 16 juni 1971 als de professionele tak van de Groninger Voetbal en Atletiek Vereniging (GVAV), heeft de club een bewogen reis afgelegd, gekenmerkt door zowel sportieve successen als financiële uitdagingen. De clubkleuren, groen en wit, zijn afgeleid van de stad Groningen zelf. Tot 2006 speelde FC Groningen haar thuiswedstrijden in het Oosterparkstadion, waarna het verhuisde naar de Euroborg, later hernoemd tot NoordLease Stadion en vervolgens Hitachi Capital Mobility Stadion.
De vroege jaren: Van GVAV naar FC Groningen
GVAV, de voorloper van FC Groningen, was in de jaren zestig een stabiele middenmoter in de Eredivisie. In het eigen Oosterparkstadion werden de meeste punten gepakt, maar ook uitwedstrijden leverden soms verrassende resultaten op, zoals de legendarische 3-1 overwinning op Feijenoord in 1960/61 en de 1-0 zege op Ajax in het seizoen 1966/67, waarin doelman Tonny van Leeuwen een heldenrol vervulde. Tegen het einde van de jaren zestig ging het echter minder goed met GVAV, wat uiteindelijk in 1970 leidde tot degradatie. Hoewel GVAV in het seizoen 1970/71 als tweede eindigde in de Eerste divisie en promoveerde naar de Eredivisie, werd direct na de promotie FC Groningen opgericht als opvolger van GVAV. De amateurafdeling van GVAV bleef bestaan en ging zelfstandig verder.
FC Groningen werd in 1971 de profclub voor de stad, met een groen-wit tenue, de kleuren van de stad. Echter, de dag voor de officiële oprichting werd de club getroffen door het overlijden van doelman Tonny van Leeuwen bij een verkeersongeluk. De eerste wedstrijd werd gewonnen op 24 oktober 1971, een uitwedstrijd tegen Vitesse (2-1).
Jaren van ups en downs
Na een nieuwe degradatie in het seizoen 1973/74, speelde FC Groningen zes jaar in de Eerste divisie. Promotie naar de Eredivisie werd enkele keren net niet behaald, en er waren nederlagen tegen streekrivaal SC Veendam en IJsselmeervogels. In het seizoen 1979/80 promoveerde de club, onder leiding van trainer Theo Verlangen, naar de Eredivisie, nadat ze kampioen van de Eerste divisie was geworden.
Europees voetbal en sportieve successen
Dankzij spelers als Jan van Dijk en de talenten Ronald en Erwin Koeman bereikte FC Groningen in het seizoen 1982/83 voor het eerst Europees voetbal. In het eerste UEFA Cup-seizoen werd het sterke Atlético Madrid uitgeschakeld na een 2-1 nederlaag uit en een 3-0 zege thuis. In de volgende ronde was Internazionale de tegenstander. Thuis won Groningen met 2-0, maar uit werd verloren. In het seizoen 1986/87 overleefde de club de eerste ronde tegen het Ierse Galway United en de tweede ronde tegen het Zwitserse Xamax Neuchatel. Onder leiding van Hans Westerhof won Groningen in 1988 opnieuw van Atlético Madrid. In de tweede ronde werd Servette Genève verslagen, waarna FC Groningen in de derde ronde verloor van VfB Stuttgart. In hetzelfde seizoen werd de finale van de KNVB beker bereikt, waarin van PSV werd verloren.
Lees ook: Tonny van Leeuwen: Een legende
Het seizoen 1990/91 was het meest succesvolle seizoen tot nu toe voor FC Groningen. Met spelers als Henny Meijer, Claus Boekweg, Jan van Dijk, Patrick Lodewijks en Mart van Duren eindigde de club op de derde plaats. Na dat seizoen ging het echter bergafwaarts met de prestaties en in het seizoen 1997/98 degradeerde Groningen na 18 jaar op het hoogste niveau te hebben gespeeld.
Nieuwe impulsen en de verhuizing naar de Euroborg
Op 22 oktober 2002 werd Ron Jans de trainer van FC Groningen. Vanaf het seizoen 2004/2005 wist Jans met Groningen de weg naar boven te vinden. Op 7 januari 2006 werd het NoordLease Stadion, het nieuwe stadion, geopend met een testwedstrijd tegen BV Veendam (5-0 winst). In het seizoen 2005/2006 werd FC Groningen vijfde en kwalificeerde zich voor de UEFA Cup. In de UEFA Cup werd FC Groningen gekoppeld aan Partizan Belgrado. De eerste wedstrijd in Belgrado werd met 4-2 verloren, en de thuiswedstrijd werd met 1-0 gewonnen.
Stabiliteit en de KNVB Bekerwinst
Na de periode onder Ron Jans, die in 2010 vertrok, kende FC Groningen een aantal wisselende seizoenen. In 2015 won FC Groningen voor het eerst een prijs in de clubhistorie: de KNVB Beker, dankzij een 0-2 overwinning op PEC Zwolle. Trainer Erwin van de Looi besloot om na het seizoen 2015/16 te stoppen als trainer. In 2018 werd Danny Buijs de nieuwe trainer.
Organisatorische veranderingen en beleidsplannen
Op 12 november 2018 kondigde Hans Nijland aan dat hij na 23 jaar zijn functie als algemeen directeur neerlegde. Op 17 december maakte ook Ron Jans bekend te stoppen bij de club. Wouter Gudde werd voorgedragen als algemeen directeur. Vanaf het seizoen 2019-2020 trok men het beloften elftal terug uit de Derde divisie. De directie presenteerde op 12 januari 2020 het beleidsplan 'Samen naar de Grote Markt' waarin het beschrijft hoe het de komende jaren in alle opzichten wil groeien en door groter te worden Europees voetbal wil realiseren.
Clubcultuur en identiteit
Toen GVAV in 1971 FC Groningen werd, kwam er ook een nieuw logo. Het blauw-witte tenue werd ingeruild voor een groen-wit tenue. De creatie van Reint Rozema werd gekozen als beste ontwerp. Laat Ons Weer Eens Juichen! is de titel van het clublied. De officiële mascotte van FC Groningen is de ijsbeer Groby. De grootste rivaal van FC Groningen is sc Heerenveen. Het thuistenue bestaat uit een wit shirt met twee verticaal lopende groene strepen, een witte broek en witte sokken. Sinds 2015 ligt het ontwerp van dit tenue vast in het ‘Gouden Aandeel’. De Z-side is eind jaren 70 / begin jaren 80 opgericht en is de eerste fanatieke aanhang van FC Groningen.
Lees ook: Regio Groningen Keeperstraining
De Euroborg: Een nieuw tijdperk
De Euroborg werd op 13 januari 2006 officieel geopend door Arjen Robben. FC Groningen won met 2-0 de eerste competitiewedstrijd in het nieuwe stadion van sc Heerenveen. Op 20 september 2007 speelde FC Groningen de tweede van in totaal zes Europese wedstrijden in Europees verband in Euroborg. Op zondag 13 april 2008 beleefde Euroborg angstige momenten door een stadionbrand. In 2011 werden de tribunes in Euroborg voorzien van de namen van clubiconen. In 2015 werd de basis voor de KNVB-bekerwinst gelegd in Euroborg, waar FC Volendam, Vitesse en Excelsior werden verslagen.
Lees ook: Feyenoord pakt de winst tegen FC Groningen: een analyse.
tags: #groningen #europees #voetbal #geschiedenis