In de dynamische wereld van het voetbal is het essentieel om flexibel en aanpasbaar te zijn, vooral als je te maken hebt met onverwachte situaties zoals het ontbreken van een keeper. Voetbaltraining oefeningen zonder keeper zijn niet alleen een noodzaak in dergelijke scenario's, maar bieden ook een unieke kans om specifieke vaardigheden en tactieken te ontwikkelen. Dit artikel biedt een uitgebreid overzicht van verschillende oefeningen en trainingsvormen, geschikt voor alle leeftijden en niveaus, van jonge jeugd tot senioren, om de technische, tactische en fysieke aspecten van het spel te verbeteren.
Inleiding
Het trainen zonder keeper vereist creativiteit en aanpassingsvermogen. In plaats van traditionele afwerkoefeningen met een keeper, verschuift de focus naar andere cruciale elementen zoals passing, dribbelen, positiespel en aanvalstactieken. Deze oefeningen zorgen ervoor dat spelers veel balcontacten hebben, in beweging blijven en de mogelijkheid hebben om te scoren, wat de training leerzaam en leuk maakt. De KNVB voetbalvisie op het (leren) voetballen ligt ten grondslag bij deze oefeningen. Deze oefeningen hebben drie specifieke kenmerken; Ze moeten spel echt zijn (1), er moet een spelprobleem worden opgelost (2), de deelnemers moeten de voetbalvorm als spel beleven (3). Door gebruik te maken van de filters kun je makkelijk en snel de juiste oefening vinden.
Warming-up Oefeningen: De Basis voor een Succesvolle Training
Een goede warming-up is cruciaal om blessures te voorkomen en de spelers fysiek en mentaal voor te bereiden op de training. Hier zijn enkele warming-up oefeningen die je kunt gebruiken, waarbij het stimuleren van tweevoetigheid centraal staat:
- Pas en trap-dribbel met opwarming oefeningen: Verdeel de spelers in twee groepen. Een speler dribbelt met de bal naar een kegel, draait eromheen en geeft de pas terug. Tegelijkertijd voert de andere groep dezelfde oefening uit.
- Dynamische stretching: Voer verschillende dynamische stretches uit, zoals armenzwaaien (voorwaarts en achterwaarts), bijtrekpassen, hielen heffen, dijen heffen, zorba, en indianenpassen.
- Tweevoetigheid stimuleren: Moedig spelers aan om zowel hun linker- als rechtervoet te gebruiken bij het passen en dribbelen.
- Wisselen van richting: Varieer de richting van de passes om de reactiesnelheid en alertheid te verbeteren.
- Spurt en uitlopen: Vervang de opwarmingsoefeningen door een korte sprint van ongeveer 8 tot 10 meter, gevolgd door uitlopen om de hartslag te verlagen.
Het is belangrijk om de warming-up kort te houden, zodat de groep snel aan de slag kan met een pass- en trapvorm. Echter, een langere en intensievere warming-up is aan te raden wanneer er bijvoorbeeld een afwerkvorm volgt, om spierproblemen te voorkomen.
Pass- en Trapvormen: Nauwkeurigheid en Spelinzicht Ontwikkelen
Passing is een fundamentele vaardigheid in het voetbal. Hier zijn enkele pass- en trapvormen die je kunt gebruiken tijdens de training:
Lees ook: Empty Goal in Handbal
- Halflange passing en driehoekspel: Creëer twee vierkanten van 10x10 meter en een groter vierkant van 30x30 meter. Spelers lopen vrij om altijd twee afspeelmogelijkheden te hebben. De bal volgt een route langs de pionnen, waarbij spelers achter de bal aanlopen.
- Positiespel in vierkanten: Verdeel de spelers over verschillende vierkanten. Spelers passen de bal naar elkaar en verplaatsen zich om open te blijven voor een pass.
- Kaats en doorloop: Na een pass kan een speler een kaats ontvangen of doorlopen naar een andere positie. Moedig spelers aan om met elkaar te communiceren en de juiste optie te kiezen.
- Variaties met pionnen: Gebruik pionnen om verschillende passroutes en afstanden te creëren. Varieer het aantal balcontacten dat spelers mogen hebben (bijvoorbeeld 1x of 2x raken).
Het is cruciaal om de pass- en trapvorm uit te bouwen. Na de eerste pass, bij de eerste pion, kan een kaats volgen of het doordraaien. De keuze is aan de speler die inspeelt en moet aancoachen.
Positiespel: Balbezit en Tactisch Inzicht Verbeteren
Positiespel is essentieel voor het behouden van balbezit en het creëren van kansen. Door het positiespel kunnen spelers de passing die wordt verbeterd dankzij de pass- en trapvorm in de praktijk brengen.
- Positiespel in een vierkant: Verdeel de spelers in twee teams, bijvoorbeeld 8 tegen 4. Het team met 8 spelers probeert de bal in bezit te houden, terwijl het team met 4 spelers probeert de bal te veroveren.
- Omschakelen belonen: Beloon het team dat de bal verovert en de bal naar een ander vierkant kan brengen. Dit stimuleert snelle omschakeling van verdediging naar aanval.
- Variaties met aantallen: Pas het aantal spelers aan om de intensiteit en moeilijkheidsgraad te variëren.
- Positiespel met neutrale spelers: Gebruik neutrale spelers aan de zijkanten van het veld om extra passingopties te creëren.
Dankzij het positiespel doen spelers dat echter op momenten die veel lijken op wedstrijdsituaties. In tegenstelling tot het passen en trappen, zorgen de tegenstander en de hesjes voor het competitieve element waardoor de intensiteit omhoog gaat.
Aanvals- en Afwerkvormen (Zonder Keeper): Precisie en Teamwork
Hoewel er geen keeper is, kunnen aanvalsoefeningen nog steeds waardevol zijn door de focus te leggen op precisie en teamwork:
- Schieten op kleine doelen: Plaats kleine doelen in de grote goal om de precisie van de schoten te trainen.
- Kegel uitdaging: Plaats twee kegels bij de doelpalen en laat de spelers proberen de bal tussen de kegel en de doelpaal te schieten voor extra punten.
- Partijspel met hoofdscoren: Speel een partijspel waarbij alleen met het hoofd gescoord mag worden.
- Rebounder oefeningen: Gebruik een voetbalrebounder om passtechniek, aanname en schieten te oefenen.
Sluit af met een partijspel met kleine goals. Dankzij de optie om te scoren, en de richting die de goals aan het spel toevoegen, wordt nog duidelijker wat er met het positiespel moest worden bereikt. De training vloeit goed in elkaar, en spelers vinden het altijd fijn om af te sluiten met een partij.
Lees ook: Hockey bal op goal regels uitgelegd
Eigen Oefenstof Bedenken: Creativiteit en Innovatie in Training
Het bedenken van eigen oefenstof kan een leuke en creatieve manier zijn om je trainingen te personaliseren:
- Begin met tekenen: Pak pen en papier en begin met het tekenen van mogelijke oefeningen.
- Houd rekening met basisprincipes: Zorg ervoor dat de oefeningen voldoen aan de basisprincipes van leerzame oefenstof.
- Wees creatief: Probeer nieuwe dingen uit en experimenteer met verschillende regels en afmetingen.
Bij het bedenken van oefenstof is het belangrijk om rekening te houden met de aanwezige spelers (aantal veldspelers en keepers), de faciliteiten (veld grootte, aantal doelen, beschikbare materialen), de doelstellingen (wat wil je verbeteren?) en de behoeften van de spelers.
Praktische Voorbeelden van Oefeningen: Direct Toepasbare Trainingselementen
Hieronder enkele praktische voorbeelden van oefeningen die je kunt gebruiken in je trainingen zonder keeper:
- Druk zetten: In deze oefening leren de aanvallers om druk te blijven zetten op de verdedigers van de tegenpartij. De tegenpartij probeert balbezit te houden in een kleine ruimte.
- Scoringspositie: In deze oefening leren de spelers om in scoringspositie te komen en de bal te kunnen afwerken op doel.
- Balbezit houden: In deze oefening leren de spelers om in spelsituatie balbezit te houden en te belonen wanneer dit gelukt is. De spelers met bal houden overzicht over het speelveld, spelen op maat een medespeler aan en beschermen wanneer nodig de bal.
- Onder druk balbezit: In deze oefening leren de spelers om onder druk van een verdedigers in balbezit te komen en vervolgens balbezit te houden. De speler met bal bewaart overzicht, schermt de bal af en probeert een medespeler op maat aan te spelen.
- Snel reageren: In deze oefening leren de spelers om snel te reageren en door in balbezit te komen een scoringskans te creëren.
Lengte van de Training: Intensiteit boven Omvang
De gemiddelde lengte van een training ligt bij senioren op ongeveer anderhalf uur, inclusief warming-up en eventueel een cooling-down. Bij jongere jeugd is dit vaak wat korter. Cruciaal is niet de omvang van de training, maar de intensiteit. Het is beter om een korte, intensieve training te geven dan een lange, minder intensieve training.
Het Belang van Balgevoel: De Basis voor Elke Voetballer
Om de bal het veld over te krijgen (en uiteindelijk te kunnen scoren) moet je snel kunnen dribbelen, precies kunnen passen, en met kracht en nauwkeurigheid kunnen schieten. Balgevoel is de basis voor elke voetballer en moet constant worden getraind.
Lees ook: De mooiste korfbalgoal ooit?
Voetbalecht Trainen: De Sleutel tot Succes
Niet elke versimpelde voetbalvorm is een goede oefenvorm. Voetballen leer je door te voetballen. Een potje straatvoetbal verdient de voorkeur boven eindeloos de bal hoog houden. Kinderen leren voetbalvaardigheden niet ‘geïsoleerd’ aan, maar ‘ingebed’ in het voetballen zelf. Trainen is weliswaar het vereenvoudigen van voetballen, maar de belangrijkste kenmerken van een echte voetbalwedstrijd moeten behouden blijven. Zo kunnen in elke oefenvorm nog altijd twee partijen scoren. In elke oefenvorm zoeken twee partijen oplossingen bij twee situaties. Wat moeten wij als team doen als wij de bal hebben? Wat moeten wij als team doen als de tegenstander de bal heeft?
Zelftest: Evalueer je Training
Vraag je bij elke training af:
- Is de training voetbalecht?
- Is de oefenvorm een zinvolle vereenvoudiging van het voetballen?
- Is er sprake van aanvallen, verdedigen en omschakelen voor beide teams?
- Wordt er gespeeld om te winnen?
- Is er veel actie?
- Zijn er voldoende herhalingen van dat wat je wilt oefenen?
- Zijn er voldoende leermomenten, beurten, prikkels?
- Zijn er niet te veel wachttijden?
- Genoeg ballen?
- Is de training afgestemd op de groep?
- Heb je rekening gehouden met leeftijd, vaardigheden en beleving van de groep?
- Is de coaching afgestemd op de groep?
- Wordt de bedoeling van de oefenvorm duidelijk gemaakt?
- Wordt het voorgedaan, worden oplossingen aangedragen?
- Wordt er ingegrepen en zo nodig stilgezet?
- Wordt de boel op gang gehouden?
Alternatieven voor een Keeper: Doelen en Materialen
Wanneer er geen keeper beschikbaar is, zijn er verschillende alternatieven die je kunt gebruiken om de training toch effectief te maken. Een variant van het afwerken is bijvoorbeeld uit te voeren door een kleine goal te plaatsen in de grote goal, waarin moet worden afgewerkt. Zo train je de precisie. Bij het partijspel kan je een grote goal gebruiken en de regel toepassen dat er alleen met het hoofd mag worden gescoord.
Aluminium voetbaldoelen, zoals het Calzio Favorit 160, zijn een uitstekende keuze voor trainingen zonder keeper. Dit doel heeft een lengte van 1,60m en een hoogte van 1,00m, waardoor het uitermate geschikt is om de precisie van schoten te trainen. Het doelnet is verankerd in de doelkader, wat zorgt voor extra veiligheid en minder snel blessures.
Pluspunten van het aluminium voetbaldoel Calzio Favorit 160:
- Wordt standaard geleverd met een sterk groen 4mm dik doelnet.
- Het aluminium is van topkwaliteit waardoor het een zeer lange levensduur heeft.
- Doordat het van aluminium is gemaakt is het een lichtgewicht voetbaldoel.
- Het is voorzien van veilige afwerking van het doelnet.