Het Nederlandse waterpolo kent een rijke en bewogen geschiedenis, vol hoogtepunten en momenten van teleurstelling. Van de vroege successen in de jaren '40 en '50 tot de latere triomfen, zowel bij de mannen als de vrouwen, heeft Nederland een belangrijke stempel gedrukt op deze sport.
De Opkomst na de Tweede Wereldoorlog: Olympisch Brons en de Trofeo Italia
Na de Tweede Wereldoorlog zat het Nederlandse waterpolo al snel in de lift. Onder leiding van bondscoach Frans Kuijper en teamleider Ben Planjer werd het eerste succes behaald met een derde plaats op de Olympische Spelen van 1948 in Londen. Dit "ongedacht succes", zoals de Volkskrant het omschreef, werd mede toegeschreven aan de jarenlange inspanningen van trainer Frans Kuijper. Tijdens de Olympische Spelen van 1948 behaalde het Nederlands team de derde plaats, achter Italië en Hongarije.
Het jaar daarop, in 1949, nam Nederland deel aan de Trofeo Italia, een toernooi waaraan de zes sterkste landen van Europa deelnamen. Tot ieders verbazing wonnen de Nederlandse waterpolomannen dit toernooi, ook wel aangeduid als het officieuze Europese kampioenschap, ongeslagen. Aanvoerder Cor Braasem relativeerde de overwinning met Hollandse nuchterheid: "We hebben natuurlijk wel een beetje geluk gehad. Het heeft ons in het toernooi meegezeten."
Europees Kampioenschap 1950 in Wenen: Een Historische Prestatie
In 1950 werden de Europese kampioenschappen in Wenen gehouden. Ondanks dat de organisatoren de winst van de Trofeo Italia niet meewogen in de indeling, overklaste het Nederlandse team de andere deelnemers. De nieuwe, dynamische spelwijze werd prima opgepakt en Nederland werd voor het eerst Europees kampioen waterpolo, een prestatie die bij de mannen nooit meer zou worden herhaald. De Zwemkroniek berichtte enthousiast: "Het bad staat op z’n kop, de Hollanders slepen Frans Kuijper van de tribune en daar gaat hij: in het water."
Teleurstelling in Helsinki 1952 en het Einde van een Succesvolle Periode
De Olympische Spelen van 1952 in Helsinki, die de kroon op het werk van Frans Kuijper hadden moeten worden, eindigden in een deceptie. Een onterecht afgekeurde wedstrijd tegen Joegoslavië en andere tegenslagen zorgden ervoor dat Nederland uiteindelijk vijfde werd.
Lees ook: Turkije wint EK Volleybal
Na deze rollercoaster pakten de waterpoloërs hun dagelijkse bezigheden weer op, maar ze vergaten hun coach en teamleider niet. Ze lieten een grote cartoon van het team maken als dank voor de enorme inzet van Frans Kuijper en Ben Planjer. Zo kwam er in 1952 een einde aan een bijzonder succesvolle periode.
De Vrouwen: Pioniers en Olympisch Goud
Het Nederlandse vrouwenwaterpolo heeft een rijke en boeiende geschiedenis, gekenmerkt door pioniersgeest, doorzettingsvermogen en uiteindelijk, internationale successen.
Vroege Jaren: Pionierswerk en Demonstratiewedstrijden
De eerste aanzet tot vrouwenzwemmen in Nederland vond al in 1874 plaats. Het waterpolo voor vrouwen kwam op in 1906 dankzij de inspanningen van Johanna Triebels-Koen, ook bekend als "De Zwemmoeder". In 1920 kwam HDZ wederom met een idee voor de Olympische Spelen in Antwerpen: een demonstratiewedstrijd tussen een team uit Amsterdam en Rotterdam. Amsterdam speelde gelijk tegen Rotterdam.
Twee jaar na die historische wedstrijd vervulden Beisenherz, Bolten en Klapwijk opnieuw een pioniersrol in het internationale waterpolo tijdens de tweede "Olympiade voor vrouwen" in Monte Carlo in 1922. Met het Nederlandse team versloegen ze de tegenstanders uit Londen met 6-0 in ijskoud water.
De Lange Weg naar Erkenning
Ondanks de vroege initiatieven duurde het nog decennia voordat vrouwenwaterpolo de erkenning kreeg die het verdiende. Pas in de jaren tachtig kwam de kentering, met drie Europese titels en uiteindelijk, in 1991, de eerste wereldtitel in Perth.
Lees ook: EK Voetbal: Een Overzicht
Olympisch Goud in Beijing: Een Historisch Hoogtepunt
Het absolute hoogtepunt in de geschiedenis van het Nederlandse vrouwenwaterpolo is ongetwijfeld de gouden medaille op de Olympische Spelen van 2008 in Beijing. De ploeg van coach Robin van Galen schreef geschiedenis door in de finale de Verenigde Staten te verslaan.
Recente Successen: Wereldtitels en Europese Dominantie
Na het Olympische goud kende het Nederlandse vrouwenwaterpolo een periode van wisselende successen. In 2023 wonnen de Nederlandse waterpolovrouwen de WK-finale van Spanje na strafworpen. In 2024 werden ze in Eindhoven Europees kampioen, wederom ten koste van Spanje.
Clubsuccessen: ZV de Zaan wint Euro Cup
Ook op clubniveau zijn er successen te vieren. De vrouwen van ZV de Zaan wonnen in 2024 de Euro Cup finale door Pallanuoto Trieste te verslaan. Het is voor het eerst in 30 jaar dat een Zaanse ploeg een Europese prijs heeft gewonnen.
Heden en Toekomst
Het EK waterpolo voor mannen werd in januari 2024 gespeeld in Kroatië, terwijl het EK voor vrouwen in Eindhoven plaatsvond. De Nederlandse mannen zijn ingedeeld in divisie 2 en hopen zich te plaatsen voor het WK in Doha, waar de laatste tickets voor de Olympische Spelen van Parijs te verdienen zijn.
De Nederlandse waterpolovrouwen hebben in de afgelopen jaren laten zien dat ze tot de wereldtop behoren. Met recente successen op zowel nationaal als clubniveau, is de toekomst rooskleurig voor het Nederlandse waterpolo.
Lees ook: Het EK Honkbal: Een Terugblik
tags: #europees #kampioen #waterpolo #geschiedenis