Het Europees Kampioenschap van 1988 is een onvergetelijk moment in de Nederlandse voetbalgeschiedenis. De triomf in West-Duitsland markeerde de eerste en tot nu toe enige keer dat het Nederlands mannenelftal de Europese titel veroverde. Deze artikel duikt in de memorabele gebeurtenissen van dat toernooi, met een speciale focus op de finale tegen de Sovjet-Unie.
De Weg naar de Finale
Moeizame Start
Het EK begon voor Oranje allesbehalve vlekkeloos. De openingswedstrijd tegen de Sovjet-Unie werd met 1-0 verloren door een afstandsschot van Vasili Rats. Het team, met sterren als Marco van Basten en Erwin Koeman, leek moeite te hebben om de stugge Sovjet-verdediging te doorbreken.
Herpakking en Geluk
In de tweede wedstrijd tegen Engeland toonde Nederland veerkracht en won met 3-1. Echter, het team had ook het nodige geluk, want de Engelsen raakten de paal twee keer. De derde groepswedstrijd tegen Ierland was cruciaal om door te gaan naar de volgende ronde. Lange tijd leek het erop dat Nederland zou falen, maar acht minuten voor het einde belandde een mislukt afstandsschot van Ronald Koeman via het hoofd van Wim Kieft achter de Ierse keeper. Dit doelpunt, een van de merkwaardigste uit Kiefts carrière, bezorgde Nederland een 1-0 overwinning.
Groepsfase Resultaten
| Land | Wed | W | G | V | DV | DT | +/- | Pnt |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Sovjet-Unie | 3 | 2 | 1 | 0 | 5 | 2 | +3 | 5 |
| Nederland | 3 | 2 | 0 | 1 | 4 | 2 | +2 | 4 |
| Ierland | 3 | 1 | 1 | 1 | 2 | 2 | 0 | 3 |
| Engeland | 3 | 0 | 0 | 3 | 2 | 7 | -5 | 0 |
De Halve Finale: Wraak op West-Duitsland
De halve finale tegen West-Duitsland wordt door velen beschouwd als de 'eigenlijke finale' van het toernooi. Na de pijnlijke nederlaag in de WK-finale van 1974 was dit de kans op ultieme wraak, en dat op Duitse bodem. Voor het eerst liet Oranje tijdens het EK sprankelend voetbal zien. Ondanks het goede spel leek het lange tijd niet te lukken om te scoren.
Na een onterechte strafschop kwam West-Duitsland op voorsprong: 1-0. Een kwartier voor tijd kreeg Nederland echter ook een penalty, waardoor de teams weer gelijk stonden. In de 89e minuut schoot Marco van Basten Nederland naar de EK-finale, een historisch moment. De wedstrijd eindigde in 1-2.
Lees ook: Analyse van de Ierse hockey finale kwalificatie
De Finale: Nederland - Sovjet-Unie
Revanche in München
In de finale stond Nederland opnieuw tegenover de Sovjet-Unie, de ploeg waarvan in de eerste groepswedstrijd verloren was. Dit keer was Oranje vastbesloten om te winnen. De finale vond plaats in het Olympiastadion in München.
Gullit en Van Basten Schitteren
Na een half uur spelen opende aanvoerder Ruud Gullit de score met een rake kopbal: 1-0. Tien minuten na rust besliste Marco van Basten de wedstrijd met een legendarisch doelpunt. Een mislukte voorzet van Arnold Mühren belandde onverwachts bij Van Basten, die de bal vanaf de zijkant van het strafschopgebied diagonaal over de kansloze keeper Rinat Dasajev schoot: 2-0.
Een Wondergoal
Het doelpunt van Van Basten wordt door velen beschouwd als de mooiste goal uit de EK-geschiedenis. De commentator sprak de legendarische woorden: "Oh, wat een goal! Wat een schitterend doelpunt zeg! Ja, niet te geloven zoals ie die bal uit de lucht oppakt in die hoek daar. Niet te geloven. Wat een weergaloos doelpunt."
Spanning tot het Einde
Na de 2-0 werd het nog even spannend toen de Sovjet-Unie een strafschop kreeg. Hans van Breukelen stopte de penalty, waardoor de voorsprong behouden bleef. Na het laatste fluitsignaal was de euforie compleet: Nederland was Europees Kampioen.
Finale Details
Nederland - Sovjet-Unie 2-0 (1-0)
- Datum: 25 juni 1988
- Locatie: Olympiastadion, München
- Doelpunten:
- Ruud Gullit
- Marco van Basten
Huldiging en Feest
Een dag na de overwinning vond de huldiging plaats. Het team maakte een rondvaart door de grachten van Amsterdam en werd toegejuicht op het Museumplein. De beelden van de feestende menigte gingen de hele wereld over.
Lees ook: Voorbeschouwing op de bekerstrijd
Opstelling en Spelwijze
Geen 4-3-3
Ronald Koeman merkte op dat er in 1988 geen sprake was van een vast 4-3-3 systeem, zoals tegenwoordig vaak wordt beweerd. Volgens hem speelde het team eerder een soort 4-4-2. De focus lag op degelijkheid en het benutten van de kwaliteiten van de spelers.
Belangrijke Spelers
- Marco van Basten: De spits scoorde enkele cruciale doelpunten, waaronder de legendarische goal in de finale.
- Ruud Gullit: De aanvoerder opende de score in de finale en was een leider op het veld.
- Ronald Koeman: Speelde een belangrijke rol in de verdediging en stond bekend om zijn afstandsschoten.
- Erwin Koeman: Kwam in het team na de eerste wedstrijd en zorgde voor meer stabiliteit.
- Hans van Breukelen: De keeper stopte een cruciale penalty in de finale.
Culturele Impact
De overwinning op het EK 1988 had een enorme impact op Nederland. Het land was in feeststemming en de spelers werden nationale helden. De beelden van de huldiging in Amsterdam staan in het collectieve geheugen gegrift. De overwinning symboliseerde een gevoel van nationale trots en eenheid.