Met ingang van het seizoen 2024/’25 staan er significante veranderingen op stapel voor de competitiestructuur en het dispensatiebeleid in de A-categorie van de O23 competities binnen de KNVB. Deze aanpassingen zijn bedoeld om de groeiende populariteit van de O23 competitie te faciliteren, problemen op te lossen die door deze populariteit zijn ontstaan, en de talentontwikkeling te stimuleren. Daarnaast zijn er regels verbonden aan de speelgerechtigdheid van voetballers in verschillende categorieën, van senioren tot jeugd.
Verbreding van de O23 Competitiestructuur
De O23 competitiestructuur, die functioneert als een piramide, wordt verbreed om de toenemende belangstelling voor de O23 competitie te accommoderen. Het aantal teams in de A-categorie is dit seizoen al met 44 gestegen, wat aangeeft dat de behoefte aan een grotere en flexibelere structuur aanwezig is.
Huidige vs. Nieuwe Situatie
Om een duidelijk beeld te geven van de veranderingen, hieronder een overzicht van de huidige en toekomstige structuur:
| Divisie | Huidige situatie | Situatie vanaf 2024/’25 |
|---|---|---|
| Divisie 1 | 2 poules van 8-16 teams | 3 poules van 8-24 teams |
| Divisie 2 | 4 poules van 8-32 teams | 6 poules van 8-48 teams |
| Divisie 3 | 8 poules van 8-64 teams | 6 tot 12 poules van max. teams |
| Divisie 4 | Vrije inschrijving (nu 160 teams) | Vrije inschrijving (op basis van huidig aanbod 104 teams) |
Doelstellingen van de Aanpassing
De verbreding van de piramide beoogt de volgende verbeteringen:
- Betere regionale spreiding: Teams worden geografisch beter verdeeld.
- Kleinere reisafstanden: Vooral in de hogere divisies zullen de reisafstanden afnemen.
- Kleinere krachtsverschillen: In de 4e divisie worden de verschillen in teamsterkte verkleind.
- Betere doorstroming: Er wordt een soepelere doorstroming van teams mogelijk gemaakt.
Door het aantal poules in de 3e divisie flexibel te maken, wordt gewaarborgd dat kampioenen van de 4e divisie altijd kunnen promoveren. Vanwege de verbreding zal eenmalig een aantal teams extra promoveren. Deze versterkte promotie is opgenomen in de promotie-/degradatieregeling.
Lees ook: KNVB Regels Uitgelegd.
Dispensatiebeleid in de O23 Competities
Ook het dispensatiebeleid ondergaat een aanpassing. Vanaf het seizoen 2024/’25 mogen er per wedstrijd/team nog steeds twee dispensatiespelers worden ingezet, zonder maximumleeftijd. Echter, de specifieke regeling voor keepers, waarbij zij standaard twee jaar ouder mochten zijn, vervalt. Uit onderzoek en contacten met verenigingen is gebleken dat deze extra regeling niet noodzakelijk is. Een keeper kan immers ook één van de twee toegestane dispensatiespelers zijn. Dataonderzoek heeft aangetoond dat de inzet van twee dispensatiespelers in totaal (veldspeler(s) en/of keeper) voldoende is.
De inzet van dispensatiespelers is over de periode van 2 september 2023 tot en met 18 november 2023 in beeld gebracht.
Regels voor Beloftenteams
Sinds seizoen 2013/’14 komen er beloftenteams uit in de voetbalpiramide. Er gelden specifieke voorwaarden voor beloftenteams in zowel de eerste divisie als de amateurcompetitie.
Voorwaarden Beloftenteams in Eerste Divisie
- Beloftenteams bestaan uitsluitend uit spelers die in het betreffende seizoen 23 jaar of jonger zijn.
- Voor doelmannen geldt een uitzondering: zij mogen 25 jaar of jonger zijn. Wanneer twee beloftenteams tegen elkaar spelen, is er geen leeftijdsgrens voor doelmannen.
- Spelers mogen niet deelnemen aan een wedstrijd van een beloftenelftal als ze in hetzelfde speelweekend in de basis zijn gestart bij het eerste elftal, of minimaal 45 minuten hebben meegedaan in een wedstrijd van het eerste.
- Er wordt geen dispensatie verleend.
Voorwaarden Beloftenteams in de Amateurcompetitie
- Beloftenteams bestaan uitsluitend uit spelers die in het betreffende seizoen 23 jaar of jonger zijn.
- Er wordt geen dispensatie verleend.
- Spelers die in het seizoen 18, 19 of 20 jaar zijn, mogen uitkomen in het eerste elftal. Na achttien keer te zijn uitgekomen in bindende wedstrijden van het eerste elftal, mogen ze niet meer uitkomen in het beloftenteam.
- Spelers die in het seizoen 21, 22 of 23 jaar zijn, mogen zeven keer bij bindende wedstrijden van het eerste elftal in de basiself staan en/of 45 minuten meespelen. Daarna mogen ze niet meer uitkomen in het beloftenteam.
- Voor doelmannen wordt een uitzondering gemaakt. Als zij in het seizoen 21 of 22 jaar zijn, mogen ze achttien keer uitkomen in bindende wedstrijden van het eerste elftal. Daarna mogen ze niet meer uitkomen in het beloftenteam.
Deze regels zijn aangescherpt om het prestatieve karakter van de competitie en de individuele talentontwikkeling te bevorderen.
Talentontwikkeling en Weerstand
De belangrijkste reden om beloftenteams in de voetbalpiramide te laten spelen, is het creëren van weerstand, wat essentieel is voor de ontwikkeling van talentvolle spelers. Dit is op termijn gunstig voor de gehele Nederlandse voetbalcompetitie. Bovendien bieden beloftenteams extra weerstand aan de overige teams in de voetbalpiramide, die daardoor tegen de meest talentvolle spelers in Nederland spelen. In de Eerste Divisie trekken wedstrijden met beloftenteams gemiddeld meer publiek.
Lees ook: Jeugdvoetbal en dispensatie: wat je moet weten
De toelating van beloftenteams in de voetbalpiramide was een gezamenlijke beslissing van clubs en de KNVB. Het Technisch Platform betaald voetbal, waarin clubs, CED, ECV en CBV vertegenwoordigd zijn, sprak zich in meerderheid uit vóór deze opzet en is, net als de KNVB, ervan overtuigd dat deze opzet zijn meerwaarde zal bewijzen, zoals het ook doet in Duitsland, Spanje en Portugal.
Meer Bezoekers en Televisiekijkers
Uit cijfers blijkt dat de deelname van Jong Ajax en Jong PSV aan de Eerste Divisie een positieve bijdrage levert aan de bezoekersaantallen en kijkcijfers. Zo heeft de thuisspelende club tot 27 procent meer bezoekers als Jong Ajax op bezoek komt. Er zijn gesprekken gaande tussen de CED en beloftenteams over de thuiswedstrijden van beloften, die vaak minder worden bezocht. Door middel van clubacties en speciale tarieven wordt verwacht dat het bezoekersaantal in de toekomst zal toenemen. Verder hebben Jong Ajax en Jong PSV een positieve invloed op de kijkcijfers. Wedstrijden met Jong Ajax en Jong PSV worden respectievelijk 57 procent en 8 procent meer bekeken dan de gemiddelde wedstrijd in de Eerste Divisie.
Sportieve Invloed van Beloftenteams
Onderzoek naar de afgelopen seizoenen wijst uit dat de invloed van beloftenteams op de eindranglijst en de play-offs minimaal is. In 60 procent van de gevallen wordt er geen enkele eerste elftal speler ingezet en in 17,5 procent van de gevallen slechts één speler. Het blijkt dat het pas in positieve zin effect heeft als er drie of meer eerste elftal spelers meespelen. Mede naar aanleiding hiervan heeft de KNVB de regels aangepast.
Dispensatieregels in Categorie B
In de gehele categorie B kan met dispensatiespelers worden gespeeld. Bij de spelvorm waarbij 4 tegen 4 of 6 tegen 6 gespeeld wordt, is één dispensatiespeler per team toegestaan. Bij 8 tegen 8 is het maximumaantal dispensatiespelers twee, terwijl er bij 11 tegen 11 maximaal drie dispensatiespelers deel mogen nemen. Een dispensatiespeler mag één jaar ouder zijn. In gemengde competities, uitgezonderd de JO7, JO8 en JO9, mogen meiden altijd één jaar ouder zijn (automatische dispensatie).
Controle door mDWF
Leeftijddispensatie in categorie B hoeft niet te worden aangevraagd. Het mobiele digitale wedstrijdformulier (mDWF) voert de controle uit, waardoor het maximaal aantal dispensatiespelers niet kan worden overschreden.
Lees ook: Eredivisie voetbalsterren
Speelgerechtigdheid van Voetballers
Er zijn regels verbonden aan de speelgerechtigdheid van een voetballer.
A. Senioren Mannen
Zodra een speler 15 (na)competitiewedstrijden in een bepaalde klasse (bepaalde trede op de ladder) is uitgekomen, dan mag deze speler niet meer aan officiële wedstrijden van een team dat uitkomt in een lagere klasse (lagere trede op de ladder) deelnemen. Onderscheid in speeldag wordt niet gemaakt en voor de telling van wedstrijden worden bekerwedstrijden niet meegeteld. Voor de Tweede divisie, Derde divisie en Vierde divisie geldt dat zodra een speler 18 (na) competitiewedstrijden in een bepaalde divisie (bepaalde trede op de ladder) is uitgekomen, dan mag deze speler niet meer aan officiële wedstrijden van een team dat uitkomt in een lagere klasse (lagere trede op de ladder) deelnemen. Onderscheid in speeldag wordt niet gemaakt en voor de telling van wedstrijden worden bekerwedstrijden niet meegeteld. Onder een lager team wordt in dit verband verstaan een team dat in een lagere divisie of klasse is ingedeeld.
Verenigingen met een 1e elftal op zaterdag en 1e elftal op zondag
Op dit moment heeft een aantal verenigingen zowel een 1e elftal op zaterdag als op zondag. Ten aanzien hiervan blijft de regel dat een speler die heeft deelgenomen aan een door de KNVB vastgestelde officiële wedstrijd van het 1e elftal op zaterdag niet meer mag uitkomen in een officiële wedstrijd van het 1e elftal op zondag en omgekeerd. Voor die competities waarin sprake is van gemengde competities of weekendvoetbal, dit geldt voor de Tweede t/m de Vierde divisie alsook voor de 1 klassen mannen, geldt dat de door de vereniging gekozen speeldag bepalend is.
Senioren mannen geboren op of na 1 januari 2003
Zodra een speler 15 (na)competitiewedstrijden in een bepaalde klasse (bepaalde trede op de ladder) is uitgekomen, dan mag deze speler niet meer aan officiële wedstrijden van een team dat uitkomt in een lagere klasse (lagere trede op de ladder) deelnemen. Onderscheid in speeldag wordt niet gemaakt en voor de telling van wedstrijden worden bekerwedstrijden niet meegeteld. Voor de Tweede divisie, Derde divisie en Vierde divisie geldt dat zodra een speler 18 (na) competitiewedstrijden in een bepaalde divisie (bepaalde trede op de ladder) is uitgekomen, dan mag deze speler niet meer aan officiële wedstrijden van een team dat uitkomt in een lagere klasse (lagere trede op de ladder) deelnemen. Onderscheid in speeldag wordt niet gemaakt en voor de telling van wedstrijden worden bekerwedstrijden niet meegeteld. Onder een lager team wordt in dit verband verstaan een team dat in een lagere divisie of klasse is ingedeeld.
B. Competities voor teams O23
Deelname aan deze competities is mogelijk voor spelers die geboren zijn op of na 1 januari 2003. Voor hen geldt de beperking dat een speler die 15 (na)competitiewedstrijden in categorie A in een hoger team van de O23-competitie is uitgekomen niet meer aan officiële wedstrijden van een lager team van O23- competitie mag deelnemen ongeacht of dit lagere team in categorie A of B uitkomt. Onder een lager team wordt in dit verband verstaan een team dat in een lagere divisie of klasse is ingedeeld. Als teams in dezelfde divisie of klasse uitkomen, dan geldt deze beperking niet. Bij de categorie A O23 mag je 2 dispensatiespelers hebben, ongeacht de leeftijd.
Uitkomen op zaterdag en zondag in een 1e elftal
De senioren mannen die geboren zijn op of na 1 januari 2003 behouden ook de mogelijkheid om zowel in categorie A op zaterdag als in categorie A op zondag uit te komen. Dit is echter niet onbeperkt. Zodra een speler uit deze leeftijdsklasse vijf (na)competitiewedstrijden is uitgekomen in een 1e elftal dat behoort tot categorie A op zaterdag mag deze speler niet meer uitkomen in een officiële wedstrijd van een 1e elftal dat behoort tot categorie A op zondag en omgekeerd.
C. Senioren Vrouwen
Ook bij de senioren vrouwen kennen we met ingang van het seizoen 2025/’26 het systeem van een “speelgerechtigdheidsladder”.
Categorie A senioren vrouwen ladder:
Eredivisie t/m 2e Divisie > Topklasse > Hoofdklasse > Eerste klasse > Tweede klasse > Derde klasse > Categorie B senioren vrouwen
Zodra een speelster 15 (na)competitiewedstrijden in een bepaalde klasse (bepaalde trede op de ladder) is uitgekomen, dan mag deze speelster niet meer aan officiële wedstrijden van een team dat uitkomt in een lagere klasse (lagere trede op de ladder) deelnemen. Onderscheid in speeldag wordt niet gemaakt en voor de telling van wedstrijden worden bekerwedstrijden niet meegeteld. Onder een lager team wordt in dit verband verstaan een team dat in een lagere divisie of klasse is ingedeeld. Als teams in dezelfde divisie of klasse uitkomen, dan geldt deze beperking niet. Een speelster kan niet alleen bij de vrouwen maar ook bij de mannen uitkomen. Het uitkomen bij de mannen heeft geen gevolgen voor deelname aan wedstrijden van de vrouwen.
Verenigingen met een 1e elftal op zaterdag en 1e elftal op zondag
Op dit moment heeft een aantal verenigingen zowel een 1e vrouwenelftal op zaterdag als op zondag.
Senioren vrouwen geboren op of na 1 januari 2006
De vrouwen en meiden die geboren zijn op of na 1 januari 2006 kunnen onbeperkt in seniorenklassen uitkomen zonder dat dit consequenties heeft voor deelname aan wedstrijden van hun eigen leeftijdsklasse.
Verenigingen met een 1e elftal op zaterdag en 1e elftal op zondag
De vrouwen en meiden die die geboren zijn op of na 1 januari 2006 hebben de mogelijkheid om zowel in categorie A op zaterdag als in categorie A op zondag uit te komen. Dit is echter niet onbeperkt. Zodra een speelster uit deze leeftijdsklasse 15 (na)competitiewedstrijden is uitgekomen in een elftal dat behoort tot categorie A op zaterdag mag deze speelster niet meer mag uitkomen in een officiële wedstrijd van een elftal dat behoort tot categorie A op zondag en omgekeerd.
Deze beperking geldt niet voor de MO20 competitie.
D. Jeugdvoetbal JO13 t/m JO19
Zodra een speler 15 (na)competitiewedstrijden in een bepaalde klasse (van zijn eigen leeftijdscategorie) is uitgekomen, dan mag deze speler niet meer aan officiële wedstrijden van een team dat uitkomt in een lagere klasse (jongere leeftijdscategorie) deelnemen. Onder een lager team wordt in dit verband verstaan een team dat in een lagere divisie of klasse is ingedeeld. Als teams in dezelfde divisie of klasse uitkomen, dan geldt deze beperking niet.
Meedoen oudere leeftijdsklassen
Jeugdspelers hebben de mogelijkheid om in oudere leeftijdsklassen uit te komen zonder dat dit consequenties heeft voor deelname aan wedstrijden in de eigen leeftijdsklasse met uitzondering voor elftallen uitkomende in de categorie B. Gezien deze verruiming is het werken met een speelgerechtigdheidsladder in het jeugdvoetbal niet aan de orde. Jeugdspelers krijgen veel meer mogelijkheden om ervaring op te doen in oudere leeftijdsklassen.
Wedstrijdtelling jeugdvoetbal
Wedstrijden behorend tot de reguliere competitiefasen (hoofdklasse fase 1 t/m 3 en divisie najaar/ voorjaarsreeks) worden meegeteld in de wedstrijdtelling.
Uitkomen als dispensatiespeler
Dispensatiespelers in categorie A zijn alleen toegestaan naar aanleiding van een (her)indeling of expliciete toestemming. De competitieleider zal de vereniging erop attenderen als hiervoor een opwaardeerverzoek moet worden gedaan. Zodra een speler gecombineerd 15 (na)competitiewedstrijden in zijn eigen of een oudere leeftijdscategorie in de categorie A heeft gespeeld, mag hij niet meer als dispensatiespeler uitkomen in zijn eigen leeftijd en/of een jongere leeftijdscategorie categorie B.
Uitkomen bij de senioren
De minimale leeftijd van 15 jaar om bij de senioren uit te komen blijft ongewijzigd.
E. Meidenvoetbal MO13 t/m MO20
Zodra een speelster 15 (na)competitiewedstrijden in een bepaalde klasse (van zijn eigen leeftijdscategorie) is uitgekomen, dan mag deze speelster niet meer aan officiële wedstrijden van een team dat uitkomt in een lagere klasse (jongere leeftijdscategorie) deelnemen. Onder een lager team wordt in dit verband verstaan een team dat in een lagere divisie of klasse is ingedeeld. Als teams in dezelfde divisie of klasse uitkomen, dan geldt deze beperking niet. Vastspeelregeling is óók van toepassing op de 4e fase (Final League).
Meedoen oudere leeftijdsklassen
Meiden hebben de mogelijkheid om in oudere leeftijdsklassen uit te komen zonder dat dit consequenties heeft voor deelname aan wedstrijden in de eigen leeftijdsklasse. Gezien deze verruiming is het werken met een speelgerechtigdheidsladder in het meidenvoetbal niet aan de orde. Meidenspelers krijgen veel meer mogelijkheden om ervaring op te doen in oudere leeftijdsklassen. Dit geldt ook voor het uitkomen in wedstrijden van een JO-team waarbij geldt dat in dat geval een speelster 1 jaar ouder mag zijn dan wat voor die leeftijdsklasse van toepassing is.
Deelname competitie MO20 geboren op of na 1 januari 2005
Deelname aan de MO20 competities is mogelijk voor speelsters die geboren zijn op of na 1 januari 2005. Voor hen geldt de beperking dat een speler die 15 (na)competitiewedstrijden in categorie A in een hoger team van de MO20-competitie is uitgekomen niet meer aan officiële wedstrijden van een lager team van MO20-competitie mag deelnemen ongeacht of dit lagere team in categorie A of B uitkomt. Onder een lager team wordt in dit verband verstaan een team dat in een lagere divisie of klasse is ingedeeld.
Uitkomen MO17
Een speelster mag uitkomen voor de MO17 divisie 1 vanaf de dag dat zij 14 jaar is geworden.
Uitkomen MO20
Een speelster mag uitkomen voor de MO20 vanaf de dag dat zij 15 jaar is geworden. Verder gelden voor deze spelers de bepalingen zoals deze zijn omschreven.
Uitkomen bij senioren
De minimale leeftijd van 15 jaar om bij de senioren uit te komen blijft ongewijzigd.
tags: #dispensatieregels #derde #divisie #knvb