Honkbal, een sport die traditioneel geassocieerd wordt met scherp zicht en snelle reflexen, heeft in Nederland een verrassende nieuwe dimensie gekregen. Dankzij de inzet van enthousiaste coaches, spelers en verenigingen zoals HSV Cheetahs en Sittard Condors, is honkbal nu ook toegankelijk voor mensen met een visuele beperking. Dit artikel belicht de opkomst van deze inclusieve sport, de uitdagingen en triomfen van de spelers, en de rol van de Cheetahs in de ontwikkeling van honkbal voor blinden en slechtzienden in Nederland.
De Opkomst van Blind Honkbal in Nederland
In 2021 werd in Nederland voor het eerst honkbal voor mensen met een visuele beperking (B4B) aangeboden. Het doel was om meer mensen met een visuele beperking aan het bewegen te krijgen. Een structurele groep traint nu wekelijks in Beek. Dit is de eerste sport voor blinden en slechtzienden in Limburg en het eerste b4b team in Nederland. Iedereen met een visuele beperking kan deelnemen aan de trainingen. Deze trainingen vinden plaats op vrijdagavond van 19:00 tot 20:30 te Beek bij HSV Cheetahs en Sittard-Condors.
De introductie van blind honkbal in Nederland is mede te danken aan de inspanningen van Angeliek van der Velden, een slechtziende honkbalster die haar passie voor de sport deelt met anderen. Angeliek, die samenwoont met haar hond Bobbie in Belfeld, is een van de drijvende krachten achter de groeiende populariteit van honkbal voor blinden en slechtzienden in Nederland.
Angeliek van der Velden: Een Inspirerend Voorbeeld
Angeliek van der Velden (35) uit Belfeld heeft een retinoblastoom gehad toen ze baby was, waardoor ze slechtziend is geworden. Ze ziet met links nog 2% en met rechts nog rond de 50%. Ondanks haar visuele beperking is Angeliek een fervent honkbalster en een inspiratie voor anderen. "Het woord ‘beperking’ vind ik wel een groot woord hiervoor. Ik weet niet beter dan hoe ik zie, dus voor mij is dit heel normaal. Voor alles is een oplossing te verzinnen om het wel te kunnen doen. Zoals sporten," aldus Angeliek.
Haar betrokkenheid bij honkbal voor blinden en slechtzienden begon drie jaar geleden toen ze een clinic bezocht bij honkbalclub Cheetahs in Beek. "Ik ben erheen gegaan en gelijk besmet geraakt met het honkbalvirus," vertelt ze. Na de clinic besloten de Cheetahs om een groep te starten voor blinden en slechtzienden, mede dankzij de hulp van coaches van honkbalclub de Condors.
Lees ook: Beekse handbaltoernooien
De Rol van HSV Cheetahs en Sittard Condors
De honkbalclub Cheetahs werd in 1972 door Toon Tielemans opgericht. We honkbalden toen op het Proosdijveld. Mede door het initiatief van Joyce Benink werden de Cheetahs in 1978 een honk- en softbal club. Door de jaren heen hebben de Cheetahs zich verankerd in Beek, en hebben we twee gedwongen verhuizingen overleefd. Op dit moment spelen we op een fantastische locatie, waarschijnlijk de mooiste van Zuid-Nederland. We werken graag samen met de andere Limburgse clubs om de sport te promoten. Naast onze reguliere activiteiten proberen we ons ook in te zetten voor de gemeenschap.
De samenwerking tussen HSV Cheetahs en Sittard Condors is essentieel geweest voor de ontwikkeling van honkbal voor blinden en slechtzienden in de regio. De clubs bieden trainingen aan en organiseren evenementen om de sport te promoten. "We hebben om één wedstrijd te kunnen spelen vijf á zes coaches nodig. Ja, zelfs meer dan dat!" legt Angeliek uit.
Internationale Erkenning en Successen
Het Nederlandse team, bestaande uit spelers van de Cheetahs en andere verenigingen, heeft al indrukwekkende resultaten behaald op internationaal niveau. In augustus 2022 organiseerde het team in Beek de eerste Worldcup onder de vlag van de WBSC (World Baseball-Softbal Confederation). "Omdat we toen het enige team in Nederland waren, werden wij ook gelijk het Nederlandse team. Wij mochten dus al na 15 weken trainen uitkomen voor ons land," aldus Angeliek.
In 2023 behaalde het team de tweede plaats op het EK in Italië, een prestatie waar ze trots op zijn. In september 2024 namen ze deel aan het WK in Engeland, waar ze in een sterke poule tegen Italië, Cuba en China speelden. Hoewel ze deze wedstrijden verloren, was het een waardevolle ervaring voor het team. "Maar het belangrijkste is natuurlijk, dat we dit hebben mogen meemaken en dat we hebben kunnen genieten als team. En uit elke wedstrijd haal je weer leerpunten voor een volgende keer," zegt Angeliek.
Blind Baseball voor Kinderen: Een Nieuwe Generatie
In Beek is een sportgroep gestart voor kinderen met een visuele beperking, waar ze kunnen deelnemen aan Blind Baseball. Voor Enzo (9) uit Bunde was het in het begin even wennen. "Hoe kan hij een bal met een honkbalknuppel raken terwijl hij blind is?" vroeg hij zich af. De trainingen zijn aangepast om de kinderen te helpen de sport te leren. "In deze bal zit een belletje," legt de trainer uit. "Daar moet je heel goed naar luisteren. Als je ‘m hoort aankomen, probeer je deze te raken. Van de grond oprapen en dan gooien mag natuurlijk ook."
Lees ook: Doe mee aan het Open Toernooi
Katie (11) uit Nuth, die ongeveer 1.5 procent ziet, is enthousiast over de sportgroep. Aan het begin van de training krijgt ze een verblindend masker op. "Daarmee houden we het voor iedereen gelijk," legt de trainer uit. Tijdens het spel rennen de kinderen op geluiden af die bij de honken worden gemaakt. "Dit is geweldig: voor het eerst kan ik rennen zonder stok of ander hulpmiddel. Ik ga nog een rondje doen," zegt Katie.
Het B4B Toernooi in Beek
In augustus 2021 vond bij De Haamen in Beek een Baseball for the Blind (B4B) toernooi plaats, georganiseerd door Iedereen Kan Sporten Westelijke-Mijnstreek (IKS WM), HSV Cheetahs, Sittard Condors en de AIBXC (Italian Association Baseball Played From Blind). De WBSC heeft dit evenement aangekondigd als eerste officiële B4B evenement. Deelnemende landen waren Nederland, Duitsland, Italië, Frankrijk, UK en USA. Tijdens dit evenement werden honkbalclubs uitgenodigd om kennis en ervaring over te dragen met betrekking tot honkbal voor blinden.
De Toekomst van Honkbal voor Blinden en Slechtzienden
Honkbal voor blinden en slechtzienden krijgt stilaan voet aan de grond in diverse Europese landen. Aanleiding voor de WBSC (World Baseball-Softbal Confederation) om ook deze honkbalvariant te ondersteunen. De sport biedt mensen met een visuele beperking de kans om actief deel te nemen aan een teamsport, hun fysieke en mentale gezondheid te verbeteren, en hun sociale netwerk uit te breiden. Met de inzet van verenigingen zoals HSV Cheetahs en Sittard Condors, en de passie van spelers zoals Angeliek van der Velden, heeft honkbal voor blinden en slechtzienden een veelbelovende toekomst in Nederland.
Lees ook: Het leven van Harry Kruyssen