Deelname van Steven van de Velde aan de Olympische Spelen in Parijs heeft veel discussie losgemaakt. De 29-jarige beachvolleyballer is een van de meest besproken atleten van deze Spelen, niet vanwege zijn sportieve prestaties, maar vanwege een veroordeling voor een zedenzaak acht jaar geleden.
De veroordeling
Van de Velde werd in Engeland veroordeeld voor seks met een 12-jarig meisje. Volgens de Nederlandse wet is dit ontucht, maar volgens de Engelse wet is het verkrachting, zelfs als het slachtoffer instemt met seksuele handelingen. Hij kreeg vier jaar cel in Engeland, zat daar elf maanden in de gevangenis en werd daarna uitgeleverd aan Nederland. Dertien maanden na de uitspraak van de Engelse rechter kwam hij vrij.
Volgens Van de Velde vertelde het meisje, Miss A. genoemd in de rechtszaak, hem eerst dat ze 16 was. Toen ze toegaf dat ze vier jaar jonger was, verbrak hij het contact, maar in een moment van zwakte zocht hij Miss A. weer op. Hij vloog naar Engeland om het meisje op te zoeken in haar woonplaats Milton Keynes. Toen de 12-jarige de dag na zijn vertrek, op zijn advies, een morning-afterpil wilde halen bij een apotheek, sloeg een medewerker alarm.
Reacties en discussie
Internationale slachtofferorganisaties hebben zich uitgesproken tegen de deelname van Van de Velde aan de Olympische Spelen. Chef de Mission van Australië, Anna Meares, zei dat een Australische sporter of staflid die voor hetzelfde veroordeeld was als Van de Velde, geen lid van de olympische selectie zou mogen zijn.
Anderen vinden dat hij zijn straf heeft uitgezeten en een tweede kans verdient. Advocaat Jordi l’Homme vindt de ophef onterecht: “Laat ik vooropstellen dat het een ernstig strafbaar feit is, waarvoor hij ook zijn straf heeft uitgezeten. Seksueel geweld moet in het normale leven, maar ook zeker in de sportwereld, gewoon keihard aangepakt worden. De ophef nu vind ik wel begrijpelijk, maar die is wat mij betreft ook volstrekt onterecht. We zijn inmiddels tien jaar verder. Hij heeft aan het einde van zijn puberteit iets vreselijks gedaan. Dat heeft hij ook direct onderkend in die Britse strafzaak. Hij heeft gezegd: dat had ik absoluut niet moeten doen. Hij heeft een proportionele straf gekregen. Die heeft hij uitgezeten. De norm is bevestigd. En daarnaast is hij ook geresocialiseerd. Dat zijn eigenlijk drie hele belangrijke strafdoelen, waar eigenlijk al aan voldaan is op dit moment.”
Lees ook: Verbeter Je Beachvolleybal Spel: Tactieken
Sara Alaoui, directeur van The Safe Space Club, vindt dat Van de Velde niet mee had mogen doen aan de Spelen. Ze vindt dat hij zich anders zou moeten uiten en de zaak vanuit het slachtofferperspectief moet benaderen. “Het zit hem heel erg in het taalgebruik. Hij heeft het er zelf over dat hij puber was. Je bent 19, dus dan ben je niet echt een puber. Hij heeft het erover dat hij wil dat het nu stopt en dat hij door kan gaan met zijn leven. En dat hij zijn straf heeft uitgezeten. Daarin blijkt niet dat hij de ernst van de situatie voldoende begrijpt en dat hij doorheeft dat wat hij heeft gedaan, eigenlijk echt niet kan. Hij zet het een beetje af als een jeugdzonde.”
Ze vervolgt: "Het is niet dat ik denk dat hij geen tweede kans verdient. Ik maak me geen zorgen dat hij het nog een keer gaat doen. Ik maak me zorgen om hoe hij eigenlijk hierin staat, de boodschap die hij uitdraagt. Het feit dat hij daarin, vind ik, onvoldoende impact erkent en daar het slachtofferschap inneemt. Het gaat om het stukje dat hij eigenlijk niet laat zien, hoe erg dit eigenlijk is. Want hij zegt: ik wil verder. Het is al tien jaar geleden. Maar deze jongedame heeft levenslang gekregen. Wat ik heel mooi had gevonden is als hij, NOC*NSF en zijn coaches het platform wat hij heeft zouden gebruiken om hier meer licht op te schijnen. Zeker als het gaat om kindermisbruik, grensoverschrijdend gedrag of seksueel geweld. Het is gewoon een enorm taboe."
Van de Velde's perspectief en begeleiding
Na zijn vrijlating volgde Van de Velde een uitgebreid begeleidingstraject via de reclassering en een psycholoog. In een interview met de NOS in 2018 noemde hij het ‘de grootste fout van zijn leven’. Hij zei tegen het AD: "Ik word er nu letterlijk misselijk van als ik bedenk dat ik met haar, op die leeftijd, nou ja…" en: "Het is helemaal mijn schuld. Ook al had ik haar instemming, ik had beter moeten weten. Dat heb ik voor mijn aanhouding ook tegen haar gezegd: het gaat niet om jou, het gaat om dingen die ik beter had moeten weten."
De Nederlandse volleybalbond toonde zich overtuigd van zijn berouw en deskundigen achten de kans op herhaling nihil. Sinds 2018 doet hij weer mee aan internationale wedstrijden. Inmiddels is hij getrouwd en vader van een zoon.
Impact op de Spelen
Van de Velde verblijft tijdens deze Olympische Spelen buiten het atletendorp en spreekt niet met de media. Tijdens zijn eerste groepswedstrijd was er wat boegeroep te horen. Een verslaggever van de BBC stelde na de wedstrijd de vraag aan de tegenstanders van Van de Velde en zijn teamgenoot Matthew Immers: "Hoe is het om tegen een kinderverkrachter te spelen?"
Lees ook: Toernooi en Activiteiten in Breda
Eind vorige maand werd een petitie gestart om Van de Velde te ‘diskwalificeren’ van de Spelen. Die werd ruim 42.000 keer getekend.
Sportieve prestaties
Ondanks alle controverse concentreert Van de Velde zich op zijn sportieve prestaties. Samen met Matthew Immers verloor hij de eerste groepswedstrijd van de Italianen Alex Ranghieri en Adrian Carambula met 2-1. Ze wonnen hun tweede poulewedstrijd tegen Marco en Esteban Grimalt uit Chili met 2-0. Dankzij deze overwinning houden Van de Velde en Immers zicht op de volgende ronde. Vrijdag spelen ze hun laatste poulewedstrijd tegen Noorwegen.
Steun van de Nevobo en NOC*NSF
De Nevobo steunt de deelname van Van de Velde in Parijs. Algemeen directeur Michel Everaert: “We kennen de geschiedenis van Steven. Voordat hij destijds zijn wens om terug te keren in het beachvolleybal kenbaar maakte, hebben we uitvoerig gesproken met hem maar ook met onder meer NOC*NSF. Hij is destijds veroordeeld volgens de Engelse wet en heeft zijn straf uitgezeten. Vanaf dat moment hebben we voortdurend in contact gestaan met Steven, die inmiddels weer volledig is opgenomen in de Nederlandse volleybalgemeenschap. Hij toont zich een voorbeeldig prof en mens en er is sinds zijn terugkeer geen enkele aanleiding geweest om aan hem te twijfelen. We staan volledig achter hem en zijn uitzending naar Parijs, die hij samen met Matthew heeft verdiend.”
Ook NOCNSF staat achter de kwalificatie van Van de Velde: “Al sinds 2017 neemt Steven van de Velde - na een intensief professioneel begeleid traject met onder andere de reclassering - opnieuw deel aan internationale beachvolleybal toernooien. De afwegingen en voorwaarden voor terugkeer op topsportniveau zijn destijds door zowel de Nevobo als NOCNSF mede vastgesteld op basis van de Guideline Integriteitsverleden van NOC*NSF, waarin onder andere vastgelegd is onder welke voorwaarden sporters in de topsport kunnen terugkeren na een veroordeling."
De toekomst
Van de Velde zelf hield er altijd al rekening mee dat deze zwarte periode uit zijn leven opnieuw opgerakeld zou worden, maar is er uiteraard niet blij mee. “Natuurlijk is dit niet leuk, maar ik begrijp ook dat dit er nou eenmaal bij hoort. In 2016 en daarna besteedden ook meerdere Nederlandse media aandacht aan het verhaal. Ik snap dat dit in aanloop naar het grootste sportevenement ter wereld de aandacht van internationale media kan trekken.”
Lees ook: Scheveningen en Beachvolleybal: Een Perfecte Match
Wanneer Van de Velde nu in de spiegel kijkt, ziet hij een volwassen en gelukkig man, getrouwd en vader van een prachtige zoon. “Iemand met de mogelijkheid om te presteren op de Olympische Spelen en bereid is daar veel voor te doen en laten. Maar ook iemand die wil presteren in het gewone leven, waarmee we allemaal mee bezig zijn. In mijn taak als vader en echtgenoot, in mijn rol als collega en buurman.”
Andere Nederlandse beachvolleybalteams
Naast Van de Velde en Immers doen ook andere Nederlandse beachvolleybalteams mee aan de Olympische Spelen. Bij de vrouwen gaan Katja Stam en Raïsa Schoon op voor hun tweede olympische deelname. Stam en Schoon zijn het olympisch beachvolleybaltoernooi prima gestart. Ze wonnen zonder veel moeite hun eerste groepswedstrijd (21-19 en 21-17) van het Litouwse duo Monike Paulikiene en Aine Raupelyte. Ook Stefan Boermans en Yorick de Groot spelen op de Spelen. Zowel Stam/Schoon als Boermans/De Groot hebben hun eerste twee wedstrijden gewonnen en zijn al zeker van een plek in de volgende ronde.
tags: #beachvolleybal #olympische #spelen #van #der #velde