De NY Yankees pet is niet zomaar een hoofddeksel; het is een wereldwijd mode-icoon, een symbool van sportieve prestaties en een statement op zich. Van de velden van het Yankee Stadium tot de straten van New York, van de hoofden van beroemdheden tot de garderobes van alledaagse modeliefhebbers, de Yankees pet heeft een opmerkelijke reis afgelegd. Deze pet, gekenmerkt door het iconische in elkaar grijpende "NY" logo, is een van de meest herkenbare en gewilde accessoires ter wereld geworden. Dit artikel duikt in de rijke geschiedenis van de Amerikaanse honkbalpet, met een bijzondere focus op de NY Yankees pet, en onderzoekt hoe deze evolueerde van een functioneel sportartikel tot een alomtegenwoordig modeaccessoire.
Het Bescheiden Begin: Van Strohoeden tot Functionele Petten
Het verhaal van de honkbalpet begint in het midden van de 19e eeuw, toen de eerste Amerikaanse honkbalteams werden opgericht. In die tijd speelden honkbalspelers zonder enige vorm van hoofddeksel. Al snel realiseerden ze zich dat ze iets nodig hadden om hun ogen te beschermen tegen de felle zon. Aanvankelijk werden strohoeden gebruikt, maar deze waren niet ideaal. Ze waren oncomfortabel, boden weinig bescherming en waren niet erg duurzaam.
Tegen het einde van de 19e eeuw deed de pet zijn intrede. Deze vroege petten waren zacht en soepel, gemaakt van wol of katoen, en hadden een korte klep om de ogen van de spelers te beschermen. Ze waren eenvoudig van ontwerp, met een effen kleur en zonder versieringen. Het duurde echter niet lang voordat de pet een onmisbaar onderdeel van het honkbaluniform werd.
De Opkomst van de NY Yankees Pet
De New York Yankees pet, zoals we die vandaag de dag kennen, begon vorm te krijgen in de vroege 20e eeuw. In 1903 werd de American League opgericht, en de New York Yankees werden een van de meest prominente teams. Het team besloot een eigen pet te ontwerpen, en koos voor een donkerblauwe pet met het iconische "NY" logo in wit.
Het logo zelf heeft een interessante geschiedenis. Het verhaal gaat dat politieman John McDowell in 1877 op de overval van een saloon op Manhattan stuitte. De overvallers waren met drie, McDowell alleen, en toch probeerde de agent ze te arresteren. Daarop ontstond een vuurgevecht waarbij McDowell boven zijn linkeroor werd geraakt. Toen hij eenmaal was hersteld, besloot het politiekorps hem te eren voor zijn heldhaftige daad. De NYPD richtte zich tot juwelier Tiffany & Co., die een medaille ontwierp met daarop een sierlijke kruisbestuiving van de 14de en 25ste letter van het alfabet, N en Y. Dit is de oorsprong van het beroemde logo van de New York Yankees.
Lees ook: Amerikaans herenbasketbal: de betekenis achter de bijnaam
De New York Yankees zouden het logo pas 32 jaar na de schietpartij voor het eerst gebruiken. Toen de Yankees in 1909 besloten het logo te adopteren, was Bill Devery mede-eigenaar van de club. Hij was eind negentiende eeuw hoofdcommissaris geweest van de New Yorkse politie.
De Jaren '20: Een Trend wordt Geboren
De jaren twintig waren een cruciaal decennium voor de populariteit van de NY Yankees pet. In deze periode werd het voor het eerst een trend om een pet van je favoriete club te kopen. Deze petten zagen er precies hetzelfde uit als de petten die door de spelers van de club gedragen werden, en vormden zo een eerbetoon aan het team. De New York Yankees waren in deze tijd erg populair, mede dankzij de legendarische Babe Ruth. Dit droeg natuurlijk alleen maar bij aan de populariteit van de petten: het team kreeg meer fans en de petten verspreidden zich langzaamaan over heel Amerika.
De 59Fifty: Een Icoon is Gevormd
In 1954 ontwikkelde New Era het 59Fifty-model voor de honkbalcompetitie. Deze pet had een verstevigde voorkant, zodat het logo altijd rechtop stond en zichtbaar was. De 5950 vertegenwoordigt alle expertise van New Era: Kwaliteit, Authenticiteit en Identiteit. Het model is gemakkelijk herkenbaar dankzij de bijzondere vorm die wordt gekenmerkt door een plat vizier en een 6-panel cap (bestaande uit 6 verschillende delen) die een afgeronde vorm heeft. De 59Fifty werd al snel de standaard honkbalpet en is dat tot op de dag van vandaag gebleven.
De Jaren '70 en '80: Een Mode-Accessoire Betreedt het Straatbeeld
Vanaf de jaren zeventig werd merkbaar in het straatbeeld dat de honkbalpet niet meer alleen op het veld of in de stadions werd gezien, maar dat het normaal werd om honkbal petten ook in het dagelijkse leven te dragen. En de petten werden ook in andere continenten, zoals Europa, veel gedragen. De petten werden niet alleen populair bij New York Yankees fans, maar ook bij mensen die de pet als mode-accessoire begonnen te dragen.
In de jaren zestig en zeventig kregen honkbalpetten een nieuwe betekenis toen ze een symbool werden van de jeugdcultuur en rebellie. Honkbalpetten werden gedragen door hippies en leden van de tegencultuur, die ze gebruikten als een vorm van zelfexpressie. In de jaren 1980 en 1990 zagen we een toename van het dragen van honkbalpetten als streetwear, en veel merken begonnen petten te produceren met hun logo's en ontwerpen.
Lees ook: Ontdek de wereld van de Amerikaanse Voetbal Competitie
Jay-Z en de Explosie van Populariteit
Toch is de rijke geschiedenis niet de enige reden dat de pet zo populair is geworden. De bekende rapper Jay-Z heeft hier namelijk ook een grote invloed op gehad. Toen hij de pet begon te dragen, steeg de verkoop van de pet over de hele wereld. Jay-Z was zich zelf ook bewust van zijn invloed op de modewereld. Nadat Jay-Z veel met de pet gezien werd, begonnen ook andere invloedrijke mensen in de modewereld de pet te dragen. Verschillende Italiaanse ontwerpers werden met de pet gespot, wat natuurlijk ook gelijk weer invloed had op de status van de pet als mode-accessoire. Veel van deze mensen droegen de pet niet omdat ze fan waren van de Yankees of omdat ze van honkbal hielden. Voor hen was de pet al een fashion statement geworden. En zo groeide de pet langzaam uit tot het iconische statement dat het vandaag is geworden.
De Yankeespet in de Hiphopcultuur
Hiphop ontstond in het New York van de jaren zeventig, in de stadsbuurt waar de Yankees hun wedstrijden spelen: The Bronx. Daar verzamelden zich grote groepen jonge zwarte Amerikanen op straatfeesten rondom dj’s met provisorische draaitafels. Dat is waar de liefdesverhouding tussen hiphop en de Yankees is begonnen. Zo gek was het dus niet dat in de jaren negentig veel van de eerste succesvolle hiphopartiesten uit New York kwamen en de liefde voor hun thuisstad uitdroegen door een Yankeespet te dragen. De opkomst van de hiphopcultuur was in die tijd niet te stoppen.
De Yankeespet als Mondiaal Mode-Icoon
De Yankeespet is het succes van een pet die zijn bestaansfunctie heeft overstegen. Een „mondiaal mode-icoon” is het, zegt Elena Romero, die als universitair docent aan het Fashion Institute of Technology in New York vorig jaar de tentoonstelling Fresh Fly Fabulous: 50 years of Hip Hop Style cureerde. In 2017 werd de pet opgenomen door het Museum of Modern Art (MoMA) in New York in de expositie Is Fashion Modern? In artistieke en grafische kringen wordt de Yankeespet bejubeld om zijn tijdloosheid en strakke design.
De Commerciële Impact
De invloed van de pet reikt verder. Geen professioneel sportteam dat tegenwoordig niet elk jaar een nieuw tenue (of twee, of drie) op de markt brengt voor de fans. Merchandising is een van de belangrijkste inkomstenbronnen geworden voor elke club ter wereld. Die vercommercialisering van de sport is voor een belangrijk deel begonnen met de Yankeespet.
Variaties in Kleuren en Designs
De officiële clubkleuren van de Yankees zijn blauw en wit; de pet is donkerblauw - midnight navy blue - met een wit logo. Dat er tegenwoordig talloze varianten in andere kleurencombinaties bestaan, begon met een telefoontje in 1996. Op 13 oktober van dat jaar plaatsten de Yankees zich voor het eerst in vijftien jaar voor de World Series, de finalereeks van het honkbalseizoen. Onder hen was Spike Lee, gevierd filmmaker en stijlicoon. Thuis had hij een mooi jack van de Yankees liggen, maar dat was rood. Dat matchte niet met de Yankeespet. En dus besloot hij de telefoon te pakken.
Lees ook: Geschiedenis Amerikaans voetbalteam
Eigenaar en topman Chris Koch van New Era Cap Company herinnert zich nog dat Lee belde - en dat hij in eerste instantie ophing omdat hij dacht dat hij in de maling werd genomen. Weliswaar had New Era sinds 1993 via licenties het alleenrecht op het produceren van de officiële honkbalpetten, maar dan wel alleen in de clubkleuren van elk team. Voor een variatie daarop had de producent toestemming nodig van honkbalcompetitie MLB én van de grote baas van de Yankees, eigenaar George Steinbrenner. Koch besloot hem te bellen. Het liep anders. Met de rode pet op verscheen Lee tijdens de wedstrijd op televisie, een foto van hem stond de volgende ochtend in de krant. Die middag begonnen de lampjes van alle telefoons in Yankee Stadium en op het hoofdkantoor van New Era te branden. Mensen wilden ook zo’n pet.
Na Spike Lee’s telefoontje zou het nog een jaar duren voordat New Era de benodigde licenties en capaciteit had om petten in alternatieve kleuren op de markt te brengen, maar daarna werd alles mogelijk. Groen, blauw, rood, roze, turquoise, goud, bruin, paars, met het logo in een appel (van The Big Apple, de bijnaam van New York), met het logo samen met Uncle Sam (een symbool van de VS), met het logo in camouflagestrepen, omrand met dikke lijnen, in het geel of wit of welke kleur dan ook.
New Era: De Koning van de Honkbalpetten
New Era is een groot handelsmerk in de modewereld, dus sommige dragers verwijderen niet eens de originele sticker op de pet om de authenticiteit te tonen. Het merk bezit, naast 47 Brand, de meeste licenties voor de verkoop van Amerikaanse sportcaps van de NBA, MLB, NFL en NHL. Daarbij heeft New Era verschillende eigen namen ontwikkeld voor zijn capmodellen - van bijvoorbeeld de 9Twenty, 9Forty, 9Fifty of 39Thirty tot de beroemde 59Fifty.
De fabrikant van honkbalpetten werd in korte tijd een lifestylemerk, zegt Koch. Tegenwoordig behaalt New Era Cap Company jaarlijks een omzet van meer dan een miljard dollar (920 miljoen euro) en verkoopt het bedrijf naast petten ook kleding en andere accessoires.
De Yankees: Meer dan een Honkbalteam
De MLB heeft eens onderzocht hoe het zit met de waarde van haar honkbalclubs. Over de koploper geen twijfel: dat zijn de Yankees. Fans en consumenten vergeleken het team met Mercedes of Rolex, merken die worden geassocieerd met de hoogste kwaliteit. De Yankees zijn de recordkampioen in het honkbal, met 27 titels. Dat is een straatlengte meer dan de eerstvolgende club, St. Louis Cardinals, die er elf hebben gewonnen.
De Diversiteit van Honkbalpetten
Naast de iconische NY Yankees pet zijn er nog vele andere soorten honkbalpetten die populair zijn over de hele wereld. Hier zijn enkele van de meest voorkomende types:
- Baseballcap: Gebogen klep, 6 panelen, als een 'fitted cap' of 'snapback'.
- Truckercap: Gebogen klep, mesh / gaas, snapback.
- Flat Brim Cap: vlakke klep.
- Armycap: gebogen klep, rechthoekige kroon, strapback/klittenbandsluiting.
- Visor Cap: boven open, gebogen klep.
- Flatcap: vlakke kroon, korte klep.
Hoe Draag je een Honkbalpet?
Er zijn niet alleen veel verschillende soorten caps, maar ook veel manieren om een pet te dragen. In de jaren 80 werd het bijvoorbeeld voor het eerst trendy om de pet met de klep naar achteren te dragen, zoals nu nog af en toe wordt gedaan. De trend om de klep onder een lichte hoek te dragen hield ook langere tijd aan. Dit zijn modeverschijnselen over de hele linie, maar men kan zich afvragen: Waarom werd de pet oorspronkelijk gedragen?
- Privacy bescherming
- Bescherming tegen de zon en UV
- Als goed alternatief voor de klassieke zonnehoed
Tegenwoordig zijn petten meer een modestatement, en soms ook handig om een Bad Hair Day te camoufleren.
tags: #Amerikaanse #honkbal #petten #geschiedenis