Afgelasting Voetbalwedstrijden KNVB: Regels en Richtlijnen

Voetbal is een sport die in alle weersomstandigheden wordt gespeeld, maar soms zijn de omstandigheden zo extreem dat wedstrijden moeten worden afgelast. De KNVB (Koninklijke Nederlandse Voetbalbond) heeft regels en richtlijnen opgesteld om te bepalen wanneer een wedstrijd moet worden afgelast, met als belangrijkste uitgangspunten de veiligheid van de spelers en de conditie van de velden. Dit artikel geeft een overzicht van deze regels en richtlijnen, en de factoren die een rol spelen bij de beslissing tot afgelasting.

Uitgangspunten bij veldkeuring

Bij het beoordelen of een veld bespeelbaar is, zijn er twee primaire uitgangspunten:

1. Het waarborgen van de veiligheid van de spelers: De veiligheid van de spelers komt in gevaar bij bijvoorbeeld gladde velden en onweer.
2. De conditie van de velden: Dit is met name van toepassing bij (veelvuldige) regen. Indien het speelveld volledig verzadigd is, kan een veld al na één wedstrijd behoorlijk worden beschadigd. Een speelveld is verzadigd indien het grondwaterniveau dusdanig hoog is, dat dit tot bijna aan de oppervlakte komt. Dit kan ook voorkomen als er (nog) geen plassen op het veld staan. Het is dan ook niet voldoende om een keuring uitsluitend uit te voeren op basis van de zichtbare staat van de velden. Ernstige beschadiging leidt ertoe dat het veld nog gevoeliger zal worden voor afgelastingen. Dit kan ook het geval zijn bij opdooiende velden. Doordat de ondergrond nog bevroren is, kan het gras eraf worden gespeeld. Dit is niet direct zichtbaar na een wedstrijd of training, maar vaak pas enkele dagen later.

Naast deze primaire uitgangspunten, kunnen verenigingen zoals Leonidas-W ook de volgende uitgangspunten toevoegen:

3. Onnodige afgelastingen voorkomen: Iedereen wil graag zo vroeg mogelijk weten of een training of wedstrijd wordt afgelast. Helaas kan een vroege afgelasting (bijvoorbeeld een dag van tevoren) maar zelden worden gemeld. Als het al voorkomt dat een wedstrijd al de dag van tevoren wordt afgelast, gaat het vaak om extremere weersomstandigheden, waarbij de KNVB overgaat tot een algehele afgelasting. Hoe langer van tevoren de keuring plaats vindt, hoe onnauwkeuriger de beslissing zal zijn. Bovendien gelden er vanuit de KNVB voorwaarden voor het afgelasten van wedstrijden.
4. Zorgdragen voor tijdige afgelastingen: Om een onnodige gang naar het voetbalveld te voorkomen, wordt (bij wedstrijden) uitgegaan van de geschatte vertrektijd van de bezoekende teams. Het is dus altijd zaak om een dusdanig tijdstip te kiezen dat dit niet te dicht, maar ook niet te ver van het aanvangstijdstip ligt. Op de ochtend van de wedstrijddag kan een nauwkeuriger besluit worden genomen dan de dag voorafgaand.

Factoren die de beslissing beïnvloeden

De beslissing om een wedstrijd af te gelasten is geen exacte wetenschap en hangt af van verschillende factoren:

• Weersomstandigheden: Regen, sneeuw, vorst, onweer, extreme hitte en kou kunnen allemaal van invloed zijn op de bespeelbaarheid van het veld.
• Veldconditie: De staat van het veld, inclusief de drainage, de grasmat en de aanwezigheid van plassen, speelt een cruciale rol. Bij regen kan 5mm al voldoende zijn om het veld blank te zetten, terwijl hier een week later 20mm voor nodig is. De staat van de velden hangt ook af van de temperatuur van de ondergrond, de stand (en kracht) van de wind, grondwaterpeil en infiltratiesnelheid/doorlatendheid van het veld.
• Weersvoorspellingen: Hoewel weersvoorspellingen worden geraadpleegd, zijn ze niet altijd accuraat en kunnen ze geen garantie bieden voor de daadwerkelijke omstandigheden op het moment van de wedstrijd.

Wie neemt de beslissing?

De verantwoordelijkheid voor het afgelasten van wedstrijden ligt bij verschillende partijen:

Lees ook: Passie en Kritiek NAC Breda Ultras

• Thuisspelende club: De thuisspelende club is verantwoordelijk voor de situatie op het veld en in het stadion. Als er slecht weer wordt verwacht, is het aan de thuisclub om ervoor te zorgen dat het veld bespeelbaar is, dat de tribune goed toegankelijk is en dat er voldoende maatregelen worden getroffen om dit voor elkaar te krijgen. Als een club denkt dat hun wedstrijd niet door kan gaan, dan wordt er contact opgenomen met de KNVB.
• KNVB: De KNVB is, via de scheidsrechter, verantwoordelijkheid voor de keuring van het wedstrijdveld. De scheidsrechter moet erop toezien dat het veld veilig en bespeelbaar is voor de spelers. De KNVB bepaalt uiteindelijk of een wedstrijd wel of niet door kan gaan. In het belang van thuis- en uitsupporters en de wedstrijdorganisatie is het streven om minimaal vier uur voor de aftrap met een definitief besluit te komen. Als een wedstrijd afgelast is, treedt de bond zo snel mogelijk in contact met de clubs en de lokale overheid om het duel opnieuw in te plannen.
• Scheidsrechter: Tijdens de wedstrijd heeft de scheidsrechter het laatste woord. Als de omstandigheden verslechteren tijdens de wedstrijd, kan de scheidsrechter besluiten de wedstrijd te staken.
• Lokale overheid: De lokale overheid gaat over de situatie buiten het stadion. Als het volgens de lokale overheid onveilig is om het stadion te bereiken dan kunnen zij in overleg met de club en de KNVB bepalen dat een wedstrijd niet doorgaat.

Procedure voor afgelasting

De procedure voor het afgelasten van wedstrijden verschilt per situatie:

• Weekendkeuringen: In het weekend vinden over het algemeen uitsluitend officiële wedstrijden plaats. Voor competitie- en bekerwedstrijden gelden vanuit de KNVB voorwaarden voor het afgelasten van wedstrijden. De keuring vindt zowel op zaterdag als zondag plaats door een afgevaardigde van de vereniging. In principe is dit de (wedstrijd)secretaris. Het tijdstip van de keuring is over het algemeen een uur tot anderhalf uur vóór de eerste wedstrijd. Afhankelijk van de uitkomst van de keuring, kan worden besloten dat een herkeuring plaats zal vinden. Het is daardoor ook mogelijk dat ochtendwedstrijden worden afgelast en middagwedstrijden toch door kunnen gaan, of vice versa. In zeer uitzonderlijke gevallen kan al de avond vooraf worden overgegaan tot (gedeeltelijke) afgelasting. Dit zal uitsluitend worden besloten in overleg met de consul.
• Weekkeuringen: Voor trainingen en doordeweekse oefenwedstrijden worden de velden gekeurd door de wedstrijdsecretaris. Er wordt geprobeerd de keuring daar waar mogelijk in de middag al uit te voeren, tussen 14:00 en 15:00 uur. Dit lukt echter niet altijd, maar het doel is om de keuring tijdig te laten plaatsvinden, in principe uiterlijk om 17:00 uur.

De KNVB maakt onderscheid tussen algehele en gedeeltelijke afgelastingen:

• Algehele afgelasting: Vanaf donderdag kan de KNVB overgaan tot een algehele afgelasting voor een district. Leonidas-W behoort tot het district Zuid 2. Bij een algehele afgelasting wordt onderscheid gemaakt tussen categorie A en categorie B. Voor seizoen 2024-2025 omvat categorie A Leonidas-W 1 en Leonidas-W 2. Alle overige teams behoren tot categorie B. Voor jeugdteams wordt dit in de jeugdleiders groepsapp geplaatst, voor seniorenteams in de senioren groepsapp.
• Gedeeltelijke afgelasting: De beslissing voor afgelasting wordt gemaakt per veld. Het kan dus voorkomen dat slechts (een deel van) één veld wordt afgekeurd. Indien een veld wordt afgekeurd voor wedstrijden, mag dit ook niet worden gebruikt voor trainingen. Indien op een doordeweekse avond een gedeeltelijke afgelasting plaatsvindt, worden trainingen afgelast of verschoven.

Prioriteiten bij gedeeltelijke afgelasting

Bij een gedeeltelijke afgelasting dienen bepaalde wedstrijden voorrang te krijgen op andere wedstrijden. Hierbij wordt onder andere gekeken naar de categorie van een wedstrijd (categorie A of B), of er eventueel nacompetitie kan volgen en het aantal achterstallige wedstrijden van de thuisspelende teams. Het tijdstip van aanvang van een wedstrijd mag op de wedstrijddag niet meer worden gewijzigd. Wedstrijden uit de categorie A dienen altijd voorrang te krijgen op wedstrijden uit de categorie B. Alle bekerwedstrijden gelden bij afgelasting als categorie A, dus ook bekerwedstrijden voor lagere senioren en junioren. Een bekerwedstrijd uit categorie B voorrang heeft op een competitiewedstrijd uit categorie A zonder periodetitels.

Wedstrijden uit categorie A moeten voorrang krijgen boven wedstrijden uit categorie B, waarbij in principe het standaardteam altijd dient te spelen. Voor wat de volgorde bij de overige elftallen betreft, kan in overleg tussen de bij de keuring aanwezige verenigingsvertegenwoordigers en de consul een beslissing worden genomen. Het aantal achterstallige wedstrijden van de betrokken thuisspelende elftallen, alsmede het te verwachten aantal bezoekers, zijn factoren die in dit overleg worden betrokken. Indien de vereniging beschikt over een goedgekeurd en gecertificeerd kunstgrasveld moeten wedstrijden ook op dit veld worden gespeeld, mits wordt voldaan aan de bepalingen zoals vermeld in hoofdstuk 1.16 en 1.19 van het Bewaarnummer en met inachtneming van het bepaalde in 1.4.6. Indien er sprake is van een gedeeltelijke afgelasting van terreinen is het aan de vereniging aan de hand van de vastgestelde rangorde te bepalen welke wedstrijden doorgang vinden en welke afgelast moeten worden.

Communicatie van afgelastingen

Het doel is om afgelastingen zo vroeg mogelijk te communiceren. Op doordeweekse dagen is dit voor zover mogelijk tussen 14:00 en 14:30 uur (maar uiterlijk 17:00), in het weekend in principe uiterlijk één uur voor de eerste wedstrijd. Voor deze tijd is vaak nog niks bekend over afgelastingen. Het heeft dan ook geen zin om dit al te vragen bij de trainer of bij de contactpersoon van de vereniging.

Lees ook: Kleding en benodigdheden Uganda

Afgelastingen worden als volgt meegedeeld:

• KNVB algehele afgelastingen: pagina 603 Teletekst (Kijk onder West-II). A-categorie bij SVS zijn: 1, 2 en O23. Probeer altijd die bronnen te raadplegen en voorkom bellen naar de vereniging. De lijnen zijn dan immers overbezet.

Gebruik de KNVB Wedstrijdzaken-app om een wedstrijd af te gelasten. De wedstrijdsecretaris kan dat doen voor alle leeftijdscategorieën vanaf één dag voor de wedstrijd in de KNVB Wedstrijdzaken app. De scheidsrechter kan dit op de wedstrijddag in de KNVB Wedstrijdzaken app. Gebruikers van de Voetbal.nl-app ontvangen bij een afgelasting een push-notificatie over de wedstrijd die je volgt. Dit geldt voor wedstrijden van teams O8 en ouder.

Specifieke weertypen en afgelastingen

• Afgelastingen bij regen: Dat het regent wil echter niet automatisch zeggen dat velden worden afgekeurd. Afhankelijk van de regenval, en in combinatie met de overige weersomstandigheden, wordt beslist of een veldkeuring en eventuele afgelasting noodzakelijk is. Afgelasting door regenval zal uitsluitend plaatsvinden als het veld dusdanig vochtig of drassig is, dat speelschade aan het veld niet te voorkomen is. Door combinaties in weersomstandigheden (denk aan wind) kan het zijn dat een of meer velden slechts gedeeltelijk worden afgelast. De slechte delen van een veld, bijvoorbeeld de doelgebieden, zullen sneller worden afgekeurd bij regenval.
• Afgelastingen bij onweer: Onweer is het meest lastige weerelement bij de veldkeuring. De voorspelling van mogelijk onweer een aantal uur van tevoren is vrijwel nooit een reden om direct tot afgelasting over te gaan. Onweer komt vaak snel opzetten. In de praktijk zal het er meestal op neerkomen dat een training of wedstrijd gestaakt dient te worden. Richtlijn hiervoor is dat gestaakt dient te worden indien de tijd tussen flits en donder minder dan 10 seconden bedraagt. Een staking mag uiterlijk 30 minuten duren, waarna tot afgelasting moet worden overgegaan. Tenzij beide partijen overeenkomen langer te wachten, op voorwaarde dat het qua veldplanning kan en de scheidsrechter uiteraard akkoord gaat.
• Afgelastingen bij winterse omstandigheden: Door het slechte weer kan het zijn dat (een deel van de) velden niet bespeelbaar is. Let op: het uitwijken naar kunstgras is in dat geval verplicht voor de standaardcompetities (3e divisie t/m de 5e klasse - alleen voor wedstrijden in de 2e divisie geldt dit niet).
• Extreme hitte of kou: Bij extreme hitte of extreme kou kan de thuisspelende vereniging zelf bepalen of de wedstrijden van de JO11 en jonger worden afgelast. Dit kan ook gebeuren op verzoek van de bezoekende vereniging. Afgelasting moet uiterlijk plaatsvinden een dag voorafgaand aan de wedstrijden. Geef dit dan wel de eerste werkdag daaropvolgend door aan het betreffende steunpunt.

Inhalen van afgelaste wedstrijden

• Categorie A: Eventueel afgelaste wedstrijden bij competities uit categorie A worden door de KNVB opnieuw ingepland. Als het nodig is, worden ze doordeweeks gespeeld. Dit kan ten koste gaan van trainingen.
• Categorie B (meiden en junioren): Eventuele afgelaste wedstrijden bij deze categorieën worden ingepland op zaterdag 16 december 2023. Dit is de enige inhaalzaterdag in fase 2. Mochten er meer afgelaste wedstrijden zijn, dan worden deze door de KNVB niet meer ingepland. Wel kunnen deze wedstrijden, net als bij de pupillen, in onderling overleg gespeeld worden. Al ingeplande doordeweekse wedstrijden in categorie B kunnen ook in onderling overleg verplaatst of niet gespeeld worden.

Kunstgras

"Op kunstgras kan altijd gespeeld worden", is vaak de gedachte. Dat klopt meestal wel, maar niet altijd. De kunstgrasmatten liggen verzonken in een betonnen bak. Bij zeer zware regenbuien kan de riolering wel eens de waterhoeveelheid niet verwerken. De mat komt dan omhoog en gaat op het water drijven. De mat gaat "golven". Een eerste signaal is er al wanneer er plassen op het veld komen te staan. Op dat moment dient een ieder onmiddellijk het veld te verlaten, aangezien er anders een risico is dat de mat scheurt, waarmee het veld voor goed geruïneerd is. Voorts kan, bij vochtige omstandigheden en vorstinval, de mat bevroren raken. Of sneeuw en ijs aangevroren zijn. Ook in dat geval mag er niet op het kunstgras gespeeld worden, aangezien er dan gaten kunnen ontstaan.

Lees ook: Steun het Nederlands Elftal met stijl

tags: #afgelasting #voetbal #knvb #regels