Zomervakantie, strand, en beachvolleybal: ze horen onlosmakelijk bij elkaar. Wat begint als een onschuldig balletje overgooien met vrienden kan al snel uitmonden in een serieuze competitie. Om ervoor te zorgen dat iedereen volgens de regels speelt, hebben we de officiële beachvolleybalregels op een rijtje gezet.
Team samenstelling en posities
Een beachvolleybalteam bestaat uit twee spelers. In tegenstelling tot zaalvolleybal zijn er geen vaste veldposities. Bij recreatief beachvolleybal worden soms teams van drie personen gevormd, maar de regels blijven verder hetzelfde.
Balcontact en scoren
Elk team mag de bal maximaal drie keer aanraken om de bal over het net te spelen. Ieder lichaamsdeel telt als contact, ook onopzettelijke aanrakingen. Het is niet toegestaan om de bal te vangen of gooien; de bal moet gekaatst worden. Een team scoort een punt als de bal binnen de lijnen van het speelveld van de tegenstander de grond raakt, of als de tegenstander een fout maakt waardoor de bal de grond raakt.
Service
Het team dat een punt scoort, begint de volgende rally met een service. De service wordt genomen achter de achterlijn, waarbij de bal wordt opgegooid en met de hand of arm over het net wordt geslagen. De serveerder wisselt per punt. Tijdens de service mag het zicht van de tegenpartij niet worden ontnomen door een medespeler. De service mag zowel boven- als onderhands uitgevoerd worden. In de praktijk kiezen vrijwel alle spelers voor een bovenhandse sprongservice. Deze service brengt meerdere voordelen met zich mee. Zo is deze slag krachtiger, moeilijk te lezen en lastiger te verdedigen. Met deze service zet je druk en kun je gelijk een punt scoren.
Puntentelling en sets
Een set wordt gewonnen door het team dat als eerste 21 punten behaalt, met een verschil van minimaal twee punten. Bij een stand van 21-20 wordt doorgespeeld tot een van de teams met twee punten verschil wint. Wie als eerste twee sets wint, wint de wedstrijd. Bij een gelijke stand (1-1) wordt een derde set gespeeld tot 15 punten, eveneens met een verschil van minimaal twee punten. Na elke set is er een pauze van één minuut.
Lees ook: Wisselbeleid in het voetbal
De halve finale wedstrijden worden gespeeld over 1 gewonnen set tot 21 punten (met minimaal twee punten verschil). De finale wedstrijden gaan over twee gewonnen sets. De set is gewonnen bij 15 punten (met minimaal twee punten verschil).
Blokkeren
Het blok telt als een van de drie toegestane balcontacten. Een speler die wil blokkeren, staat aan het net en probeert de bal van de tegenstander via de eigen handen terug op de grond van de tegenstander te laten ketsen. Hierbij mag met de handen over het net gereikt worden, zolang de tegenstander niet gehinderd wordt. Degene die blokt mag de bal daarna nog een keer spelen. Dit wordt geteld als 2 contacten.
Belangrijke regels en weetjes
- Het speelveld: Het speelveld is 16x8 meter, met een vrije ruimte van minimaal drie meter rondom het veld. Het net is 8,5x1 meter. De bovenkant van het net hangt op 2.43 meter hoogte bij mannen en 2.24 meter bij vrouwen. Bij gemengde teams is de hoogte 2.35 meter.
- Lijnen: De lijnen behoren tot het veld. Een bal is uit als deze volledig voorbij de lijnen is.
- De bal over het net: Een bal is 'over' als deze in de ruimte gelijk aan de breedte van het net over het net heen gaat. De zijkanten van het net zijn het einde van de passeerruimte.
- Netcontact: Een bal die het net raakt, mag weer terug opgevangen worden. De regel van de drie aanrakingen gaat dan weer in. Als het net omvalt, is de rally ongeldig en krijgt niemand een punt. In een actie mogen spelers het net niet aanraken. Zelfs een lichte aanraking met kleding of je haar telt als een overtreding. Een uitzondering is als de bal via het net tegen je aanslaat, zonder dat je zelf contact maakt. Dit is wel toegestaan volgens de spelregels van het beachvolleybal.
- Balbehandeling: De bal mag niet worden vastgehouden of gevangen, alleen gekaatst. Als twee spelers van hetzelfde team de bal gelijktijdig aanraken, zijn dit twee aanrakingen. Als twee tegenstanders de bal tegelijk aanraken boven het net en de bal blijft in het spel, mag het team waar de bal eindigt verder spelen met opnieuw drie aanrakingen.
- Voetfouten: Bij beachvolleybal bestaat geen middenlijn. Er mag alleen onderhands worden geserveerd. Als beide teams akkoord zijn mag er ook bovenhands geserveerd worden. Een foutservice gaat uit of er wordt een voetfout gemaakt, waarbij er een voet de lijn aanraakt of over de lijn heen gaat. Let op! Bij het blokkeren of aanvallen kan bij beachvolleybal geen voetfout worden gemaakt, er is nl. Geen middenlijn.
- Service Passing: De service mag door de tegenpartij bovenhands (zacht) gespeeld worden, mits deze bovenhands gespeelde bal als set-up voor de aanvaller wordt beoordeeld. Hard contact bovenhands is altijd toegestaan.
- Set-up: een bal, welke de intentie heeft van een set-up, mag over het net worden gespeeld. Indien dit niet te beoordelen is volgt een dubbelfout. Internationaal mag de bal tijdens de set-up niet meer dan eenmaal roteren, maar wel dragend in een vloeiende beweging bovenhands worden gespeeld. Tijdens Summer BeachLife volgen we alleen het tweede gedeelte van deze spelregel.
- Aanval: de aanval mag alleen met hard contact worden uitgevoerd (smash, geslagen boogbal, knokkels, vingertoppen, vuist, onderhands, etc.). Het is dus niet toegestaan de aanval uit te voeren door middel van de ‘push- of duwtechniek’, waarbij met de vingers richting wordt gegeven aan de bal. Als uitzondering geldt een bovenhandse gespeelde bal met twee handen, waarbij de balbaan loodrecht op de schouders staat van de uitvoerder.
- Verdediging: alleen een hard geslagen bal mag ‘vies’ (langer of meervoudig contact) worden verdedigd.
- Time-outs: Tijdens een set mag één time-out van 30 seconden worden aangevraagd. Standaard wordt er één technische time-out gegeven zodra er in totaal 21 punten zijn gescoord (alleen in Eredivisie en Topdivisie).
- Wisselen van speelhelft: In de 1ste en 2e set wordt bij elke 7 gespeelde punten gewisseld van speelhelft. Bij de derde set gebeurt dit na elke 5 punten, omdat de omstandigheden tijdens de set een aanzienlijke rol spelen. Zo heeft elk team ongeveer dezelfde hoeveelheid wind, zon en gelijke ondergrond.
Fouten en overtredingen
De spelregels in beachvolleybal bepalen dat een fout direct bestraft wordt met een punt voor de tegenstander. Alleen bij een blok is dit toegestaan. Daarna mag je de bal opnieuw spelen. Ook een vierde contact binnen het team is een fout, want je mag de bal maximaal drie keer raken per team, inclusief het blokken.
Onder het net doorgaan is ook een fout, zeker als je daarbij de tegenstander hindert. Je mag wel onder het net komen, zolang het geen invloed heeft op het spel en je niemand belemmert. Je krijgt een punt tegen als je de bal buiten het speelveld slaat of als je bij de service op de lijn stapt voordat je de bal raakt. Ook een bal die je vangt of draagt in plaats van speelt, is een overtreding.
Er zijn geen gele of rode kaarten binnen het beachvolleybal, in tegenstelling tot het reguliere volleybal. Onsportief gedrag, schelden of tijdrekken kan de scheidsrechter echter wel bestraffen. In dat geval volgt bijvoorbeeld een waarschuwing of zelfs diskwalificatie.
Lees ook: Dispensatieregels in het Voetbal
Verschillen tussen dames en heren beachvolleybal
Beach volleybal voor vrouwen is razend populair. De spelregels zijn hetzelfde als voor mannen. Het enige verschil is de nethoogte. Bij de dames hangt het net op 2,24 meter, terwijl de heren de bal over een net op 2,43 meter hoogte slaan.
Er zijn echter wel verschillen in het spel tussen mannen en vrouwen. Omdat het krachtverschil kleiner is dan bij mannen draait het spel bij de vrouwen vaak meer om het plaatsen van slimme shots. Veel teams gebruiken scherpe korte ballen en pokeshots met de knokkels om punten te scoren. Ook de verdediging is bij de vrouwen sterk ontwikkeld. Zo spelen vrouwen snel, flexibel en zijn ze goed op elkaar ingespeeld. Je ziet zelden verwarring over wie de bal moet nemen.
Spelniveau en competities
Beachvolleybal speel je op verschillende niveaus: van recreatief tot professioneel. Dit maakt de sport toegankelijk voor iedereen, ongeacht je leeftijd of hoeveel ervaring je hebt. Recreatief speel je bijvoorbeeld toernooien op het strand, bij sportclubs of op tijdelijke zandvelden in steden. Om serieuzer aan wedstrijden deel te nemen, doe je mee met regionale of landelijke competities. In Nederland organiseert de Nevobo (Nederlandse Volleybalbond) een nationale beachcompetitie. Deze competitie is opgedeeld in verschillende niveaus: van de instapklasse tot de topdivisie.
Op internationaal niveau speel je in de FIVB Beach Volleyball World Tour. De beste teams hiervan kwalificeren zich voor EK's, WK's en de Olympische Spelen.
Afwijkende regels
- De Rally-Point-Systeem: Er wordt gespeeld volgens het rallypoint systeem. D.w.z. dat er ook op de servicebeurt van de tegenstander kan worden gescoord.
- Het aantal veldspelers: Het aantal veldspelers bestaat uit 4 personen per team met maximaal 2 wisselspelers.
- De bal moet binnen 3 keer spelen over het net worden gespeeld: Als de bal via de netpaal terug komt in het veld, dan geldt dit als een fout en gaat het punt naar de tegenstander.
- Er dient binnen 1 meter van de achterkant van het veld geserveerd te worden: Er mag vanaf de gehele achterkant worden geserveerd;
- Zodra de service overgaat naar een ander team, dan dient het serverende team door te draaien met de klok mee: Iemand anders als de vorige servicebeurt van hetzelfde team dient dus de service over te nemen. Iemand die de servicebeurt heeft gehad, dient minimaal 3 servicebeurten ertussen weer te wachten, om de service weer te mogen uitvoeren;
- De middellijn mag worden overschreden, mits de tegenstander niet wordt gehinderd: Een blok telt voor eenmaal spelen;De halve finale wedstrijden worden gespeeld over 1 gewonnen set tot 21 punten (met minimaal twee punten verschil);De finale wedstrijden gaan over twee gewonnen sets. De set is gewonnen bij 15 punten (met minimaal twee punten verschil);In alle gevallen waarin dit reglement niet voorziet beslist de wedstrijdleiding. Gezien de wedstrijdleiding niet altijd de situatie kan zien en inschatten, zullen beide partijen gehoord worden waarna beslissing wordt genomen. LET WEL: MEEDOEN IS BELANGRIJKER DAN WINNEN.
Lees ook: Waterpolo: spelregels voor beginners
tags: #aantal #sets #beachvolleybal #regels