De Geschiedenis van Zaalvoetbal in Eindhoven Tivoli

De wijk Tivoli in Eindhoven, waaraan de Sport Vereniging Tivoli haar naam ontleent, heeft een rijke geschiedenis. Voor de jaren dertig was Tivoli een landgoed van de Geldropse baron van Tuyll van Serooskerken. De naam Tivoli is vermoedelijk afkomstig van het Italiaanse stadje Tivoli (oorspronkelijk Tibur), dat bekend stond als een mooi buitenverblijf. In mei 1928 kocht de toenmalige Stichting Eindhovense Woningbouw "Thuis Best" ruim 36 hectare grond van de baron tussen Eindhoven en Geldrop, inclusief het aangrenzende landgoed "Tivoli". De stichting bouwde hier arbeiders- en middenstandswoningen, waarmee de wijk Tivoli ontstond.

De Heezerweg: Een Straat vol Herinneringen

De Heezerweg, een belangrijke ader in Tivoli, staat centraal in de herinneringen van vele Eindhovenaren. Velen delen levendige beelden van de winkels en bewoners die de straat kleur gaven in de jaren zestig en zeventig.

Een Virtuele Wandeling

Laten we een virtuele wandeling maken over de Heezerweg, aan de hand van de gedeelde herinneringen:

Rechterzijde (vanuit het centrum gezien):

  • Verhappen: Een groentewinkel, mogelijk met een blind familielid dat borstels maakte. Er wordt herinnerd dat de paarden van Van Happen nog wel eens ontsnapten en over het veldje achter de Heezerweg renden. Een van de jongens Van Happen rijdt nog steeds met een groentewagen en heeft zijn loods nog steeds op dezelfde plek.
  • Hek: Een hekwerk dat later plaats zou maken voor de Amaryllisstraat.
  • Café Boons: Een bekend café op de hoek. Het café rechts op de hoek bestaat niet meer, daar zit nu het Schuimrubberhuis.
  • Schoenmaker Kneepkens (De Schoenendokter): Peter (Piet) Kneepkens nam de schoenmakerij in 1954 over van Van Breugel. Hij deed ook in steunzolen en pedicuren. Rond 1963 stopte hij met de schoenmakerij en ging werken als verpleger op de RPI. Voorheen zat hier Van Breugel, ook schoenmaker, die in de begin jaren 50 naar Australië is geëmigreerd.
  • Drogisterij Mandigers: Een drogisterij en schildersbedrijf.
  • Accufit: Een winkel, mogelijk gerelateerd aan auto-onderdelen. Voor Accufit was het een kruidenierswinkel genaamd Tonna.
  • Kruidenier Verbaal: Een kruidenierswinkel. Naast Verbaal woonde familie Lodewijks, waarnaast familie Verbeek woonde die vervolgens als buren hadden de juwelier van Verlinden.

Linkerzijde (vanuit het centrum gezien):

  • Fam. Schats: Een woonhuis. Tussen Schats en Trina woonde Mariën.
  • Garen en stoffen Trina: Een winkel in garen en stoffen, later een bloemenzaak.
  • Schalmstraat: Een zijstraat van de Heezerweg.
  • Huishoudelijke artikelen en loodgieter V.d. Vleuten: Een winkel en loodgietersbedrijf.
  • Aannemer Daamen: Een aannemersbedrijf. Aannemer Daemen en zijn vrouw zijn in de jaren 60 omgekomen bij een zwaar verkeersongeval in Lommel in België. De kleinzoon van aannemer Daemen is nu de buurman van Jan Kneepkens in Lommel.
  • Naar voren staand huis fam.: Een woonhuis dat iets verder naar voren stond dan de rest van de huizenrij.

Verdere Herinneringen:

  • Dierenwinkel Theo Need, later Hans Bogers en kapper Bevers: Later was hier kapper Bevers, die er nu nog steeds zit.
  • Sigarenzaak van Gestel (hoek Heistraat): Hier woonde de familie Willem van Gestel-van den Akker. Mietje had toen de winkel en Willem werkte bij het kadaster. Ze waren eerst begonnen met een kruidenierszaak en later alleen met rookartikelen en snoep.
  • Foto Radar: Zij hadden volgens mij ook nog een studio aan het begin van de Heezerweg tegenover de Gasthuisstraat.
  • Opticien Van de Linden: Hij zat het vierde huis vanaf het café.
  • Juwelier Van de Linden: De juwelier woonde niet vier huizen vanaf het café. Daar woonde Niesen. Luc van de Linden was inderdaad een juwelier, zijn vrouw heette An.
  • Bakker Theunis (hoek Gasthuisstraat): Tevens een snoepwinkel.
  • Frietzaak Harrie de Rooij (tegenover Heistraat): Later Van Overbruggen.
  • Nelleke en Nico van der Zanden met textiel: Naast van Happen.
  • Viszaak Koelewijn (van Erp?): Een schoenmaker zat bij de viszaak Koelewijn.
  • Tussen bakkerij Gino en bakkerij de Teunis: Er zat een schoenmaker tussen bakkerij Gino en bakkerij de Teunis.
  • Aannemersbedrijf Simon Doreleijers (tegenover bakker Gino): Zijn zoon Hans Doreleijers was een kameraad van Jan Kneepkens. Zijn broer Peter heeft het aannemersbedrijf later overgenomen.
  • Café Oud Stratum van Stratman (hoek Heezerweg/Rozemarijnstraat):
  • Fotozaak Drossaers: Even na de Heistraat, vanuit de stad gezien rechts.
  • Muziekinstrumentenwinkel van Waudman of Woudman: Deze winkel was gevestigd in het pand waar later de juwelier Van der Linden in is gekomen.

Verdwenen Huizen en Nieuwe Straten

De aanleg van de Amaryllisstraat heeft het straatbeeld van de Heezerweg veranderd. Een aantal huisjes, waaronder die naast Café Boons, moesten hiervoor wijken. Het huisje ervoor heeft plaats moeten maken voor de Amarillisstraat. Links de Schalmstraat. De huisjes erachter hebben ook al plaatsgemaakt voor iets nieuws. Bij het hekwerk naast het café is nu de Amaryllisstraat en de kleine huisjes op de hoek zijn daarvoor ook afgebroken. Voor de Amarylisstraat zijn toen vanaf het café twee van de drie huisjes afgebroken. In het eerste huisje woonde een man alleen. Ik dacht Snoeks. In het tweede huisje woonde de famile Smulders(?). Een zoon daarvan, Jan, hielp wel eens mee in de schoenmakerij van mijn vader. Het derde huisje naast groentenzaak Van Happen staat er nog steeds.

Bewoners en Hun Verhalen

Achter elke deur aan de Heezerweg schuilt een verhaal. Er zijn herinneringen aan de familie Smulders, waarvan een zoon in de schoenmakerij werkte, de familie Muurmans die naar de Spireastraat/Amarylisstraat verhuisde, en de duivenmelker Bogers. Ook Jopie van Happen van de groenteboer woont bij Jan Kneepkens om de hoek.

Lees ook: Zaalvoetbalvereniging lidmaatschap

Het Veldje Achter de Heezerweg

Het veldje achter de Heezerweg was een belangrijke speelplek voor de jeugd. Er werden volkstuintjes gehouden, maar er werd ook gevoetbald en gespeeld. Het Madjoeveld lag achter de Tulpstraat (Dopheide). Destijds stonden daar nog geen woningen en werd dat stuk door ons het Heike genoemd, dat inderdaad doorliep tot aan de Korianderstraat.

S.V. Tivoli: Meer dan een Voetbalclub

De Sport Vereniging Tivoli heeft een rijke geschiedenis die nauw verbonden is met de wijk. De vereniging heeft diverse jubileumboeken uitgebracht waarin de hoogte- en dieptepunten van de club worden beschreven. De archieftoegang biedt uitgebreide informatie over de geschiedenis van de club, achtergronden en aanwijzingen voor het gebruik.

De Veranderende Rol van Popzalen

Hoewel de herinneringen aan de Heezerweg vooral over winkels en woningen gaan, is het interessant om te kijken naar de bredere context van uitgaansgelegenheden en popcultuur in Eindhoven. De opkomst van moderne popzalen in Nederland, zoals beschreven in het boek "Hey Ho Let's Go (Poppodia in Nederland)", laat zien hoe de uitgaanscultuur is veranderd. De popzaal van de 21ste eeuw kent zo zijn vaste snufjes: “Belangrijkste is het black box principe, of doos-in-doos. Je bouwt een betonnen zaal en daaromheen de gevel. In de ruimte daartussen heb je plek voor je interne logistiek, publieksstroom, noem maar op. Bovendien is het geluiddicht.” Een zaal moet ook zijn exploitatie goed regelen.

Lees ook: Klassen en competities dameszaalvoetbal

Lees ook: Overzicht KNVB Zaalvoetbal Sponsoring

tags: #zaalvoetbal #Eindhoven #Tivoli #geschiedenis