Willem II: Een Voetbalgeschiedenis van Tilburgse Glorie en Tragiek

Willem II, bijgenaamd 'de Tricolores', is een voetbalclub uit Tilburg met een rijke en bewogen geschiedenis. Opgericht in 1896, behoort de club tot de oudste clubs in het Nederlandse betaald voetbal, na Sparta en Vitesse. De club heeft door de jaren heen successen gekend, maar ook diepe dalen meegemaakt.

De Vroege Jaren: Van Tilburgia tot Willem II

De club werd op 12 augustus 1896 opgericht als 'Footballclub Tilburgia'. Het initiatief kwam van Gerard de Ruiter, een Amsterdamse student die stage liep bij de NS hoofdwerkplaats in Tilburg. Hij miste de voetbalsport en wist elf personen te enthousiasmeren om een club te vormen. Voetbal was in die tijd nog nauwelijks bekend in Noord-Brabant. De eerste officiële wedstrijd vond plaats op 27 september 1896 tegen Brabantia uit Breda.

Op 14 januari 1898 werd de naam van de club gewijzigd in 'Tilburgsche FC Willem II', vernoemd naar de toenmalige Prins van Oranje en latere koning Willem II. Gerard de Ruiter werd bij zijn vertrek naar Indië in 1898 benoemd tot erelid.

In de beginjaren was voetbal vooral een aangelegenheid voor de elite. Willem II speelde op een terrein dat toebehoorde aan de familie Van den Bergh. De club ontwikkelde zich snel en sloot zich in 1904 aan bij de Nederlandsche Voetbal Bond (NVB).

De Eerste Successen: Landskampioen in 1916

Willem II werd ingedeeld in de Eerste Klasse Zuid en werd vanaf 1913 vier keer op rij kampioen. In het seizoen 1915/1916 behaalde de club voor het eerst de landstitel, als eerste club uit de provincie. Dit was een bijzondere prestatie, aangezien voetbal tot dan toe vooral een West-Nederlandse aangelegenheid was. Tot de spelers van het kampioensteam behoorden onder meer Harrie van Asten, Harrie van Gerwen en Janus van Beurden.

Lees ook: Wedstrijdverslagen PSV - Willem II

Jaren van Hoogte en Diepte

Na de landstitel van 1916 volgden jaren waarin Willem II zich op het hoogste niveau handhaafde, zonder echt in de schijnwerpers te komen. In 1923 kreeg Willem II een eigen terrein met clubhuis aan de Voetbalweg, Sportpark De Koningshoeven. In 1930 werd het vijfde kampioenschap van de Eerste Klasse behaald, met een comfortabele voorsprong op concurrent PSV. In de nacompetitie om de landstitel eindigde de ploeg echter op een voorlaatste plaats.

In het seizoen 1933/1934 bereikte Willem II opnieuw een hoogtepunt met het behalen van het kampioenschap. Het landskampioenschap moest echter aan Ajax worden gelaten. Een seizoen later degradeerde de ploeg naar de 2e klasse.

Harry Mommers, die in 1909 debuteerde in het eerste elftal, speelde zeventien seizoenen voor Willem II. Hij was aanvoerder bij het behalen van de landstitel in 1916 en speelde in 1920 zijn enige interland.

Willem II in de Tweede Wereldoorlog

Tijdens de Tweede Wereldoorlog ging de competitie gewoon door. Willem II weigerde zijn naam te veranderen en bleef spelen in de kleuren van de Nederlandse vlag. In uitwedstrijden werden de spelers vaak toegejuicht door de supporters van de tegenstander.

In 1942/1943 werd Willem II kampioen van de Eerste klasse Zuid en in 1944 won de club de NVB-beker. De finale werd in Eindhoven gespeeld tegen Groene Ster en eindigde in een 9-2 overwinning voor Willem II.

Lees ook: KNVB Beker: Samenvattingen en Uitzendingen

De Jaren '50: Glorie en Betaald Voetbal

In 1952 werd Willem II onder leiding van de Tsjechoslowaakse trainer Frantisek Fadrhonc opnieuw landskampioen. Het team stond bekend als het "Ajax van het zuiden". In 1955 werd Willem II de eerste Nederlandse kampioen van het betaald voetbal. Op de laatste speeldag won Willem II met 2-3 van FC Eindhoven, terwijl NAC verloor van PSV. Spelers als Chris Feijt, Jan van Roessel en Piet de Jong maakten deel uit van dit succesvolle team.

Als kampioen mocht Willem II deelnemen aan de Europa Cup I, maar de club meldde zich af, waardoor PSV zijn Europese debuut kon maken.

Degradatie en Herstel

In het seizoen 1966-1967 degradeerde Willem II naar de eerste divisie. De Tilburgers wonnen dat seizoen slechts twee wedstrijden. De degradatie vormde de inleiding tot de sportief slechtste periode van Willem II sinds de invoering van het betaalde voetbal.

Pas in het seizoen 1979-1980 keerde Willem II terug naar de eredivisie. Onder trainer Henk de Jonge won de club de nacompetitie ten koste van Fortuna Sittard, FC Groningen en Telstar.

In de jaren tussen de degradatie en de rentree in de eredivisie leidde Willem II een grijs bestaan op het op één na hoogste niveau. In het seizoen 1973-1974 leverde de club zelfs de slechtste prestatie in haar bestaan in het betaald voetbal.

Lees ook: Een terugblik op het leven van Willem de Wit

Financiële Problemen en Reorganisatie

In de jaren '70 en '80 vocht Willem II voor zijn voortbestaan. Zelfs Johan Cruijff sprak zich uit voor het behoud van de club. Na jaren van afkalving zorgde voorzitter Wim Groels ervoor dat Willem II de crisis te boven kwam.

Op 11 april 1972 kreeg de club een nieuwe verenigingsvorm en de officiële naam Sportclub Tilburg/Willem II. In december 1972 werd echter teruggekeerd naar de naam Willem II. Op 1 februari 1974 opende Willem II het eerste voetbalinternaat in Nederland.

Iconische Spelers

Door de jaren heen heeft Willem II vele iconische spelers gekend. Naast de eerder genoemde Harry Mommers, Jan van Roessel en Piet de Jong, waren ook de gebroeders Toon en Jos van Son, Huub de Leeuw, Louis van der Aa, Wim Engel en Sjel de Bruyckere belangrijk voor de club.

Sjel de Bruyckere speelde 167 wedstrijden voor Willem II en scoorde tachtig keer. Hij speelde zeven interlands voor het Nederlands elftal. Na zijn actieve carrière emigreerde hij naar Australië, waar hij in de Australian Football Hall of Fame werd opgenomen.

Wim Engel speelde vanaf 1935 in de hoofdmacht en scoorde 141 doelpunten in 256 wedstrijden. Hij was vermaard om zijn doelpunten en zijn ongewone capriolen, wat hem de bijnaam "de zotte Engel" gaf.

De Jaren '90 en Heden

Na de terugkeer naar de eredivisie in 1979 kende Willem II wisselende successen. In 1999 behaalde de club een fraaie tweede plaats in de eredivisie. De club wisselde sindsdien mindere seizoenen af met goede, maar wist het landskampioenschap niet meer te behalen. In het seizoen 2013-2014 speelde het elftal zelfs weer in de Jupiler League.

tags: #Willem #II #voetbal #geschiedenis