De Eurojackpot KNVB Beker, de beker van heel Nederland, biedt elk seizoen weer nieuwe kansen voor zowel grote als kleine clubs uit het hele land. Het is een competitie waarin dromen werkelijkheid kunnen worden, talent ontdekt wordt en tickets voor Europees voetbal bemachtigd kunnen worden. Voor clubs, spelers en fans is het een kans om hun voetbalhart op te halen.
Historie van de KNVB Beker
Hoewel de eerste poging in 1893 om een bekercompetitie op te zetten mislukte door een gebrek aan deelnemers, gaf een Amsterdamse ondernemer niet op. In 1898 waagde hij een nieuwe poging, ditmaal met succes. Op 7 mei 1899 versloeg RAP Amsterdam het Haagse H.V.V. na verlenging met 1-0, waarmee ze zich de eerste bekerwinnaar van Nederland mochten noemen.
In de beginjaren werd de bekercompetitie niet altijd even serieus genomen, in tegenstelling tot bijvoorbeeld in Engeland en Duitsland. Het feit dat in de bekerfinale van 16 mei 1910 de tweede elftallen van Quick (H) en H.V.V. tegenover elkaar stonden, droeg hier niet aan bij. Tussen 1899 en 1960 werd de bekerfinale maar liefst twintig keer niet gespeeld, soms door omstandigheden zoals de Tweede Wereldoorlog, maar vaker door gebrek aan interesse.
De "Dennenappel"
De Holdert-beker werd in 1946 vervangen door een nieuwe beker, aangeboden door de Algemene Nederlandse Voetbalvereniging De Zwaluwen. Dit zilveren pronkstuk kreeg al snel de bijnaam 'De dennenappel' vanwege zijn karakteristieke vorm.
Een belangrijke impuls voor het bekertoernooi was de introductie van de Europa Cup II in 1960, een Europees toernooi voor bekerwinnaars. Hierdoor nam de animo voor de KNVB Beker toe en sindsdien kent elk voetbalseizoen een bekerfinale.
Lees ook: Rood voor Keeper: Wat Nu?
Traditie krijgt vorm
In de jaren zeventig en tachtig worstelde de KNVB met de vorm van het bekertoernooi en de locatie van de finale. Er werd geëxperimenteerd met deelname van amateurclubs, knock-outsysteem en poulesysteem. Ook de locatie was een probleem. Na een succesvolle periode in De Kuip (1972-1976), werd er uitgeweken naar andere plaatsen en zelfs gespeeld met een uit- en thuiswedstrijd.
Uiteindelijk werd in 1989 besloten om de bekerfinale exclusief in De Kuip te spelen, een besluit dat standhoudt tot op heden. Samen met de vaste deelname van amateurclubs en het knock-outsysteem, kreeg het bekertoernooi eindelijk de allure die het verdiende.
Voetbalfeesten
De herstart in Rotterdam was een succes. Feyenoord kwalificeerde zich tussen 1991 en 1995 vier keer voor de bekerfinale, wat garant stond voor een uitverkocht stadion. Ook in de seizoenen daarna bleek De Kuip vol te lopen, zelfs als Feyenoord niet deelnam.
Een memorabele finale was die tussen Ajax en sc Heerenveen in 1993. Hoewel de Friezen met 6-2 verloren, markeerden de rijen bussen vanuit Heerenveen en de fantastische sfeer in en om het stadion het begin van de 'bekerfeesten'. De Eurojackpot KNVB Bekerfinale is uitgegroeid tot een jaarlijks hoogtepunt op de voetbalkalender.
Records
Ajax is recordhouder met 20 gewonnen bekerfinales, gevolgd door Feyenoord (14) en PSV (11). De Amsterdammers speelden ook de meeste finales: 30. PSV en Feyenoord stonden 19 keer in de finale. De meest doelpuntrijke finale was in 1944, toen Willem II Groene Ster versloeg met 9-2. Het snelste doelpunt in een bekerfinale staat op naam van Romário (PSV), die in 1989 na twee minuten scoorde tegen FC Groningen. Sinds de invoering van het betaalde voetbal bereikten slechts drie amateurclubs de halve finale: IJsselmeervogels (1974/’75), VVSB (2015/’16) en Spakenburg (2022/'23).
Lees ook: Wat verdient een scheidsrechter?
De medailles en de badjassen
Na het winnen van de KNVB-beker vieren de spelers feest voor de vakken met hun fans, vaak met opvallende groene badjassen om hun schouders. Deze traditie is ontstaan vanuit de Zilveren Baltoernooi. In 1912 gaf organisator Kees van Hasselt van Sparta badjassen aan de spelers na de finale, zodat ze niet koud zouden worden tijdens de toespraak van de burgemeester.
Sportmarketeer Frank van den Wall Bake introduceerde de badjassen opnieuw toen Amstel sponsor werd van het bekertoernooi. De winnaar kreeg een badjas met het Amstel-logo, de verliezer een witte badjas met een rood Amstel-logo. Later verdwenen de badjassen even uit beeld, maar ze zijn inmiddels in ere hersteld. Tegenwoordig krijgen de spelers de badjassen pas als ze het podium gepasseerd zijn en hun medaille en de cup hebben gekregen.
Go Ahead Eagles en de pijnlijke finale van 1965
Voor Go Ahead Eagles is het bereiken van de finale een historische gebeurtenis. Na zestig jaar staat de club uit Deventer weer in de finale van de KNVB-beker. Oud-spelers Nico van Zoghel en Wietse Veenstra blikken terug op de verloren finale van 1965 tegen Feyenoord (0-1). Ze zijn nog steeds teleurgesteld over het verlies. Ze vonden dat de winnende goal van Feyenoord niet had mogen tellen, omdat de bal over de achterlijn was geweest. Ondanks de teleurstelling hebben ze de medaille die ze na de wedstrijd kregen altijd bewaard.
Nederlands CP-team wint brons
Voor het tweede jaar op rij heeft het Nederlands CP-team (m) een medaille veroverd op een eindronde. Op het Europees kampioenschap won Oranje de strijd om het brons van Duitsland met 3-1. Speler Bruno Hoek werd uitgeroepen tot player of the match met twee doelpunten en één assist. Het team was vastbesloten om de teleurstelling van de verloren halve finale weg te spoelen en met een medaille naar huis te gaan.
Lees ook: Het salaris van Rico Verhoeven