Het Nederlandse hockey heeft een rijke historie, zowel op het veld als in de zaal. Met de start van het nieuwe zaalhockeyseizoen in de Hoofdklasse is het een goed moment om de successen van de Nederlandse hockeyteams op de Olympische Spelen en andere internationale toernooien te belichten. Dit artikel geeft een overzicht van de olympische kampioenen in het hockey, evenals andere opmerkelijke prestaties en recente ontwikkelingen in de sport.
Olympische Successen van Nederlandse Hockeyteams
Nederland heeft een indrukwekkende reeks gouden medailles gewonnen op de Olympische Spelen. Hieronder volgt een overzicht van de Nederlandse gouden medaillewinnaars in het hockey, vanaf de Spelen van Parijs 2024 tot en met eerdere edities.
Parijs 2024
- Vrouwenploeg (Hockey): Felice Albers, Joosje Burg, Pien Dicke, Luna Fokke, Yibbi Jansen, Marleen Jochems, Sanne Koolen, Renée van Laarhoven, Frédérique Matla, Freeke Moes, Laura Nunnink, Lisa Post, Pien Sanders, Marijn Veen, Anne Veenendaal, Maria Verschoor, Xan de Waard.
- Mannenploeg (Hockey): Seve van Ass, Lars Balk, Koen Bijen, Pirmin Blaak, Justen Blok, Thierry Brinkman, Jorrit Croon, Thijs van Dam, Jonas de Geus, Steijn van Heijningen, Tjep Hoedemakers, Jip Janssen, Floris Middendorp, Joep de Mol, Tijmen Reyenga, Duco Telgenkamp, Derck de Vilder en Floris Wortelboer.
Tokyo 2020
- Vrouwenploeg (Hockey): Sanne Koolen, Malou Pheninckx, Laurien Leurink, Xan de Waard, Marloes Keetels, Felice Albers, Maria Verschoor, Lidewij Welten, Caia van Maasakker, Frédérique Matla, Pien Sanders, Laura Nunnink, Lauren Stam, Josine Koning, Margot van Geffen, Eva de Goede.
Londen 2012
- Vrouwenploeg (Hockey): Marilyn Agliotti, Naomi van As, Ellen Hoog, Sophie Polkamp, Maartje Paumen, Maartje Goderie, Lidewij Welten, Eva de Goede, Kitty van Male, Kim Lammers, Merel de Blaey, Margot van Geffen, Carlien Dirkse van den Heuvel, Kelly Jonker, Caia van Maasakker en Joyce Sombroek.
Beijing 2008
- Vrouwenploeg (Hockey): Marilyn Agliotti, Naomi van As, Minke Booij, Wieke Dijkstra, Miek van Geenhuizen, Maartje Goderie, Eva de Goede, Ellen Hoog, Fatima Moreira de Melo, Eefke Mulder, Maartje Paumen, Sophie Polkamp, Lisanne de Roever, Janneke Schopman, Minke Smabers, Lidewij Welten.
Deze overwinningen tonen de consistentie en het talent van de Nederlandse hockeyteams door de jaren heen.
Individuele Prestaties en Bekende Spelers
Binnen deze succesvolle teams zijn er individuele spelers die vaak extra opvallen vanwege hun prestaties en leiderschap.
- Eva de Goede: Debuteerde op 17-jarige leeftijd in het Nederlands elftal en heeft een indrukwekkend palmares met onder andere drie olympische medailles en drie wereldtitels. Ze staat bekend als de leider van de Oranje Dames op het middenveld.
- Lidewij Welten: Eveneens drievoudig olympisch kampioen en drievoudig wereldkampioen. Welten staat bekend als een hardwerkende en doelgerichte aanvaller.
- Caia van Maasakker: Verdediger en strafcornerspecialist, met meerdere wereldtitels en Europese titels op haar naam.
- Frédérique Matla: Een jong fenomeen die al vroeg in haar carrière imponeerde met haar scorend vermogen. In 89 interlands scoorde ze al 64 doelpunten, waarmee ze een cruciale speler is voor het team.
- Felice Albers: Viel op door haar scorend vermogen tijdens het EK en dwong een plek af in de selectie. Ze maakte haar olympisch debuut met succes en scoorde in de openingswedstrijd tegen India.
Zaalhockey in Nederland
Naast het veldhockey is zaalhockey een populaire variant in Nederland. De KNHB publiceert spelerslijsten die vaak verrassingen opleveren, zoals spelers die van club wisselen of terugkeren naar de sport.
Lees ook: Sydney 2000: Toen Nederland de Top Bereikte
Bekende Namen in het Zaalhockey
Verschillende bekende namen uit het veldhockey zijn ook actief in de zaalhockeycompetitie.
- Olympisch Kampioenen: Bij de dames van Den Bosch maken Frédérique Matla, Laura Nunnink en Sanne Koolen deel uit van de zaalselectie. Ook SCHC heeft met Lisa Post een olympisch kampioen in de gelederen. Daarnaast beschikt de landskampioen met Laurien Leurink over een tweede olympisch kampioen. Bij de heren staan de olympische kampioenen Justen Blok (Rotterdam), Koen Bijen (Den Bosch) en Floris Wortelboer (Bloemendaal) op de spelerslijst.
- Spelerswisselingen: Van Dijk speelt voor Naarden, Sweering voor SCHC na eerder voor Amsterdam actief te zijn geweest. De Wert staat op de lijst bij Kampong.
- Haagse Club: Lucas Middendorp maakt deel uit van de zaalselectie.
- Voormalige Zaalinternationals: Huizen heeft Vincent van de Peppel, een bronzen medaillewinnaar op het EK 2010. SCHC heeft Matthijs Odekerken, die EK-goud won in de B-divisie in 2018.
- Bloemendaal: Michiel Hilders staat als tweede doelman op de lijst.
- Groningen: Willemijn Kuis-Bos speelde in de verloren NK-finale van 2017.
- Wageningen: Adinda Boeren, een 25-voudig zaalinternational, won goud op het EK 2014 en WK 2015.
- Almere: Kateryna Pokidko, een international van Oekraïne, speelt als keepster voor Almere.
Wereldkampioenen in de Zaal
Op de spelerslijst staan zowel bij de heren (3x) als de dames (10x) voormalig wereldkampioenen zaal. De dames van Pinoké en Amsterdam herbergen met elk drie speelsters de meeste zaalwereldkampioenen.
- Pinoké: Mila Muyselaar (2015), Elin van Erk (2023) en Kiki Gunneman (2023).
- Amsterdam: Pam Imhof (2023), Noor de Baat (2023) en Gabrielle Mosch (2023).
- SCHC: Laurien Leurink (2015) en Anna de Geus (2023).
- Hurley: Eva van ‘t Hoog won in 2023 de wereldtitel met Oranje en speelt dit seizoen voor Hurley in de zaal.
Ook zien we aantal spelers en speelsters die op het veld niet meer op het hoogste niveau actief zijn, maar wel de stick ter hand nemen in de Hoofdklasse Zaal. Zoals Julia Müller en Danique Visser (beiden Laren), Ginella Zerbo en Wendela van Dedem (beiden SCHC) en het Pinoké-kwintet bestaande uit Kiki van Wijk, Mila Muyselaar, Klaartje de Bruijn, Lisanne de Lange en Lieke van Wijk.
Andere Nederlandse Olympische Successen
Naast hockey heeft Nederland ook in andere sporten gouden medailles gewonnen op de Olympische Spelen.
- Harrie Lavreysen: Baanwielrennen (keirin en sprint) op de Spelen van Parijs 2024 en Tokyo 2020.
- Sifan Hassan: Atletiek (10.000m en 5.000m) op de Spelen van Tokyo 2020.
- Irene Schouten: Schaatsen (massastart, 5.000m, 1.500m, en 3.000m) op de Spelen van Beijing 2022.
- Kjeld Nuis: Schaatsen (1.500m en 1.000m) op de Spelen van Beijing 2022 en PyeongChang 2018.
- Ireen Wüst: Schaatsen (1.500m en 3.000m) op de Spelen van Beijing 2022 en Sochi 2014.
- Sven Kramer: Schaatsen (5.000m) op de Spelen van PyeongChang 2018, Sochi 2014 en Vancouver 2010.
Deze atleten hebben bijgedragen aan de rijke sportgeschiedenis van Nederland op de Olympische Spelen.
Lees ook: Olympisch waterpolo onder de loep: kritiek en analyse.
Het Wereldkampioenschap Hockey voor Heren
Het wereldkampioenschap hockey voor heren is een prestigieus toernooi dat eens in de vier jaar wordt gehouden. Nederland heeft een rijke geschiedenis in het hockey en is een van de meest succesvolle landen in het toernooi. Nederland heeft het toernooi drie keer gewonnen: in 1973, 1990 en 1998. Daarnaast is Nederland vijf keer tweede geworden en drie keer derde.
WK-titels
- 1973: Amstelveen, Nederland
- 1990: Lahore, Pakistan
- 1998: Utrecht, Nederland
Andere medailles
- Zilver: 1978, 1994, 2002, 2014, 2018
- Brons: 1971, 1976, 1990
Recente Ontwikkelingen in het Hockey
Het hockey is de afgelopen jaren aanzienlijk veranderd. Een van de belangrijkste ontwikkelingen is de introductie van de FIH Pro League in 2019. Dit jaarlijkse toernooi brengt de beste landen ter wereld samen en heeft bijgedragen aan de populariteit van het hockey.
FIH Pro League
De FIH Pro League is een internationaal toernooi dat sinds 2019 jaarlijks door de FIH wordt georganiseerd en waar de beste landen ter wereld aan mee doen.
Europees Kampioenschap (EK)
Van 8 tot en met 17 augustus 2025 zijn de EK hockey voor mannen en vrouwen in Mönchengladbach, Duitsland. De Nederlandse hockeyers en hockeysters gelden als favorieten voor de eindzege.
Huidige Selectie Nederlands Elftal Heren
De huidige selectie van het Nederlands elftal heren bestaat uit 18 spelers. Mannenbondscoach Jeroen Delmée vertelt: “Ondanks dat de selectie bestaat uit veel bekende namen, was het geen makkelijke keuze. Na de Olympische Spelen van Parijs zijn een aantal nieuwe spelers ingestapt en ook aangehaakt bij Oranje. Zij zijn heel dichtbij een eerste titeltoernooi gekomen, maar komen nog net iets tekort."
Lees ook: Volleybaluitdagingen na de Spelen van 2012
Talentontwikkeling in Nederland
In het Nederlands elftal spelen de 18 beste hockeyers van Nederland. Als je heel goed kunt hockeyen, kan jouw eigen club je opgeven voor de selectiedag van je district. Word je geselecteerd voor het districtsteam, dan ga je samen met de beste hockeyers uit je district trainen. Op de Opleidings Ontmoetingsdag (OOD) zijn ook de bondscoaches aanwezig van de Nederlandse jeugdelftallen. Vanaf je achttiende kun je worden geselecteerd voor Jong Oranje, dit is het team voor getalenteerde spelers van 18 t/m 21 jaar. Het kan zijn dat je doorstroomt vanuit de jeugdelftallen, maar ook dat je pas wat later opvalt in de competitie.
Overige Hockey Evenementen
Champions Trophy
Sinds 1978 spelen de herenteams uit de zes beste hockeylanden de Champions Trophy. Het Nederlands elftal heren heeft 8 keer de Champions Trophy gewonnen: 1981, 1982, 1996, 1998, 2000, 2002, 2003 en 2006. Het toernooi voor de dames wordt gespeeld sinds 1987. Eerst om de twee jaar, later elk jaar.
Nationale Competities
In mei en juni 2025 vindt de ontknoping plaats van seizoen 2024-2025 en wordt in de verschillende categorieën gestreden om het Nederlands Kampioenschap. Alle play-offseries worden gespeeld over 2 wedstrijden. Een wedstrijd hoeft niet tot een winnaar te leiden. Na wedstrijd 2 worden de uitslagen in een ranglijst gezet en wordt op basis van achtereenvolgens wedstrijdpunten, doelsaldo en doelpunten voor, bepaald wie de winnaar van de play-offserie is.
Historische Context
Het is belangrijk op te merken dat tussen 1912 en 1948 ook medailles werden uitgereikt voor olympische kunstwedstrijden. In 1928 won Jan Wils een gouden plak in de categorie architectuur, met zijn ontwerp voor het Olympisch Stadion. Tijdens de Spelen van Parijs in 1900 werden er veel wedstrijden georganiseerd in het kader van de Wereldtentoonstelling. Over veel van de geleverde prestaties is tot op de dag van vandaag discussie of ze tot de Olympische Spelen kunnen worden gerekend. Olympisch Oranje van Ton Bijkerk noemt naast Brandt en Klein ook de volgende 'eerste plaatsen' van Nederlanders.