In het moderne voetbal is de rol van de doelman drastisch geëvolueerd. De tijden waarin keepers simpelweg de laatste verdedigingslinie vormden, liggen achter ons. Hedendaagse doelmannen zijn spelverdelers, leiders en vaak het startpunt van de aanval. Wendbaarheid en reflexen zijn de standaard, maar de beste keepers ter wereld combineren ook vertrouwen en lef in hun eigen strafschopgebied. Hun invloed op het spel is groter dan ooit, denk aan precisiepasses over lange afstand, coaching vanaf de achterlijn en cruciale reddingen in de laatste minuut.
Maar wie is nu eigenlijk de beste keeper aller tijden? Deze vraag houdt voetbalfans, analisten en oud-profs al decennia bezig. Is het de keeper met de meeste clean sheets? Degene met de meeste trofeeën? Of juist degene die zijn team keer op keer redt in beslissende momenten? In dit artikel duiken we diep in de wereld van topkeepers. We analyseren prestaties, vergelijken stijlen en blikken terug op iconen uit het verleden én opkomende legendes van vandaag.
Criteria voor de Beste Keeper
De vraag wie de beste keeper ter wereld is, is onmogelijk te beantwoorden zonder duidelijke criteria vast te stellen. Keepers worden vandaag de dag beoordeeld op veel meer dan alleen hun vermogen om ballen tegen te houden. Reflexen zijn daarbij essentieel - het vermogen om in fracties van een seconde te reageren kan het verschil maken tussen winst en verlies. Leiderschap speelt ook een grote rol. Keepers zijn vaak de natuurlijke aanvoerders van het team, die vanaf achteruit de organisatie dirigeren. Hun communicatie en aanwezigheid geven vertrouwen aan de verdediging. Tot slot tellen succes op club- en internationaal niveau zwaar mee, evenals invloed en consistentie.
Huidige Topkeepers in de Schijnwerpers
Laten we eens kijken naar enkele van de huidige topkeepers die de voetbalwereld domineren. Deze lijst is gebaseerd op de FC 100 ranglijst van ESPN, die meer dan vijftig inzendingen van over de hele wereld heeft beoordeeld, van schrijvers tot verslaggevers, van redacteuren tot producers, van medewerkers achter de schermen tot talenten voor de camera’s.
1. Alisson (Liverpool/Brazilië)Alisson is het totaalpakket. Zijn voetballende kwaliteiten zijn van topklasse, niemand is beter als het gaat om het winnen van een één-op-één-situatie, en hij heeft het vermogen om cruciale reddingen te maken in de grootste wedstrijden. Alleen Emi Martinez (11,49) voorkwam meer doelpunten in de Premier League in de afgelopen twee seizoenen dan Alisson (10,49).
2. Emi MARTINEZ (Aston Villa/Argentinië)Sinds zijn overstap van Arsenal naar Aston Villa vier jaar geleden, is de opkomst van Martínez naar de top verbazingwekkend geweest. Uitstekend op zijn lijn, sterk, lang en behendig, zelfverzekerd en agressief, hij is een echte leider en een betrouwbare doelman. Tweede in de Premier League met 8,42 voorkomen doelpunten dit seizoen.
3. EDERSON (Manchester City/Brazilië)Zijn meevoetballende kwaliteiten maken hem cruciaal voor het spelplan van trainer Pep Guardiola. Gemiddeld aantal tegendoelpunten van 0,83 per wedstrijd gedurende de laatste drie Premier League-seizoenen, het beste van alle keepers in die periode.
4. Jan OBLAK (Atletico Madrid/Slovenië)Oblak wordt al lange tijd erkend als een van de beste doelmannen van LaLiga en is een sleutelspeler geweest in de defensieve stabiliteit van Atlético Madrid onder coach Diego Simeone.
5. Marc-Andre TER STEGEN (FC Barcelona/Duitsland)Misschien wel de beste meevoetballende keeper die er is. Er wordt veel aandacht besteed aan zijn meevoetballende kwaliteiten, maar het zijn steeds meer zijn leiderschapskwaliteiten die hem tot zo'n sleutelspeler voor Barça hebben gemaakt.
6. Manuel NEUER (Bayern München/Duitsland)Een pionier van de moderne "sweeper keeper". Heeft de meeste clean sheets in de geschiedenis van de Bundesliga en de Champions League.
7. Mike MAIGNAN (AC Milan/Frankrijk)Atletisch vermogen, leiderschap en heeft het gevoel waar een aanval moet beginnen. Plukte 34 voorzetten uit de lucht dit seizoen, de op twee na meeste in de Serie A dit seizoen.
8. Yann SOMMER (Inter/Zwitserland)Ervaring, reflexen en uitstekende passes. Sommer heeft dit seizoen 19 keer de nul gehouden in de Serie A, het meeste in Europa's top 5 competities dit seizoen.
9. Lukas HRADECKY (Bayer Leverkusen/Finland)Een ouderwetse keeper met geweldige reflexen op de lijn. Hradecky kreeg maar 0,73 doelpunten tegen per wedstrijd dit Bundesliga-seizoen. De op één na minst gepasseerde in de top 5 Europese topcompetities onder keepers met minstens 20 gespeelde wedstrijden.
10. Gianluigi DONNARUMMA (Paris Saint-Germain/Italië)Een van de beste lijnkeepers. Voorkwam 0,83 doelpunten per wedstrijd in het afgelopen Ligue 1-seizoen, geen keeper voorkwam meer doelpunten per duel.
Legendes uit het Verleden
Naast de huidige generatie topkeepers, zijn er talloze legendes uit het verleden die hun stempel op het voetbal hebben gedrukt. Deze keepers worden vaak genoemd in discussies over de beste aller tijden:
Lees ook: Diepgaande analyse van de beste keeper aller tijden.
- Lev Yashin: Vaak beschouwd als de beste keeper aller tijden. Yashin was een revolutionaire keeper die bekend stond om zijn reflexen, leiderschap en innovatieve speelstijl. Hij is de enige keeper die ooit de Ballon d'Or heeft gewonnen. Yashin dirigeerde zijn team in woord en gebaar: hij was de eerste meevoetballende keeper. Na het WK zou hij uitgeroepen worden tot beste keeper van de wereld. Ondertussen was er ook buiten het voetbal veel gebeurd in de Sovjet-Unie. Na de dood van Stalin in 1953 brak onder leiding van Nikita Chroesjtsjov een periode van politieke ontspanning aan. Sport was daarbij een vruchtbaar voertuig voor verbroedering.
- Gianluigi Buffon: De duurste doelman aller tijden toen Juventus in 2001 41 miljoen euro voor hem betaalde. Buffon staat bekend om zijn consistentie, leiderschap en indrukwekkende carrière over meerdere decennia. De Italiaanse sluitpost, groeide in de loop der jaren uit tot een absolute keeperslegende. Zowel met Juventus als met het nationale team van Italië was hij erg succesvol.
- Oliver Kahn: Bekend om zijn agressieve stijl en indrukwekkende reddingen. Kahn won talloze prijzen met Bayern München, waaronder de Champions League. Deze Duitse keeper is maar liefst drie keer uitgeroepen tot de beste keeper van de wereld. Kahn stond bekend om zijn geweldige reddingen en om zijn agressieve manier van keepen. Ook buiten het veld was Kahn niet iemand die snel met zich liet sollen.
- Peter Schmeichel: De Deense keeper die bekend staat om zijn charisma, leiderschap en belangrijke rol in het succes van Manchester United in de jaren 90. Met onder andere 130 interlands, één Champions League titel en verschillende landstitels met Manchester United heeft Schmeichel een geweldige staat van dienst opgebouwd.
- Iker Casillas: Een Spaans icoon die bekend staat om zijn reflexen en succes met Real Madrid en het Spaanse nationale team. Als enige keeper is Iker Casillas tot viermaal toe verkozen tot beste keeper van de wereld. Als kind van de club heeft Casillas enorm veel succes gehad bij zijn club Real Madrid, waarmee hij onder andere meerdere malen de landstitel en de Champions League won.
- Gordon Banks: Niet de grootste keeper ter wereld, maar wel de beste keeper die Engeland ooit gekend heeft. Gordon Banks speelde lang bij Leicester City, waarmee hij weinig prijzen pakte, maar wel ontzettend belangrijk was. In 1966 werd hij met Engeland wereldkampioen. In Engeland zelf is Banks nog altijd erg bekend vanwege zijn geweldige reflexen op de lijn, maar buiten dit land zijn de meesten hem helaas alweer vergeten.
- Edwin van der Sar: Was niet alleen een geweldige keeper. Belangrijk was dat hij ook veel beter kon voetballen dan de meeste andere doelmannen. Hij was daardoor in de jaren negentig de juiste keeper op het juiste moment. In de zomer van 1992 werd er namelijk een belangrijke regelwijziging doorgevoerd in het mondiale voetbal. Voortaan mochten keepers een terugspeelbal niet meer in hun handen pakken. Ontzettend veel keepers hadden moeite met die verandering. Voor Edwin van der Sar gold dat zeker niet. Hij groeide uit tot één van de beste keepers ter wereld.
Opkomende Talenten
Naast de gevestigde namen zijn er ook opkomende talenten die de potentie hebben om de top te bereiken:
- Diogo Costa (Porto): Een van de grootste keepertalenten van dit moment. De verwachting is dat hij de overstap maakt naar een topcompetitie.
- Gregor Kobel (Borussia Dortmund): De 25-jarige Zwitser heeft zich de afgelopen jaren bij Stuttgart in de kijker gespeeld. Kobel doet het zo goed, dat hij op nummer zeven staat van de FIFA-ranglijst voor beste keeper.
Nederlandse Keepers door de Jaren Heen
Ook Nederland heeft door de jaren heen een aantal uitstekende keepers voortgebracht. Hoewel de aanwas van goede keepers in Nederland niet zo groot is, zijn er toch een aantal doelmannen die wekelijks op het hoogste niveau acteren of in kleinere competities zichzelf van hun beste kant laten zien:
- Edwin van der Sar
- Hans van Breukelen
- Jan van Beveren
- Jan Jongbloed
- Frans de Munck
- Piet Schrijvers
- Maarten Stekelenburg
- Eddy Pieters Graafland
- Ed de Goeij
- Jasper Cillessen
Van der Sar wordt gezien als de beste Nederlandse keeper aller tijden, mede door zijn voetballende kwaliteiten en successen bij Ajax en Manchester United. Van Breukelen was een penalty-specialist en won de Europacup I met PSV in 1988. Van Beveren werd door velen beschouwd als de beste keeper van de jaren zeventig, maar zou nooit actief zijn op een groot eindtoernooi door een conflict binnen de selectie van Oranje.
De Rol van Statistieken
Statistieken spelen een steeds grotere rol bij het beoordelen van keepers. Belangrijke statistieken zijn onder meer:
- Clean sheets: Het aantal wedstrijden waarin een keeper geen tegendoelpunten incasseert.
- Reddingspercentage: Het percentage schoten dat een keeper stopt.
- Voorkomen doelpunten: Het aantal doelpunten dat een keeper voorkomt ten opzichte van het gemiddelde.
- Tegendoelpunten per wedstrijd: Het gemiddelde aantal tegendoelpunten per wedstrijd.
Deze statistieken geven een objectief beeld van de prestaties van een keeper, maar het is belangrijk om ook rekening te houden met de context waarin deze prestaties geleverd worden.
Lees ook: Wat maakt een voetbalelftal het beste ooit?
Lees ook: Voetbalcoach analyse