Waterpolo is een dynamische en uitdagende sport die in Nederland op verschillende niveaus beoefend kan worden, van recreatief tot topsport. Dit artikel beschrijft een overzicht van de trainingsschema's en ontwikkelingsmogelijkheden voor waterpolo in Nederland, van de jongste jeugd tot aan de nationale selecties.
Beginnen met Waterpolo
In principe kun je met waterpolo beginnen zodra je je B-diploma hebt gehaald. De eerste trainingen zijn gericht op het verbeteren van je zwemslag en het ontwikkelen van balvaardigheid. Plezier in de zwemsport staat hierbij voorop.
MiniPolo en Competitie
De allerjongsten, de F-pupillen (jaargang 2010/2011), nemen deel aan MiniPolo toernooien tegen andere verenigingen. Vanaf de E-pupillen (jaargang 2009) wordt er meegespeeld in de competitie.
Waterpolo op Elk Niveau
Waterpolo kan op elk niveau beoefend worden, van jong tot oud. Per leeftijdsgroep wordt gestreefd naar meerdere teams, zodat spelers ingedeeld kunnen worden op basis van hun niveau en ambitie. Er zijn volop mogelijkheden voor spelers met ambitie. Zowel Dames 1 als Heren 1, maar ook de B- en C-jeugd spelen Eredivisie, het hoogste niveau in Nederland.
Regionale Trainingscentra (RTC)
Regionale Trainingscentra (RTC's) vormen een belangrijke schakel in de talentontwikkeling van waterpolo in Nederland. Ze bieden een extra trainingsaanbod naast de verenigingstrainingen en zijn gericht op het bereiken van betere resultaten in de toekomst.
Lees ook: Waterpolo voor studenten in Maastricht
RTC Midden als Voorbeeld
RTC Waterpolo Midden is een voorbeeld van een regionaal trainingscentrum dat jonge waterpolospelers uit Midden-Nederland (Utrecht e.o.) een springplank biedt naar de (inter)nationale top. Met extra trainingen, deskundige coaches en een sterk netwerk wordt er gezorgd dat talenten alles uit zichzelf kunnen halen.
Programma RTC Midden
Een volledig RTC-programma bestaat uit vier extra trainingen waarin motivatie, plezier en persoonlijke ontwikkeling centraal staan. Speciaal voor jonge waterpolospelers is er de Waterpoloschool, een extra training naast de club waar op een leuke en leerzame manier samen getraind wordt met andere kinderen van dezelfde leeftijd.
Samenwerking en Doorstroming
RTC Waterpolo Midden werkt nauw samen met de KNZB om waterpolotalent in Midden-Nederland optimaal te begeleiden. Samen met andere RTC’s in Nederland wordt er bijgedragen aan het versterken van het waterpoloniveau van jeugdspelers in de volle breedte. Er wordt getraind volgens het officiële Meerjaren Opleidingsplan Waterpolo van de KNZB, dezelfde structuur als bij de nationale jeugdselecties. Veel spelers van RTC Midden maken ieder seizoen de stap naar een van de landelijke KNZB+ programma’s.
Trainingstijden en Locaties
De trainingen van RTC Midden worden gegeven door gekwalificeerde trainers op verschillende locaties, waaronder het Kromme Rijn Zwembad in Utrecht, Zwembad De Kwakel in Utrecht, Groenhovenbad in Gouda en Amerena in Amersfoort.
Trainers
De trainingen worden verzorgd door een team van ervaren trainers, waaronder Eszter Gyori (hoofdtrainster), Monica Szalma, Arjan Vos, Kila van der Veen en Hugo de Vrije.
Lees ook: Teams en talenten in het Nederlandse waterpolo
Waterpoloschool (WPS)
De WaterPoloSchool (WPS) vormt de basislaag van de trainingslocaties. Deelname aan de WPS heeft als doel kinderen van verenigingen in Regio West in staat te stellen extra trainingen te volgen en die verenigingen verder te helpen in hun sporttechnische ontwikkeling. Daarnaast biedt de WPS de mogelijkheid talenten te identificeren, die wellicht de mogelijkheid en ambitie hebben hogerop te kunnen komen in de waterpolosport.
Trainingen WPS
De trainingen van de WPS worden georganiseerd op vrijdag en zondag en zullen volgens een te volgen schema plaatsvinden. Voor de kinderen die als talent worden geïdentificeerd is binnen KNZB Regio West is de tweede laag, het Regionaal TrainingsCentrum (RTC) van toepassing.
Opleiding tot Topsporter en Topsport Talent Scholen
Voor talentvolle waterpoloërs die de ambitie hebben om de top te bereiken, is er de mogelijkheid om de opleiding tot topsporter te volgen. Dit traject omvat dagelijkse trainingen en wordt vaak gecombineerd met een opleiding aan een Topsport Talent School, zoals het Segbroek College in Den Haag en het Leonardo College in Leiden.
RTC in Den Haag
Het RTC in Den Haag zorgt voor een trainingsaanbod naast de trainingen van de verenigingen die nodig zijn voor het bereiken van betere resultaten in de toekomst. Het waterpolo opleidingscentrum hecht grote waarde aan kennisdeling.
RTC en School
Het trainingsprogramma van het RTC is volledig afgestemd met de schoolopleiding: de sporters trainen eerst in de ochtend bij het RTC en gaan vervolgens daarna naar school.
Lees ook: Waterpolo en zwemmen bij ZV De Ham
KNZB+ Programma
Het KNZB+ programma stimuleert de ontwikkeling van talentvolle en ambitieuze spelers en speelsters op positieve wijze. In het KNZB+ programma gaat het om scouting en talentherkenning voor sporters uit de jaargangen 2010, 2011, 2012 en 2013. Het is de eerste opstap richting de Nationale selecties.
Deelname aan het KNZB+ Programma
Om deel te nemen aan het KNZB+ programma doorlopen clubsporters de volgende stappen:
- Voordracht door de verenigingscoach via het online voordrachtsformulier.
- KNZB+ dagen & RTC testmoment.
- KNZB+ -periode.
Nationale Selecties
Na de KNZB+ periode maakt de KNZB de Nationale selectie per leeftijdsgroep bekend. Deze selecties gaan zich voorbereiden op het kwalificatietoernooi en/of eindtoernooi.
Waterpolo Academie
De Waterpolo Academie is het KNZB opleidingsprogramma voor spelers en speelsters die de potentie hebben binnen vier jaar dat Nationale A of B selectie te bereiken. Sporters in de Waterpolo Academie worden begeleid door een fulltime KNZB coach in samenwerking met assistenten en de bondscoaches.
Toelatingseisen en Selectie
Het programma van de Waterpolo Academie is toegankelijk voor sporters vanaf 16 jaar met de ambitie en potentie tot de mondiale top te behoren. In basis worden sporters voor de Waterpolo Academie geselecteerd vanuit de Nationale jeugdselecties onder 16 en onder 18 jaar.
Nationale Selecties
Sporters in de Nationale jeugdselecties zijn in voorbereiding op het eindtoernooi in de zomer. Het aantal EJK’s en WJK’s is afgelopen jaren toegenomen. Sporters in de Nationale selectie combineren centrale trainingen met het club en/of RTC programma. De Nationale selectie onder 20 traint in Eindhoven in Eindhoven bij de Waterpolo Academie.
Trainingsmethoden
Naast de traditionele trainingsmethoden wordt er ook geëxperimenteerd met nieuwe methoden, zoals Ultra-short Race-pace Training (USRPT).
Ultra-short Race-pace Training (USRPT)
Ultra-short Race-pace Training (USRPT) is een set van zwemtraining principes onderzocht, ontwikkeld en verwoord door Dr Brent Rushall. Deze methoden zijn eerder voorgesteld voor het waterpolo, maar hadden eerder niet de optimale ontwikkeling van de energiesystemen van de spelers en de vermindering van de prestatie-vernederende vermoeidheid opgenomen.
De Wetenschap Achter USRPT
De wetenschap achter ultra-korte training komt uit de studie van energiesystemen van topzwemmers. Tijdens hoge intensiteit activiteiten zullen delen van je energiesysteem zichzelf zowel uitputten en zichzelf tegelijkertijd herstellen. Een korte afstand en hoge intensiteit training zal fysiologische reacties in je spelers te verbeteren.
Belangrijke Principes van USRPT
- Rust is 10-20 seconden per herhaling.
- Spelers moeten altijd de richttijd behalen.
- De speler dient nooit in een vermoeide toestand te raken die resulteert in verslechterde prestatie.
Voorbeelden van USRPT Trainingen
- 24x15 meter hoofd boven water sprints met over-de-heup startslag als begin en sprong met handen hoog als afsluiting. Richttijd onder 13 seconden. 30 seconden rust tussen herhalingen.
- 14x16 meter hoofd boven water sprints, start met voorwaardse sprong, met keren bij 8 meter. Richttijd onder 16 seconden. 35 seconden interval.
- 20x10 meter hoofd boven water sprints, over-de-heup startslag als begin, afsluiten met 10 seconden handen recht omhoog eggbeater. Richttijd onder 9 seconden.
Financiële Ondersteuning en Talentstatus
Talentvolle sporters kunnen in aanmerking komen voor een talentstatus van NOCNSF. Sporters met een status komen in aanmerking voor ondersteuning van het TeamNL centrum. Ook kan gebruik gemaakt worden van Talentvoorzieningen via NOCNSF. In veel gevallen betekent het ook dat sporters met een status op hun onderwijsinstelling in aanmerking kunnen komen voor aanpassingen in het lesrooster.