Hockeyregels: Een uitgebreide gids voor het veldspel

Hockey is een populaire sport in Nederland en wereldwijd, gespeeld in verschillende vormen. Veldhockey is de meest bekende vorm in Nederland, maar er zijn ook varianten zoals ijshockey en onderwaterhockey. Deze gids behandelt de basisregels van veldhockey, de meest gespeelde variant in Nederland. Of je nu een speler, scheidsrechter, coach of supporter bent, hier vind je alle informatie die je nodig hebt om het spel te begrijpen en ervan te genieten.

Geschiedenis van hockey

Hockey is een sport met een lange geschiedenis die duizenden jaren teruggaat. De Oude Grieken speelden al een spel met een bal en een stok, en ook in India bestond een soortgelijk spel. De moderne vorm van hockey ontstond in de Middeleeuwen in Groot-Brittannië, waar het spel "bandy-on-ice" werd gespeeld op harde oppervlakken zoals ijs en zand. Door het gebrek aan ijs in de zomer, werd er overgeschakeld naar gras, waardoor veldhockey ontstond.

In Nederland werd hockey in 1891 geïntroduceerd door Pim Mulier. De eerste hockeyclub werd in 1892 in Amsterdam opgericht, en in 1898 werd de Nederlandse Hockey en Bandy Bond opgericht, later bekend als de KNHB. Aanvankelijk was hockey een mannensport, maar in 1910 mochten ook vrouwen lid worden van hockeyclubs.

In de beginjaren hanteerden Nederlandse hockeyers afwijkende regels, zoals een zachte bal en sticks met twee platte kanten. Dit maakte internationale wedstrijden lastig. Toen hockey in 1928 een Olympische sport werd, werden de regels aangepast aan de internationale standaarden.

Basisregels van veldhockey

Veldhockey wordt gespeeld door twee teams van elk elf spelers op een veld van 91,40 meter lang en 55 meter breed. Het veld is verdeeld in twee helften door een middenlijn, met aan beide uiteinden een doel van 3,66 meter breed. Voor elk doel is een halfronde cirkel getrokken met een straal van 14,63 meter.

Lees ook: Ontdek de betekenis achter de naam Kampong

Spelers en uitrusting

Een hockeyteam bestaat uit maximaal elf spelers tegelijk in het veld: een keeper en tien veldspelers.

Elke speler heeft een stick met een kromme haak. De bal mag alleen met de platte kant van de stick worden gespeeld. Veldspelers mogen de bal niet met hun voeten of andere lichaamsdelen spelen. De keeper mag naast de stick ook handen en voeten gebruiken, maar alleen om de bal in de eigen cirkel te stoppen.

Het is verplicht voor spelers om tijdens iedere wedstrijd een bitje en scheenbeschermers te dragen voor de veiligheid. Bij een strafcorner mogen verdedigers een masker dragen. Keepers dragen een helm, beenbeschermers (legguards), klompen en een shirt in een andere kleur. Ze mogen ook bescherming voor de armen, borst, bovenbenen en handen dragen.

Elk team is verplicht om tijdens de wedstrijd een clubtenue te dragen. De aanvoerder van het team is verantwoordelijk voor het gedrag van zijn spelers en draagt een band of ander teken.

Wedstrijdduur en begin van het spel

Een wedstrijd bestaat uit vier kwarten. Voor volwassen hockeyteams duren de kwarten 17,5 minuten, met een pauze van 2 minuten na het eerste en derde kwart en een rust van 5 minuten na het tweede kwart. Internationale hockeywedstrijden duren 60 minuten, met vier kwarten van 15 minuten. Er is geen blessuretijd; de tijd wordt stopgezet bij blessures of kaarten.

Lees ook: Bekende voetballers in de politiek

De wedstrijd begint met een toss om te bepalen welk team mag beginnen of de speelrichting mag kiezen. De beginslag wordt genomen vanaf het midden van de middenlijn, waarbij de bal in elke richting mag worden gespeeld.

Scheidsrechters

Een hockeywedstrijd wordt geleid door twee scheidsrechters, die elk verantwoordelijk zijn voor een helft van het veld. Ze zorgen ervoor dat het spel eerlijk verloopt en leggen de wedstrijd stil bij overtredingen, blessures of onweer.

Scoren

Een doelpunt is geldig als de aanvallende partij de bal binnen de cirkel raakt en de bal daarna volledig over de doellijn gaat. Het team met de meeste doelpunten wint de wedstrijd.

Wisselen

In tegenstelling tot voetbal mag er onbeperkt worden gewisseld tijdens een hockeywedstrijd. De speler die het veld ingaat, mag pas het veld inlopen als de andere speler uit het veld is. Het wisselen gebeurt bij de middellijn van het speelveld. Tijdens een strafcorner mag er niet worden gewisseld, behalve als de keeper geblesseerd is. Een speler met een kaart mag ook niet worden gewisseld.

Manieren om de bal te spelen

Bij hockey mag je de bal op vier manieren spelen:

Lees ook: Informatie over Cricket

• Met een slag: Een zwaaiende beweging van de stick tegen de bal.
• Met een push: Een duwbeweging met de stick tegen de bal.
• Met een flats: Een techniek tussen een slag en push in.
• Met een scoop: Een scheppende beweging met de stick, waardoor de bal omhoog gaat.

Elke speler mag de bal omhoog spelen met een push of scoop, zolang dit niet leidt tot gevaarlijk spel. Als een speler de bal omhoog speelt richting een tegenstander op afstand binnen 5 meter, dan geldt dit als gevaarlijk spel. Spelers mogen de bal in het veld niet met opzet omhoog slaan met een flats of een slag. Een schot op het doel mag ook omhoog worden gespeeld door middel van een slag, zolang dit niet gevaarlijk is voor een tegenstander.

Overtredingen en straffen

Er zijn verschillende overtredingen die kunnen worden bestraft tijdens een hockeywedstrijd.

Veelvoorkomende overtredingen

• Shoot: De bal komt tegen de voet, het been of een ander lichaamsdeel van een speler. De straf hangt af van waar de shoot plaatsvindt:
  • In de cirkel: strafcorner.
  • Voorkomt een doelpunt: strafbal.
  • In alle andere gevallen: vrije slag of voordeel.
• Afhouden: Het belemmeren van de tegenstander bij het spelen van de bal. De straf is een vrije bal of een strafcorner, afhankelijk van de plaats van de overtreding.

Strafcorner

Een strafcorner wordt toegekend aan het aanvallende team wanneer:

• Een verdediger in zijn of haar cirkel een opzettelijke overtreding maakt, waarbij er geen doelpunt wordt voorkomen.
• Een verdediger een opzettelijk overtreding maakt in zijn of haar 23-metergebied, buiten de cirkel.
• Een speler opzettelijk de bal over de eigen achterlijn speelt.

Bij een strafcorner speelt het aanvallende team de bal vanaf het strafcornerstreepje op de achterlijn. De bal moet eerst buiten de cirkel gebracht worden, daarna mag het aanvallende team scoren. Het eerste schot dat ze nemen mag niet hoger eindigen dan de plank in het doel wanneer het geslagen of geflatst wordt. Een push mag wel hoger worden gemikt.

Strafbal

Een strafbal wordt toegekend aan het aanvallende team wanneer:

• Een verdediger opzettelijk een overtreding maakt in zijn cirkel tegen een tegenstander die in balbezit is.
• Een verdediger opzettelijk een overtreding maakt, waardoor een tegenstander niet in balbezit kan komen.
• Een verdediger een opzettelijke of onopzettelijke overtreding maakt in zijn of haar cirkel, waardoor hij of zij zeker een doelpunt voorkomt.

De speler die de strafbal neemt, mag 1 keer vanaf de stip op het doel pushen. Er is geen rebound of tweede kans.

Kaarten

Een scheidsrechter kan bij overtredingen tijdens wedstrijden drie verschillende soorten kaarten uitdelen:

• Groene kaart: De speler moet 2 minuten afkoelen buiten het speelveld. Twee groene kaarten staan gelijk aan een gele kaart, tenzij de speler de kaart krijgt in de functie van aanvoerder.
• Gele kaart: De speler moet minimaal 5 minuten of maximaal 10 minuten het veld verlaten, afhankelijk van de ernst van de overtreding. Twee gele kaarten staan gelijk aan een rode kaart, tenzij de speler de kaarten ontvangt in de rol van aanvoerder.
• Rode kaart: De speler moet definitief het veld verlaten voor die wedstrijd.

Shoot-out

Een shoot-out is een 1-op-1 duel tussen een speler en een keeper. Er worden alleen shoot-outs genomen wanneer er na gelijkspel een winnaar moet worden bepaald. De aanvaller rent vanaf de 23-meterlijn richting het doel en probeert binnen 8 seconden te scoren. Binnen die 8 seconden mag de speler meerdere doelpogingen doen, zolang de bal in het spel en in het veld blijft.

Andere belangrijke regels

• Je mag je stick niet gevaarlijk gebruiken of loslaten.
• Je mag een tegenstander niet benaderen binnen 5 meter als die een bal wil aannemen die bij een scoop naar beneden komt.
• Je mag de bal niet spelen als de bal hoger komt dan je schouder (bij de junioren). Bij senioren mag je de bal wel spelen of stoppen als de bal hoger komt dan je schouder als het maar niet gevaarlijk is.
• Je mag de bal niet expres omhoog (boven kniehoogte) slaan, behalve bij een schot op doel. Met een scoop mag je de bal wel omhoog spelen. Altijd geldt: dit mag nooit gevaarlijk zijn.
• Je mag je lichaam of stick niet gebruiken om een tegenstander te hinderen.
• Een keeper mag de bal, als deze buiten de cirkel is, alleen met zijn stick spelen en niet met zijn legguards of andere uitrusting. Een keeper mag ook niet op de bal liggen.
• Als een tegenstander een overtreding maakt waarna jij de bal krijgt en kunt doorspelen, heet dit voordeel. De scheidsrechter laat dan doorspelen. Als je tegenstander een overtreding maakt en je krijgt de bal niet, dan fluit de scheidsrechter.

De rol van de KNHB

De spelregels van hockey in Nederland worden opgesteld door de KNHB, de hockeybond. De KNHB volgt hierin over het algemeen de internationale regels van de International Hockey Federation (FIH). De KNHB stelt jaarlijks een document op met arbitrage afspraken en een update van de standaard afspraken. Deze documenten bevatten extra uitleg over de interpretatie van de spelregels. Het is belangrijk voor scheidsrechters, spelers, coaches en supporters om – naast het doornemen van de laatste uitgave van het spelreglement – ook dit document door te nemen om zo de spelregels juist te kunnen interpreteren.

Tips voor beginners

Als je wilt beginnen met hockey, is de eerste uitdaging het onder controle krijgen en houden van de bal. Daarnaast is het belangrijk dat je meteen leert om naast de bal ook op de omgeving te letten. Een goede grip op de stick is essentieel. Pingelen, scoren en verdedigen zijn belangrijke facetten van het hockeyspel.

tags: #regels #hockey