Korfbal, een van oorsprong Nederlandse balsport, vereist een specifieke accommodatie om optimaal te kunnen worden beoefend. Dit artikel geeft een overzicht van de afmetingen en vereisten van een korfbalveld, zowel voor veld- als zaalkorfbal, en belicht diverse aspecten rondom de organisatie en het beheer van korfbalaccommodaties.
Competitieorganisatie en Reglementen
Het Koninklijk Nederlands Korfbalverbond (KNKV) speelt een cruciale rol in de organisatie van de korfbalcompetities. Het competitiehandboek, dat jaarlijks wordt vastgesteld door het Bondsbestuur, bevat alle reglementaire zaken die van belang zijn voor de competities. Dit handboek is bindend en de meest recente versie is van toepassing op seizoen 2025-2026, lopende van 1 juli 2025 tot en met 30 juni 2026. De verantwoordelijkheid voor de organisatie van de competities ligt conform het Reglement van Wedstrijden bij het bondsbestuur. Het team competitie op het bondsbureau leidt de competitie in goede banen.
Verenigingen dienen administratieve handelingen te verrichten om de competities goed te laten verlopen. Deadlines zijn hierbij essentieel en overschrijding kan leiden tot boetes of sancties, uitgedrukt in rekeneenheden. De competities zijn verdeeld over drie rubrieken: topkorfbal, de A-categorie en de B-categorie. Verenigingen geven via Sportlink Club het aantal teams op dat deelneemt aan de competitie, en in welke categorie deze teams ingedeeld dienen te worden: topkorfbal, A-categorie of B-categorie, gemengd of dames. De indeling voor topkorfbal en de hogere klassen van de A-categorie vindt plaats op basis van promotie- en degradatieregelingen. Standaardteams worden automatisch ingedeeld conform deze regeling, maar een vereniging kan ervoor kiezen een standaardteam in de B-categorie in te delen.
Combinatieteams, waarbij meerdere verenigingen samenwerken, zijn ook mogelijk. In principe spelen combinatieteams in het tenue van de eerstgenoemde vereniging, maar een afwijkend tenue is ook toegestaan. Leden van beide verenigingen mogen in combinatieteams uitkomen, rekening houdend met de speelgerechtigdheid. Indien de samenwerking vervalt, bepalen de verenigingen onderling wie het recht op de klassen heeft. Wildcards kunnen worden aangevraagd voor een niveau waarop een vereniging geen recht heeft op basis van prestaties.
Na publicatie van de indelingen worden opengevallen plaatsen in de A-categorie niet meer aangevuld door teams uit een onderliggende klasse. Poules in de A-categorie bij de senioren worden aangevuld tot minimaal zeven teams indien nodig. In het topkorfbal worden poules altijd gecomplementeerd. De indelingen in de B-categorie gaan op basis van de ideale mix tussen de sterkte indicatie, reisafstanden en leeftijden. De sterkte indicatie wordt berekend aan de hand van de opgegeven spelers in Sportlink Club.
Lees ook: Complete gids korfbal
Planning en Wedstrijdwijzigingen
Het competitieschema wordt in het voorjaar gepubliceerd en geeft aan welke weekenden als competitieweekenden, inhaalweekenden of vrije weekenden zijn aangemerkt. Het KNKV plant de wedstrijden in concept, waarna verenigingen hun thuiswedstrijden kunnen plannen, rekening houdend met richttijden. Het KNKV houdt rekening met reistijd en voorbereidingstijd bij het vaststellen van wedstrijden in de A- en B-categorie.
Wanneer verenigingen een wedstrijd willen verplaatsen, dienen beide verenigingen dit door te geven via de wijzigingsmodule in Sportlink Club. Mits aan de voorwaarden wordt voldaan, wordt de verplaatsing goedgekeurd. Bij het opnieuw vaststellen van een wedstrijd die niet is gespeeld, is de thuisspelende vereniging verantwoordelijk voor het regelen van een accommodatie.
Accommodatie-eisen
Verenigingen zijn verplicht om terreinen en binnensportaccommodaties beschikbaar te stellen voor het spelen van thuiswedstrijden. Korfbalaccommodaties moeten voldoen aan de voorschriften van NOC*NSF/KNKV betreffende sportfunctionaliteit, bruikbaarheid en duurzaamheid. Het Kwaliteitszorgsysteem op het digitale platform Sportinfrastructuur bevat voorschriften, richtlijnen en aanbevelingen voor de aanleg en inrichting van wedstrijdvelden, trainingsvelden en binnensportaccommodaties. Elke korfbalaccommodatie wordt bij ingebruikneming voor wedstrijden gekeurd en gecertificeerd. Na in beginsel 10 jaar vindt een herkeuring plaats.
Verenigingen dienen mutaties in het aantal en type velden, en de afmetingen van deze velden door te geven aan het bondsbureau. Voor de A-categorie dient een vereniging altijd over een accommodatie te beschikken. Wanneer een vereniging de beschikking heeft over zowel kunstgrasvelden als grasvelden, wordt ernaar gestreefd om de voorkeursondergrond te hanteren.
Veld Afmetingen en Inrichting
Veldkorfbal wordt gespeeld op de standaardafmeting voor achttallenwedstrijden, zoals vastgelegd in de officiële spelregels. 4korfbal wordt gespeeld op velden van 24×12 meter zonder middenlijn en zonder vrijeworp- en strafworpgebied. Op kunstgrasvelden aangelegd na 2014 dienen de wedstrijdvelden uitgevoerd te worden met ingesneden belijning en mag er niet met losse lijnen worden gespeeld. De velden voor de standaard achttalteams worden verplicht voorzien van grondpotten voor de korfbalpaal inclusief de belijning voor het vrijeworp- en strafworpgebied. Voor 4korfbal zijn grondpotten voor de korfbalpaal niet verplicht.
Lees ook: De evolutie van korfbal, in beeld
Tot 30 juni 2026 geldt er nog een overgangsfase voor bestaande kunstgrasvelden aangelegd voor 2014. Onder de oude afmetingen wordt verstaan een afmeting van 60×30 meter (dames 50×25 meter). Binnen de A-categorie moet er op bestaande kunstgrasvelden voor velden met de oude afmetingen gespeeld worden als er geen vaste belijning en/of grondpotten aanwezig zijn in het veld van 40×20 meter. 4korfbal mag alleen op velden met de oude afmetingen met losse lijnen worden gespeeld.
Een veldaccommodatie dient te beschikken over een officieel keuringsrapport op basis waarvan het KNKV een certificaat afgeeft voor de duur van 10 jaar. Daarnaast dient een formele belijningstekening te worden aangeleverd om de gegevens in Sportlink te verwerken. Voor gerenoveerde en/of nieuwe kunstgrasvelden is het dringende advies om altijd in een zo vroeg mogelijk stadium contact op te nemen met het KNKV via Team Competitie, de verenigingsadviseur of de accommodatieadviseur.
De speelveldafrastering moet op ten minste 2 meter van de zij- en achterlijnen aaneengesloten rondom het gehele speelveld worden aangebracht. Dug-outs maken hierbij onderdeel uit van de speelveldafrastering en dienen aaneengesloten tussen het (leun)hek te worden geplaatst.
Speelnummers en Planning
Het KNKV bepaalt de speelnummers die aan de diverse teams worden toegekend. Verenigingen kunnen met betrekking tot de toekenning van speelnummers van de diverse teams verzoeken indienen bij het bondsbureau. Er wordt naar gestreefd om het eerste en tweede team hetzelfde speelnummer te geven. Tevens wordt nagestreefd om een evenwichtig “thuis-” en “uit-programma” te maken. Wanneer een vereniging niet elke week de beschikking heeft over de zaalaccommodatie zal het toekennen van een speelnummer moeten corresponderen met de beschikbaarheid van de zaalaccommodatie.
Korfbal: Spelregels en Varianten
Korfbal is een balsport waarbij het doel is om een bal door een korf te gooien. Elk team heeft een korf die op een hoogte van 3,5 meter is opgehangen aan een paal. Bij de jongere jeugd gelden aangepaste hoogtes van de korf: 2,0 / 2,5 / 3,0 meter. Het team dat de meeste doelpunten maakt, wint. Een geldig doelpunt wordt gemaakt door de bal van bovenaf door de korf van de tegenpartij te gooien.
Lees ook: Creatieve korfbal surprise ideeën
Korfbal wordt zowel in de zaal als op het veld gespeeld. Een team bestaat tegenwoordig altijd uit acht spelers: vier vrouwen en vier mannen. 2 Vrouwen en 2 mannen in het ene vak en 2 mannen en 2 vrouwen in het andere vak. Tot 1991 werd korfbal in de veldvariant gespeeld met twaalf spelers, zes dames en zes heren.
Het korfbalveld is verdeeld in twee vakken (helften van het speelveld). Eén van de vakken is het aanvalsvak, het andere is het verdedigingsvak. Een team plaatst twee dames en twee heren in het aanvalsvak, de andere twee dames en twee heren in het verdedigingsvak. Er wordt afhankelijk van de leeftijdscategorie en speelsterkte gewisseld van vak en functie.
Punten worden behaald wanneer de bal door de korf van de tegenpartij gaat. Deze moet volledig door de korf vallen. Een doelpunt kan worden gemaakt door een afstandsschot, een doorloopbal, een strafworp of een vrije worp.
Een aanval kan door de tegenpartij worden verdedigd. Indien de verdediger zich tussen aanvaller en korf opstelt, op een afstand waarbij hij/zij de schouder van de tegenspeler kan aanraken, wanneer hij/zij de aanvaller aankijkt en daadwerkelijk tracht het schot tegen te houden (de arm uitsteken), is de aanvaller verdedigd, en mag deze niet op de korf schieten. Bij het verdedigen geldt dat dames alleen dames mogen verdedigen en de heren ook alleen elkaar.
Een speler die in balbezit is, mag niet lopen met de bal. Het is voor de speler die in balbezit is wél toegestaan van voet te wisselen, mits deze op de zelfde plaats blijft staan.
De Korf en Innovaties
Bovenaan de paal hangt een korf. Dit is een ronde mand zonder bodem. Van oudsher werd deze mand van riet of rotan gemaakt. Sinds 1 januari 2005 worden alle internationale wedstrijden onder auspiciën van de Internationale Korfbal Federatie (IKF) gespeeld met goedgekeurde kunststofkorven en aluminium palen. In Nederland en België zijn deze kunststofkorven en aluminium palen verplicht materiaal.
Een nieuwe innovatie is de Schutterskorf, die met een diameter van 33 centimeter 17,5% kleiner is dan de reguliere wedstrijdkorf. Deze korf is perfect om technieken te oefenen en het schotpercentage te verbeteren.
Gemeentelijk Sportaccommodatiebeleid
Gemeenten spelen een belangrijke rol in het faciliteren van sportaccommodaties. Een voorbeeld hiervan is de gemeente Vijfheerenlanden, waar een fijnmazig aanbod van binnen- en buitensportaccommodaties aanwezig is. Het sportaccommodatiebeleid van de gemeente is opgesteld als onderdeel van het sportbeleid en bevat een transparante subsidieregeling.
De kwaliteit van de accommodaties is wisselend, en er is veel aandacht besteed aan duurzaamheid. De functionaliteit van de accommodaties is over het algemeen op orde, maar de multifunctionaliteit laat twee gezichten zien. De bezetting van de gymzalen is beter dan die van andere binnensportaccommodaties.
Er zijn verschillen in de tarieven van de binnensportaccommodaties, waarbij de tarieven in Vianen en Leerdam hoger liggen. De gemeente is op verschillende manieren betrokken bij het beheer en onderhoud van de sportaccommodaties.
Het toekomstige accommodatiebeleid is gebaseerd op prognoses van de vraag/behoefte aan sporten en sportaccommodaties. Er wordt rekening gehouden met de groeiende groep senioren en de veranderende vraag naar sportaccommodaties. De gemeente wil sport- en beweegdeelname stimuleren en streeft naar een gelijke behandeling van alle gebruikers.
De gemeente Vijfheerenlanden faciliteert de breedtesport en streeft naar een goede samenwerking tussen verenigingen en accommodaties.
tags: #vooraanzicht #korfbal #afmetingen