Henk Spaan, een naam die synoniem staat voor voetbal, journalistiek en humor in Nederland, heeft een indrukwekkende carrière achter de rug. Van zijn beginjaren als columnist bij Het Parool tot zijn latere bekendheid als televisiepersoonlijkheid, Spaan heeft altijd een bijzondere band met voetbal gehad. Maar wie is Henk Spaan eigenlijk, en wat is de connectie met het voetbalelftal en Propria Cures?
De Jonge Spaan: Van Propria Cures tot Het Parool
Op 18 mei 1974 introduceerde Het Parool Henk Spaan als nieuwe columnist, een aanwinst voor het team van vaste columnisten bestaande uit Henri Knap, Age Bijkaart en Jac. Guus Luijters, een vriend van Spaan die bekend stond om zijn literaire rubriek op de kunstpagina van de krant, verzorgde de introductie. Spaan was al jarenlang actief op de sportpagina van Het Parool, waar hij punten gaf, onder andere aan Micky van de Ven.
Voordat Spaan zijn intrede deed in de journalistiek, was hij redacteur van Propria Cures, een vermaard Amsterdams studentenblad. Zijn betrokkenheid bij dit blad getuigt van zijn interesse in literatuur en taal. Rein Bloem omschreef Spaans taalgebruik in zijn bundel 'n Lach en 'n Traan als "De Stolling van de tijd in Spaans taal werd als een hefboom van de stilte". Spaan zelf dichtte: "De dichter dicht niet, hij is met vakantie".
Zijn debuutcolumn in Het Parool opende met de woorden: "De maand was april, het jaar 1967, ik zat op de HBS en ik was links." Hij beschreef hoe hij deelnam aan een vierdaagse mars van Rotterdam via Den Haag en Haarlem naar Amsterdam. Hoewel hij in 1974 niet meer dezelfde linkse idealen had, bleef hij vasthouden aan zijn vrijheid om te doen en laten wat hij wilde.
Spaan als Voetbalkenner en TV-persoonlijkheid
Henk Spaan studeerde Nederlands en was tijdens zijn studie actief voor het studentenweekblad Propria Cures. Naast zijn werk als columnist en dichter, brak hij door bij het grote publiek met humoristische programma's op televisie, vaak samen met Harry Vermeegen. Programma's als Pisa, Verona, Nieuwe Koeien, Die Twee en Studio Spaan werden in de jaren tachtig zeer populair.
Lees ook: Wat maakt een voetbalelftal het beste ooit?
Spaan staat bekend als een groot voetballiefhebber. Hij was uitgever en drijvende kracht achter het voetbaltijdschrift Hard Gras. In 1999 stelde hij voor Het Parool een lijst op met de honderd beste Nederlandse voetballers van de twintigste eeuw, een lijst die veel prestige genoot onder de Nederlandse voetballers.
De Spaan-pas en Voetbalvoorspellingen
Spaan stond bekend om zijn uitgesproken meningen over voetbal. In het begin van het voetbalseizoen 1973-1974 voorspelde Nico Scheepmaker de degradatie van FC Amsterdam, terwijl Spaan juist voorspelde dat Amsterdam de landstitel zou veroveren.
Een ander kenmerk van Spaan was de zogenaamde "Spaan-pas": lijn 16 op zijn weg door de Vijzelstraat houdt hij, te voet, gemakkelijk bij, zonder in ordinair geren te vervallen. Dit illustreert zijn nuchtere en doordachte kijk op het leven en voetbal.
Spaan als Spreker en Discussieleider
Henk Spaan is niet alleen een columnist en tv-persoonlijkheid, maar ook een veelgevraagd spreker. Hij staat dicht bij de sport, met name voetbal, en bij maatschappelijke onderwerpen. Met zijn kennis en presentatie-ervaring kan hij uitstekend discussies leiden, een dagvoorzitterschap op zich nemen en presentaties verzorgen.
Klanten waarderen Spaan om zijn inspirerende en krachtige verhalen, zijn persoonlijke betrokkenheid en zijn vermogen om de link te leggen tussen topsport en het bedrijfsleven. Hij is een prettige gesprekspartner die met de opdrachtgever meedenkt en zorgt voor een naadloze aansluiting op het evenement.
Lees ook: Rode Kaarten en Voetbalregels Uitgelegd
De Impact van Propria Cures op Spaan's Carrière
Propria Cures, het Amsterdamse studentenblad waar Spaan redacteur was, speelde een belangrijke rol in zijn ontwikkeling als schrijver en journalist. Bij Propria Cures ontmoette hij gelijkgestemden met een passie voor literatuur en voetbal, mensen die zich niet te artistiek achtten om naar een spelletjesprogramma op tv te kijken.
Spaan had een afkeer van kunstzinnige nuffigheid, en bij Propria Cures vond hij een omgeving waar hij zichzelf kon zijn en zijn interesses kon combineren. Zijn stukken in PC vielen op bij de Haagse Post, die hem in 1973 als voetbalcolumnist inlijfde. Dit was het begin van zijn carrière als betaald stukjesschrijver.
Kritiek op de "Luijtersgeneratie"
In een kritische analyse van de Nederlandse literatuur in de jaren zeventig, uitte Spaan zijn ongenoegen over de "Luijtersgeneratie", een groep schrijvers en critici die hij beschouwde als onvolwassen, infantiel en risicoloos. Hij hekelde hun "gewoon doen"-mentaliteit, die volgens hem leidde tot luiheid, beschetenheid en talentloosheid.
Spaan pleitte voor een nieuwe generatie critici met onbevooroordeeldheid, openheid, eerlijkheid, gestrengheid, durf, hartstocht voor de literatuur en strijdvaardigheid. Hij riep op tot een herbundeling van krachten en talenten in de literaire wereld.
Lees ook: Een diepgaande blik op de prestaties van het Moldavisch voetbalelftal door de jaren heen.