Duitsland, een naam die synoniem staat voor voetbalgrootheid, heeft een indrukwekkende geschiedenis op het WK Voetbal en andere internationale toernooien. Deze geschiedenis is niet alleen gevormd door sportieve successen, maar ook door politieke en maatschappelijke ontwikkelingen. Van het "Wunder von Bern" tot de recente teleurstellingen, het Duitse voetbal kent vele gezichten.
De Vroege Jaren: Een Nieuw Begin
Het wereldkampioenschap voetbal van 1954 in Zwitserland was voor de Bondsrepubliek Duitsland het eerste grote sportieve succes. De BRD was vijf jaar eerder opgericht en had tot dusver nauwelijks aansprekende sportresultaten geboekt, totdat het onverslaanbaar geachte Hongarije in de finale het onderspit moest delven. Deze overwinning, bekend als het "Wunder von Bern", markeerde een nieuw begin voor Duitsland en gaf het land een gevoel van nationale trots. De onverwachte triomf tegen het oppermachtige Hongarije katapulteerde Duitsland naar de voorgrond van het internationale voetbal.
De Gouden Jaren '70
In de jaren zeventig was het West-Duitse voetbalelftal zeer succesvol. Het nationale elftal werd Europees kampioen in 1972 en klopte Oranje in de finale van het WK '74 in München. Onder leiding van legendarische spelers als Franz Beckenbauer domineerde Duitsland het Europese en mondiale voetbaltoneel. Deze periode van dominantie bevestigde de status van Duitsland als een van de topvoetballanden ter wereld.
WK 1990: Een Symbolische Overwinning
In 1990 schreef het Duitse elftal, vlak voor de vereniging van Oost- en West-Duitsland, voor de derde keer het wereldkampioenschap op haar naam. Het won in de finale van Argentinië met 1:0, een doelpunt uit een penalty vlak voor het eindsignaal. Deze overwinning was niet alleen een sportief succes, maar ook een symbolische overwinning die de hereniging van Duitsland kracht bijzette. Tijdens het toernooi maakte de latere bondscoach Rudi Völler zich in Nederland zeer impopulair door zijn ruzie met Frank Rijkaard. Laatstgenoemde spuugde Völler tot twee keer toe in zijn haren.
Het WK 2006: Een Zomerse Droom
In 2006 organiseerde Duitsland voor de tweede keer het WK Voetbal. De organisatie van het toernooi was een groot succes. Hoewel het Duitse elftal de finale niet bereikte, zorgde het toernooi voor een opleving van het nationale gevoel en een positief imago van Duitsland in de wereld.
Lees ook: Internationaal Voetbaltoernooi MO17: Alle details en resultaten.
WK 2014: De Vierde Ster
In 2014 werd Duitsland wederom wereldkampioen onder leiding van bondscoach Joachim Löw. Mario Götze besliste de finale tegen Argentinië door te scoren in de verlenging. Deze overwinning betekende de vierde wereldtitel voor Duitsland en bevestigde de status van het land als een van de meest succesvolle voetballanden ter wereld. Het Duitse voetbal had niet alleen uitblinkers voortgebracht, maar ook enkele van de grootste doelpuntenmakers aller tijden. Miroslav Klose, de topscorer aller tijden op de Wereldbeker, is een levende legende.
Recente Teleurstellingen: Een Nieuwe Realiteit?
De recente prestaties van het Duitse nationale elftal staan in schril contrast met de successen uit het verleden. Tijdens het WK van 2018 in Rusland werd Duitsland al in de poulefase uitgeschakeld. Kicker kopte groot: 'Historische uitschakeling!' Het Duitse medium legde de vinger op de zere plek in een analyse. 'Duitsland speelde met de rem erop en er was geen enkele structuur te herkennen in het elftal. Toch werden er genoeg kansen gecreëerd, maar het lukte gewoon niet.' Het falen van Duitsland werd ook kritischer aangepakt. 'Dit is de slechtste prestatie in de geschiedenis van het Duitse voetbal. Het was een collectief falen.'
SPORT1 hield ook niet in als het gaat om Die Mannschaft. 'Het was een bleke vertoning tegen Zuid-Korea, dit was een historische vernedering. De wereldkampioen belandde van de hemel in de hel. 1.445 dagen na een geweldige avond in Maracaña (het stadion waarin Duitsland het WK van 2014 won door Argentinië met 1-0 te verslaan, red.), overwon het horrorscenario.' Terug in Duitsland nam Der Spiegel de lezer mee naar de woonkamer van bondscoach Joachim Löw, kort na zijn terugkeer van Rusland. 'Hij sluit de deuren van zijn droomhuis en doet de gordijnen dicht. "Rot op met je voetbal en WK, ik hoef het allemaal niet meer te zien"', kruipt het Duitse medium in het hoofd van Löw. Het Duitse weekblad voelde de misère al aankomen. 'Er miste vanaf het begin iets. Het lef, het geloof en het enthousiasme, maar ook de sfeer in het hele land. Dat was niet te vergelijken met 2006, 2010 en al helemaal niet met 2014.'
Lothar Matthäus, recordhouder met 25 WK-wedstrijden op zijn cv, was hard in zijn analyse voor BeIN SPORTS. 'We hadden te veel zelfvertrouwen, niet de juiste mentaliteit. Niet alleen tegen Zuid-Korea, in alle drie de wedstrijden. Alles wat de laatste dertig tot veertig jaar goed was aan het Duitse voetbal, werd door dit elftal precies andersom uitgevoerd.' Matthäus ziet dat het slecht gaat met het Duitse voetbal. 'Alleen Bayern München kan zich meten met de Europese top. De rest van de clubs verliest van teams uit landen als Zweden, Oekraïne of Slovenië. We dachten dat alles top was, met onze jonge spelers en volle stadions. We zijn achterover gaan leunen, maar hebben gezien op dit WK dat voetbal hard werken is en dat je altijd al je passie moet geven.
De Politieke Dimensie van het Duitse Voetbal
De geschiedenis van het Duitse voetbal is nauw verbonden met de politieke ontwikkelingen in het land. Tijdens het nationaalsocialistische regime werd voetbal gebruikt als propagandamiddel om de superioriteit van het Duitse ras te benadrukken.
Lees ook: Passie en Kritiek NAC Breda Ultras
De Anschluss en de gevolgen voor het Oostenrijkse voetbal
Op 12 maart 1938 vond de annexatie van Oostenrijk door het Duitse Rijk plaats, bekend als de Anschluss. Deze gebeurtenis had een enorme impact op alle aspecten van het Oostenrijkse leven, inclusief het voetbal. Voor de Anschluss was Oostenrijk een voetbalsupermacht, met een nationaal elftal dat sterker werd geacht dan het Duitse team. Een deel van het befaamde Wunderteam, het legendarische Oostenrijkse elftal uit de jaren dertig, maakte nog steeds deel uit van de nationale ploeg. Oostenrijk had zich al gekwalificeerd voor het WK van 1938, maar mocht uiteindelijk niet deelnemen. Enkele spelers werden gedwongen zich aan te sluiten bij het Duitse elftal.
De nazi's begonnen met de vervolging van joodse burgers, die een belangrijk deel uitmaakten van de spelers en clubbestuurders in het Oostenrijkse voetbal. Veel spelers vluchtten het land uit, wat leidde tot het verdwijnen of verbieden van verschillende clubs. De Oostenrijkse clubs die de situatie overleefden, werden opgenomen in het Duitse voetbalsysteem, waardoor de Oostenrijkse competities ophielden te bestaan.
Op 3 april 1938 speelde Oostenrijk zijn laatste wedstrijd als onafhankelijke natie tegen Duitsland. Oostenrijk won met 2-0, waarbij Matthias Sindelar, een van de grootste Oostenrijkse voetballers, zijn doelpunt op overdreven wijze vierde voor de ogen van de nazi-leiders. Dit werd gezien als een provocatie tegen degenen die zijn land hadden ingenomen. Sindelar weigerde na de Anschluss voor Duitsland uit te komen, net als enkele van zijn landgenoten.
Een opmerkelijk gevolg van de Anschluss was de deelname van Oostenrijkse clubs aan de Duitse competities. In 1939 bereikte Rapid Wien de finale van de Tschammerpokal, destijds de nationale beker van Duitsland. In de finale versloeg Rapid Wien FSV Frankfurt met 3-1, een overwinning die tegen de verwachtingen van de nazi's inging. Hitler gebruikte voetbal vooral als propagandamiddel en wilde de superioriteit van het Duitse ras aantonen door overwinningen op Oostenrijkse teams.
In 1941 bereikte Rapid Wien opnieuw de finale, ditmaal van het Duitse kampioenschap (Gauliga), de voorloper van de Bundesliga. Hun tegenstander was Schalke 04, een club die destijds als het team van de nazi's werd beschouwd. Na een achterstand van 3-0 wist Rapid Wien de wedstrijd om te draaien en met 4-3 te winnen, een comeback die de nazi's opnieuw verraste. De finale werd gespeeld op 22 juni 1941, dezelfde dag dat Operatie Barbarossa begon, de Duitse invasie van de Sovjet-Unie.
Lees ook: Kleding en benodigdheden Uganda
Voetbal als propaganda: Het WK van 1934 en 1938
Het nationaalsocialistische regime in Duitsland en het fascistische regime in Italië gebruikten sport, en in het bijzonder voetbal, als een propagandamiddel om hun ideologie te verspreiden en hun macht te tonen. Het WK van 1934 in Italië werd door de fascistische leider Benito Mussolini aangegrepen voor grootschalige propaganda. Het Italiaanse elftal, bijgenaamd de zwarthemden, won het toernooi in eigen land, waarbij Mussolini zelf de scheidsrechter aanwees voor de finale. De nazi's in Duitsland pasten hetzelfde principe toe op de Zomerspelen van 1936 in Berlijn en de Winterspelen dat jaar in Garmisch-Partenkirchen. Ook het WK van 1938 was uitermate politiek, met het fascisme en nationaalsocialisme in Italië en Duitsland tegenover de linkse machthebbers in Frankrijk, de organisator van het toernooi. De enorme politieke onrust was direct merkbaar op het WK, omdat Oostenrijk niet op kwam dagen. De inwoners van Oostenrijk hadden namelijk één detail over het hoofd gezien toen ze zich in maart 1938 aansloten bij Hitler-Duitsland: hun land was opgeheven en daarom kon het niet meer meedoen aan het WK voetbal.
Voetbal tijdens de Tweede Wereldoorlog
Tijdens de Tweede Wereldoorlog gingen de voetbalcompetities in Duitsland gewoon door, zij het moeizaam. Clubs hadden vaak spelers tekort omdat zij opgeroepen werden voor dienstplicht. Desondanks werden er wedstrijden georganiseerd, vaak met opmerkelijke uitslagen. Ook in andere landen werd tijdens de oorlog gevoetbald. In Groot-Brittannië werden 'interlands' georganiseerd tussen Engeland, Schotland en Wales. In Oekraïne werd een half elftal geëxecuteerd nadat het had gewonnen van een sterker geacht Duits elftal. In Nederland kreeg het voetbal juist meer populariteit dan voor de oorlog, maar heerste er een sterke antisemitische sfeer op de tribunes. Zelfs in de concentratiekampen werden soms voetbalwedstrijden georganiseerd, als een vorm van vermaak voor de gevangenen en de bewakers.
Duitsland en het EK Voetbal
Ook op het Europees kampioenschap voetbal heeft Duitsland een rijke historie. Het land is recordhouder met drie gewonnen titels (1972, 1980, 1996) en staat bekend om zijn constante prestaties op dit toernooi.
Het Olympiastadion: Een beladen locatie
Het Olympiastadion in Berlijn, waar het EK voetbal deels plaatsvindt, is een locatie met een beladen geschiedenis. In 1936 vonden hier de Olympische Spelen plaats, die door de nazi's werden gebruikt als een propagandamiddel. Hoewel de schrijnendste laagjes van het nationaalsocialisme zijn weggekrast, zijn er nog steeds sporen van deze periode te vinden op het terrein. De omgang met het nationaal-socialistisch erfgoed in het Olympiapark is een complex en gevoelig onderwerp dat regelmatig tot discussies leidt.
DDR tegen West-Duitsland: Een historische confrontatie
In de eerste ronde van het wereldkampioenschap voetbal 1974 was West-Duitsland met de DDR in dezelfde poule ingedeeld. Hun wedstrijd, op 22 juni 1974, werd de enige voetbal-ontmoeting ooit tussen de beide naties. Men begrijpt dat dit prestige-treffen aan beide kanten van de toenmalige Muur een hoge emotionele en politieke lading teweeg bracht. Het Hamburgse Volksparkstadion was al weken tevoren uitverkocht. Het Oostduitse regime liet een speciale trein met DDR-supporters naar Hamburg rijden. In de publieke opinie sprak het vanzelf dat West Duitsland voor deze wedstrijd favoriet was. In werkelijkheid speelde de Westduitse ‘Mannschaft’ als gevolg van intern gekrakeel op 80% van haar kunnen. Waar de druk van het-favoriet-zijn bovenop kwam. De politieke omlijsting verhoogde de druk. Het elftal van de DDR was daarentegen als een ‘voetbal-nobody’ naar dit toernooi gekomen. Het had in zijn twee voorgaande wedstrijden redelijk goed gespeeld. De Oostduitse voetballers konden op de 22ste juni onbevangen aan hun wedstrijd beginnen. Tegen de verwachting in werd bij het begin het Oostduitse volkslied niet uitgefloten. De wedstrijd ging gelijk op, met kansen aan beide kanten. De schok kwam in de 78ste minuut, toen DDR-aanvaller Jürgen Sparwasser zijn elftal naar 1-0 schoot. Na afloop van de wedstrijd liep de Westduitse bondscoach Helmut Schön met een versteend gezicht het veld af. Hij was in Dresden opgegroeid. Hij moest daar als 35-jarige in 1950 vertrekken toen het DDR-regime zijn club ophief. Na afloop van de wedstrijd bleven de meeste toeschouwers - wie gelähmt - in het Hamburgse Volksparkstadion zitten. De Westduitse voetballers gaven later ruiterlijk toe dat zij hun tegenstander hadden onderschat. Hij is er nuchter onder gebleven, deze Jürgen Sparwasser. Later kreeg hij problemen met het DDR-regime en vluchtte in 1988 naar West Duitsland.
tags: #voetbal #toernooi #duitsland #geschiedenis