Voetbal is een wereldwijd geliefde sport, gespeeld en gevolgd door miljoenen. Om het spel optimaal te begrijpen en ervan te genieten, is het essentieel om de regels en de betekenis van de verschillende lijnen op het veld te kennen. Dit artikel biedt een uitgebreide uitleg van de voetbal lijnen en hun functies.
Het Speelveld en de Bal
Het voetbalveld is een rechthoekig grasveld, afgebakend door witte lijnen. Aan beide uiteinden van het veld staat een doel. De bal is rond en moet voldoende opgepompt zijn. De lijnen op het veld geven aan hoe groot het speelveld is. De twee lange lijnen aan de zijkant worden zijlijnen genoemd, terwijl de twee korte lijnen de doellijnen of achterlijnen zijn.
Afmetingen van het Veld
De afmetingen van een voetbalveld variëren, maar er zijn wel algemene richtlijnen. Een standaard voetbalveld is tussen de 90 en 120 meter lang en tussen de 45 en 90 meter breed. Voor internationale wedstrijden, zoals die van de FIFA en UEFA, wordt een afmeting van 105 x 68 meter aanbevolen, inclusief de lijndikte. De lijndikte zelf is 12 cm en de lijnen zijn wit van kleur. De genoemde afmetingen zijn exclusief de uitloopruimte rondom het veld.
De Lijnen op het Voetbalveld
Een voetbalveld bevat verschillende lijnen en gebieden, elk met een specifieke betekenis en functie:
- Zijlijnen: De twee langste lijnen die de zijkanten van het veld markeren.
- Doellijnen (Achterlijnen): De twee korte lijnen aan de uiteinden van het veld, waar de doelen staan.
- Middenlijn: Deze lijn verdeelt het veld in twee gelijke helften en loopt van zijlijn tot zijlijn. De middenlijn is van belang voor het bepalen van buitenspel.
- Middencirkel: Een cirkel in het midden van het veld met een straal van 9,15 meter. Bij de aftrap mogen zich slechts twee spelers binnen dit gebied bevinden.
- Strafschopgebied (16-metergebied): Een rechthoekig gebied aan beide uiteinden van het veld. Binnen dit gebied mag de keeper de bal met de handen spelen en worden overtredingen bestraft met een strafschop.
- Doelgebied: Een kleiner rechthoekig gebied binnen het strafschopgebied, op 5 meter van de achterlijn. Hier mag de keeper niet worden aangevallen.
- Penaltystip: Een stip op 11 meter van het midden van het doel, vanwaar de strafschop wordt genomen.
- Strafschopcirkel: Een cirkelboog aan de buitenkant van het strafschopgebied, op 9,15 meter van de penaltystip. Deze geeft de minimale afstand aan die andere spelers moeten bewaren tijdens een strafschop.
- Hoekschopgebied: Een kwartcirkel op elke hoek van het veld, vanwaar de hoekschoppen worden genomen.
Waarom Afwijkende Maten?
De afwijkende maten op een voetbalveld, zoals de 9,15 meter voor de strafschopcirkel, zijn te herleiden naar de oorsprong van het voetbal in Engeland. In 1863 werden daar de eerste regels opgesteld, waarbij gebruik werd gemaakt van Britse lengtematen zoals yards. Deze yards zijn later omgezet naar meters, wat resulteert in de afwijkende getallen. Zo is 10 yards gelijk aan 9,15 meter.
Lees ook: Passie en Kritiek NAC Breda Ultras
Spelregels en Situaties
Naast de lijnen en afmetingen zijn er diverse spelregels die van invloed zijn op het spel:
- Aftrap: Een wedstrijd begint met een aftrap in het midden van het veld. Eén team mag de bal als eerste aanraken, terwijl de andere spelers moeten wachten tot de bal beweegt.
- Inworp: Als de bal over de zijlijn gaat, wordt deze ingegooid door een speler van de tegenpartij.
- Buitenspel: Een speler staat buitenspel als hij zich dichter bij de doellijn van de tegenstander bevindt dan de bal en de voorlaatste verdediger op het moment dat de bal wordt gespeeld.
- Overtredingen: Als een speler een overtreding begaat, kan de scheidsrechter fluiten en het andere team een vrije trap toekennen.
- Strafschop: Een strafschop wordt toegekend als een speler binnen het strafschopgebied een overtreding begaat.
Belijning van het Voetbalveld
Het belijnen van een voetbalveld is een nauwkeurige klus. Vroeger gebeurde dit handmatig met touw en meetlint, maar tegenwoordig wordt vaak gebruikgemaakt van GPS-gestuurde belijningsrobots. Deze robots kunnen een veld in ongeveer 23 minuten belijnen, wat een enorme tijdsbesparing oplevert.
Belijningsrobots
Bedrijven zoals Milati bieden belijningsrobots aan die gebruikmaken van GPS-technologie om de lijnen nauwkeurig aan te brengen. Deze robots werken met een basisstation en satellietverbinding, waardoor de lijnen zeer precies kunnen worden getrokken. De software van de robots is gebruiksvriendelijk en kan worden aangepast aan verschillende soorten velden en afmetingen.
Belijningsmaterialen
Voor het belijnen van een voetbalveld zijn verschillende materialen nodig, zoals markeerwagens en belijningsverf. De belijningsverf moet van hoge kwaliteit zijn en bestand tegen weersomstandigheden zoals regen en sneeuw. Het is belangrijk dat de belijning voldoet aan de regels van de KNVB, FIFA en UEFA.
Voetbal voor de Jeugd
Voor jonge spelers gelden vaak aangepaste regels en afmetingen. Zo duren wedstrijden korter en spelen teams met minder spelers, bijvoorbeeld 7 tegen 7 of 8 tegen 8. De KNVB heeft nieuwe wedstrijdvormen geïntroduceerd voor pupillen, met aangepaste veldafmetingen en regels.
Lees ook: Kleding en benodigdheden Uganda
Afmetingen Jeugdvelden
- 8 tegen 8: Veld van 64 x 42,5 meter (exclusief uitloop), met blauwe lijnen.
- 6 tegen 6: Veld van 42,5 meter x 30 meter (exclusief uitloop), met deels blauwe en groen belijning.
- 4 tegen 4: Veld van 30 meter x 20 meter (exclusief uitloop).
Formatie, Opstelling, Speelstijl en Tactiek
In de voetbalwereld worden termen als formatie, opstelling, speelstijl en tactiek vaak door elkaar gebruikt. Hieronder een korte uitleg van deze termen:
- Formatie: De algemene manier waarop spelers zich tot elkaar verhouden op het veld, bijvoorbeeld 1:4:3:3 of 1:4:4:2.
- Opstelling: De concrete invulling van de spelers binnen de gekozen formatie, inclusief hun posities.
- Speelstijl: De manier van spelen in grote lijnen, bijvoorbeeld gebaseerd op lange ballen, positiespel of countervoetbal.
- Speelwijze: Een verzamelterm voor alle afspraken over de manier van spelen, inclusief details zoals druk zetten, rugdekking en opbouw.
- Spelprincipes: Tactische richtlijnen voor spelers die in nagenoeg alle situaties gelden, bijvoorbeeld "als team meebewegen met de bal".
- Tactiek: Het plan om een specifieke wedstrijd te winnen.
Lees ook: Steun het Nederlands Elftal met stijl