De documentaire "Voetbal is Oorlog" (2018) van filmmaker Hans Heijnen is een fascinerend en tragikomisch portret van Achilles '29, een voetbalclub uit Groesbeek die ten onder gaat aan torenhoge ambities. De film, die online te bekijken is op NPO Start & Plus, biedt een intieme blik achter de schermen van een amateurclub waar de rivaliteit met de grotere broer De Treffers, de familie Derks en de niet aflatende wil om te groeien leiden tot een onvermijdelijke val.
Een kijkje achter de schermen bij Achilles '29
Achilles '29, jarenlang een topclub in het amateurvoetbal, ambieerde meer. De club, geleid door de excentrieke familie Derks (broers Harrie en Frans, en zus Elrie), wilde de stap naar het betaald voetbal maken. Hans Heijnen kreeg de kans om de club een jaar lang te volgen met zijn camera, tijdens vergaderingen, besprekingen, wedstrijden en trainingen. Wat aanvankelijk bedoeld was als een verhaal over de rivaliteit tussen Achilles '29 en De Treffers, veranderde al snel in een kroniek van rampspoed.
De trailer die viral ging
De trailer van "Voetbal is Oorlog" ging viral, mede door de openhartige uitspraken van trainer Eric Meijers. Zijn tirades over de "kutkeeper" en de "kutkrant" werden veelvuldig gedeeld en besproken in talkshows en op YouTube. Hoewel de trailer een gechargeerd beeld gaf van de documentaire, trok het wel de aandacht van het publiek.
Een trainer onder druk
Eric Meijers, die al elf jaar trainer was van Achilles '29, kreeg de volle laag na het verschijnen van de trailer. Hij werd ongewild een Bekende Nederlander en moest zich verantwoorden voor zijn uitspraken. Meijers verklaarde dat hij anderhalf jaar lang, vijf dagen per week, omringd was door camera's en microfoons, waardoor hij niet altijd meer stilstond bij wat hij zei. Hij benadrukte dat dit soort taal normaal is in de kleedkamer, maar dat de buitenwereld daar doorgaans niets van meekrijgt.
De familie Derks en de ambities
De documentaire laat zien hoe de ambities van de familie Derks de club uiteindelijk de das omdoen. Schimmige constructies met Braziliaanse banken, arrestaties door de FIOD en het continue vingerwijzen naar media, KNVB en spelers schetsen geen rooskleurig beeld van de familie. De documentaire laat zich indirect lezen als een aanklacht tegen de manier van handelen van de familie Derks.
Lees ook: Passie en Kritiek NAC Breda Ultras
Tragikomische momenten
Ondanks de tragische afloop, bevat "Voetbal is Oorlog" ook tragikomische momenten. De onverzettelijke geloof in een goede afloop van de familie Derks, de opmerkelijke uitspraken van assistent-trainer Harrie Derks ("You should be more horny for of the goal") en de gesprekken tussen de oude mastodonten die kaartend de club onder de loep nemen, zorgen voor een lach en een traan.
Een les voor andere clubs
"Voetbal is Oorlog" is meer dan alleen een documentaire over een voetbalclub die ten onder gaat. Het is een les voor elke voetbalclub die boven zijn stand wil leven om hogerop te komen. De documentaire laat zien wat er kan gebeuren als hoogmoed en onrealistische ambities de overhand krijgen. De grootste verliezers zijn uiteindelijk de supporters, die het liefst gewoon lekker naar een wedstrijdje gaan kijken en niet zitten te wachten op gedoe over miljoenenleningen en proflicenties.
De ondergang van Achilles '29
De documentaire toont de langzame maar gestage ondergang van Achilles '29. Van een succesvolle amateurclub die droomt van het betaald voetbal, tot een club in financiële problemen die roemloos degradeert naar de Derde Divisie. De situatie in 2018 is schrijnend: een faillissement, een bijna volledig opgestapte spelersgroep wegens het niet uitbetalen van salarissen en een roemloze laatste plek in de Derde (!) Divisie.
Hans Heijnen als chroniqueur van de neergang
Regisseur Hans Heijnen moet zich een kind in een snoepwinkel hebben gewaand toen hij in het desastreuze degradatieseizoen bijna alles mocht filmen. Hij legde de frustraties, de ruzies, de wanhoop en de onverzettelijkheid vast. De openheid waarmee de club zich liet filmen is opmerkelijk, al voelde Heijnen zich naarmate het slechter ging steeds minder welkom.
Lees ook: Kleding en benodigdheden Uganda
Lees ook: Steun het Nederlands Elftal met stijl
tags: #voetbal #is #oorlog #documentaire