Binnen het moderne voetbal is video-analyse en technologie essentieel geworden. Het helpt bij de ontwikkeling van spelers, trainer-coaches en de speelwijze van het team. Video-analisten spelen hierin een ondersteunende rol door wedstrijden en trainingen vast te leggen, te coderen, te analyseren en te visualiseren. Dit artikel duikt diep in de functies van voetbal analyse programma's en de manieren waarop ze gebruikt worden om prestaties te verbeteren.
De Rol van de Video Analist
Een video analist heeft als hoofddoel om spelers, trainer-coaches en de speelwijze van het team te ontwikkelen en te verbeteren. De video analist speelt een faciliterende rol door het vastleggen, coderen, analyseren en visualiseren van wedstrijden en/of trainingen. De video analist speelt een ondersteunende rol door het vastleggen, coderen, analyseren en visualiseren van wedstrijden en/of trainingen. Het doel van deze opleiding is om jouw vaardigheden als video analist verder te ontwikkelen.
Taken van een Video Analist
De taken van een video-analist zijn divers en omvatten:
- Het vastleggen van wedstrijden en trainingen op video: Dit zorgt voor een visuele basis voor latere analyse.
- Het coderen van wedstrijden en trainingen: Dit omvat het taggen van specifieke gebeurtenissen en acties in de video, zoals passes, schoten, tackles en positionering.
- Het analyseren van wedstrijden en trainingen: Dit omvat het identificeren van patronen, sterke en zwakke punten, en mogelijkheden voor verbetering.
- Het visualiseren van een analyse: Dit houdt in het presenteren van de analyse op een duidelijke en begrijpelijke manier aan spelers en coaches.
Kernfunctionaliteiten van Voetbal Analyse Programma's
Voetbal analyse programma's bieden een breed scala aan functies die essentieel zijn voor het moderne voetbal.
Video Vastlegging en Codering
- Vastleggen van wedstrijden op video: Het proces van het filmen van wedstrijden en trainingen vormt de basis van video-analyse.
- Live Coderen: Live coderen heeft als voordeel dat je dat na afloop niet meer hoeft te doen. Je kunt deze coderingen dan ook naar de bank sturen, maar dat is wel afhankelijk van hoe je filmt.
- Ontwerpen van een codeblad en coderen van een wedstrijd: Ontwikkel een efficiënt en semiautomatisch codeblad waarmee je specifieke wedstrijdmomenten nauwkeurig vastlegt en analyseert. Hierdoor kan je sneller en beter de juiste wedstrijdmomenten visualiseren en delen met de technisch staf. Door het codeblad op de juiste manier in te richten genereer je direct eventdata. Je gaat werken aan een sjabloon wat past bij jouw visie op voetballen. Dingen die jij belangrijk vindt (bijvoorbeeld aansluiten - terugsluiten) kun je het beste een plek geven op je sjabloon. Zodra die dingen voorkomen in de wedstrijd (live) of video (achteraf) klik je op die knop en dan wordt dat moment vastgelegd (met bijvoorbeeld 15 seconden er voor en 10 seconden er na). Zo verzamel je per onderwerp een aantal clips en wordt het analyseren na afloop een stuk makkelijker.
Data-analyse en Statistieken
- Verzamelen van statistieken: Verzamel de statistieken van het team en van elke individuele speler. Zo worden beslissingen alleen nog maar op data gemaakt en wordt de selectie, opstelling en teamindeling beter en beter.
- Individuele Prestaties: Individuele prestaties worden geëvalueerd, waarbij spelers als Lionel Messi of Cristiano Ronaldo met één actie het verschil kunnen maken.
- Belangrijke statistieken: Tijdens de voorbereiding focussen we op belangrijke statistieken zoals balbezit, passes en schoten op doel. Deze cijfers geven ons inzicht in hoe effectief ons team speelt. Door een gedetailleerde analyse van deze gegevens kunnen we gerichte trainingssessies opzetten en onze strategieën aanpassen.
- Historische statistieken: Binnen de omgeving zijn per team alle historische statistieken in grafieken beschikbaar. Gedurende het seizoen wordt de positie op de ranglijst, het gemiddelde aantal voor- en tegendoelpunten en het aantal punten per team grafisch weergegeven. Deze statistieken worden afgezet tegen de statistieken van de eerstvolgende tegenstander van dat team.
Tactische Analyse
- Speelstijl en tactische opstellingen evalueren: Het is belangrijk om de speelstijl en tactische opstellingen te evalueren. Bijvoorbeeld, speelt een team met een aanvallende instelling of ligt de focus meer op verdedigen?
- Tactisch inzicht: Tijdens de wedstrijd probeer ik zowel technisch als tactisch inzicht te verkrijgen door specifieke momenten en acties te observeren. Bij tactisch inzicht kijk ik naar de manier waarop ploegen zich positioneren, bijvoorbeeld in een 4-3-3 opstelling. Ik let op hoe ze druk zetten, omschakelen en in balbezit blijven.
- Strategie en opstellingen beoordelen: Bij het beoordelen van strategie en opstellingen bekijk ik hoe het gekozen systeem, zoals 4-3-3, functioneert. Tijdens de wedstrijd observeer ik hoe de coach de ploeg leidt en welke aanpassingen worden gemaakt. Ik noteer wanneer en waarom wissels plaatsvinden en welk advies aan individuele spelers wordt gegeven. Het beoordelen van de impact van deze aanpassingen, bijvoorbeeld hoe de bank reageert en welke veranderingen in speelstijl worden doorgevoerd, is essentieel.
Visualisatie en Presentatie
- Visualiseren van de speelwijze: Leer hoe je de speelwijze en teamintenties/teamstrategieën helder in beeld brengt met behulp van video analyse. Door kennis van de speelwijze te beheersen ben je in staat om de technische staf snel van de juiste informatie te voorzien.
- Het maken van een (video-)report: Leer hoe je relevante informatie visueel maakt om spelers en coaches direct bruikbare feedback te geven. Met de juiste informatie in het (video-)report verduidelijk je de tijdlijn, visualiseer je data en kan je actiegericht te werk gaan.
- Manieren om clips te presenteren: Je leert verschillende manieren om clips te presenteren aan je spelers.
- Presentatie tools en ontwerpen van een presentatie: Toelichting verschillende presentatie tools en ontwerpen van een presentatie
Live Analyse
- Inrichten van (live-) analyse werkwijze: Ervaar hoe je tijdens wedstrijden en trainingen direct relevante informatie verwerkt voor snelle en effectieve communicatie. Door een efficiënte live-analyse kun je direct inspelen op (tactische-) aanpassingen en de prestaties optimaliseren.
Software en Technologieën
Er zijn verschillende software en hardware oplossingen beschikbaar voor video analyse in het voetbal.
Lees ook: Passie en Kritiek NAC Breda Ultras
Kinovea
Kinovea is een gratis videospeler die speciaal is ontwikkeld voor sportprofessionals en hun trainers. Gebruikers kunnen video's van hen uploaden die verschillende sporten beoefenen, zodat ze hun sportbewegingen kunnen analyseren en het inzicht krijgen dat ze nodig hebben om hun prestaties naar een hoger niveau te tillen. Gebruikers van Kinovea moeten gewoon video's maken van zichzelf en hun favoriete sporten uitvoeren en vervolgens die video's uploaden. De actie kan worden vertraagd, zodat bepaalde bewegingen heel gemakkelijk kunnen worden geanalyseerd. Er zijn talloze handige functies, zoals de mogelijkheid om twee sportvideo's tegelijkertijd te vergelijken met grafieken en tracking om de exacte hoeken en metingen van verschillende soorten bewegingen te tonen. De video's van andere atleten kunnen ook worden bekeken, zodat gebruikers een vergelijking kunnen maken en misschien een paar tips tegelijkertijd kunnen oppikken.
AllSportSystems
De geavanceerde video analyse software van AllSportSystems is eenvoudig te bedienen. Een brede kennis is dan ook niet nodig om onze systemen op een correcte wijze te kunnen bedienen. De video analyse van AllSportSystems bevat veel functies. De beelden kunnen live opgenomen worden vanaf maar liefst 8 camera’s. Zo worden de beelden altijd vanuit de juiste hoek weergegeven. Dit kan zelfs met een high-speed camera. De software bevat tevens een splitscreen technologie en diverse CAD-tools. Ook andere functies van de software zijn eenvoudig te bedienen door de sleepfunctie. Het is tevens mogelijk om de opnamen van de 8 gekoppelde video’s aan de software met elkaar te vergelijken.
Mulder Connect Sports
Dankzij een sportanalyse systeem van Mulder Connect weet je exact hoe jij je spelers nog succesvoller maakt. Hierbij maakt het videoanalyse systeem gebruik van data tracking: het meten, vastleggen en analyseren van bewegingen van de sporters. Bij Mulder Connect Sports vind je het meest complete analysesysteem voor iedereen die verder wil komen en de top wil halen in de sport. Of het nu gaat om topsport of om een amateurclub: met deze tool worden prestaties tot op detail gemeten, verbeterd en worden doelen bereikt. In realtime, in livevideo. Zonder vertraging. We meten realtime zowel fysieke als tactische parameters. Positiedata, videobeelden en baldata worden in één videoanalyse systeem gecombineerd zodat je precies kunt zien waar het goed gaat en waar nog verbetering nodig is. De beschikbare data die je meet is tot op de centimeter nauwkeurig. Door middel van speciale camera’s, draadloze streaming en touchscreen-technologie kijk je live mee op je tablet. Je kunt direct analyseren wat er gebeurt en videofeedback geven als dat nodig is. Voor de tracking van de spelers maken we gebruik van Local Position Measurement (LPM)-technologie gebaseerd op een radartechnologie systeem dat de positie van spelers in realtime meet. Door zijn vermogen om zowel in hoge frequentie (1.000 Hz) als hoge nauwkeurigheid (+/- 10 cm) te meten, zorgt de LPM-technologie ervoor dat de beste datakwaliteit wordt geleverd.
Andere systemen
Andere analysesystemen omvatten Game On, Angles, Hudl, Metrica & Piero.
Opleidingen en Cursussen
Om effectief gebruik te maken van voetbal analyse programma's, zijn er verschillende opleidingen en cursussen beschikbaar.
Lees ook: Kleding en benodigdheden Uganda
KNVB Academie
De KNVB Academie biedt verschillende opleidingen aan voor video analisten, waaronder Video Analist 1 en Video Analist 2. De opleidingen zijn gericht op het ontwikkelen van kennis en vaardigheden die nodig zijn om als video analist te werken.
- Video Analist 1: Video Analist 1 is de basisopleiding video analyse die gegeven wordt vanuit de KNVB Academie. De opleiding bestaat uit een opleidingsdeel en een ervaringsdeel. Het opleidingsdeel bestaat uit een tweetal fysieke bijeenkomsten verspreid over een periode van 2 maanden. Tijdens deze bijeenkomsten ben je als deelnemer bezig met praktische opdrachten die afgewisseld worden met uitleg, veel interactie en inhoudelijke verdieping over de onderwerpen. Het ervaringsdeel bestaat uit het uitvoeren van de praktijkopdrachten bij jouw eigen club of een club naar keuze. De opleiding wordt afgesloten met een Proeve van Bekwaamheid waarbij je alle geleerde technieken in de praktijk brengt.
- Video Analist 2: De inhoud van de opleiding Video Analist 2 is toepasbaar voor video analisten die werkzaam binnen de voetbalwereld. De opleiding bestaat verder uit twee delen: een opleidingsdeel en een ervaringsdeel.OpleidingsdeelHet opleidingsdeel bestaat uit een 7-tal fysieke bijeenkomsten en 1 digitale bijeenkomst verspreid over een periode van 7 maanden. Tijdens deze bijeenkomsten ben je als deelnemer bezig met praktische opdrachten die afgewisseld worden met uitleg, veel interactie en inhoudelijke verdieping over de onderwerpen.ErvaringsdeelHet ervaringsdeel bestaat uit het uitvoeren van de praktijkopdrachten bij jouw eigen club of een club naar keuze (het is aan jou om dit vooraf te regelen). Tijdens dit ervaringsgedeelte kunnen de tips die de deelnemers hebben gekregen tijdens de bijeenkomsten in de praktijk worden gebracht.De opleiding wordt afgesloten met een Proeve van Bekwaamheid waarbij je alle geleerde technieken in de praktijk brengt.
JES Soccer Performance
JES Soccer Performance biedt diverse KNVB geaccrediteerde (bij)scholingen aan voor o.a. Video Analist Voetbal. Deze cursussen richten zich op ambitieuze amateurtrainers werkzaam met jeugd en senioren die op zoek is naar verdere verdieping, inspiratie en praktische tips en tools.
Voordelen van Video Analyse
Video analyse biedt tal van voordelen voor voetbalteams op alle niveaus.
- Verbeterde prestaties: Door het analyseren van wedstrijden en trainingen kunnen teams hun sterke punten versterken en hun zwakke punten verbeteren.
- Tactische inzichten: Video analyse geeft inzicht in tactische patronen en kan teams helpen om hun strategie aan te passen.
- Individuele ontwikkeling: Spelers kunnen hun eigen prestaties analyseren en gerichte feedback ontvangen om hun vaardigheden te verbeteren.
- Objectieve beoordeling: Video analyse biedt een objectieve basis voor het beoordelen van prestaties, waardoor subjectieve meningen worden verminderd.
Vereisten voor Toelating tot Opleidingen
Om toegelaten te worden tot video analyse opleidingen, zijn er bepaalde eisen waaraan voldaan moet worden.
Video Analist 1
Om toegelaten te worden moet je minimaal voldoen aan:
Lees ook: Steun het Nederlands Elftal met stijl
- Ervaring met het werken met computers en software, zoals Office of Apple programma’s;
- Basiskennis van de sport die door jou geanalyseerd gaat worden;
- Beschikking hebben over een laptop met PowerPoint of Keynote;
- Beschikking hebben over een handheld HD-camera. Het gebruiken van een statief wordt geadviseerd.
- Gedurende de opleiding actief zijn als video analist bij een team en de mogelijkheid hebben om een wedstrijd te filmen van dit team vanaf een verhoging naast het veld.
Video Analist 2
Om toegelaten te worden moet je minimaal voldoen aan:
- Video Analist 1 diploma én minimaal 1 jaar werkervaring als video analist op één van de volgende niveaus: mannen derde divisie, mannen vierde divisie, BVO onderbouw jeugd (O7 t/m O12) óf;
- Tijdelijke uitzondering: Je bent werkzaam als Video Analist in de Eredivisie, Keuken Kampioen Divisie, BVO midden-bovenbouw jeugd (O13 t/m O21), Vrouwen Eredivisie, Vrouwen Eerste Divisie of Mannen Tweede Divisie.
- Verder is het noodzakelijk om aan de volgende voorwaarden te voldoen:
- Ervaring met het werken met computers en software, zoals Office of Apple programma’s; maar ook aantoonbaar ervaring met video analyse software (MyVideoAnalyser, Sportscode, NACsport etc.)
- Zelfstandig een (basis-) codeblad ontwerpen en ontwikkelen
- Zelfstandig kunnen werken binnen een technische staf
- Beschikking hebben over een laptop met PowerPoint of Keynote;
- Beschikking hebben over wedstrijdbeelden vanuit een wide angle perspectief
- Beschikking hebben over een omgeving waar je praktische opdrachten kan testen/toetsen
- Beschikking hebben over eigen analyse software
De Rol van Technologie
Binnen veel sporten is technologie niet meer weg te denken. Denk aan de digitale tijdmetingen bij schaatsen, het Hawkeye systeem bij tennis of de on-board camera’s in de Formule 1. Binnen het voetbal is deze trend ook zichtbaar.
Case Study: AFC Ajax
AFC Ajax is de meest succesvolle voetbalclub van Nederland en heeft de ambitie om in Europa tot de top van het professionele voetbal te behoren. De club heeft een systeembeheerder football analytics in dienst. De systeembeheerder is verantwoordelijk voor het beheren, coördineren en servicen van de door de analisten in gebruik zijnde hard- en softwaresystemen. Het leveren van training en support aan analisten en andere medewerkers met het gebruik van analysesystemen. Je fungeert als contactpersoon van zowel betaald voetbal als de jeugdopleiding inzake wedstrijdbeelden. Daarnaast zorg je voor het klaarzetten van deze beelden voor video-analisten, trainers en spelers en vraag je nationale en internationale wedstrijdbeelden op via contacten bij andere clubs;Je bent samen met Digital & IT verantwoordelijk voor de planning en voorziening, het beheren en het onderhouden van de hardware (zoals camera’s & opname apparatuur) voor de analisten (o.a. voor wedstrijden). Daarnaast draag je zorg voor innovatie en verbeteringen van deze tools;Je zorgt voor de coördinatie van de hardware-installaties zoals camera’s rond de velden, de video golfkar en de opstelling van de positie van de cameraman;Je bent verantwoordelijk voor het beheer en de ontwikkeling/innovatie van storage en software zoals Game On, Angles, Hudl, Metrica & Piero. Je zorgt er daarnaast voor dat analisten en medewerkers van Ajax voorzien worden in training en instructies voor deze programma’s;Je ziet toe op het continue aanpassen van de opslagmogelijkheden voor storage, waarbij je oog hebt voor gebruiksvriendelijkheid, veiligheid en beheersbaarheid;Je volgt de ontwikkelingen in het vakgebied en vertaalt deze naar de afdeling door middel van het bezoeken van beurzen en congressen die betrekking hebben op technische toepassingen voor analyse.