IJshockey is een fysieke en snelle sport, waarbij de regels rondom vechten al decennialang onderwerp van discussie zijn. Hoewel vechten in sommige competities, met name in Noord-Amerika, meer getolereerd wordt dan in andere, zijn er duidelijke regels en consequenties verbonden aan vechtpartijen op het ijs. Dit artikel duikt in de regels omtrent vechten in het ijshockey, de verschillende perspectieven hierop en de impact op de sport.
De basis van ijshockey
IJshockey is een teamsport die op een ijsbaan wordt gespeeld. Het doel is om een rubberen schijf, de puck, in het doel van de tegenstander te schieten met behulp van een stick. Twee teams van zes spelers (vijf veldspelers en een doelman) strijden om de overwinning. De sport staat bekend om zijn snelheid, fysieke intensiteit en strategisch samenspel.
De afmetingen van het speelveld zijn 60 bij 30 meter. Het speelveld is verdeeld in drie zones: het verdedigingsvak, het neutrale vak en het aanvalsvak. Aan beide uiteinden van het speelveld bevindt zich een doel van 1,83 meter breed en 1,23 meter hoog. Een wedstrijd bestaat uit drie periodes van 20 minuten zuivere speeltijd. Er mag de gehele wedstrijd doorgewisseld worden.
Fysiek contact en de grenzen ervan
IJshockey staat bekend om zijn fysieke karakter. Spelers dragen beschermende kleding om zich te beschermen tegen botsingen en andere vormen van fysiek contact. Bodychecking, waarbij een speler zijn lichaam gebruikt om een tegenstander van de puck te scheiden, is een veelvoorkomend en toegestaan onderdeel van het spel, mits het binnen de regels gebeurt.
Er zijn echter grenzen aan het toegestane fysieke contact. Bepaalde acties zijn verboden en worden bestraft met straffen, zoals:
Lees ook: Regels en geschiedenis van vechten in het ijshockey
- Vasthouden (Holding): Het onrechtmatig vasthouden van een tegenstander.
- Boarding: Het op een gevaarlijke manier duwen van een tegenstander tegen de boarding.
- Slashing: Het slaan van een tegenstander met de stick.
- Hooking: Het hinderen van een tegenstander met de stick door te haken.
- Charging: Het inzetten van een bodycheck na het zetten van een paar stappen of een sprong.
- Roughing: Overdreven ruw spel.
- High-sticking: Het zwaaien met de stick boven schouderhoogte op een manier die gevaarlijk is voor andere spelers.
- Elleboogstoten: Het uitdelen van een elleboogstoot.
- In een hoek van 90 graden op een andere slee inrijden (Para ice hockey).
Vechten: Regels en straffen
Vechten is een controversieel aspect van ijshockey. Hoewel het in sommige competities, zoals de NHL, nog steeds voorkomt, zijn er duidelijke regels en straffen aan verbonden.
Regels:
- In de meeste competities worden vechtpartijen bestraft met een tijdstraf van 5 minuten (major penalty). Spelers mogen hierna de wedstrijd uitspelen(NHL), in tegenstelling tot Europese liga's. In Europa moet een vechtersbaas meteen het ijs verlaten. In de NHL gebeurt dit slechts als een speler drie maal in een gevecht verwikkeld raakt in één wedstrijd.
- De aanstichter van een gevecht kan een extra straf krijgen (instigator penalty).
- Sommige competities hanteren strengere straffen, zoals automatische schorsingen voor meerdere wedstrijden.
- Spelers die handschoenen uittrekken om te vechten, krijgen een extra straf.
- Het is verboden om een weerloze speler aan te vallen.
- Het is verboden om een speler te slaan die op het ijs ligt.
Straffen:
De straffen voor vechten kunnen variëren afhankelijk van de competitie en de ernst van de overtreding. Mogelijke straffen zijn:
- Minor penalty (2 minuten): Voor mindere overtredingen.
- Major penalty (5 minuten): Voor vechten en andere zware overtredingen.
- Game misconduct: De speler wordt uit de wedstrijd verwijderd.
- Match penalty: De speler wordt uit de wedstrijd verwijderd en kan een schorsing krijgen.
- Schorsing: De speler wordt voor een bepaald aantal wedstrijden uitgesloten van deelname.
- Boetes: Geldboetes voor de speler en/of het team.
Verschillende perspectieven op vechten
De meningen over vechten in ijshockey zijn verdeeld. Er zijn voor- en tegenstanders, elk met hun eigen argumenten.
Argumenten vóór vechten:
- Traditie: Vechten is al lange tijd een onderdeel van de ijshockeycultuur.
- Regulering: Het kan dienen als een manier voor spelers om zichzelf te reguleren en overtredingen te bestraffen.
- Entertainment: Sommige fans vinden vechten een spannend en vermakelijk onderdeel van de sport.
- Teamgeest: Het kan de teamgeest versterken en spelers motiveren om voor elkaar op te komen.
Argumenten tegen vechten:
- Blessures: Vechten kan leiden tot ernstige blessures, zoals hersenschuddingen en andere hoofdletsels.
- Imago: Het geeft een negatief imago aan de sport.
- Invloed op kinderen: Het kan een slechte invloed hebben op kinderen en hen aanmoedigen tot geweld.
- Oneerlijk voordeel: Het kan een team een oneerlijk voordeel geven als een belangrijke speler door een gevecht uitvalt.
De rol van de "enforcer"
In sommige teams is er een speler die bekend staat als de "enforcer". Deze speler heeft als belangrijkste taak om de andere spelers te beschermen en te reageren op onsportief gedrag van de tegenstander. "Enforcers" zijn vaak groot en sterk, maar niet altijd de meest getalenteerde ijshockeyspelers. Ze komen het ijs op als er een robbertje moet worden gevochten. Over het algemeen speelden die mensen zelden of nooit en zeker niet in de eerste of tweede lijn, maar op het moment dat er iets uit de hand liep tussen de twee ploegen op het ijs, kwam die 'enforcer' het ijs op en begon met zijn destructieve werkzaamheden… in dienst van zijn ploeg dus.
De rol van de "enforcer" is controversieel. Sommigen zien het als een noodzakelijk kwaad om de veiligheid van de spelers te waarborgen, terwijl anderen het beschouwen als een overblijfsel uit een tijdperk waarin geweld meer geaccepteerd werd in de sport.
Lees ook: Aanpassingen korfbal bij zwangerschap
Alternatieven voor vechten
Er zijn verschillende alternatieven voor vechten die kunnen worden overwogen om de veiligheid van de spelers te verbeteren en het imago van de sport te verbeteren:
- Strengere straffen: Het opleggen van zwaardere straffen voor overtredingen die tot vechtpartijen leiden.
- Betere handhaving van de regels: Het consequent handhaven van de bestaande regels om onsportief gedrag te voorkomen.
- Meer nadruk op sportiviteit: Het aanmoedigen van sportief gedrag en het bestraffen van onsportief gedrag.
- Voorlichting: Het geven van voorlichting aan spelers, coaches en fans over de gevaren van vechten.
- Afschaffen van de "enforcer" rol: Het ontmoedigen van de rol van de "enforcer" en het focussen op het ontwikkelen van spelers met allround vaardigheden.
Voorbeelden van incidenten
Ondanks de regels en straffen zijn er in de geschiedenis van het ijshockey talloze incidenten geweest waarbij vechtpartijen tot ernstige blessures hebben geleid.
- Het overlijden van amateur ijshockeyer Don Sanderson na een vechtpartij waarbij hij met zijn hoofd op het ijs viel.
- De bewusteeloosheid van Todd Fedoruk na een gevecht met Colton Orr.
- Het geval van Derek Boogaard, een "enforcer" die verslaafd raakte aan pijnstillers en overleed aan de gevolgen van de vele klappen op zijn hoofd.
Deze incidenten hebben de discussie over vechten in ijshockey verder aangewakkerd en geleid tot oproepen om de sport veiliger te maken.
Gedragscode
Naast de specifieke regels omtrent vechten, zijn er ook algemene gedragscodes die gelden voor ijshockeyers, coaches, ouders en toeschouwers. Deze gedragscodes zijn bedoeld om een veilige en respectvolle omgeving te creëren voor iedereen die bij de sport betrokken is.
Voor spelers:
- Wees een teamspeler en ga goed om met je teamgenoten.
- Wees op tijd voor trainingen en wedstrijden.
- Respecteer de beslissingen van de coach en de scheidsrechters.
- Gedraag je als een ambassadeur van je vereniging.
- Als je ‘gepakt’ wordt schaats je weg.
- Als er ergens op het ijs toch een vechtpartij ontstaat bemoei je je er niet mee.
- Als je een straf opgelegd krijgt, ga je naar de strafbank zonder praatjes en commentaar.
- Blijf van zaken af die niet van jou zijn.
Voor coaches:
- Creëer een positieve en stimulerende omgeving voor de spelers.
- Leer de spelers de regels en technieken van het spel.
- Stimuleer sportief gedrag en respect voor de tegenstander.
- Zorg voor de veiligheid van de spelers.
- Alleen de captain spreekt op verzoek van de coach/teambegeleider met de scheidsrechter, dit dient beleefd te gebeuren.
Voor ouders:
- Ondersteun uw kinderen in hun sportieve activiteiten.
- Moedig uw kinderen aan om volgens de regels te spelen.
- Respecteer de coaches, scheidsrechters en andere ouders.
- Vermijd negatieve kritiek en scheldpartijen.
- Complimenteer uw kind voor positieve inzet bij winst en verlies, en leg nadruk op de positieve kanten van de wedstrijd.
Voor toeschouwers:
- Wees sportief en gedraag je behoorlijk.
- Moedig goed spel aan en help mee aan een veilige en leuke omgeving.
- Respecteer de spelers, coaches en scheidsrechters.
- Gooi geen voorwerpen op het ijs en hang niet over de boarding.
- Wees ondersteunend na de wedstrijd, zowel bij winst als bij verlies.
Para ice hockey
Para ice hockey, ook bekend als sledgehockey, is een aangepaste versie van ijshockey voor mensen met een lichamelijke beperking. De spelregels zijn grotendeels gelijk aan die van ijshockey, maar er zijn enkele belangrijke verschillen.
Lees ook: Tips voor snellere wedstrijden
- Spelers zitten op een slee (sledge) en gebruiken twee sticks om zich voort te bewegen en de puck te spelen.
- De sticks hebben aan de onderkant stalen punten om zich af te zetten op het ijs.
- Er zijn grenzen aan het fysiek contact. Zo mogen spelers elkaar bijvoorbeeld niet constant vasthouden, elleboogstoten uitdelen of in een hoek van 90 graden op een andere slee inrijden.