IJshockey, een sport die bekend staat om zijn snelheid, intensiteit en fysieke elementen, kent een lange en controversiële geschiedenis met vechten. Hoewel de sport de afgelopen decennia aanzienlijke inspanningen heeft geleverd om vechten te beteugelen, blijft het een discussiepunt onder fans, spelers en officials. Dit artikel duikt in de regels rond vechten in het ijshockey, de historische context, de argumenten voor en tegen het toestaan van vechtpartijen, en de pogingen om dit aspect van de sport te reguleren.
Een Knokpartij op het IJs: Een Observatie
Een persoonlijke ervaring van Mart Smeets bij een wedstrijd van de Toronto Maple Leafs illustreert de complexiteit van vechten in het ijshockey. Tijdens een doordeweekse avond zag hij twee spelers met elkaar vechten, een gebeurtenis die, hoewel niet ongewoon, de reactie van het publiek opriep. Het fanatieke, schreeuwende en vloekende gedrag van de toeschouwers, inclusief eerzame huisvaders, deed Smeets zich afvragen of hij zich in het Romeinse Colosseum bevond. De scheidsrechters stonden toe te kijken, volgens de toen geldende richtlijnen, waarbij ze pas ingrepen als een speler met een knie op het ijs kwam. Deze ervaring benadrukte de ambivalentie rond vechten in het ijshockey: het is een afkeurenswaardig onderdeel voor sommigen, maar een bron van vermaak voor anderen.
De Geschiedenis van het Ijsknokken
Smeets' buurman in de persbox, een veteraan, deelde inzichten over de geschiedenis van het ijsknokken. Ooit beschouwd als een uiting van 'man zijn' en 'kracht', werd vechten geleidelijk geïntegreerd in elke hockeywedstrijd. Elke ploeg had een zogenaamde 'enforcer', een speler die primair bedoeld was om te vechten en zijn team te beschermen. Deze 'enforcers' waren vaak groot en sterk, maar minder vaardig in het schaatsen en spelen. Ze kwamen het ijs op om te vechten wanneer er een conflict ontstond tussen de teams.
Er zijn talloze boeken geschreven over de meest gevreesde 'enforcers', en highlightvideo's van NHL-knokpartijen waren populaire kerstcadeaus in Canada. Vechten werd beschouwd als een bijvangst van hockey, de nationale sport van Canada. Het publiek had van jongs af aan geleerd dat vechten een onderdeel van de sport was en kon agressie uiten door te schreeuwen en te blèren op de tribune.
De buurman van Smeets nuanceerde dit door te stellen dat ijshockey groot werd in Canada door de samenkomst van mensen uit verschillende culturen, waaronder arme immigranten uit Europa. Deze nieuwkomers leerden dat vechten een manier was om zich staande te houden op het ijs. Vechten werd geïnstitutionaliseerd, ondanks dat het verboden was, en regels werden vaak aan de kant geschoven. Zelfs hoge boetes konden de vechtersbazen niet stoppen, omdat het vechten werd gezien als een ereschuld binnen de sport. Als een tegenstander een medespeler had geraakt, moest er teruggevochten worden.
Lees ook: Bekerfinale Den Haag - Heerenveen
De grote vedetten, de snelle spelers en de specialisten, waren zelden betrokken bij vechtpartijen. Ze lieten het vechten over aan de 'enforcers', die speciaal waren ingehuurd om te vechten.
Bekende Vechtersbazen en Tragische Verhalen
Dave 'The Hammer' Schulz van Philadelphia was een beruchte vechter, en mensen kwamen speciaal voor zijn gevechten kijken. Andere bekende vechtersbazen waren John Ferguson van Montreal en Jeff Beukenboom van de New York Rangers. Tiger Williams, die voor verschillende teams speelde, bracht 4400 minuten op de strafbank door.
Het verhaal van Derek Boogaard, een 'enforcer' met Nederlandse roots, is een tragisch voorbeeld van de gevolgen van vechten in het ijshockey. Een documentaire genaamd 'Boy on Ice' vertelt zijn verhaal. Boogaard, die ervan droomde om NHL-speler te worden, werd alleen gebruikt om tegenstanders plat te slaan. Hij raakte verslaafd aan pijnstillers en zwaardere middelen en overleed op 28-jarige leeftijd aan de gevolgen van hersenschuddingen en drugsmisbruik. De aanklachten van zijn familie tegen de NHL en de betrokken artsen werden verworpen, omdat vechten werd beschouwd als een onderdeel van hockey.
De Regels rond Vechten in Ijshockey
Hoewel vechten in het ijshockey is gereguleerd, is het niet volledig verboden in alle competities. De regels variëren per competitie, maar over het algemeen gelden de volgende principes:
- Toestemming: Beide spelers moeten bereid zijn om te vechten.
- Handschoenen: Spelers moeten hun handschoenen uitdoen voordat ze beginnen met vechten.
- Straf: Vechters krijgen over het algemeen een tijdstraf van vijf minuten. In sommige competities kan een speler die herhaaldelijk vecht een zwaardere straf krijgen, zoals een wedstrijd uitsluiting.
- Scheidsrechterlijke beoordeling: Scheidsrechters hebben de bevoegdheid om een vechtpartij te beëindigen als ze van mening zijn dat een speler in gevaar is.
Argumenten Voor en Tegen Vechten
De discussie over vechten in het ijshockey kent voor- en tegenstanders.
Lees ook: Alles over ijshockeyschaatsen maat 39 voor dames
Argumenten voor vechten:
- Zelfregulering: Vechten kan dienen als een manier voor spelers om zichzelf te reguleren en overtredingen te bestraffen zonder tussenkomst van de scheidsrechter.
- Afschrikking: De dreiging van een gevecht kan spelers ervan weerhouden om onsportief of gevaarlijk gedrag te vertonen.
- Entertainment: Sommige fans beschouwen vechten als een opwindend en vermakelijk onderdeel van de sport.
- Traditie: Vechten is al lange tijd een onderdeel van de ijshockeycultuur.
Argumenten tegen vechten:
- Gezondheidsrisico's: Vechten kan leiden tot ernstige verwondingen, zoals hersenschuddingen, botbreuken en gezichtsletsel.
- Negatief imago: Vechten kan een negatief imago geven aan de sport en jonge spelers aanmoedigen om onnodig agressief te zijn.
- Ondermijning van de regels: Vechten kan de regels van het spel ondermijnen en leiden tot een gebrek aan respect voor de scheidsrechters.
Pogingen tot Regulering en Verandering
In de afgelopen jaren zijn er verschillende pogingen ondernomen om vechten in het ijshockey te reguleren en te verminderen. Deze omvatten:
- Zwaardere straffen: Het opleggen van zwaardere straffen voor vechten, zoals langere schorsingen en boetes.
- Instigator rule: Het bestraffen van de speler die een vechtpartij begint met een extra straf.
- Uitzetting: Het direct uitzetten van spelers die betrokken zijn bij een gevecht.
- Bewustwordingscampagnes: Het organiseren van bewustwordingscampagnes om de risico's van vechten te benadrukken en een cultuur van respect en sportiviteit te bevorderen.
IJshockey Nederland heeft bijvoorbeeld strengere regels geïmplementeerd voor de lagere divisies, waarbij scheidsrechters de opdracht krijgen om direct op te treden tegen vechtpartijen en ander ongewenst gedrag. Spelers die betrokken zijn bij een vechtpartij krijgen direct een Match Penalty, wat resulteert in een automatische schorsing van minimaal twee wedstrijden.
De Rol van Verenigingen en Coaches
IJshockey Nederland benadrukt dat de verantwoordelijkheid voor het bevorderen van Fair Play en Respect niet alleen bij de bond ligt, maar ook bij de verenigingen en contractanten. Verenigingen worden opgeroepen om een harde lijn te trekken tegen ongepast gedrag en duidelijke gedragsregels te hanteren. Coaches en teamleiders hebben een voorbeeldfunctie en moeten hun spelers aanmoedigen om zich sportief te gedragen en respect te tonen.
Een Alarmerende Toename van Ongewenst Gedrag
Ondanks de inspanningen om vechten te reguleren, is er een zorgwekkende toename van ongepast en ongewenst gedrag binnen de seniorencompetities. Het aantal incidenten, waaronder vechtpartijen op het ijs, verbaal geweld richting scheidsrechters en zelfs fysiek geweld en bedreigingen buiten de ijsbaan, is schrikbarend hoog. Dit soort gedragingen staan haaks op de waarden en normen die IJshockey Nederland wil bevorderen.
De Toekomst van Vechten in het Ijshockey
De toekomst van vechten in het ijshockey blijft onzeker. Hoewel er een groeiende consensus is dat vechten schadelijk is en een negatief imago geeft aan de sport, zijn er nog steeds veel voorstanders van het behoud van vechten als een traditioneel en integraal onderdeel van het spel. Het is waarschijnlijk dat de discussie over vechten in het ijshockey zal voortduren en dat er verdere pogingen zullen worden ondernomen om dit aspect van de sport te reguleren en te veranderen.