Een carrière als voetbaltrainer is voor velen een droom. Of je nu op vrijwillige basis jeugdteams wilt coachen of ambities hebt om in het betaald voetbal aan de slag te gaan, er zijn verschillende eisen en mogelijkheden waarmee je rekening moet houden. Dit artikel geeft een overzicht van de benodigde licenties, competenties en het arbeidsmarktperspectief in de voetbalwereld.
Voetbalcoachlicenties: Vereisten en Verlenging
Wanneer je actief wilt zijn als voetbalcoach in de door het bondsbestuur aangewezen divisies en/of klassen van het amateurvoetbal, of in het betaald voetbal, is een geldige voetbalcoachlicentie vereist. Deze licentie toont aan dat je over de nodige kennis en vaardigheden beschikt om een team te trainen en te coachen.
Het behalen van een voetbalcoachlicentie
Een voetbalcoachlicentie wordt verkregen door het behalen van een door de KNVB erkend voetbalcoachdiploma. Deze diploma's zijn er op verschillende niveaus, afgestemd op de competitie waarin je wilt coachen. Zo is de UEFA C opleiding bijvoorbeeld veranderd in Voetbalcoach 1 (Pupillen of Junioren) en heet de UEFA B-opleiding nu Voetbalcoach 2.
Geldigheid en verlenging
Een voetbalcoachlicentie is drie jaar geldig. Om de licentie na deze periode te verlengen, dien je als voetbalcoach licentiepunten te verzamelen. Het vereiste aantal is vastgesteld op vijftien punten in drie jaar. Het is niet mogelijk om eerder dan drie maanden voor de einddatum van je huidige licentie een verlenging aan te vragen.
Waarom licentiepunten verzamelen?
Het doel van het voetbalcoachlicentiesysteem is om trainers te stimuleren zich continu te blijven ontwikkelen in hun vak. Het voetballandschap is constant in beweging, en bijscholing is essentieel om aan de toenemende kwaliteitseisen te voldoen.
Lees ook: BVO Voetbal Vacature: Waar moet je aan voldoen?
Jouw persoonlijke KNVB account
Zodra je een voetballicentie bezit, maakt de KNVB een persoonlijk account voor je aan. Hier kun je je licentiepunten registreren en je voortgang volgen.
Aanvraagprocedure
Het aanvragen van een nieuwe voetbalcoachlicentie kan digitaal door het invullen van een aanvraagformulier en het uploaden van een kopie van je KNVB-erkende voetbalcoachdiploma. Dit kan tot drie jaar na het behalen van je diploma zonder dat je bijscholing(en) hoeft te volgen. Na deze drie jaar moet je eerst bijscholing(en) volgen om vijftien licentiepunten te halen. Bij het verlengen van je licentie stuur je ook kopieën mee van certificaten die je behaald hebt met op- en bijscholingen, of verwijs je naar de geregistreerde punten in je account.
Belangrijk is dat je lid moet zijn van de KNVB om een licentie aan te vragen. Dit kan via een vereniging of als vrijwillig lid.
Op- en Bijscholingen: Blijf jezelf ontwikkelen
Om je kennis en vaardigheden up-to-date te houden, kun je als voetbalcoach diverse op- en bijscholingen volgen. Deze cursussen worden aangeboden door de KNVB Academie en andere geaccrediteerde aanbieders. Naast de nieuwe kennis en vaardigheden die je opdoet, ontvang je voor deze scholingen ook de benodigde licentiepunten.
Let op: Vanaf 1 oktober 2023 geldt er een maximum van 7 licentiepunten die behaald zijn d.m.v. e-learnings en webinars (maximaal 4).
Lees ook: Word een KNVB Gecertificeerde Trainer Coach
Overzicht Voetbalcoachlicenties per Competitie
De KNVB kent verschillende voetbalcoachlicenties, elk met een specifieke bevoegdheid om als hoofd- of assistent-coach te werken op een bepaald niveau. Welke licentie vereist is voor welke competitie wordt jaarlijks vastgesteld door het bondsbestuur en vastgelegd in het Algemeen Reglement en het Handboek Competitiezaken. In een speciale flyer vind je een overzicht van de benodigde licenties per competitie, zowel voor veldvoetbal als voor futsal.
Competenties van een Voetbaltrainer
Naast de vereiste diploma's en licenties, zijn er bepaalde competenties die een succesvolle voetbaltrainer moet bezitten. Deze competenties omvatten:
- Leiderschap: Een goede voetbalcoach kan zowel leiding geven van bovenaf als tussen een groep staan.
- Analytisch vermogen: Je moet in staat zijn om groepsprocessen, teams (persoonlijkheden en voetbalkwaliteit), wedstrijden, spelsituaties en de tegenstander te analyseren.
- Tactisch inzicht: Het ontwikkelen van een wedstrijdtactiek en het bepalen van de opstelling zijn cruciale taken.
- Communicatieve vaardigheden: Je moet in staat zijn om duidelijk te communiceren met spelers, stafleden en het bestuur.
- Motiveren: Een trainer moet zijn spelers kunnen motiveren om het beste uit zichzelf te halen.
Arbeidsmarktperspectief voor Voetbaltrainers
Het arbeidsmarktperspectief voor voetbaltrainers verschilt sterk per niveau.
Betaald Voetbal
In het betaald voetbal is de concurrentie groot. Er is een gevestigde orde van trainers die elkaar vaak afwisselen bij verschillende clubs. Het is een wereld van commercie, geld en winstbejag. Betaalde voetbalcoaches maken deel uit van een carrousel, waarbij ze makelaars, journalisten en adviseurs inschakelen om zichzelf in de markt te zetten en te houden. Vacatures worden vaak opgevuld door gevestigde namen.
Amateurvoetbal
In de amateurvoetbalwereld is het arbeidsmarktperspectief iets beter, maar de salarissen liggen aanzienlijk lager. Het is gemakkelijker om als vrijwilliger trainer/jeugdtrainer aan de slag te gaan.
Lees ook: Het verhaal van Henk Groen
De Rol van de Voetbaltrainer binnen de Club
De voetbaltrainer staat midden in de club. Je hebt veel contact met je spelers, maar ook met de clubarts/medische staf, assistent-trainer(s) en de manager voetbalzaken/technisch manager. Daarnaast neem je deel aan vergaderingen met het clubbestuur.