De tuchtrechtspraak binnen het voetbal is een essentieel onderdeel om eerlijk spel en respect te waarborgen. Het proces wordt uitgevoerd door onafhankelijke experts, benoemd door de clubs, en is gebaseerd op regels die in samenspraak met de clubs zijn opgesteld. Hoewel de KNVB, clubs en spelers informatie kunnen aanleveren, ligt de uiteindelijke beslissing bij de tuchtrechtelijke organen. Dit artikel werpt een diepgaande blik op de structuur van de tuchtrechtspraak, recente uitspraken en de juridische aspecten die hierbij een rol spelen.
Structuur van de Tuchtrechtspraak
De tuchtrechtspraak binnen het voetbal kent een duidelijke structuur, bestaande uit een aanklager, een tuchtcommissie en een commissie van beroep. De KNVB fungeert als aanspreekpunt en spreekbuis van de voetbalrechtspraak namens alle clubs, maar de daadwerkelijke beslissingen over straffen worden genomen door de tuchtrechtelijke organen zelf.
De Aanklager
Er zijn vijf aanklagers die wekelijks rouleren. Allen zijn (oud-)officieren van justitie. De dienstdoende aanklager volgt het voetbal op de voet en kan schikkingsvoorstellen sturen bij directe rode kaarten. Daarnaast kan de aanklager een vooronderzoek starten naar bijvoorbeeld een overtreding die de scheidsrechter heeft gemist, of naar wanordelijkheden in het stadion. In dat geval vraagt de aanklager verklaringen op van de betreffende club(s) en speler(s), waarna een sepot of schikkingsvoorstel volgt.
De Tuchtcommissie
De tuchtcommissie bestaat uit minimaal zeven leden, waarvan ten minste de helft jurist is. In het betaalde voetbal bestaat de commissie verder uit twee oud-voetballers en één oud-scheidsrechter. Een zaak komt bij de tuchtcommissie terecht in drie gevallen: als een schikkingsvoorstel is afgewezen, als de aanklager vindt dat een zaak zich niet leent voor een schikkingsvoorstel, of als een direct betrokken belanghebbende verzoekt om de aanklager te bevelen tot vervolging over te gaan.
De Commissie van Beroep
De commissie van beroep kent minstens zes leden, allen jurist, onder wie één oud-voetballer. Een zaak komt hier terecht als de aanklager of de veroordeelde partij beroep aantekent tegen een uitspraak van de tuchtcommissie, of als er een verzoek tot herziening wordt ingediend.
Lees ook: Tuchtcollege KNVB: Wat je moet weten
Tuchtrechtspraak in het Amateurvoetbal: Een Casus
Het amateurvoetbal, waar wekelijks meer dan een miljoen spelers, scheidsrechters, coaches en andere liefhebbers actief zijn, kent vanzelfsprekend ook tuchtrechtspraak. Dit is van belang om plezier en respect op het veld te waarborgen.
Een recent voorbeeld is de zaak van amateurvereniging Amsterdam Seref Spor. De tuchtcommissie van KNVB district West I heeft deze vereniging een onvoorwaardelijke schorsing van één jaar en een geldboete van 300 euro opgelegd. Dit besluit werd genomen omdat Amsterdam Seref Spor zich dit seizoen bij herhaling schuldig had gemaakt aan (ernstige) strafbare feiten, waarbij meerdere teams en spelers van de club betrokken waren.
In maart 2013 had de tuchtcommissie de vereniging al een voorwaardelijke schorsing van één jaar opgelegd naar aanleiding van diverse incidenten. Op 27 maart vond er een gesprek plaats tussen Amsterdam Seref Spor en de monitoringscommissie van de KNVB over het hoge aantal tuchtzaken waarbij leden van de vereniging betrokken waren. Naar aanleiding van dit gesprek haalde de vereniging op eigen initiatief drie teams uit de competitie, waardoor enkel het eerste elftal nog actief was.
Op zondag 7 april werd de wedstrijd tussen Amsterdam Seref Spor 1 en avv FIT 1 voortijdig gestaakt. De tuchtcommissie achtte het op basis van onderzoek bewezen dat spelers van Amsterdam Seref Spor in deze wedstrijd hadden deelgenomen aan een collectieve vechtpartij, waarbij twee spelers van avv FIT gewond raakten.
De onvoorwaardelijke schorsing betekent dat gedurende de schorsingstermijn geen enkel team van de vereniging in competitieverband mag uitkomen en geen enkel lid van de vereniging een functie binnen de KNVB mag vervullen. Bovendien worden alle elftallen van Amsterdam Seref Spor met 0-3 verliezer verklaard in de reeds vastgestelde wedstrijden. De vereniging en de twee spelers kunnen beroep instellen tegen deze uitspraak door een gemotiveerd beroepsschrift in te dienen.
Lees ook: Diepgaande Analyse van Voetbalcitaten
Eric van der Burg, destijds wethouder Sport van de gemeente Amsterdam, heeft met instemming kennisgenomen van de uitspraak van de tuchtcommissie. Hij stelde dat de uitspraak aansluit op het convenant ‘Samen werken aan Sportiviteit & Respect’, dat is afgesloten tussen de Amsterdamse voetbalverenigingen, de KNVB en de gemeente Amsterdam.
Juridische Toetsing van Tuchtrechtelijke Beslissingen: De Zaak Hillegom
Een interessante casus die de juridische aspecten van tuchtrechtelijke beslissingen belicht, is de zaak van de hoofdtrainer van voetbalclub V.V. Hillegom in 2011. Advocaat Joes Blakborn stond de trainer bij in een kort geding procedure tegen de KNVB.
De trainer was door de Commissie van Beroep van het District West I van de KNVB geschorst voor een periode van vier maanden, omdat hij in strijd met een eerdere schorsing toch wedstrijden als trainer op de bank zou hebben gezeten. Daarnaast werd er door de Tuchtcommissie nog een aansluitende straf opgelegd voor een periode van één jaar. Vanwege deze vermeende overtreding had V.V. Hillegom ook een puntenaftrek gekregen, een geldboete en een voorwaardelijke uitsluiting uit de competitie.
De trainer stelde dat hij van de eerdere straf nimmer kennis had kunnen nemen, omdat de brief van de KNVB hem nooit had bereikt. In het kort geding vorderde de trainer opheffing van de schorsingen.
De voorzieningenrechter hief de schorsing tot en met 24 juli 2011 met onmiddellijke ingang op. De schorsing van 25 juli 2011 tot en met 25 juli 2012 diende nog te worden getoetst door de Commissie van Beroep van de KNVB.
Lees ook: Tuchtcommissie KNVB: Wat je moet weten
Uitkomsten van het Kort Geding
De voorzieningenrechter maakte een belangrijke overweging met betrekking tot de mogelijkheden van een burgerrechter bij de beoordeling van een tuchtrechtelijke beslissing van een orgaan van een sportbond.
De rechter oordeelde dat een volle(re) toetsing van de tuchtuitspraak op zijn plaats is, indien de kritiek zich richt op een procedureel en daarmee typisch juridisch aspect. Hierbij nam de voorzieningenrechter in aanmerking dat in het geding is het algemeen aanvaarde rechtsbeginsel dat iemand voor de overtreding van een verbod eerst verantwoordelijk kan worden gesteld indien hij voorafgaand aan de hem verweten gedraging van het verbod heeft kunnen kennisnemen.
De voorzieningenrechter oordeelde dat het standpunt van de KNVB, inhoudende dat de beslissing van 15 december 2010 de trainer wél zou hebben bereikt, niet was komen vast te staan. De enkele verzending van de brief aan de trainer had volgens de voorzieningenrechter niet tot de gevolgtrekking mogen leiden dat de brief hem vervolgens ook heeft bereikt. Naar algemeen geldend Nederlands recht komt een onvolkomenheid in de postbezorging voor rekening en risico van de verzender, in dit geval dus voor rekening en risico van de KNVB.
De schorsing van de trainer, maar ook de daarmee samenhangende straf voor V.V. Hillegom, werden vervolgens opgeheven.
Conclusie voor Sportbonden
Voor sportbonden is het derhalve zaak om:
- Bij het opleggen van straffen in overeenstemming met de eigen bonds-/tuchtreglementen, maar ook in overeenstemming met de wet, tot dergelijke besluiten te komen, en;
- Er voor zorg te dragen dat de eventueel opgelegde straf op deugdelijke wijze aan de betrokkene kenbaar wordt gemaakt. Daarbij valt bijvoorbeeld te denken aan een verzending per aangetekende post of een verzending per koerier.
De Rol van Sportiviteit en Respect
De uitspraak in de zaak Amsterdam Seref Spor, en de reactie van wethouder Van der Burg, benadrukken het belang van sportiviteit en respect binnen de voetbalgemeenschap. Het convenant ‘Samen werken aan Sportiviteit & Respect’ toont de gezamenlijke inspanningen van voetbalverenigingen, de KNVB en de gemeente Amsterdam om een positieve sportomgeving te creëren. Het handhaven van de regels door middel van tuchtrechtspraak is een cruciaal onderdeel van deze inspanningen.
tags: #uitspraken #tuchtcommissie #knvb #west #1