Het Nederlandse handbal heeft een rijke geschiedenis, gekenmerkt door pioniersjaren, periodes van schaduw en de recente opmars naar de Europese subtop. Dit artikel belicht de belangrijkste momenten en ontwikkelingen die het handbal in Nederland hebben gevormd, met speciale aandacht voor de recente successen van het nationale mannenteam.
Vroege Jaren en de Opkomst van het Elf-Handbal
De eerste stappen in de Nederlandse handbalgeschiedenis werden in 1938 gezet met de oprichting van traditionele Haagse handbalverenigingen zoals Hermes en Wings. Aanvankelijk was het vooral het "elf-handbal" dat populair was, een variant die op een groter veld met elf spelers per team werd gespeeld. Wings kende in 1953 een vroeg hoogtepunt door kampioen van Nederland te worden van de Katholieke Bond. Hermes bereikte in 1978 een mijlpaal door onder trainer Dick Stam landskampioen te worden met een 'gouden' team. In 1990 en 1991 beleefde de club een revival met twee bekertitels onder leiding van de legendarische coach Jan Alma.
Fusies en Samenwerkingen: Een Nieuwe Impuls
Om de krachten te bundelen en de handbalsport in Den Haag te versterken, besloten Hermes en Wings in 2010 een gecombineerde mannenselectie te vormen. Dit leidde uiteindelijk tot de fusie van beide clubs in de Wings Hermes Combinatie (WHC). De samenwerking wierp al snel zijn vruchten af en zorgde voor een nieuwe impuls voor het handbal in de regio. De WHC streeft ernaar om zoveel mogelijk mensen op hun eigen niveau plezier te laten beleven aan handbal en wil een belangrijke rol spelen in het Haagse handbal.
De Lange Schaduw en de Moeizame Weg naar de Top
Na de beginjaren en enkele successen bleef het Nederlandse handbal lange tijd in de schaduw van andere sporten. De financiële ondersteuning was beperkt en het lukte de nationale teams niet om zich te plaatsen voor grote internationale toernooien. Pas na 2010 kwam er een kentering en begon de ploeg zich te ontwikkelen tot een serieuze speler in de Europese subtop.
De Opkomst van het Nationale Mannenteam: Een Nieuw Tijdperk
De laatste jaren is het Nederlandse mannenteam bezig aan een opmerkelijke opmars. Na enkele mislukte pogingen wist de ploeg zich in 2019 voor het eerst in de historie te plaatsen voor een EK dat is uitgebreid van 16 naar 24 deelnemende landen. Op het EK 2020 behaalde Nederland een overwinning op Letland, maar nederlagen tegen Duitsland en Spanje betekenden uitschakeling in de groepsfase.
Lees ook: Deelname Van de Velde aan de Spelen: Terecht of onterecht?
In 2021 kwalificeerde Nederland zich wederom voor het EK, door in een sterke groep gelijk te eindigen met Slovenië en Polen voor te blijven. Het EK 2022 in Hongarije werd een memorabel toernooi voor de Nederlandse handballers. In de openingswedstrijd werd het sterke thuisland Hongarije voor 20.000 toeschouwers verslagen, een historische prestatie. Oranje eindigde als tweede in groep B, door winst op Portugal en verlies tegen IJsland, en plaatste zich daarmee voor de hoofdronde.
EK 2022: Stuntploeg in Boedapest
Op het EK in Hongarije verbaasde Oranje vriend en vijand. De ploeg plaatste zich op spectaculaire wijze voor de hoofdronde, door in de groepsfase twee keer te stunten. "Onze eerste doelstelling is binnen. Die missie is geslaagd, maar nu willen we natuurlijk meer. We gaan nog proberen zoveel mogelijk wedstrijden te winnen. Het voordeel is dat we misschien wat vrijer kunnen spelen tegen landen als Frankrijk en Denemarken", aldus hoekspeler Ten Velde.
De overwinning op Portugal was cruciaal voor het bereiken van de hoofdronde. Ondanks een stroeve start en een spannende slotfase wist Nederland de overwinning binnen te slepen. "We gooiden in het begin heel slordig drie ballen weg, maar hebben het ook snel weer kunnen omdraaien. We liepen zelfs vijf doelpunten weg. Ik dacht nog twee erbij en die Portugezen geven het op. Maar het ging toch bijna mis en we maakten het weer onnodig spannend. Het feest daarna was wel dubbel zo groot", merkte Ten Velde op.
In de hoofdronde nam Nederland het op tegen grootmachten als Frankrijk, Denemarken, Kroatië en Montenegro. Hoewel de wedstrijden tegen deze toplanden lastig waren, liet Nederland zien dat het in staat is om mee te spelen met de besten van Europa.
WK 2023: Wildcard en Historische Overwinningen
In 2023 was Nederland na 62 jaar weer van de partij op een WK. Hoewel de ploeg in de play-offs verloor van Portugal, kreeg het van de IHF een wildcard vanwege de groeiende prestaties. Oranje beloonde die toewijzing met twee ruime overwinningen van tien doelpunten verschil in de groepsfase tegen zowel Argentinië als Macedonië. Ondanks een grote voorsprong, werd nipt van Noorwegen (26-27) verloren. In de hoofdronde won Oranje ook van Aziatisch kampioen Qatar (32-30), maar verloor van Duitsland (26-33) en Servië (30-32). Oranje eindigde daarmee als veertiende van de 32 deelnemers.
Lees ook: Alles over het WK Handbal voor Vrouwen
Kenmerken van het Nederlandse Spel: Variatie en Teamgeest
Nederland onderscheidt zich nadrukkelijk in zijn spel. Het team speelt anders dan de meeste landen. "We krijgen veel complimenten en dat maakt me heel trots", aldus Ten Velde. "Je hoort dat de hele handbalwereld het aantrekkelijk en leuk vindt om naar onze manier van spelen te kijken. We hebben een opbouwrij met spelers die gemiddeld slechts 1 meter 80 zijn. Dat is heel ongewoon in deze sport."
"Wij schieten ook weinig van afstand, maar handballen juist heel gevarieerd en weten altijd wel een vrije man te vinden. En we blijven scoren. Dat maakt ons heel lastig te analyseren. Het is voor een tegenstander onaangenaam om tegen Nederland te spelen. Maar het is wel aangenaam om te zien."
Naast de tactische aspecten is ook de teamgeest een belangrijke factor voor het succes van het Nederlandse team. "Dit is één grote vriendengroep die hoopt dat altijd iedereen fit is en kan spelen. Dat die jongens positief waren, betekende een behoorlijke klap, maar het was ook een extra motivatie om te winnen", aldus Ten Velde, verwijzend naar de coronabesmettingen binnen het team tijdens het EK 2022.
De Rol van de Handbalacademie en de Professionalisering van de Sport
Net als bij het succesvolle vrouwenteam is er een fulltime Handbalacademie opgericht (in 2018) voor talenten op Papendal. Steeds meer internationals spelen op een hoger clubniveau in het buitenland. Deze ontwikkelingen dragen bij aan de professionalisering van de sport en zorgen voor een betere opleiding van de talenten.
Bekende Namen en Gezichtsbepalende Spelers
In de loop der jaren heeft het Nederlandse handbal verschillende bekende namen voortgebracht. In de beginjaren waren Jan Ridderbos en Frans van der Heyden de topscorers van het WK-team in 1961. Meer recent zijn spelers als Luc Steins, Kay Smits, Dani Baijens en Rutger ten Velde uitgegroeid tot belangrijke gezichten van het nationale team.
Lees ook: Oliveo Handbal Heren 1: Alles wat je moet weten
Sponsoring en Maatschappelijke Carrière
Buiten het veld zijn er een aantal leden die een goede match blijken te zijn met de sponsoren van de handbalverenigingen. De komende tijd laten we een aantal voorbeelden zien hoe sponsoren iets kunnen betekenen voor je maatschappelijke carrière.
De Toekomst van het Nederlandse Handbal: Op Weg naar Meer Succes
De recente successen van het nationale mannenteam hebben gezorgd voor een groeiende populariteit van het handbal in Nederland. Met een goede opleiding van de talenten, een sterke teamgeest en een herkenbare speelstijl heeft het Nederlandse handbal een mooie toekomst voor zich. Het is nu zaak om de ingezette lijn door te trekken en te blijven investeren in de ontwikkeling van de sport, zodat Nederland in de toekomstStructurele successen kan behalen op grote internationale toernooien.
tags: #ten #velde #handbal #geschiedenis