Zwemmen is een populaire sport in Nederland, zowel recreatief als in competitievorm. Wedstrijdzwemmen is de grootste tak van sport binnen de KNZB (Koninklijke Nederlandse Zwembond) en trekt wekelijks duizenden zwemmers, trainers en vrijwilligers. Om eerlijke en veilige wedstrijden te garanderen, zijn er specifieke regels en richtlijnen, waaronder die met betrekking tot de temperatuur van het zwembadwater. Dit artikel duikt diep in de wereld van de temperatuur van zwembadwater in relatie tot wedstrijdregels, en biedt inzicht voor zowel deelnemers als organisatoren.
De Ideale Watertemperatuur voor Zwemmen
De ideale watertemperatuur hangt af van verschillende factoren, waaronder het type zwemmer en de intensiteit van de activiteit. Over het algemeen wordt een temperatuur van ongeveer 27 graden Celsius als comfortabel beschouwd voor recreatief zwemmen. Dit is ongeveer 10 graden lager dan de gemiddelde lichaamstemperatuur.
Voor wedstrijdzwemmers ligt de ideale temperatuur iets lager. Een frissere temperatuur helpt het lichaam om warmte af te voeren tijdens intensieve inspanning. In een te warm zwembad kan het lichaam moeilijk zijn warmte kwijt, wat kan leiden tot oververhitting en verminderde prestaties.
De gemiddelde watertemperatuur van een binnenzwembad ligt tussen de 29 en 30 graden Celsius. Dit voelt comfortabel aan bij het betreden van het water, maar kan snel te warm worden tijdens het zwemmen. Zwemmen in iets koeler water heeft als voordeel dat je meer banen achter elkaar blijft zwemmen. Daarnaast zorgt het frissere water voor een hoger calorie verbruik.
Voor baby's, kleine kinderen en ouderen is een hogere temperatuur aangenamer, omdat zij minder actief zijn in het water en sneller afkoelen.
Lees ook: Europa League Play-offs: Utrecht - Zenit
Kramp en Watertemperatuur: Een Misverstand?
Kramp wordt vaak geassocieerd met koud water, maar dit is niet altijd het geval. Kramp kan ontstaan door extreme temperatuurwisselingen, maar een klein verschil in temperatuur is zelden de oorzaak. Andere factoren, zoals fysieke conditie en voeding, spelen een belangrijkere rol.
Als je regelmatig last hebt van kramp, is het belangrijk om je trainingsroutine en voedingspatroon te evalueren. Zorg ervoor dat je voldoende gehydrateerd bent en voldoende elektrolyten binnenkrijgt.
KNZB Reglementen en Wedstrijdorganisatie
De KNZB is de overkoepelende organisatie voor wedstrijdzwemmen in Nederland. De KNZB Reglementen Zwemmen vormen de basis voor alle georganiseerde wedstrijden en zorgen voor uniforme regelgeving. Elk verenigingszwemsecretariaat dient zich te conformeren aan het KNZB reglement. Op het niet nakomen van een aantal bepalingen staan namelijk boetes.
De KNZB heeft voor één softwarepakket gekozen als het gaat om de administratie rond zwemwedstrijden, namelijk het internationaal beproefde Splash programma. Hiermee kan je een wedstrijdprogramma samenstellen en op de wedstrijd de uitslagen digitaal verwerken. Voor de uitwisseling van gegevens van zwemwedstrijden wordt door de KNZB alleen het LENEX formaat als uitwisselingsformaat geaccepteerd.
De KNZB webkalender biedt een centraal platform voor wedstrijdaanvragen en -uitslagen. Ook hierbij wordt het Lenex formaat als standaard gebruikt. De KNZB is eindverantwoordelijk voor referentiegegevens, zoals gegevens van startvergunningen, officials, kwalificaties, classificaties van gehandicapte zwemmers etc. Deze gegevens worden digitaal in LENEX formaat beschikbaar gesteld voor iedereen die hiervan gebruik moet of wil maken. Deze referentiegegevens worden door de KNZB dagelijks geactualiseerd. Je kan deze gegevens downloaden vanuit Sportlink en importeren in Team Manager.
Lees ook: Voetbalregels verenigingswissel
Een goede wedstrijd zoeken die past bij jouw team is belangrijk. Er is de KNZB wedstrijdkalender, waar je in ieder geval de data van de verschillende wedstrijden kunt vinden. In de KNZB webkalender vindt je de volledige informatie van de diverse wedstrijden. Vraag verenigingen in jouw omgeving wanneer zij wedstrijden organiseren. Als je meerdere wedstrijden heeft gevonden vraag je het programma en de bepalingen op bij de organiserende vereniging. Als u dit heeft ontvangen overlegt u met de trainer(s) en de zwemcommissie welke wedstrijden het meest geschikt zijn.
Bij het organiseren van een wedstrijd zijn er diverse aspecten waar rekening mee gehouden moet worden, waaronder:
- Accommodatie: Het zwembad moet voldoen aan de eisen van de KNZB, zoals de afmetingen van het bad en de waterdiepte. Ook de toeschouwersruimte, kleedkamers en andere faciliteiten moeten geschikt zijn voor het aantal deelnemers en toeschouwers. Het wedstrijdbad moet tijdens een zwemwedstrijd natuurlijk aan een aantal voorwaarden voldoen. Deze zijn vastgelegd in art. D14 van de KNZB Reglementen.
- Jury: Een gekwalificeerde jury is essentieel om de wedstrijd eerlijk te laten verlopen. De jury bestaat uit verschillende officials, zoals een scheidsrechter, kamprechter, starter, jurysecretaris en tijdwaarnemer/keerpuntcommissaris. In art. D2 van de KNZB Reglementen vind je de reglementsartikelen met betrekking tot de juryinzet bij zwemwedstrijden.
- Wedstrijdprogramma: Het programma moet voldoen aan de KNZB-regels en rekening houden met de leeftijd en het niveau van de deelnemers. Deze bepalingen zijn in het leven geroepen om te voorkomen dat, bijvoorbeeld voor jonge kinderen, een te zwaar programma ontstaat.
Deelname aan Wedstrijden: Inschrijving en Afmelding
Als jouw vereniging deelneemt aan een wedstrijd moet de inschrijving ruim van tevoren bij de organiserende vereniging zijn, meestal 1 week tot 10 dagen. Je maakt eerst een deelnemerslijst waarop staat welke zwemmers aan welke nummers deelnemen. Meestal ontvang je van de organiserende vereniging een LXF1 uitnodigingsbestand. Dit kan je inlezen in Splash en daarmee kan je de wedstrijdinschrijving maken. Je dient eerst van de trainer een lijst te ontvangen welke zwemmers op welke nummers aan de start gaan komen. Als je zelf de deelnemerslijst samenstelt moet je goed de uitnodiging & bepalingen van de wedstrijd doorlezen om na te gaan voor welke zwemmers de wedstrijd is bedoeld, of er deelnamelimieten zijn en welke programmanummers voor de diverse leeftijden zijn uitgeschreven. Let bij het samenstellen van de inschrijving op het aantal starts van elke zwemmer. De inschrijving maak je in Splash Team Manager. Hierin staan op volgorde van de programmanummers alle deelnemers van uw vereniging met hun (dag-)startnummer en de snelst gezwommen tijd tot nu toe vermeld. Splash Team Manager haalt direct de meest geschikte inschrijftijden erbij.
Conform het reglement (D19.1.4.1) kunnen afmeldingen tot 24 uur van te voren worden doorgegeven aan de organiserende vereniging. Bij de meeste wedstrijden is het ziekmelden van zwemmers mogelijk vóór aanvang van de juryvergadering. Je doet dit op een wijzigingsformulier, waarbij je de programmanummers, de gegevens van de zwemmer(s) en de reden opneemt.
Speciale Wedstrijdvormen en Aandachtspunten
- Studentenwedstrijden: Zwemmers en zwemsters die studeren aan een HBO of WO instelling kunnen ook uitkomen bij Studentenwedstrijden. Er is een zwemcompetitie met 4 rondes en er is ook een NK. De tijden van een Studentenzwemwedstrijd tellen mee, want er wordt conform de KNZB reglementen gezwommen. Dat betekent dat als de zwemmers de tijden officieel geregistreerd willen hebben in Swimrankings, dat zij bij de Studentenzwemwedstrijd ingeschreven dienen te worden met het KNZB startnummer.
- Para-zwemmen: Wanneer je binnen jouw vereniging Para-zwemmers hebt met een classificatie, dan dienen deze gegevens ook meegegeven te worden aan een organiserende vereniging. Dubbel klik in Team Manager op de naam van een zwemmer (in het overzicht aan de linkerzijde) en kies voor het tabblad 'Extra info'. In het omcirkelde gedeelte kan je per zwemslag de verschillende getallen plaatsen. Sla de gegevens op door op OK te klikken en in het vervolg worden de juiste S-codes meegegeven. Let ook op de uitzonderingscodes? Ook die moeten ingevuld zijn, indien van toepassing. Een sporter met een classificatie kan alleen in de Nationale Zwemcompetitie tot maximaal vijf categorieën lager (eigen categorie + vier lager) ingeschreven worden.
- Teamnummers: Wanneer je met jouw vereniging met meerdere zwemploegen deel neemt aan de KNZB Zwemcompetitie of aan de Regio o12 Club Meet, dan is het noodzakelijk dat het teamnummer wordt meegegeven bij inschrijving.
- Wedstrijden in het buitenland: Wanneer je als vereniging wilt deelnemen aan een wedstrijd in het buitenland, dan is het noodzakelijk om hiervan de KNZB in kennis te stellen.
- Contactpersoon en Ploegleiders: Het is bij een groot aantal wedstrijden, zeker nu met de corona-maatregelen, nodig om een contactpersoon op te geven bij inschrijving. In Team Manager, klik op de menu-optie "Wedstrijden". Bij contactpersoon klik je op het pijltje om de juiste persoon in de Team Manager database te selecteren. Bij Ploegleider kan je de verantwoordelijke trainer opgeven. Bij extra ploegleiders zijn eventuele extra coaches toe te voegen. Ook officials kunnen via deze weg ingeschreven worden voor een wedstrijd.
Onvoorziene Omstandigheden en Afgelasting
Het komt regelmatig voor dat wedstrijden door de scheidsrechter worden afgelast vanwege te hoge watertemperatuur of andere onvolkomenheden in het wedstrijdbad. Het kan van groot belang zijn de afspraken over bijvoorbeeld watertemperatuur en waterdiepte schriftelijk vast te leggen, zodat bij afgelasting de eventuele financiële gevolgen bij de verhuurder geclaimd kunnen worden. Bij een afgelasting zal het kunnen overleggen van een dergelijke afspraak op schrift zwaar wegen in de besluitvorming of de wedstrijd al dan niet op een andere datum verzwommen kan worden.
Lees ook: KNGU Broekjesregels Uitgelegd
In geval een accommodatie door weersomstandigheden per openbaar vervoer niet meer bereikbaar is, kan een wedstrijd worden afgelast. In de praktijk blijkt deze regel niet altijd toepasbaar. Daarom wordt verenigingen geadviseerd afspraken hierover vast te leggen in verband met het eventueel delen van de gemaakte kosten.
Open Water Zwemmen: Temperatuur en Veiligheid
Naast wedstrijdzwemmen in zwembaden, is open water zwemmen ook populair. De temperatuur van het water is hierbij een cruciale factor voor de veiligheid.
Voor niet getrainde zwemmers geldt een ongeschreven regel van een watertemperatuur van minimaal 13 graden. Daaronder wordt al snel als te koud ervaren. Het is belangrijk om de veiligheid van openwater zwemmen altijd in oog te houden. Dus ga niet alleen, zorg dat je ervaring hebt (zeker als het koud is), neem een zwemboei mee en ga niet te lang.
Vanaf een watertemperatuur van 21 graden is het tijdens triathlon wedstrijden verboden om een wetsuit te dragen. Bij een watertemperatuur tussen de 15,9 en 21 graden is het vrijwillig om wel of geen pak te dragen. Deze triathlon regels kun je ook goed toepassen op je eigen openwater zwemtrainingen.
Veiligheidstips voor open water zwemmen:
- Controleer de kwaliteit van het zwemwater, bijvoorbeeld via www.zwemwater.nl.
- Controleer de temperatuur van het water. Ga niet zwemmen bij een watertemperatuur onder de 15 graden en gebruik tot en met 18 graden altijd een wetsuit en badmuts.
- Zwem samen met een andere persoon en gebruik een saferswimmer zwemboei.
- Beoordeel de situatie ter plekke. Is er stroming? Wat zijn de weersverwachtingen? Hoe herken ik mijn beginpunt? Waar zwem ik heen? Wat zijn andere risico’s?
- Maak vooraf altijd afspraken over de veiligheid.
- Bouw het rustig op, begin altijd met een korte training, elke nieuwe situatie heeft een gewenningsfase. Begin met zwemmen in de ondiepe gedeeltes of dichter bij de kant. Als de temperatuur toeneemt, kun je verder het water op.
- Zorg er voor dat je na afloop een thermodeken en warme drank tot je beschikking hebt, voor het geval je het echt te koud hebt.
tags: #temperatuur #zwembadwater #wedstrijd #regels