Korfbal is een van oorsprong Nederlandse balsport die wereldwijd wordt gespeeld. Het is uniek omdat het een gemengde teamsport is, wat betekent dat mannen en vrouwen in hetzelfde team spelen. In dit artikel duiken we diep in de wereld van korfbal, van de geschiedenis en de spelregels tot de vaardigheden die nodig zijn om te slagen.
Inleiding tot Korfbal
Korfbal is een dynamische en tactische sport die zowel in de zaal als op het veld gespeeld kan worden. Het doel van het spel is simpel: scoor meer punten dan de tegenstander door de bal van bovenaf door een korf te gooien. Maar achter deze eenvoud schuilt een complexe sport die teamwork, behendigheid en strategisch denken vereist.
De Geschiedenis van Korfbal
De korfbal geschiedenis begint in het jaar 1902. Korfbal is een van oorsprong Nederlandse sport die is ontwikkeld door de Amsterdammer Nico Broekhuysen. In die tijd wisten de scholen niet goed hoe ze gymnastiekles moesten geven. Onderwijzers en onderwijzeressen gingen vaak vanuit school naar Zweden toe om inspiratie op te doen voor handvaardigheid. In het jaar 1902 werd Nico gevraagd om naar Nääs in Zweden te gaan. Leerlingen speelde daar vaak vrijblijvend in de avonduren spelletjes. Nico kreeg inspiratie vanuit een spel genaamd Ringboll. Het doel bij dit spel was om de bal door een ring te gooien. Wat apart was voor deze tijd, is dat het een gemengd spel was.
Nico Broekhuysen raakte geïnspireerd in Zweden en besloot om het spel mee terug naar Amsterdam te nemen. Hij maakte wat kleine aanpassingen in het spel. Hij besloot om de ring te vervangen door rieten manden. Zo kon je beter zien of er gescoord werd en de spelregels werden aangepast zodat de leerlingen uit zijn klas het zouden begrijpen. Steeds meer leerlingen en onderwijzers gingen het spel spelen. Het werd in een korte tijd zeer populair. Vanuit deze onderwijzers zijn er vijf korfbalverenigingen ontstaan in een korte tijd. Nico Broekhuysen zag de potentie van het spel en besloot een bond op te richten. Op 2 juni 1903 werd hij voorzitter van de Nederlandse Korfbal Bond.
Al snel ontstonden hierna verschillende bonden, zoals de Christelijke Korfbalbond (CKB). Op zondag mocht er niet gekorfbald worden. De CKB werd in 1973 samengevoegd met de KNKB. Dit werd het Koninklijk Nederlands Korfbalverbond (KNKV). De spelers van de CKB hoefde hier niet op zondag te spelen. Zo ontstond er ook een bond voor dameskorfbal. De NDKB. Vanwege godsdienstige redenen was het niet mogelijk om er een gemengde sport van te maken. Hieruit ontstond de Rooms Katholieke Dames Korfbal Bond (RKDKB). De godsdienstige stempel verviel na verloop van tijd, waardoor de naam veranderd is naar NDKB. Uiteindelijk zijn de NDKB en de KNKV op 1 januari 1994 samengevoegd. Zo ontstond er één bond.
Lees ook: Analyse ledenwervingsstrategie HCAW
De Basisprincipes van Korfbal
Het Speelveld
Het korfbalveld - afmeting 40 x 20 meter - is verdeeld in twee vakken (helften van het speelveld). Eén van de vakken is het aanvalsvak, het andere is het verdedigingsvak. Een team plaatst twee dames en twee heren in het aanvalsvak, de andere twee dames en twee heren in het verdedigingsvak. Elke keer als er 2 doelpunten (in totaal over beide teams) gescoord zijn, wordt er van vak gewisseld.
Bij de F-jeugd (van 6 t/m 8 jaar) wordt éénvakskorfbal gespeeld in een kleiner veld. Hierbij moet je zowel aanvallen als verdedigen over het hele veld. Bij de jeugd E (van 8 t/m 10 jaar), D (van 10 t/m 12 jaar), C (van 12 t/m 14 jaar), B (14 t/m 16 jaar) kun je ook voor éénvakskorfbal kiezen, maar wordt standaard, net als bij de A (16 t/m 19 jaar) in twee vakken gespeeld. Er wordt afhankelijk van de leeftijdscategorie en speelsterkte gewisseld van vak en functie. In leeftijdscategorie E 10 minuten, in leeftijdscategorie D 12,5 minuut, en in leeftijdscategorie C en verder nadat er 2 doelpunten zijn gescoord. De spelers uit het verdedigingsvak gaan naar het aanvalsvak, en vice versa.
Het Team
Een team bestaat tegenwoordig altijd uit acht spelers: vier vrouwen en vier mannen. 2 Vrouwen en 2 mannen in het ene vak en 2 mannen en 2 vrouwen in het andere vak. Tot 1991 werd korfbal in de veldvariant gespeeld met twaalf spelers, zes dames en zes heren. In die variant was er sprake van een middenvak.
Jongens verdedigen jongens en meisjes de meisjes.
De Korf
Elk team heeft een korf die op een hoogte van 3,5 meter is opgehangen aan een paal. Bij de jongere jeugd gelden aangepaste hoogtes van de korf: 2,0 / 2,5 / 3,0 meter. Bovenaan de paal hangt een korf. Dit is een ronde mand zonder bodem. Van oudsher werd deze mand van riet of rotan gemaakt. Dit natuurlijke materiaal leverde echter nogal wat verschillen in korven op. Met name bij regelmatig gebruikte, vaak oudere manden hing de voorkant nog wel eens duidelijk naar beneden. In 2004 maakte de traditionele rieten mand plaats voor de kunststof korf. Belangrijkste voordeel aan de invoering van deze kunststof korf, was dat het meewerkte aan de modernisatie en professionalisering van de sport. De nieuwe korfvariant is veel minder ‘flexibel’ dan de oude manden. De kunststof korf maakt met zijn harde eigenschap een einde aan de verschillende korven en manden bij de korfbalverenigingen, zodat elke club overal evenveel kans heeft te scoren en evenveel profijt heeft van de korven. De mand is in de loop van de jaren vervangen door een gele kunststof korf en dient een bepaalde diameter aan te houden.
Lees ook: De wereld van voetbal lezen
Scoren
Punten worden behaald wanneer de bal door de korf van de tegenpartij gaat. Deze moet volledig door de korf vallen. Wanneer de bal van onder door de korf gaat en daarna weer door de korf valt, telt dit niet als doelpunt. Mocht de bal van bovenaf in de korf vallen, maar door het effect dat erin zit de korf ook weer aan de bovenkant verlaten, dan telt dit eveneens niet als doelpunt.
Iedere keer dat de bal door de korf valt, telt dit als 1 punt.
Een doelpunt kan worden gemaakt door een afstandsschot; in deze variant schiet de speler van relatief grote afstand (6 tot ruim 10 meter) de bal in de korf. Een variant is de doorloopbal; hierbij loopt de speler zijn/haar directe tegenstander voorbij en krijgt de bal aangespeeld door een medespeler die zich meestal in de buurt van de korf heeft opgesteld en 'schiet' de bal onderhands in de loop. Verder bestaat er nog de korte kans waarbij er van korte afstand geschoten wordt, dit komt vooral veel voor bij vrije ballen.
Een bijzondere vorm van scoren is de strafworp. Een andere manier om te scoren is de vrije worp. Een vrije worp wordt gegeven als er een overtreding wordt gemaakt waarbij geen doelkans verloren gaat. Bij deze spelonderbreking moet de nemer achter de strafworpstip gaan staan en alle andere spelers 2,5 meter afstand nemen van de strafworpstip. De speler die de bal uitneemt mag niet direct scoren, maar moet eerst naar een medespeler gooien.
Verdedigen
Een aanval kan door de tegenpartij worden verdedigd. Indien de verdediger zich tussen aanvaller en korf opstelt, op een afstand waarbij hij/zij de schouder van de tegenspeler kan aanraken, wanneer hij/zij de aanvaller aankijkt en daadwerkelijk tracht het schot tegen te houden (de arm uitsteken), is de aanvaller verdedigd, en mag deze niet op de korf schieten. Bij het verdedigen geldt dat dames alleen dames mogen verdedigen en de heren ook alleen elkaar.
Lees ook: Korfbalgedichten voor 5 december
Lopen met de bal
Een speler die in balbezit is, mag niet lopen met de bal. Het is voor de speler die in balbezit is wél toegestaan van voet te wisselen, mits deze op de zelfde plaats blijft staan. Zodra de bal is afgespeeld mag uiteraard weer worden gelopen.
Spelregels in het kort
- Het is een sport die met de handen wordt gespeeld. Je mag jouw voeten hier niet bij gebruiken.
- De bal mag niet van onder in de korf gegooid worden.
- Je kunt verschillende technieken gebruiken om te scoren en elk team ontvangt hiervoor 1 punt.
- Korfbal is van nature een beweeglijk en explosief spel.
- Het balbezit moet zo kort mogelijk zijn. Snel en goed gericht doorspelen dus.
- Lopen of dribbelen met de bal is niet toegestaan.
- Korfbal hoort met de handen gespeeld te worden, dus de bal met je been of voet raken mag niet.
- Lichamelijk contact mag ook niet. Trek dus niet aan andermans shirtjes, ga niet krabben, duwen of aan haren trekken. Er is een grote kans dat de scheidsrechter het ziet en dat je gestraft wordt.
De Populariteit van Korfbal
Wat maakt dit spel zo bijzonder ten opzichte van andere sporten? Wat is korfbal? In dit artikel gaan we wat verder in op wat deze sport allemaal inhoud, waarom het zo populair is geworden, de korfbal geschiedenis en hoe het wordt gespeeld. Het korfbal team bestaat uit zowel mannen als vrouwen en dat is een van de redenen waardoor gemengd korfbal in korte tijd zo populair is geworden. Een van de redenen dat korfbal zo populair is geworden, is dat het de enige teamsport ter wereld is waar jongens en meisjes in één team samen spelen.
Over de jaren is korfbal enorm gegroeid. De KNKV telt op het moment maar liefst negentigduizend leden die verspreid zitten over ca. vijfhonderd verenigingen door heel Nederland. Vanuit een spelidee in Zweden wat naar Nederland is gebracht, is het uitgegroeid tot een internationale sport en heeft het zich ook als topsport ontwikkeld.
Korfbal is - na voetbal, volleybal, hockey en bridge - de vijfde teamsport in Nederland. Er zijn circa 100.000 korfballers, waarvan ruim 40.000 jeugleden (jonger dan 19 jaar). Zij zijn lid van één van ruim 600 korfbalverenigingen, verspreid door het hele land.
De Voordelen van Korfbal
- Teamwork: Wat voornamelijk leuk is aan korfbal, is het samenspel. Je hebt elkaar echt nodig in een team en vormt dan ook hecht geheel. Korfbal is een sport die je samen moet spelen. Overspelen en goed vrij lopen zijn daarom belangrijke onderdelen in het spel.
- Gemengde teams: Het is de enige sport die ook op het hoogste niveau gemengd gespeeld wordt.
- Veelzijdigheid: Korfbal is een zeer veelzijdige sport. Je moet goed kunnen aanvallen, maar ook goed kunnen verdedigen en je moet zowel technisch als tactisch zijn. Daarnaast moet je snelheid, uithoudingsvermogen en kracht hebben.
- Complete lichaamstraining: Korfbal is een veelzijdige sport, waarbij je complete lichaam ingezet wordt.
- Geschikt voor alle leeftijden: Korfbal is leuk voor jong en oud. Vanaf drie jaar kun je meedoen met de kangoeroes en leer je gooien en vangen op een speelse manier, eerst met een zachte bal en later met een echte korfbal. Ook de korf groeit met je mee. Vanaf zes of zeven jaar ga je met de F-jes echte wedstrijden spelen.
Competities en Niveaus
Door genoeg trainingen te doen kun je van recreatief niveau naar gevorderd gaan als je dit zou willen. Je kunt in competitie gaan spelen en zelfs internationaal korfbal gaan beoefenen. Dit is allemaal afhankelijk van jouw kwaliteiten in het spel en hoe goed je met jouw korfbal team kunt spelen. Er zijn verschillende competitie niveaus waar je in kunt spelen. Zo heb je de veldcompetitie en de zaalcompetitie. De hoogste klasse waar je in kunt spelen is de korfballeague.
Vanaf de invoering van zaalkorfbal in 1953 worden er in korfbal twee op zichzelf staande competities afgewerkt (zaal en veld). Het veld werd tot 1987 belangrijker gezien dan de zaal, aangezien bijna geen enkele club over een eigen sporthal beschikte.
Varianten
- Beachkorfbal: Als je daarna nog niet genoeg hebt van korfbal, kan je in de zomer mee doen aan beachkorfbal.
- RecreStars: Eén keer in de vier weken een vrijdagavond een toernooivorm 4-4 spelen, dat is wat RecreStars is! Het is een vorm van korfbal die minder intensief is dan het huidige competitie aanbod.
- KombiFit: KombiFit is een programma met een divers sport- en beweegaanbod dat je als vereniging kunt aanbieden aan (potentiële) sporters, die niet (meer) aan de reguliere korfbalcompetitie willen of kunnen deelnemen.
Vaardigheden voor Korfbal
- Snelheid: Met je snelheid kun je je tegenstander te vlug af zijn, de ruimte opzoeken, eerder bij de bal zijn, je tegenstander achter je laten bij een doorbraak naar de korf. Je snelheid koppel je aan je anticiperend vermogen, ook wel reactievermogen genoemd.
- Behendigheid: Je behendigheid draagt bij aan het ontwijken en os handig bij verdedigingsacties en vrijkomen, bijvoorbeeld door schijnbewegingen of het goed afspelen van een bal.
- Teamwork: Korfbal is een teamsport. Als je de bal in handen hebt, mag je niet lopen. Het balbezit moet zo kort mogelijk zijn. Snel en goed gericht doorspelen dus.
- Tactisch inzicht: Goed vrijlopen is belangrijk omdat je niet verdedigd mag schieten. Het is verdedigd als de verdediger tussen de paal en de aanvaller staat en zijn arm omhoog heeft. De verdediger moet zo dicht bij de aanvaller staan dat de aanvaller met de hand aangeraakt zou kunnen worden. Iedereen heeft een persoonlijke tegenstander.
Arbitrage en Fair Play
Om ervoor te zorgen dat elke wedstrijd een begeleide en opgeleide scheidsrechter heeft in een sociaal veilige sportomgeving hebben wij een aantal arbitrale opleidingen. Welke dit zijn lees je hier.