Tang Soo Do, een Koreaanse krijgskunst, wordt bij VELO al sinds 1989 beoefend. In die tijd heeft Master Wahing Lee (5e dan) vele zwarte banders opgeleid, waarvan een aantal nu zelf lesgeven bij VELO. Wekelijks trainen er veel Tang Soo Doka's, zowel jeugd als volwassenen. VELO RYU HA is aangesloten bij de World Tang Soo Do Association van de Koreaanse Grootmeester Jae Chu Shin. Naast Tang Soo Do voor de jeugd en volwassenen is er ook de Tiny Tigers, een speciale klas voor de allerjongsten van 4 tot 6 jaar, waar spelenderwijs les wordt gegeven. Jaarlijks organiseert VELO in november een Tang Soo Do toernooi. Daarnaast organiseert een andere club jaarlijks in mei een internationaal Tang Soo Do kampioenschap.
Dit artikel beoogt een overzicht te geven van de regels en gebruiken die van belang zijn bij Tang Soo Do toernooien, mede in het licht van de activiteiten bij VELO RYU HA en andere organisaties.
Algemene Voorbereiding en Vereisten
Voor deelname aan een Tang Soo Do toernooi zijn er een aantal algemene voorbereidingen en vereisten waar rekening mee gehouden moet worden:
- Hygiëne: De nagels van voeten en handen moeten kort geknipt zijn.
- Kleding: Meisjes dragen een wit T-shirt met korte mouwen. Een Tang Soo Do pak is het standaard pak dat gebruikt wordt. Bij de bestelling van dit pak zal de Kyosa Nim bespreken welke band je nodig hebt.
- Bescherming: Een bitje is verplicht om de tanden te beschermen. Tijdens het trainen zijn beschermers niet verplicht, maar worden wel aangeraden. Beschermers kunnen aangeschaft worden, maar moeten wit zijn om een betere beoordeling tijdens de wedstrijd te garanderen.
- Sieraden: Vanwege de veiligheid is het dragen van sieraden verboden, dus geen brillen, horloges, ringen, kettingen, oorbellen, polsbandjes, metalen haarklemmen, e.d.
Wedstrijdregels en Scoren
Hoewel Tang Soo Do primair een krijgskunst is en geen vechtsport, zijn er binnen toernooien duidelijke regels en scoringssystemen. Het is belangrijk dat deelnemers en scheidsrechters hiervan op de hoogte zijn.
- Wedstrijdvlak: Een wedstrijdmat, tatemi, bestaat uit een wedstrijdvlak en een veiligheidszone.
- Aanvang: Bij de aanvang loop je over de veiligheidszone om het wedstrijdvlak heen tot ongeveer halverwege. Afhankelijk van de kleur (wit tegen rood respectievelijk blauw) loop je links of rechts van de scheidsrechter. Dan groet je de wedstrijdmat en scheidsrechter en loop je 1 meter (1 mat breedte) naar binnen. Dan groet je je wedstrijdpartner en wacht je tot de scheidsrechter Hajime zegt.
- Scoren: Punten kunnen gescoord worden door een mooie worp te maken of een houdgreep een bepaalde tijd vast te houden. Een worp krijgt de maximale waardering, een ippon, wanneer de judoka met controle, snelheid en enige kracht de wedstrijdpartner rechtstreeks op zijn rug werpt. Ontbreekt hiervan iets dan is de waardering lager en dus een waza-ari.
- Ippon: Als een ippon gescoord is, dan is de wedstrijd direct afgelopen. Degene die de ippon gemaakt heeft, heeft de wedstrijd gewonnen.
- Einde van de wedstrijd: Anders wordt de winnaar pas na het verstrijken van de wedstrijdtijd aangewezen. Diegene die de hoogste waardering heeft wint.
- Houdgreep: Bij Osae-komi, houdgreep, moet je als je boven ligt de houdgreep stevig vasthouden en als je onder ligt, er juist proberen uit te komen.
Verboden Handelingen en Straffen (Shido en Hansoku Make)
Net als bij andere krijgskunsten, zijn er in Tang Soo Do bepaalde handelingen die niet zijn toegestaan tijdens een wedstrijd. Deze kunnen leiden tot een waarschuwing (shido) of een zwaardere straf (hansoku make).
Lees ook: Achtergronden Tang Soo Do Toernooi
- Shido: Als je iets doet wat niet mag dan kun je een shido (waarschuwing of straf) krijgen. Een scheidsrechter zal beginnende judoka’s altijd uitleggen waarom.
- Hansoku make:
- Zonder noodzaak de gevechtsruimte uit lopen, dat kan zijn met een voet zonder terug te willen komen of onnodig met twee voeten buiten de wedstrijdruimte stappen.
- De judoka pakt in staande positie het been van de tegenstander; alle grabbing (pakken onder de obi (band)) tot hansuku-make voor de wedstrijd (eerst shido). Dit geldt als een van de twee judoka’s in tachi-waza is. Echter, een techniek waarbij de mouwen en/of revers worden vastgehouden is wel toegestaan.
- De 3e shido die wordt gegeven is automatisch een Hansoku make.
Bepalen van de Winnaar
De winnaar van een Tang Soo Do wedstrijd wordt bepaald op basis van de volgende criteria:
- Ippon: Degene die een ippon heeft gemaakt, heeft de wedstrijd gewonnen.
- Hoogste Score: Als er geen ippon is gescoord, wint degene met de hoogste score.
- Minste Shido's: Anders degene met de minste shido’s. Meerdere shido’s leiden niet meer tot een score bij de ander.
- Gelijke Score:
- Bij de senioren volgt een golden score, die stopt direct als er een score gemaakt is of een straf is gegeven waardoor er een verschil in straffen is ontstaan.
- Alleen bij de jeugd (tot -12 jaar) bepaalt de scheidsrechter bij een gelijke stand de winnaar, een hantei.
Beschermingsmiddelen bij Tang Soo Do
Binnen Tang Soo Do zijn er specifieke beschermingsmiddelen die gebruikt worden om blessures te voorkomen en de veiligheid van de deelnemers te waarborgen. Deze beschermingsmiddelen zijn ontworpen om verschillende delen van het lichaam te beschermen tijdens trainingen en wedstrijden.
- Bitje: Een bitje is verplicht om de tanden te beschermen. Dit is essentieel om tandletsel te voorkomen tijdens het sparren en andere oefeningen waarbij er een risico is op impact op het gezicht.
- Handschoenen: Deze handschoenen zijn gemaakt om klappen te dempen die je zelf uitdeelt tegenover je tegenstander. Ze verminderen de impact op de handen en polsen van de gebruiker, evenals de impact op het lichaam van de tegenstander.
- Scheenbeschermers: Deze scheenbeschermers zijn gemaakt om trappen te dempen die je zelf uitdeelt tegenover je tegenstander. Ze bieden bescherming aan de schenen, die kwetsbaar zijn voor blessures bij trappen en blokkeringen.
- Voetbeschermers: Deze voetbeschermers zijn gemaakt om trappen te dempen die je zelf uitdeelt tegenover je tegenstander. Ze beschermen de voeten tegen stoten en schokken, vooral tijdens het trappen.
Deze beschermingsmiddelen zijn essentieel voor de veiligheid van de beoefenaars van Tang Soo Do, zowel tijdens trainingen als wedstrijden. Ze helpen blessures te voorkomen en stellen de deelnemers in staat om zich volledig op hun techniek en prestaties te concentreren.
Tang Soo Do voor Kinderen: Voordelen en Overwegingen
Tang Soo Do kan een waardevolle activiteit zijn voor kinderen, mits de juiste begeleiding en omgeving aanwezig zijn. Het is belangrijk om de voor- en nadelen te overwegen voordat een kind aan deze krijgskunst begint.
- Waarden: Bescheidenheid, zelfredzaamheid, zelfvertrouwen, respect en discipline staan centraal in vrijwel alle vechtsport disciplines. Tijdens de trainingen wordt er veel bij deze termen stil gestaan, zowel tijdens het oefenen als op de rustmomenten.
- Niet om te vechten: Het doel van een karate-, boks-, jiujitsu- of ander soort les is niet om kinderen te leren dat vechten de oplossing is of dat ze wat ze tijdens de training leren zoveel mogelijk daarbuiten toe moeten passen. In plaats daarvan leren kinderen hun eigen frustratie in bedwang te houden, leren ze respect voor hun tegen- en medestander en leren ze dat ze situaties zelf onder controle hebben.
- Sfeer en Coaching: Het effect van vechtsport op kinderen heeft meer te maken met factoren die verband houden met het beoefenen van een vechtsport, zoals de sfeer en manier van coaching, dan met het sporten zelf.
- Agressie: Uit Frans onderzoek is gebleken dat vechtsporten geen van nature agressiever aangelegde kinderen aantrekken. Het is dus niet zo dat je kind door het beoefenen van een vechtsport automatisch met een ‵slechte′ omgeving in aanraking komt.
- Training: Een training voor kinderen verloopt beduidend anders dan een volwassenentraining. Sparren is bij kinderen niet toegestaan en fysiek contact is aan strenge regels verbonden. Kinderen gaan bovendien goed beschermd de les in en niet alle klappen, trappen en stoten zijn toegestaan.
- Voordelen: Zo bleken kinderen tussen de 15 en 18 jaar die aan Taekwondo deden gelukkiger dan andere leeftijdsgenootjes. Ook zijn kinderen die aan een vechtsport doen vaak bescheidener, optimistischer, enthousiaster en hebben ze meer zelfvertrouwen. Drukke kinderen kunnen bij vechtsporten goed hun energie kwijt terwijl ze tegelijkertijd leren te focussen. Voor onzekere kinderen is de sport juist geschikt om zelfvertrouwen en weerbaarheid op te bouwen.
De Rol van Organisaties en Instructeurs
De kwaliteit van Tang Soo Do onderwijs en de naleving van regels en waarden hangt sterk af van de organisaties en instructeurs die bij de sport betrokken zijn.
Lees ook: Informatie over het Regio Voetbal Toernooi
- Traditional Tang Soo Do Federation (TTF): De Traditional Tang Soo Do Federation is opgericht om de voordelen van het beoefenen van een traditionele vechtsport te verspreiden. De instructeurs van de TTF Nederland krijgen zelf ook regelmatig les. Zij houden niet alleen hun kennis en vaardigheden op peil maar leren ook voortdurend bij. Hierdoor zijn ze in staat de best mogelijke les te verzorgen. Alle scholen die zijn aangesloten bij de TTF voldoen aan deze voorwaarden.
- Master John Trudgill: Master John Trudgill is naast hoofd van de TTF ook docent en afgestudeerd op het onderwerp Sport coaching (bachelor diploma) en beschikt daarnaast een afgeronde docentenopleiding. Master Trudgill is een zeer succesvolle deelnemer aan Tang Soo Do wedstrijden met gewonnen titels zoals Wereld Kampioen en Overall Wereld Kampioen Sparren. Tevens is hij de toernooi directeur van het Open Britse Kampioenschap Tang Soo Do welke ieder jaar in april gehouden wordt. In 2006 is Meester Trudgill opgenomen in de American Tang Soo Do Association Hall of Fame door de oprichter hiervan, Grootmeester Richard Byrne.
- VELO RYU HA: Tang Soo Do studio VELO RYU HA is aangesloten bij de World Tang Soo Do Association van de Koreaanse Grootmeester Jae Chu Shin.
Lees ook: Informatie over het Volleybal Jeugd Toernooi in Vaassen