Waterpolo is een superleuke en spannende sport die in het water wordt gespeeld. Het is een beetje zoals handbal, maar dan in het zwembad! Twee teams proberen de bal in elkaars doel te gooien en zo punten te scoren. Deze sport is niet alleen goed voor je conditie, maar ook voor je teamwork skills. In dit artikel leggen we alles uit wat je moet weten over waterpolo, van de basisregels tot hoe je kunt beginnen en waar je kunt spelen.
Wat is Waterpolo?
Waterpolo is een teamsport die in het water gespeeld wordt. Twee teams van zeven spelers (zes veldspelers en een keeper) proberen de bal in het doel van de tegenstander te gooien. Het combineert zwemmen, balvaardigheid en tactisch denken. Het is een sport die veel energie en uithoudingsvermogen vereist.
Waarom is Waterpolo Leuk?
- Teamsport: Waterpolo speel je samen met je teamgenoten. Je leert samenwerken en elkaar helpen om te winnen.
- Uitdaging: Waterpolo is een uitdagende sport. Je moet goed kunnen zwemmen, de bal goed kunnen gooien en vangen, en snel kunnen denken.
- Conditie: Waterpolo is een goede manier om je conditie te verbeteren. Je bent constant in beweging en gebruikt al je spieren. Het combineert cardio, krachttraining en uithoudingsvermogen.
- Spanning: Waterpolowedstrijden zijn spannend en vol actie. Je weet nooit wie er gaat winnen!
- Veelzijdigheid: Het ontwikkelt je zwemvaardigheden en coördinatie.
- Plezier: Het competitieve en sociale aspect maakt het een geweldige sport.
De Basisregels van Waterpolo
Om goed van start te gaan, is het belangrijk om de basisregels van waterpolo te begrijpen.
- Het veld: Een waterpoloveld is een zwembad, meestal 30 meter lang en 20 meter breed voor heren. Voor dames is het bad maximaal 25 meter lang. Het zwembad moet minimaal 1 meter 80 diep zijn. Over het algemeen wordt er gespeeld in zwembaden die 3m diep zijn.
- Het doel: Elk team probeert te scoren in het doel van de tegenstander. De doelen die gebruikt worden zijn 3 meter breed en 0,90 meter hoog.
- De bal: De waterpolobal is speciaal ontworpen om goed grip te bieden, zelfs in het water. De bal mag tijdens de wedstrijd maar met een hand aangeraakt worden. Uitzondering hierop is de keeper, deze mag binnen het 5 meter gebied vanaf het doel de bal wel met 2 handen aanraken. De waterpolobal is ongeveer even groot als een voetbal en heeft extra veel grip.
- De speeltijd: Een wedstrijd bestaat uit vier periodes van acht minuten speeltijd.
- Posities: Spelers hebben specifieke rollen, zoals verdedigers, aanvallers, en de keeper.
- Aanvalstijd: De aanvallende ploeg heeft tijdens het balbezit 30 seconden om een schot op het doel te lossen. Mocht er tijdens de 30 seconden wel een schot zijn gelost maar de bal blijft in eigen bezit, dan krijgt men opnieuw 30 seconden de tijd.
- Overtredingen: Doordat het spel in een zwembad wordt gespeeld is het moeilijk voor de scheidsrechters om te zien wanneer er een overtreding wordt gemaakt. Onder water wordt er veel geknepen, getrapt en vastgehouden. Natuurlijk worden overtredingen die gezien worden gestraft. Wanneer het eigen team binnen de 20 seconden in balbezit is gekomen mag de speler op teken van de scheidsrechter eerder de wedstrijd hervatten. Wanneer een speler een tegenspeler vasthoudt of de bal weggooit na het fluitsignaal wordt die bestraft met een U20. Als een U20 binnen het 5-meter gebied wordt begaan volgt een 5-meter bal. Naast wedstrijdovertredingen en vrije worpen is er ook zoiets als een straf die “uitsluiting met vervanging” (UMV) heet. Als een speler een scheidsrechter beledigt of een zeer zware overtreding of een slaande beweging maakt volgt een UMV (uitsluiting met vervanging) of een UMV4. De speler moet dan uit het spel en mag pas na 4 minuten speeltijd vervangen worden.
- Caps: Tijdens het spel hebben spelers van beide teams een cap op. Dit is enerzijds om je oren te beschermen tegen de bal, maar ook handig om te kunnen zien waar je teamgenoten zich bevinden. Er bestaan witte, blauwe en rode caps. De keepers hebben altijd een rode cap op, een team de witte en de andere de blauwe caps.
Onderdelen van Waterpolo
Waterpolo is meer dan alleen zwemmen en een bal gooien. Hier zijn enkele belangrijke aspecten:
- Zwemvaardigheden: Goed en snel kunnen zwemmen is essentieel. Spelers moeten de crawl, rugcrawl en andere slagen beheersen om zich snel door het water te kunnen bewegen. Bij waterpolo zijn verschillende zwemtechnieken van groot belang.
- Borstcrawl: De positie van de zwemmer in het water, staat een grotere bewegingsvrijheid van de armen toe dan bij de rugcrawl, waarbij het stuwende gedeelte van de slag achter de ruggengraat plaatsvindt. Het voorwaarts bewegen van de armen, de zogeheten contrafase, geschiedt boven het water (zoals bij de rugcrawl en vlinderslag) hetgeen een enorme reductie van de weerstand betekent ten opzichte van de schoolslag. Verder zorgt ook het over de lengteas rollen van het lichaam voor een meer economische glijding door het water.
- Rugcrawl: Rugslag of rugcrawl is een zwemslag die op de rug wordt gezwommen. Het onderdeel heeft als voordeel een eenvoudige ademhaling, maar als nadeel dat de zwemmer niet ziet waar hij zich bevindt. Om dat te ondervangen zijn in vrijwel elk zwembad herkenningspunten aan het plafond boven het bassin bevestigd. Omdat de doorhaal van de armen langs het lichaam plaatsheeft, bestaat de neiging te gaan slingeren en dus af te wijken van wat als de ideale lijn wordt beschouwd. Vereist is daarom een goede beenslag om deze zijwaartse afwijkingen te compenseren, meer nog dan bij bijvoorbeeld de borstcrawl. Daarnaast blijft de stuwende functie van de benen van belang. Niet de benen, maar de armen dragen grotendeels bij aan de verplaatsing en dus de snelheid in het water. Deze verplaatsing moet zo gelijkmatig mogelijk worden uitgevoerd. Evenals de borstcrawl is de rugcrawl een zogeheten continue slag. Het is ook de traagste van de vier zwemslagen. Topzwemmers overbruggen gemiddeld 1,67 meter per seconde.
- Schoolslag: De geschiedenis van de schoolslag gaat terug naar het Stenen Tijdperk, zo bewijzen diverse gevonden afbeeldingen en tekeningen in grotten. Schoolslag is een zogeheten discontinue slag; de verplaatsing is schoksgewijs. Is de functie van de armslag bij een geoefende schoolslagzwemmer primair stuwend, bij beginnende zwemmers worden de armen vooral gebruikt om het hoofd boven water te houden. Zo wordt steun gezocht. De schoolarmslag is de enige armslag waarbij de contrafase - de fase waarin de handen en armen tegen de zwemrichting in worden bewogen - onder water plaatsheeft. De armen en handen komen tijdens de gehele slag niet boven het wateroppervlak uit, hetgeen veel weerstand tot gevolg heeft. De armslag is onder te verdelen in: uitgangshouding, glijfase, trekfase, duwfase, contrafase. Juist bij de armslag zijn de individuele verschillen groot; bij de een smallere en bij de ander juist een bredere uitvoering van de stuwbaan, de lengte van de stuwbaan en/of de diepte van de trekfase. Bij de schoolslag is de 'klappende' beenbeweging verreweg de belangrijkste stuwingfactor.
- Vlinderslag: Dit is een zwemslag die bij waterpolo vrijwel niet gebruikt / beoefend wordt. De vlinderslag is de op één na de snelste zwemslag, getuige de onderlinge tijden. De verplaatsing is minder continu dan de borstcrawl, door de gelijktijdigheid van de armbeweging. Vlinderslag is, zoals dat heet, een echte 'hoofdzaak', en dat heeft alles te maken met de bewegingen van het hoofd ten opzichte van de romp. Voor een optimale snelheid moet het lichaam in voldoende mate deze beweging volgen om de wisselende bol-hol-ligging goed aan te voelen. De timing van de hoofdbeweging op de armslag is doorslaggevend. De bij de vlinderslag gehanteerde armslag komt neer op: (1) insteken, (2) (kort) glijden, (3) trekken, (4) duwen, (5) uithalen en (6) overhalen. De functie van de beenslag is tweeledig: zowel stabiliserend als stuwend. De vlinderslagbeenbeweging is een voortdurend op en neer bewegen van beide benen, en dat gelijktijdig.
- Balbehandeling: Nauwkeurig passen en krachtig schieten zijn cruciaal. Spelers moeten de bal met één hand kunnen vangen en gooien terwijl ze zwemmen.
- Teamstrategie: Waterpolo is een tactisch spel. Teams moeten samenwerken, posities innemen en patronen spelen om de verdediging van de tegenstander te slim af te zijn.
- Fysieke Conditie: Omdat spelers constant in beweging zijn, is een goede conditie essentieel. Kracht, snelheid en uithoudingsvermogen zijn belangrijke eigenschappen.
- Watertrappen: Watertrappen is een techniek om in het water het hoofd boven water te houden, door met de benen een trappende beweging te maken. Tijdens het spel mag je niet staan als je de bal in bezit hebt.
Wat Heb Je Nodig Om Te Beginnen?
Je hebt niet veel uitrusting nodig, maar de juiste materialen kunnen een groot verschil maken.
Lees ook: Leer over waterpolo
- Zwemkleding: Een goed aansluitend zwempak of zwemslip is essentieel. Voor vrouwen zijn waterpolobadpakken populair omdat ze stevig zijn en niet verschuiven tijdens het spelen. Voor de badkleding is het handig bij de dames een badpak te hebben met een rits aan de achterzijde, voor een gestroomlijnde beweging door het water.
- Waterpolocap: De cap beschermt je oren en maakt het makkelijker om teamgenoten te herkennen aan de kleuren.
- Zwemdoppen: Zwemdoppen beschermen je oren tegen het constante contact met water, wat vooral belangrijk is tijdens trainingen en wedstrijden. Bij Zwemdopje.nl kun je zwemdoppen op maat laten maken die comfortabel en effectief zijn.
- Waterpolobal: Als je serieus wilt oefenen, kun je investeren in een officiële waterpolobal.
Waterpolo voor Kinderen: Minipolo
Voor kinderen van 6 tot 11 jaar is er een speciale variant van waterpolo: minipolo. Minipolo is een leuke en speelse manier om kennis te maken met waterpolo. Het is net zo stoer als waterpolo, maar met een kleiner speelveld en aangepaste spelregels. De kleinsten spelen in ondiep water en met minder spelers, zodat ieder kind lekker vaak aan de bal komt. Met minipolo kun je al vanaf 6 jaar beginnen. Minipolo is de ideale manier om al jong kennis te maken met een van de leukste zwemsporten.
Het Jeugdplan van de KNZB
De KNZB (Koninklijke Nederlandse Zwembond) heeft een speciaal jeugdplan ontwikkeld om waterpolo toegankelijker te maken voor kinderen. De jongste spelers worden ingedeeld in drie leeftijdscategorieën, zodat ze met kinderen van hun eigen leeftijd kunnen spelen en leren. Het jeugdplan richt zich op het spelplezier en de ontwikkeling van de basisvaardigheden. Met ingang van seizoen 2024-2025 start de KNZB met vernieuwde spelregels en richtlijnen voor de waterpolo jeugd (minipolo, onder 10, 12 en 14 jaar). Bij het vormgeven van dit vernieuwde format is de focus komen te liggen op het plezier en de ontwikkeling van kinderen in en door de waterpolosport.
Waar kun je Waterpolo Spelen?
Er zijn veel waterpoloverenigingen in Nederland waar je kunt spelen. Bijvoorbeeld bij Waterpolo Residentie in Den Haag, waar teams zijn voor alle leeftijdsklassen. Je kunt ook op school of in het zwembad vragen of er waterpololessen worden gegeven. Onze zwemvereniging, Aqua-Novio ‘94, biedt ook de jongste zwemmers de mogelijkheid om waterpolo te spelen. Als je mee wilt doen aan het minipolo moet je wel zwemdiploma A en B gehaald hebben, of tenminste goed kunnen zwemmen. De trainingen worden gehouden in het Sportfondsenbad West. Vraag vier gratis proeflessen aan als je interesse hebt.
Tips voor je Spreekbeurt of Werkstuk
Wil je een spreekbeurt houden of een werkstuk maken over waterpolo? Dan kun je het spreekbeurtpakket van de KNZB gebruiken. Er is een pakket voor groep 5/6 en een pakket voor groep 7/8.
Strategische Tips voor Beginners
Waterpolo is niet alleen fysiek, maar ook strategisch. Hier zijn enkele basisstrategieën:
Lees ook: Waterpolo voor beginners
- Posities Begrijpen: Elke speler heeft een specifieke rol. Als beginner is het handig om je te concentreren op één positie en die goed te leren.
- Balcontrole: Oefen op het passen en vangen van de bal, zowel met één hand als onder water.
- Tactisch Denken: Leer anticiperen op de bewegingen van je tegenstanders en teamgenoten.
Het Sociale Aspect van Waterpolo
Waterpolo is niet alleen een sport, maar ook een sociale activiteit. Je leert nieuwe mensen kennen en maakt vaak snel vrienden binnen je team. Het sociale aspect maakt het een geweldige keuze voor mensen die op zoek zijn naar een actieve en gezellige vrijetijdsbesteding.
Waterpolo voor Jong en Oud
Waterpolo is geschikt voor alle leeftijden. Veel clubs hebben teams voor jeugd, volwassenen en zelfs senioren. Het is nooit te laat om te beginnen met deze veelzijdige sport.
- Waterpolo voor Kinderen: Voor kinderen biedt waterpolo een geweldige manier om zwemvaardigheden te verbeteren en te leren samenwerken.
- Waterpolo voor Volwassenen: Voor volwassenen is het een uitstekende manier om fit te blijven en stress te verminderen.
Sponsoring bij Waterpolo
Sponsoring is voor veel waterpolo afdelingen van groot belang. De financiële middelen die gegenereerd worden door sponsoring geven de waterpolo afdeling onder meer de mogelijkheid om goed onderhoud te plegen, materialen aan te schaffen en activiteiten te ontplooien. De afdeling waterpolo van De Dolfijn biedt bijvoorbeeld verschillende mogelijkheden aan voor sponsoring.
Interessante Weetjes over Zwemmen
- Wist je dat er in een gemiddeld zwembad zo’n 75 liter plas zit? Gelukkig zit er ook chloor in om het water schoon te houden.
- Er in Nederland zo'n 700 plekken zijn waar je officieel mag zwemmen in de natuur? Deze plekken worden regelmatig gecontroleerd om te zorgen dat het water veilig is.
- Maarten van der Weijden de Elfstedentocht zwom, meer dan 200 kilometer?
Lees ook: Ontdek de wereld van korfbal met deze informatieve spreekbeurt.