Volleybal Spelregels: Van Basis tot Nieuwe Wijzigingen voor Meer Spelplezier

Spelregels vormen de basis van een eerlijke en sportieve wedstrijd in elke sport, en volleybal is geen uitzondering. Hoewel het niet nodig is dat iedereen alle regels tot in detail kent, is een basiskennis essentieel voor spelers, trainers, coaches, ouders en toeschouwers om de beslissingen van de scheidsrechter te begrijpen en optimaal van het spel te genieten. Dit artikel biedt een overzicht van de actuele spelregels in het volleybal, inclusief recente wijzigingen die zijn ingevoerd om het spelplezier te vergroten.

Belang van Spelregelkennis

Officials moeten de spelregels volledig beheersen om ervoor te zorgen dat ze correct worden toegepast tijdens de wedstrijd. Voor anderen is het kennen van de basisregels voldoende om het spel beter te volgen en te begrijpen.

Spelregels leren en testen

Volleybalmasterz.nl is een project dat zich richt op het begrijpelijk uitleggen van alle spelregels. Via deze website kun je je kennis testen met oefentoetsen en een spelregelbewijs behalen, wat je in staat stelt om wedstrijden in de lagere klassen te fluiten. Dit is een ideale manier om nieuwe (jeugd)leden op een leuke en interactieve manier kennis te laten maken met de belangrijkste spelregels.

"Minder Regels, Meer Spelplezier"

In 2015 is het project 'Minder regels, meer spelplezier' gestart, waarbij spelers, trainers en officials suggesties kunnen geven voor regelwijzigingen die het spelplezier verhogen. Deze suggesties worden uitgebreid behandeld, getest en mogelijk ingevoerd. De Nevobo vroeg aan het begin van het seizoen om suggesties, tips en concrete voorstellen om het spelplezier middels regelwijzigingen te verhogen. Na de eerste oproep volgde een stortvloed aan goede suggesties en tips.

Uniform Spelregelboekje vanaf 2024-2025

In het verleden waren er verschillende spelregelboekjes voor diverse niveaus. Om uitzonderingen beter weer te geven en de administratieve last te verminderen, is besloten om vanaf seizoen 2024-2025 weer één spelregelboekje te publiceren voor de Eredivisie tot en met de Jeugd.

Lees ook: Gids voor Hockey 8-Tallen Speelbegeleiding

Spelregels per Niveau

De Nederlandse Eredivisie blijft spelen met alle internationaal (verplicht) geldende spelregels. Voor de Topdivisie t/m de regioklassen worden de regels aangepast. Maar, niet alles tegelijk. Zoals genoemd blijft de Eredivisie spelen met de huidige (spel)regels. Het is internationaal verplicht om in de hoogste competitie van het land de FIVB-spelregels en CEV-regels te hanteren. Voor deze competities verandert er dus niets. Voor de Topdivisie en lager gaan de nieuwe regels wel gelden; tot en met de laagste regioklassen en de C-jeugd dus. Er zijn enkele uitzonderingen die duidelijk worden aangegeven.

Belangrijke Regelwijzigingen

Een aantal belangrijke wijzigingen die zijn doorgevoerd om het spelplezier te verhogen, worden hieronder toegelicht:

• Geen Toss Meer: De aanvoerder van het uitspelende team heeft de eerste keuze (opslag of veld). Bij een eventuele 5e set heeft de aanvoerder van het thuisspelende team het recht om als eerste te kiezen.
• Inspelen met Wedstrijdshirts: Tijdens het inspelen aan het net mogen de inspeelshirts aanblijven. Sinds afgelopen seizoen was het verplicht om met de wedstrijdshirts in te spelen aan het net.
• Flexibelere Plaatsing op de Bank: De coach, assistenten en verzorgers hebben geen vaste plaatsen meer op de bank. Ze mogen overal zitten en zelfs staan. Voor de bank, in de warming-up ruimte van de wisselspelers, et cetera. Alleen als er een 2e scheidsrechter bij de wedstrijd aanwezig is, is de coach verplicht opstellingsbriefjes te gebruiken.
• Mini's Betrekken bij het Eerste Team: Vanaf komend seizoen mogen er twee mini's bij het team aanwezig zijn. In de huidige regels mocht er maar één mini bij het team aanwezig zijn (op de bank en serveren).
• Vereenvoudigde Tekens van de Scheidsrechter: Vanaf de 1e klasse en lager is de scheidsrechter niet meer verplicht om na elke rally alle tekens te geven: het speelveld aanwijzen van het team dat de volgende service uitvoert is voldoende.
• Serveren met Voet in het Veld: Op lagere niveaus is er regelmatig spraken van net iets te weinig ruimte achter het speelveld. Was de ruimte minder dan twee meter, dan moest een hulplijn in het veld worden geplakt. Nu hoeft dat niet meer: je mag met één voet in het veld serveren. Ook bij een sprongservice mag de afzetvoet dus in het veld worden gezet.
• Schermen bij Service Niet Toegestaan: Schermen bij de service is een grote ergernis en wordt veelal gezien als onsportief gedrag. Vanaf komend seizoen mag de serveerder dan ook niet meer met opzet aan het zicht van de passers onttrokken worden. Spelers van het serverende team moeten tenminste een armlengte van elkaar af staan en achterspelers mogen niet in de ‘vrij zicht’-ruimte van de voorspelers gaan staan.
• Raak het Veld van de Tegenstander Niet: Het raken van het veld van de tegenstander in een actie met de bal wordt komend seizoen afgefloten. Dat geldt niet alleen voor de voet, maar voor alle lichaamsdelen. Daarentegen is het niet fout om het veld van de tegenstander te raken als er geen bal bij betrokken is en het niet hinderlijk is voor de tegenstander.
• Bal Buiten Antennes is Uit: Zodra de bal buiten de antennes het net passeert, is de bal uit, ook wanneer dit na het eerste balcontact geweest is. De bal terughalen uit de vrije zone van de tegenstander (buiten de antennes om) is dus niet meer toegestaan. Uitzondering: in de Topdivisie geldt deze nieuwe regel niet. Daar mag deze bal dus nog teruggehaald worden uit de vrije zone.
• Time-out Flexibiliteit: Een time-out (TO) duurt maximaal 30 seconden. Dit betekent dat wanneer het aanvragende team én de officials binnen deze halve minuut weer klaar zijn om verder te spelen, de wedstrijd wordt vervolgd.Tijdens de TO mag het hele veld gebruikt worden: teams hoeven dus niet meer in het geheel buiten het veld te staan. Wisselspelers mogen ook in het veld warm lopen, maar het gebruik van een bal tijdens de TO is (nog steeds) niet toegestaan. Uiteraard moet wel worden gezorgd dat er geen natte plekken door de drinkflesjes achterblijven op het veld.
• Route Na Set Vereenvoudigd: Na het laatste fluitsignaal van een set hoeven teams niet meer via de achterlijn naar de andere speelhelft lopen. Wel dienen zij om de netpaal heen lopen; onder het net doorlopen is niet toegestaan.
• Inspelen Tijdens Pauze: Tijdens de pauze tussen de sets mogen de wisselspelers inspelen in het veld, mits dit niet hinderlijk is voor de moppers en/of het entertainment.
• Duur Pauze Tussen Sets: De pauze tussen sets duurt maximaal drie minuten.
• Wisselbeleid: Ongeacht het aantal wisselspelers heeft ieder team altijd recht op zes wissels per set. Een wisselspeler mag meerdere keren (maximaal drie keer) gewisseld worden voor een veldspeler. De veldspeler moet wel weer terugkeren in het veld voor de wisselspeler die hem vervangen heeft. Voorbeeld: wisselspeler nummer 3 gaat het veld in voor nummer 5. Nummer 5 kan alleen terug gewisseld worden voor nummer 3. Wisselspeler 3 mag vervolgens (na tenminste één voltooide rally) weer voor een andere of dezelfde veldspeler gewisseld worden. Ook mag één van de andere wisselspelers voor nummer 5 ingebracht worden. Uitzondering: Voor de A-, B- en C-jeugdklassen gaat deze regel niet gelden. Daarvoor blijft de huidige wisselregel van toepassing. De reden hiervoor is dat het veel voorkomt dat er een aantal goede serveerders is, waardoor de wedstrijd minder leuk zou kunnen worden.
• Libero Wisselzone: De wisselzone van de libero wordt vrijgegeven, daarvoor mag nu de gehele achterlijn en zijlijn gebruikt worden. Voorwaarde is wel dat de scheidsrechters en teller(s) de wissel goed kunnen zien.
• Libero als Veldspeler: Een libero mag uitsluitend veldspeler worden (en een ander shirt aantrekken) als het team onvolledig verklaard zou worden door blessure(s). Voorbeeld: een team start met zes spelers en één libero. Eén van de veldspelers raakt geblesseerd en kan niet verder spelen. Op dat moment mag de libero veldspeler worden, zodat er met zes spelers doorgespeeld kan worden.
• Verduidelijking Aanval na Bovenhandse Pass Libero: Een aanvaller mag een bal die door de libero vanuit de voorzone bovenhands is gespeeld niet aanvallen als de bal in zijn geheel nog boven de netrand is. De vraag in deze situatie is altijd: wat telt als bovenhandse bal?

Basisprincipes van Volleybal

Om het spel volledig te begrijpen, is het belangrijk om de basisprincipes te kennen:

• Speelveld: Het speelveld is verdeeld in twee gelijke helften door een net. Het veld meet 9 bij 18 meter.
• Teams: Elk team bestaat uit zes spelers.
• Doel: Het doel is om de bal op de grond te laten komen in het veld van de tegenstander, of om een fout van de tegenstander te forceren.
• Puntentelling: Er wordt gespeeld met het Rally Point Systeem, waarbij elke rally resulteert in een punt. Een set wordt gewonnen door het team dat als eerste 25 punten behaalt, met een verschil van minimaal twee punten. Bij een stand van 24-24 wordt doorgespeeld tot er een verschil van twee punten is.
• Sets: Een wedstrijd bestaat meestal uit 4 sets. Bij een 2-2 stand wordt een beslissende set tot 15 punten gespeeld. Op hogere niveaus wordt vaak het best-of-five principe gehanteerd.

Spelverloop

1. Service: Het spel begint met een service vanachter de achterlijn. De serveerder moet de bal over het net in het veld van de tegenstander slaan.
2. Pass: De ontvangende partij probeert de bal op te vangen en door te spelen, meestal naar de spelverdeler.
3. Set-up: De spelverdeler speelt de bal naar een van de aanvallers.
4. Aanval: De aanvaller slaat of tikt de bal over het net naar de grond in het veld van de tegenstander.
5. Blok en Verdediging: De verdediging probeert de bal te blokkeren of te verdedigen om te voorkomen dat deze op de grond komt.

Fouten

Er zijn verschillende fouten die kunnen worden gemaakt in volleybal, waaronder:

• Voetfout: Met een voet over de middellijn staan.
• Dubbel: De bal twee keer achter elkaar aanraken door dezelfde speler.
• Netfout: Het net raken tijdens het spelen van de bal.
• Bovenhandse Aanval Libero: Een libero die een bovenhandse aanval uitvoert in de voorzone waarbij de bal zich boven de netrand bevindt.

Termen in Volleybal

De volleybalsport kent veel specifieke termen, waaronder:

Lees ook: Hockey spelregels: Een gedetailleerde uitleg

• Ace: Een service die direct een punt oplevert zonder dat de tegenstander de bal kan spelen.
• Side-out: Het terugwinnen van de servicebeurt.
• Touché: Het raken van de bal door een speler van het blokkerende team.

Lees ook: Gids voor hockey spelregels

tags: #spelregels #5e #set #volleybal