Het sportaccommodatiebeleid in de gemeente Vijfheerenlanden is een breed en complex onderwerp dat veel facetten omvat, van het bijhouden van scores tot de duurzaamheid van sportfaciliteiten. Dit artikel duikt diep in de verschillende aspecten van dit beleid, waarbij we kijken naar de huidige stand van zaken, de uitdagingen en de toekomstige ontwikkelingen.
Inleiding
De gemeente Vijfheerenlanden streeft naar een evenwichtig en toekomstbestendig sportaccommodatiebeleid. Dit beleid is essentieel voor het vitaal houden van de inwoners en het stimuleren van sport- en beweegdeelname. Een belangrijk onderdeel hiervan is het aanbieden van voldoende en kwalitatief goede sportaccommodaties, zowel binnen als buiten.
Huidige situatie van sportaccommodaties in Vijfheerenlanden
Aanbod en spreiding
Vijfheerenlanden beschikt over een fijnmazig aanbod van binnen- en buitensportaccommodaties. De accommodaties zijn evenwichtig gespreid over de gemeente, waarbij Leerdam en Vianen vanzelfsprekend over het meeste aanbod beschikken. In principe beschikt elke inwoner over een binnen- en buitensportaccommodatie op acceptabele reisafstand.
Kwaliteit en duurzaamheid
De kwaliteit van de accommodaties is wisselend. Sommige accommodaties, zoals die van SV Meerkerk en SC Everstein, verkeren in goede staat en hebben een grote aantrekkingskracht. Andere accommodaties zijn verouderd en hebben het einde van hun levensduur bereikt. Bij de ontwikkeling van sportaccommodaties is veel aandacht besteed aan duurzaamheid, maar de bestaande accommodaties scoren op dit punt vaak onvoldoende tot slecht. Er is een kwaliteitsverbetering nodig en de gemeente zet de komende jaren stapsgewijs in op deze kwaliteitsslag. Eind 2021 werd de investering geschat op € 23,5 miljoen.
Gebruik en bezetting
De bezetting van de sportaccommodaties is over het algemeen voldoende tot ruim voldoende. Gymzalen laten een betere bezetting zien, maar er zijn nog steeds gymzalen met leegstand. Wat betreft de velden is er een evenwicht, waarbij een overschot bij de ene vereniging het tekort bij de andere opheft. De zwembaden ontvangen circa 186.000 bezoeken per jaar, wat iets onder het Nederlandse gemiddelde ligt.
Lees ook: Live Scores en Updates
Tarieven en beheer
Er zijn verschillen in de tarieven van de binnensportaccommodaties, waarbij de tarieven in Vianen en Leerdam hoger liggen. In de voormalige gemeente Vianen is de gemeente zelf actief in het beheer van de sportaccommodaties. In andere gemeenten is het beheer (nagenoeg) volledig geprivatiseerd. Verenigingen zijn vaak verantwoordelijk voor de kleed- en clubgebouwen en voor het onderhoud van de tennisparken. Er zijn constructies waarbij de gemeente een percentage bijdraagt aan de totstandkoming van de banen en verenigingen subsidie ontvangen voor het onderhoud.
Uitdagingen en knelpunten
Verschillen in tarieven en beheer
Een van de belangrijkste uitdagingen is het recht trekken van de verschillen in tarieven en beheer tussen de voormalige gemeenten. De tarieven van de zwembaden verschillen sterk en de verantwoordelijkheid voor het beheer van de sportaccommodaties ligt nu nog bij de gemeente of de verenigingen zelf.
Verouderde accommodaties
Een ander knelpunt is de aanwezigheid van verouderde accommodaties die niet meer voldoen aan de eisen van deze tijd. Deze accommodaties moeten worden gerenoveerd of vervangen om de kwaliteit en aantrekkelijkheid van het sportaanbod te waarborgen.
Duurzaamheid
De bestaande accommodaties scoren vaak onvoldoende op het gebied van duurzaamheid. Er is een dringende behoefte om te investeren in energiebesparende maatregelen en klimaatneutrale oplossingen. Investeringen in de verduurzaming van accommodaties krijgen de hoogste prioriteit.
Toekomstige ontwikkelingen en prognoses
Bevolkingsgroei en demografische veranderingen
De bevolking van Vijfheerenlanden zal de komende jaren groeien, met name de groep senioren. Dit heeft gevolgen voor de vraag naar sporten en sportaccommodaties. Er zal meer behoefte zijn aan sport- en beweegactiviteiten voor ouderen en voor doelgroepen en gebieden waar de sport- en beweegdeelname achterblijft.
Lees ook: Essentiële keepersuitrusting
Veranderende sportbehoeften
De sportbehoeften van de inwoners veranderen. Traditionele sporten zoals tennis worden minder populair, terwijl nieuwe sporten zoals padel in opkomst zijn. Het is belangrijk om hierop in te spelen en het sportaanbod aan te passen aan de veranderende vraag.
Integratie van sport, welzijn en zorg
In de toekomst zullen sport, welzijn en zorg steeds meer geïntegreerd worden aangeboden. Dit betekent dat sportaccommodaties ook een rol kunnen spelen in de gezondheidszorg en het welzijn van de inwoners. Door sport en zorg te integreren, kunnen we een breder publiek bereiken en de gezondheid van de inwoners verbeteren.
Uitgangspunten voor het toekomstige accommodatiebeleid
Gelijke behandeling en harmonisatie
Een belangrijk uitgangspunt voor het toekomstige accommodatiebeleid is het creëren van een gelijke situatie voor alle gebruikers. Dit betekent dat de tarieven en het beheer van de sportaccommodaties gefaseerd worden geharmoniseerd. Het doel is om te komen tot een situatie van ‘gelijke monniken, gelijke kappen’, waarbij alle gebruikers op dezelfde manier worden behandeld.
Basisvoorziening
De gemeente wil het begrip ‘basisvoorziening’ centraal stellen bij de afbakening van haar verantwoordelijkheid. De basisvoorziening omvat alle voorzieningen die nodig zijn voor de uitoefening van de sport, zoals sportvloeroppervlak, belijning, kleed- en wasruimten. De gemeente is verantwoordelijk voor de totstandkoming en instandhouding van de basisvoorziening.
Stimuleren van de kracht van de samenleving
Het toekomstige accommodatiebeleid is gebaseerd op de kracht en zelfredzaamheid van de samenleving. Verenigingen en stichtingen worden gestimuleerd om zelf verantwoordelijkheid te nemen voor het beheer en onderhoud van de sportaccommodaties. De gemeente biedt ondersteuning in de vorm van subsidies en advies.
Lees ook: Humphrey Mijnals in Oranje
Parkbeheer en openstelling
Om de sport- en beweegdeelname te verhogen, is het belangrijk om de sportaccommodaties open te stellen voor een breder publiek. Dit kan door middel van openstelling en het aanbieden van laagdrempelige sport- en beweegactiviteiten. Een goede inbedding en structurering van het parkbeheer is hierbij essentieel.
Concrete maatregelen en beleidsregels
Harmonisatie van tarieven
De tarieven voor de basisvoorziening worden gefaseerd geharmoniseerd. Dit betekent dat de tarieven in de verschillende kernen van de gemeente geleidelijk aan elkaar worden gelijkgetrokken. Hierbij wordt rekening gehouden met de verschillen in kwaliteit en voorzieningenniveau.
Investeringen in duurzaamheid
De gemeente investeert in de verduurzaming van de sportaccommodaties. Dit kan door middel van energiebesparende maatregelen, zoals isolatie, zonnepanelen en LED-verlichting. Ook wordt er gekeken naar de mogelijkheden van klimaatneutrale oplossingen, zoals warmtepompen en groene daken.
Stimuleren van sport- en beweegdeelname
De gemeente stimuleert de sport- en beweegdeelname door het aanbieden van laagdrempelige sport- en beweegactiviteiten, het verbeteren van de beweegvriendelijkheid van de openbare ruimte en het ondersteunen van sportverenigingen en -aanbieders. Er wordt speciale aandacht besteed aan doelgroepen en gebieden waar de sport- en beweegdeelname achterblijft.
Samenwerking met partners
De gemeente werkt samen met partners op het gebied van sport, welzijn en zorg om een integraal aanbod van sport- en beweegactiviteiten te realiseren. Dit kan door middel van gezamenlijke projecten, het delen van kennis en ervaring en het afstemmen van beleid. Belangrijke partners zijn sportverenigingen, scholen, zorginstellingen en welzijnsorganisaties.
Archery Score Keeper als hulpmiddel
Hoewel dit artikel voornamelijk ingaat op het sportaccommodatiebeleid, is het interessant om te zien hoe technologie kan bijdragen aan de sportbeleving. Een voorbeeld hiervan is de Archery Score Keeper app voor Android. Deze app helpt boogschutters hun scores efficiënt bij te houden en biedt mogelijkheden voor het exporteren van gegevens naar xls-bestanden (alleen in de Ultra-versie). Hoewel dit slechts een klein detail is in het grote geheel, illustreert het wel hoe digitalisering een rol kan spelen in de sportwereld.