Hockey is een teamsport die, idealiter, draait om plezier, ontwikkeling en sportiviteit. Ouders spelen een belangrijke rol in de sportbeleving van hun kinderen, maar hun gedrag langs de lijn kan een aanzienlijke impact hebben, zowel positief als negatief. Dit artikel onderzoekt de gevolgen van schreeuwen tegen kinderen bij hockey en belicht manieren waarop ouders een positieve bijdrage kunnen leveren.
De Invloed van Ouders op het Sportplezier van Kinderen
Ouders beïnvloeden kinderen bewust of onbewust met het sportieve voorbeeld dat ze zelf geven. Kinderen met sportende ouders zijn bijvoorbeeld vaker lid van een sportvereniging. Ouders kunnen kinderen enthousiasmeren en stimuleren om te sporten, wat een positief voorbeeldgedrag is. Echter, er bestaat ook zoiets als negatief voorbeeldgedrag, zoals vloekend langs de lijn staan of agressief gedrag vertonen richting scheidsrechters, trainers, spelers en andere ouders. Ook het geven van kritiek aan kinderen na een wedstrijd, omdat ze niet goed gepresteerd zouden hebben, valt hieronder.
Veilig Sportklimaat stelt dat ouders veel invloed hebben op het sportplezier van hun kind. Ouders kunnen onbewust hun kind te veel pushen of onsportief gedrag in de hand werken, bijvoorbeeld door al schreeuwend aanwijzingen te geven of commentaar te leveren op de scheidsrechter.
Wat Kinderen Willen: Enthousiasme, Geen Geschreeuw
Uit een kleinschalig onderzoek ‘Laat ons lekker sporten’, uitgevoerd door leerlingen van de Archimedesgroep van de Da Costaschool in Soest, blijkt dat kinderen vooral veel te roepen krijgen als een team op verlies staat of richting goal gaat. Kinderen zijn duidelijk in hun oordeel: enthousiaste aanmoedigingen vinden ze fijn, maar geschreeuw en kritiek vanaf de zijlijn mogen wel een tandje minder. Kinderen willen plezier tijdens het sporten en geen schreeuwende, ruziënde ouders langs de lijn. Verenigingen streven naar een prettig en veilig sportklimaat op de club.
De Impact van Schreeuwen: Negatieve Gevolgen
Schreeuwen tegen kinderen tijdens hockeywedstrijden kan diverse negatieve gevolgen hebben:
Lees ook: Procedure Klacht Indienen Racisme KNVB
- Verminderd Sportplezier: Kinderen ervaren minder plezier in het sporten wanneer ouders constant schreeuwen en kritiek leveren. De focus verschuift van het spel zelf naar de angst om fouten te maken en teleur te stellen.
- Verlies van Zelfvertrouwen: Constante kritiek ondermijnt het zelfvertrouwen van kinderen. Ze gaan twijfelen aan hun eigen capaciteiten en durven minder risico's te nemen.
- Verwarring en Afleiding: Aanwijzingen vanaf de zijlijn kunnen verwarrend zijn, zeker als deze in tegenspraak zijn met de aanwijzingen van de coach. Dit kan leiden tot fouten en frustratie.
- Verhoogde Druk: Kinderen voelen de druk om te presteren toenemen wanneer ouders schreeuwen en eisen stellen. Dit kan leiden tot stress en angst, wat de prestaties negatief beïnvloedt.
- Negatief Gedrag: Kinderen leren van het gedrag van hun ouders. Wanneer ouders zich agressief of respectloos gedragen, is de kans groter dat kinderen dit gedrag overnemen.
- Aantasting van de Relatie: Schreeuwen en kritiek kunnen de relatie tussen ouder en kind schaden. Kinderen kunnen zich onbegrepen en niet gewaardeerd voelen.
Richtlijnen en Gedragsregels binnen Hockeyverenigingen
Veel hockeyverenigingen, zoals HCC, hebben gedragsregels opgesteld om een positieve en respectvolle omgeving te waarborgen. Deze regels zijn van toepassing op alle leden, inclusief ouders en verzorgers. De uitgangspunten zijn helder: hockey is een teamsport, sportiviteit staat voorop en er is geen plaats voor discriminatie, intimidatie of agressie.
Gedragsregels voor spelers:
- De speler is sportief en heeft teamgeest, helpt en steunt zijn medespelers in het veld.
- Laat gewenst gedrag zien zowel op als buiten het veld.
- Heeft respect voor de tegenstander, de scheidsrechter, de begeleider en het publiek.
- Accepteert de beslissingen van de scheidsrechter ook al is de speler het daar niet mee eens.
Gedragsregels voor coaches/begeleiders:
- Heeft een voorbeeldfunctie voor het team.
- Heeft respect voor spelers, ouders/verzorgers, scheidsrechters en tegenstanders.
- Laat gewenst gedrag zien zowel op als buiten het veld.
- Is bewust van het gebruik van alcohol, tabak, e-sigaret (vape) drugs en doping vanwege een voorbeeldfunctie tov spelers op de club.
Gedragsregels voor ouders/bezoekers:
- Is een sportieve supporter en heeft respect voor iedereen op en om het veld.
- Blijft tijdens de wedstrijd achter de hekken/reclameborden.
- Laat gewenst gedrag zien zowel op als buiten het veld.
- Houdt zich afzijdig ten opzichte van de begeleiding van het team door trainers en coaches. Er worden ALLEEN technische en tactische aanwijzingen gegeven door de coaches/trainers.
5 Gouden Tips van de KNHB voor Gedrag Langs de Lijn
De KNHB heeft 5 gouden tips opgesteld voor ouders langs de lijn:
- Plezier gaat voor presteren: Vraag niet alleen "heb je gewonnen?" of "heb je gescoord?", maar ook "was het leuk?" en "hoe ging het?".
- Moedig aan, maar coach niet mee: Dit kan verwarring en onzekerheid veroorzaken bij de speler.
- Moedig alle spelers aan, niet alleen die van jezelf: Het is leuker voor het team als alle spelers worden aangemoedigd.
- Geef zelf het goede voorbeeld: Zeg niets tegen de scheidsrechter.
- Laat je kind zijn of haar sport zelf beleven: Houd je eigen ambities voor jezelf en laat je kind de leiding nemen in hoe intensief en hoog het wil sporten.
Een Positieve Benadering: Hoe Ouders Kunnen Helpen
Ouders kunnen een positieve bijdrage leveren aan de sportbeleving van hun kind door:
- Aanmoedigen en Steunen: Bied onvoorwaardelijke steun en aanmoediging, ongeacht de prestaties.
- Focus op Plezier: Benadruk het plezier in het sporten en de sociale aspecten.
- Respect tonen: Toon respect voor de scheidsrechter, de coach, de tegenstanders en andere ouders.
- Het Goede Voorbeeld Geven: Laat zien wat sportiviteit en fair play betekenen.
- Luisteren en Praten: Praat met je kind over zijn/haar ervaringen en gevoelens.
- De Coach de Leiding Laten: Vertrouw op de expertise van de coach en bemoei je niet met de tactiek.
- Ruimte Geven: Geef je kind de ruimte om zelf beslissingen te nemen en fouten te maken.
De Rol van Hockeyverenigingen in het Bevorderen van een Positief Sportklimaat
Hockeyverenigingen spelen een cruciale rol in het creëren en handhaven van een positief sportklimaat. Dit kan door:
- Duidelijke Gedragsregels: Het opstellen en communiceren van duidelijke gedragsregels voor alle leden.
- Voorlichting en Educatie: Het organiseren van voorlichtingsbijeenkomsten en workshops voor ouders en coaches.
- Vertrouwenspersonen: Het aanstellen van vertrouwenspersonen waar leden terecht kunnen met vragen en klachten.
- Sancties: Het toepassen van sancties bij overtredingen van de gedragsregels.
- Open Communicatie: Het onderhouden van een open communicatie met alle leden over het belang van een positief sportklimaat.
- Waarborgen van veiligheid: Het realiseren van een veilige sportomgeving en het tegengaan van pesten, agressie, seksuele intimidatie en discriminatie.
HCC heeft bijvoorbeeld twee vertrouwenscontactpersonen aangesteld die een onafhankelijke positie hebben en contact kunnen opnemen met Centrum Veilige Sport. Bij de vertrouwenspersoon kan je terecht met vragen of de manier van omgaan met elkaar binnen jouw team klopt. Na een melding van ongewenst gedrag kan een gezamenlijk gesprek onder begeleiding van een van de vertrouwenscontactpersonen plaatsvinden. Bij ernstige voorvallen volgt aangifte en het indienen van een tuchtklacht bij de KNHB.
Lees ook: Voordelen 7 tegen 7 Voetbal
Prestatiemaatschappij en de Druk op Kinderen
Koen Breedveld, directeur van het Mulier Instituut, constateert dat ouders zich meer bemoeien met hun kinderen dan pakweg twintig jaar geleden. Dit komt doordat kinderen tegenwoordig zorgvuldig gepland worden en ouders willen dat het goed gaat met die zorgvuldig geplande kinderen en zitten er daarom kort op. We leven in een prestatiesamenleving, waarin we onszelf en onze kinderen stimuleren om het beste uit onszelf te halen. Het risico bestaat dat we onze kinderen gaan overvragen. Ook de sportwereld is veranderd. Vroeger viel er met bijvoorbeeld hockey geen droog brood te verdienen. Nu kun je, zelfs in het hockey, veel meer bereiken. Je kunt er een goede boterham mee verdienen. Ook kan sport je status en aanzien geven. Er staat daardoor voor ouders en voor hun kinderen veel meer op het spel.