Het Witten Haen Toernooi: Een Schaakfestijn in Dordrecht

Het Witten Haen toernooi is een schaakfestijn dat Dordrecht in de ban brengt van het edele denkspel. Het evenement is meer dan alleen een toernooi; het is een week vol schaakactiviteiten die de liefde voor het spel willen aanwakkeren bij een breed publiek. Van simultaansessies tot snelschaakmarathons, van museumavonden tot clubbijeenkomsten, het Witten Haen toernooi biedt voor elk wat wils, van de recreatieve speler tot de ambitieuze topsporter.

Een Week Vol Schaakpromotie

Het toernooi begint op vrijdag 22 februari met een gratis museumavond in Dordrecht, waar schaken en dichter C. Buddingh' centraal staan. Het eindigt acht dagen later, op zaterdag 2 maart, met het sterkste eendaagse schaaktoernooi van Nederland op het Leerpark, waar gestreden wordt om het open schaakkampioenschap van Nederland. Gedurende deze week zijn er diverse mogelijkheden om met schaken in aanraking te komen, met als doel schaakpromotie.

Op zaterdag 23 februari geeft Hans Berrevoets vanaf één uur een simultaan in het overdekte winkelcentrum Sterrenburg, waarbij hij het opneemt tegen winkelend publiek. Op maandag 25 februari vindt de veertiende editie van het succesvolle overdag-toernooi, genaamd den Witten Haen, plaats in de Gijs van Aardennezaal aan de Groenmarkt 19. Den Witten Haen staat bekend om zijn recreatieve sfeer. Op donderdag 28 februari speelt IGM Seirawan een simultaan op de hoofdlocatie van het Albert Schweitzer Ziekenhuis (ASZ).

Jubileum en Snelschaakmarathon

Schaakclub Dordrecht viert tijdens deze week een historisch moment: op 29 februari 1888 werd de club 125 jaar jong. Erevoorzitter Jan Flach schreef geschiedenis door bij het eeuwfeest het eerste grootmeestertoernooi in de stad te organiseren. Op zaterdag 2 maart komen schakers en schaakliefhebbers al vroeg naar het Da Vinci college op het Leerpark voor een snelschaakmarathon. Deze marathon, bestaande uit 34 schaakpartijen, wordt al bijna twintig jaar gepromoot door voorzitter Adri Timmermans, die er een eer in legt dat het festijn precies volgens schema begint en eindigt. Niet alleen het schaken op het Leerpark is een vorm van topsport, maar ook de organisatie legt zichzelf dezelfde norm op.

Buddingh' en het Schaken

De mensen die Dordrecht als schaakstad beleven, delen minstens één herinnering: ze leerden het spel van iemand. ,,Buddingh' leert het schaken van zijn vader in het 'Karlsbadjaar' 1929, maar hij speelt op die leeftijd ook regelmatig een partij met zijn moeder. Al snel weet hij partijen te winnen, ook als hij tegen een paar kennissen van zijn ouders speelt. In zijn dagboeknotitie van 11 februari 1972 herinnert hij zich: '[…] ik had me meteen een paar boekjes aangeschaft, studeerde theorie en dan kom je al snel in de opening beter te staan, al behoedt dat je helaas niet voor bokken die je dan vaak in het middenspel weer schiet. Mijn moeders jongste broer, die in Rotterdam woonde […] was lid van Spangen en als hij bij ons op bezoek was, speelde ik tegen hem en ik weet nog goed dat ik voor het eerst van hem won: ik, een jongen van dertien, had iemand verslagen die lid was van een echte club! Zoiets kun je helaas maar één keer voor het eerst doen. Maar mijn echte liefde voor het spel dank ik aan een partij van Aljechin die in het eerste boekje stond dat ik had gekocht'". Matten biedt op meer dan tien pagina's een compleet verhaal over het schaken van Buddingh', die lid was van schaakclub Dordrecht.

Lees ook: Informatie over het Regio Voetbal Toernooi

De expositie ,,Kastjes Kijken", het beeldende werk van Buddingh', is de aanleiding tot schaken in het Dordrechts Museum. Voor de ereburger en dichter Kees Buddingh' was de schaaksport een belangrijke bezigheid, die hij in het eerste team van schaakclub Dordrecht ook landelijk beoefende. ,,Wat zou u denken van remise" is de humorvolle vraag van een tijger aan een kuikentje onder een schaakbord in een Kastje. Toen Buddingh' dit maakte, had hij net negen keer (!) in de landelijke competitie voor Dordrecht 1 remise gespeeld. Tegen een bekende Nederlander spelen maakten misschien tegenstanders vredesgezind.

Erepartijen en Schaak in het Museum

Adri van der Willigen (90), tweevoudig kampioen van de stad Dordrecht, speelde op 22 februari enkele erepartijen onder een tekening en grote foto van zijn jeugdvriend. Zijn tegenstander was Buddingh' kenner Han van Gorkom, die tevens directeur is van het Da Vinci college waar hij op zaterdag 2 het internationale snelschaken gastvrijheid verleent. Het schaken begon overigens op 22 februari al overdag in het museum. De schaakstichting achter de snelschaakmarathon zorgde voor borden, stukken en klokken in het restaurant Art en Dining van het museum, waarop tot vrijdagavond laat kon worden gespeeld. De open museumavond - met gratis entree - begon om vijf uur. In de salon van het museum namen tien schakers van dagclub De Klockelaar en van schaaksociëteit de Willige Dame het op tegen de clubkampioen van de Willige Dame, Pierre Smeets. Leden van de dertig jaar bestaande schaaksoos de Willige Dame en van de 125 jaar jonge schaakclub Dordrecht speelden een competitie rondom de Kastjes van Kees Buddingh'. Johan van der Griend organiseerde dit als secretaris van de stichting van de snelschaakmarathon.

  • 19 uur: Opening schaakactiviteiten in de salon van het Dordrechts Museum door voorzitter van Buddingh' genootschap Hans Berrevoets.
  • 19.15 uur: Museum eerste verdieping: Buddingh' biograaf Wim Huijser gaf bij de expositie Kastjes Kijken van C.Buddingh' informatie en ging in op de betekenis van schaken bij C.Buddingh' en zijn relatie met Adri van der Willigen. Daarna deed hij de eerste zet in de erepartij van deze 92-jarige jeugdvriend van Kees tegen Han van Gorkom, directeur Da Vinci.

De Twintigste Editie en Winnaars

Op het Leerpark vond op 2 maart een groot snelschaaktoernooi plaats. Philip Westerduin van RSR/Ivoren Toren won de 20e editie van het Den Witten Haentoernooi nipt. Westerduin eindigde gelijk met Marco van der Linden van Rokado op 6 uit 7, maar had net een halfje meer weerstandspunten. Van der Linden leek de beste papieren te hebben na Westerduin te hebben verslagen, maar verloor verrassend van Johan van der Griend (SC Dordrecht).

In de tweede groep bleef Gerard Kastelein (Shah Mata) 5 ronden lang ongeslagen, maar daarna ging het minder. Theo Huijzer (WSV) won uiteindelijk deze groep. In de derde groep was John van Waardenberg (De Willige Dame) ongenaakbaar met 6½ uit 7.

Het Einde van een Traditie?

Met deze 20e editie komt wellicht een eind aan het toernooi in de huidige vorm.

Lees ook: Informatie over het Volleybal Jeugd Toernooi in Vaassen

Den Witten Haen: Meer dan een Toernooi

Het overdag-toernooi in Dordrecht onder de naam Witten Haen is voor schaakpromotie een traditie geworden. Stichting Philadelphia Zorg huurt al tien jaar Schefferstaete en wil met lunchroom Den Witten Haen mensen met een beperking toch de kans geven hun talenten te ontwikkelen. Witten Haen beschouwt het schaken als een vorm van integratie. In de lunchroom werken mensen met een licht verstandelijke beperking onder begeleiding van professionele medewerkers en een kok. De zorginstelling geeft de schaaksport de ruimte.

De Organisatie en de Sfeer

De toernooien, die plaatsvinden in een genoeglijke sfeer, worden georganiseerd door een schaakcommissie met vertegenwoordigers van vier regionale clubs: Dordrecht, Sliedrecht, Zwijndrecht en de Willige Dame. Zij beschouwen het toernooi als een vorm van schaakpromotie. Zwartjes, voorzitter van schaakclub Dordrecht, is als ambassadeur voor de schaaksport ook betrokken bij de organisatie.

Van Aardenne en Buddingh'

De Gijs van Aardennezaal, waar het toernooi plaatsvindt, herinnert aan de PvdA-politicus Gijs van Aardenne, die in 1995 overleed. Er is in het verleden ook eens een Buddingh' schaaktoernooi gehouden.

Schaakverenigingen in de Regio

De schaakclubs in de regio zijn actief en bieden verschillende mogelijkheden om te schaken:

  • Schaakclub Dordrecht: Dinsdagavond in De Crabbehoeve aan de Van Karnebeekstraat 2.
  • Zwijndrechtse Schaakvereniging: Vrijdagavond in Service & Activiteitencentrum Nederburgh aan de Duivenvoorde 211A.
  • Schaakvereniging Sliedrecht: Donderdagavond in Activiteitencentrum “De Havik” aan de Thorbeckelaan 110.
  • Schaaksociëteit De Willige Dame: Dinsdagavond in Poffertjessalon Visser aan de Dordtse Groenmarkt 9.

Lees ook: Padelclubs en toernooien Rijswijk

tags: #Witten #haen #toernooi #geschiedenis