Slagbal, een dynamische en toegankelijke sport, wordt gespeeld door twee teams die strijden om punten te scoren door te slaan, te rennen en de tegenstander "uit" te maken. Dit artikel biedt een uitgebreid overzicht van de spelregels van slagbal, geschikt voor spelers van alle leeftijden en niveaus, van beginners tot ervaren rotten.
Algemene Spelprincipes
Officieel softbal, en dus ook slagbal, wordt gespeeld door 2 ploegen van elk 9 (veld)spelers. Het spel draait om een slagpartij en een veldpartij. De slagpartij probeert punten te scoren door op een geworpen bal te slaan en vervolgens via het 1e, 2e en 3e honk terug te keren naar de thuisplaat. De veldpartij probeert de spelers van de slagpartij "uit" te maken om zo te voorkomen dat ze punten scoren. Op het veld liggen 4 honken in een vierkant.
Het Pitchen (Opwerpen)
Het pitchen, of opwerpen van de bal, is een cruciale actie in slagbal. De werper moet tijdens het opwerpen met beide voeten op de plaat staan. De bal moet onderhands worden opgeworpen. Een correcte worp, een slag genoemd, gaat door de slagzone, dit is boven de plaat en tussen knie- en schouder/okselhoogte. De slagman krijgt maximaal drie slagen. Als de bal buiten de slagzone gaat, wordt dit een "wijd" genoemd. Na vier wijd krijgt de slagman een vrije loop naar het eerste honk.
Wanneer is de Slagman "Uit"?
Er zijn verschillende situaties waarin een slagman "uit" kan worden gemaakt:
- Vangbal: Als de geslagen bal zonder te stuiteren door de veldpartij wordt gevangen.
- Derde slag missen: Als de slagman bij zijn derde slag misslaat en de bal wordt gevangen door de catcher (achtervanger).
- Gedwongen loop: Als de slagman een goede slag slaat, maar het eerste honk al bezet is, of het eerste én tweede honk, of alle drie de honken bezet zijn.
Honklopen: Tactiek en Regels
Het honklopen is een essentieel onderdeel van slagbal. De honkloper moet de honken in de juiste volgorde aanraken (met de voet is voldoende). Als een honkloper denkt het volgende honk niet te kunnen halen, mag hij terug naar het vorige honk. Het is niet toegestaan om een andere honkloper in te halen, en er mag slechts één honkloper op een honk staan, tenzij er sprake is van een gedwongen loop. Bij een gedwongen loop moet een honkloper van zijn honk af, omdat er anders twee spelers op hetzelfde honk zouden staan. Een honkloper mag een honk stelen, tenzij er een "fout" is geslagen.
Lees ook: Zieke spelers en afgelastingen
Wanneer is een Honkloper "Uit"?
Een honkloper kan op verschillende manieren "uit" worden gemaakt:
- Tikken: Als hij tussen de honken wordt getikt door een speler van de veldpartij met de bal of met de hand waarin de bal zich bevindt. De veldspeler mag hierbij niet hinderen.
- Uitbranden: Als de veldspeler het honk aanraakt (met de bal in zijn hand) voordat de loper er is bij een gedwongen loop.
- Hinderen: Als de loper een veldspeler hindert bij het vangen of werpen van de bal.
- Te vroeg weggaan: Als de loper te vroeg van zijn honk vertrekt, dus voordat de werper de bal heeft gegooid.
De pitcher kan het honklopen stoppen door bij de werpplaat te gaan staan en met de bal te dreigen naar de honklopers. De honklopers moeten dan kiezen: doorlopen of terugkeren.
Specifieke Spelsituaties en Regelinterpretaties
Honk- en softbal lijken qua spelregels eenvoudige sporten, maar er zijn veel spelsituaties die regelmatig voorkomen en getypeerd kunnen worden als standaard spelsituaties. Toch zijn er ook vaak situaties waarvan iedereen zich afvraagt: hoe was het ook alweer? En er zijn veel veronderstelde spelregels of uitleggen daarvan.
De Slagzone: Een Omstreden Onderwerp
De slagzone is een van de meest omstreden onderwerpen tijdens een wedstrijd. Er zijn in feite vier 'slagzones':
- De slagzone zoals beschreven in de spelregels.
- De slagzone zoals beoordeeld door de slagman.
- De slagzone zoals beoordeeld door de pitcher en/of de veldpartij.
- De slagzone zoals beoordeeld door de umpire (scheidsrechter).
De umpire bepaalt uiteindelijk de slagzone. Een consequente slagzone is belangrijker dan het feit of deze precies de spelregels volgt. Een bal is een slag als enig deel van de bal door enig deel van de slagzone gaat. De hoogte van de slagzone wordt bepaald door de natuurlijke houding van de slagman tijdens de pitch.
Lees ook: Het leven van Harry Kruyssen
Goede en Foute Ballen: De Positie van de Bal is Cruciaal
Of een bal goed of fout is, wordt beoordeeld naar de positie van de bal en niet van de speler die de bal speelt. De foutlijn behoort tot het goede gebied. De honken behoren tot het goede gebied. Een geslagen bal die, terwijl de slagman zich in het slagperk bevindt, de slagman raakt of de knuppel voor de tweede keer raakt, is een foute bal. Een slagman-honkloper die opzettelijk een geslagen bal in fout gebied probeert van richting te veranderen, is uit. Een bal die voor het 1e of 3e honk op fout gebied landt en doorrolt, kan pas als foute bal worden afgeroepen als deze tot stilstand is gekomen op fout gebied of is aangeraakt door een velder of een voorwerp behorend tot het niet bespeelbare gebied (hek o.i.d.).
Slag en Wijd: Meer dan Alleen een Swing
Een slag is niet alleen een swing waarbij de slagman de bal mist. Het is een beoordeling van de umpire of de slagman daadwerkelijk heeft geprobeerd te slaan. De umpire kan hierbij de honkscheidsrechter raadplegen. Bij een slag roept de umpire zeer gedecideerd en luid: "Strike!!". De 'count' wordt altijd geroepen in de volgorde: aantal wijd en daarna aantal slag, bijvoorbeeld "two balls, one strike".
Vangballen: Controle en Intentie
Een vangbal is het vangen van een bal in vlucht. Als de bal eerst een speler van de slagpartij, een toeschouwer, een coach, een hek of een boomtak heeft geraakt, kan het nooit meer een vangbal worden. Vangen dient te geschieden met de blote hand en/of met de handschoen. Het gebruiken van enig deel van het tenue is verboden. De bal moet stevig worden vastgehouden om controle aan te tonen. Om een bal te vangen mag een velder over een hek of iets dergelijks leunen, hij mag er zelfs op klimmen.
Homerun: De Ultieme Slag
De term homerun is eigenlijk het toekennen van 4 honken door de umpire. De umpire geeft dit aan door met zijn rechterwijsvinger een cirkel (tegen de wijzers van de klok in) boven zijn hoofd te maken. In het honkbal kan dat alleen als de geslagen bal direct over het buitenveldhek vliegt. Het is ook een homerun als de bal via een velder over het hek gaat, mits dat laatste op goed gebeid gebeurd. Gaat de bal op deze wijze op fout gebied over het hek, dan is het een 2-honkslag.
Honkloper is Uit: Een Uitgebreid Overzicht
Er zijn vele manieren voor een speler om ‘uit’ te gaan. In een gedwongen situatie moet de (slagman-)honkloper opschuiven naar het volgende honk omdat het honk waarop hij recht heeft door een opvolgende (slagman-)honkloper moet worden bezet. Een honkloper mag tijdens het honklopen ieder traject kiezen dat hem goeddunkt. Daarbij mag hij dus meer dan 1 meter afwijken van de rechte lijn tussen de honken. Hij na het raken van het eerste honk zijn honkpad verlaat omdat hij kennelijk zijn poging een volgend honk te bereiken opgeeft. Hij opzettelijk een velder hindert die een geslagen of aangegooide bal tracht te spelen. Hij wordt getikt terwijl hij niet in contact is met een honk. Hij tracht thuis te komen tijdens een situatie waarbij de slagman hindert. Hij de velders in de war brengt door onnodig de honken in omgekeerde volgorde te gaan lopen. Hij de thuisplaat mist en geen poging doet daarheen terug te keren. Hij bij het honklopen een honk niet heeft aangeraakt.
Lees ook: Wendy Bussum Honkbal: Jouw nieuwe team?
Binnenhoog/Infield Fly/Intentionally Dropped Ball: Voorkomen van Oneerlijk Voordeel
De 'infield fly rule' is bedoeld om te voorkomen dat de verdedigende partij een oneerlijk voordeel behaalt door een gemakkelijk te vangen bal opzettelijk te laten vallen met lopers op het eerste en tweede honk (of met de honken vol) en minder dan twee uit. In deze situatie worden zowel de slagman als de honklopers uit verklaard.
Slagbal voor Kinderen: Een Spelenderwijs Leren
Slagbal is een uitstekende activiteit voor kinderen van alle leeftijden. Het bevordert de fysieke ontwikkeling en leert kinderen belangrijke vaardigheden zoals samenwerking, strategie en sportiviteit.
Spelverloop voor Kinderen
De kinderen worden in twee groepen verdeeld: een slagteam en een veldteam. Het slagteam probeert na een goede slag via de honken (1-2-3) thuis (4) te komen. De veldpartij heeft twee mogelijkheden om de slagman (loper) ‘uit’ te maken: de geslagen bal vangen of de bal branden op het slaghonk, voordat de honkloper(s) een honk vast (met de voet) heeft. Wanneer de slagman thuis (4) is gekomen, krijgt het slagteam één punt. Naast het veld staan drie pionnen. Elke pion staat voor één uitje. Wanneer het slagteam drie ‘uitjes’ heeft, wisselen de teams. Het team dat aan het eind van het spel de meeste punten heeft behaald, is de winnaar van slagbal.
Verantwoording: Fysieke en Motorische Ontwikkeling
- Kinderen van vier tot en met zes jaar: Door deze activiteit met de kinderen van de leeftijd vier tot en met zes jaar uit te voeren ontwikkelen zij hun spierbeheersing, zodat zij in plaats van ongecontroleerde en overtollige bewegingen een beheerste coördinatie krijgen.
- Kinderen van zes tot en met negen jaar: Door deze activiteit met de kinderen van de leeftijd zes tot en met negen jaar uit te voeren verfijnen en versoepelen zij hun grote motoriek. De kinderen zullen zich tijdens de uitvoering van deze activiteit zich competitief opstellen en zich met elkaar meten.
- Kinderen van negen tot en met twaalf jaar: Door deze activiteit met de kinderen van de leeftijd negen tot en met twaalf jaar uit te voeren zullen zij de nieuwe vaardigheden die in tijdens deze activiteit aan bod komen snel onder de knie krijgen.
tags: #slagbal #spelregels