Rugby, een balsport die zijn oorsprong vindt in de Rugby School in Engeland, staat bekend om zijn fysieke en strategische elementen. Volgens de legende pakte William Webb Ellis, een jonge heer, tijdens een schoolwedstrijd football de bal met zijn handen en rende daarmee richting het doel van de tegenstander. Hij wordt beschouwd als de grondlegger van de sport. Rugby is een van de bekendste veldsporten ter wereld, gespeeld door twee teams van 15 spelers in wedstrijden van 2 keer 40 minuten. Het doel is om meer punten te scoren dan de tegenstander door de bal te dragen, passen, trappen en drukken.
Basisprincipes van het Spel
Rugby Union, de meest gespeelde variant, wordt gespeeld met een ovale bal. Spelers mogen de bal dragen en schoppen, maar passen naar medespelers mogen alleen achterwaarts. Het spel vereist een goede samenwerking en sterke discipline. Het is een sport waar voor elk postuur of lichaamsbouw wel een plek is in een rugbyteam.
De Rugby Wedstrijd
Een rugbywedstrijd duurt 2 maal 40 minuten, met een pauze van ongeveer 5 minuten. Tijdens de wedstrijd proberen de spelers een ovale bal over de zogenaamde tryline van de tegenstander te drukken of tussen de palen te schoppen om zo punten te scoren.
Spelhervattingen
De verschillende spelhervattingen van een rugbywedstrijd bestaan uit:
Lineout: Nadat de bal uit is gegaan, wordt het spel snel, veilig en eerlijk herstart met een inworp tussen twee rijen van spelers.
Lees ook: Hoe rugby scores werken
Maul: Een maul begint wanneer een baldrager door één of meerdere tegenstanders wordt vastgehouden, en één of meerdere teamgenoten van de baldrager zich aan hem binden. Een maul bestaat uit tenminste drie spelers, allen op hun voeten; de baldrager en één speler van elk team.
Ruck: Een ruck is een spelfase waar één of meerdere spelers van beide teams, op hun voeten, in fysiek contact, om de bal die op de grond ligt zijn aangesloten.
Scrum: Het doel van de scrum is om het spel (na een kleine overtreding of oponthoud) snel, veilig en eerlijk te herstarten. Een scrum wordt gevormd in het speelveld met acht spelers van elk team, gebonden met elkaar in drie rijen.
Puntentelling in Detail
In rugby zijn er verschillende manieren om punten te scoren:
- Try: Een try, de meest waardevolle score, wordt gescoord door de bal op de grond te drukken in het doelgebied van de tegenstander. Een try levert vijf punten op. Na het scoren van een try krijgt het team de kans om een conversie kick te doen.
- Conversie: Na een try mag een speler trachten een extra score toe te voegen door het nemen van een zogenaamde conversie kick. De conversie kick levert nog eens 2 extra punten op. Hij wordt genomen op de plek in lijn met de plek waar de try is gedrukt. De bal wordt gelegd zoals een kicking tee.
- Penalty Kick: Voor sommige overtredingen kan een penalty kick worden genomen; een trap op doel die drie punten waard is. Het trappen van de bal tussen de verticale palen en boven de dwarslat in het verdedigingsgebied van de tegenstander. Dit mag als de scheidsrechter een penalty heeft toegekend na een overtreding.
- Drop-Goal: In het spel zelf mag de bal ook tussen de palen worden geschopt. Deze levert 3 punten op. Dit mag ook vanuit een open-spelsituatie. De kick moet dan echter genomen zijn als drop-kick een drop-goal is gedaan. Een drop kick is wanneer een speler de bal op de grond laat vallen en hem schopt als hij terugstuitert in de lucht.
Tactiek en Spelregels
Een speler met de bal mag worden gestopt door middel van een tackel. Een tackel vindt plaats indien de baldrager wordt vastgehouden door één of meerdere tegenstanders en naar de grond wordt gebracht. De baldrager moet dan onmiddellijk aanstalten maken om de bal af te geven. Niet op tijd afgeven kan worden bestraft (holding the ball). De tackelaar moet onmiddellijk aanstalten maken de getackelde speler de ruimte te geven de bal af te staan.
Lees ook: Opkomst van rugby in Papoea-Nieuw-Guinea
Na een tackel ontstaan er 2 buitenspellijnen. Aan de uiterste lichaamsgrens aan de zijde van de tegenstander en aan de uiterste lichaamsgrens aan de eigen zijde. De spelers moeten zich gaan opstellen aan hun eigen zijde aan weerszijde van deze lijnen. De enige weg die open staat naar de zijde van de tegenstander is over de getackelde speler heen vanaf de eigen zijde. De begrenzing van deze doorgang wordt gevormd door de lichaamsgrenzen van de spelers betrokken bij de tackel.
De voordeelregel krijgt prioriteit over de meeste andere spelregels. Het doel van de voordeelregel is om het spel meer continuïteit te geven met minder oponthoud wegens overtredingen. Spelers worden aangemoedigd om tot het fluitsignaal te spelen, ondanks overtredingen van de tegenstanders. Indien het team dat niet in overtreding is voordeel kan behalen, zal de scheidsrechter niet onmiddellijk fluiten. Veel voorkomende overtredingen zijn buitenspel (offside), een knock-on (een voorwaartse pass) en onsportief spel.
Teamformatie en Posities
Een rugbyteam bestaat uit 15 spelers, die weer onder te verdelen zijn in 2 hoofdgroepen: de voorwaartsen (nummers 1 t/m 8) en de lijnspelers (nummers 9 t/m 15).
- Voorwaartsen (Pack): De voorwaartsen maken deel uit van de scrum. De eerste rij van de scrum bestaat uit een loose-head prop (1), een hooker (2) en een tight-head prop (3). De tweede rij, die tegen de props en de hooker duwen, bestaat uit twee locks (4 en 5) en de derde rij uit twee flankers (6 en 7) en een nummer 8. Het doel van deze groep spelers is voornamelijk om balbezit te winnen. De voorwaartsen zijn belangrijk in de spelonderdelen waarvoor geproportioneerde kracht en techniek nodig is, bijvoorbeeld in de scrums, de rucks en de mauls.
- Lijnspelers (Backs): De lijnspelers daarentegen zijn de spelers die het van hun snelheid moeten hebben. De bijdrage van de backs is snelheid en techniek. Zij worden geacht met snelle combinaties de verdediging van de tegenstander uit positie te spelen. Tevens vormen zij het eerste verdedigingsblok, stoppen aanvallende spelers van de tegenpartij af tot het moment dat de derde rijers zich ermee kunnen bemoeien om balbezit veilig te stellen.
Belangrijke Toernooien
Het belangrijkste internationale toernooi is het wereldkampioenschap rugby, dat iedere vier jaar wordt georganiseerd. Op het Noordelijk halfrond bestaat al sinds de jaren tachtig van de negentiende eeuw een jaarlijkse competitie tussen de sterkste rugbylanden van Europa. Dit weekend beginnen de rugby Six Nations: een jaarlijks terugkerend kampioenschap tussen de zes Europese rugby grootmachten Ierland, Engeland, Wales, Schotland, Frankrijk en Italië. Op het Zuidelijk halfrond heet de tegenhanger van het Europese Zeslandentoernooi Tri Nations Series. De deelnemers zijn Australië, Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika.
Rugby Cultuur en Erecodes
Hoewel het er op het veld soms hard aan toegaat, hebben rugbyers een onderlinge erecode die is gebaseerd op respect. Na een wedstrijd bedanken de teams elkaar door voor de tegenstander een erepoortje te vormen. Daarna volgt altijd de ‘derde helft’, waarin de sfeer kameraadschappelijk te noemen is. Tijdens een wedstrijd wordt het als onwenselijk gezien dat de beslissingen van de scheidsrechter worden bekritiseerd door spelers. De enige van wie het wordt gedoogd is de teamcaptain. Bij rugby mogen de scheidsrechters bij openlijke kritiek een penalty geven door de overtredende partij de bal te ontnemen en tien meter terug te laten gaan op het eigen terrein.
Lees ook: Complete Gids Rugby Jeugd
tags: #rugby #puntentelling